Ο Walid Al Omari έφτασε στο Παρίσι πριν από περίπου ένα μήνα. Έχοντας αποδράσει από το «σφαγείο» της Συρίας και κάνοντας το μεγάλο και επικίνδυνο ταξίδι για τη δυτική Ευρώπη, όπως άλλωστε και δεκάδες άλλοι Σύροι πρόσφυγες, ένιωθε ότι ήταν πλέον ασφαλής.
Δέκα μέρες μετά, ένα κύμα ωμής βίας σάρωσε τη γαλλική πρωτεύουσα, με τους τρομοκράτες και τους καμικάζι αυτοκτονίας να σκοτώσουν 130 ανθρώπους την ώρα που απολάμβαναν το ποτό τους, το δείπνο τους, μια μουσική συναυλία ή έναν ποδοσφαιρικό αγώνα.
«Ήταν λες και ο τρόμος βρισκόταν παντού εκείνη τη μέρα», εξομολογείται ο 57χρονος Walid, πρώην επιχειρηματίας και δημοσιογράφος από τα προάστια της Δαμασκού. «Διαφύγαμε από τον τρόμο και μας βρήκε ξανά εδώ. Είναι σαν να βρίσκεται πάντα πίσω μας, σαν να μας καταδιώκει».
Από την ημέρα των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι, οι Σύροι πρόσφυγες, όχι μόνο εκεί αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, βρίσκονται αντιμέτωποι με την καχυποψία. Οι αντιδράσεις εναντίον τους ξεκίνησαν όταν μαθεύτηκε πως δύο από τους τζιχαντιστές έφτασαν στην Ευρώπη μαζί με πρόσφυγες μέσω της Ελλάδας, αλλά και λόγω του συριακού διαβατηρίου που βρέθηκε πλάι σε έναν από τους νεκρούς τρομοκράτες.
Δεν έχει επιβεβαιωθεί εάν αυτοί οι δύο ήταν όντως Σύροι – όλοι οι ύποπτοι στους οποίους ταχτοποιήθηκαν τα στοιχεία τους είναι είτε Γάλλοι, είτε Βέλγοι-, ενώ και το διαβατήριο που εντοπίστηκε θεωρείται από πολλούς πλαστό. Ωστόσο, αυτό δεν έχει εμποδίσει πολλές πολιτείες των ΗΠΑ να αρνηθούν τη φιλοξενία προσφύγων από τη Συρία. Στην Ευρώπη δε, οι Πολωνοί ζητούν την αλλαγή της μεταναστευτικής πολιτικής στην Ε.Ε., την ίδια που νομοθέτες στη Γαλλία και τη Γερμανία, έχουν κληθεί να θεσπίσουν ανώτατα όρια για τον αριθμό των φιλοξενούμενων μεταναστών και των προσφύγων.
«Φοβάμαι για τα χειρότερα», λέει η Sabreen al Rassace, η οποία εργάζεται στη Revivre, μία φιλανθρωπική οργάνωση που βοηθά τους Σύρους πρόσφυγες να μετεγκατασταθούν στην Ευρώπη. Ισχυρίζεται μάλιστα ότι από την ημέρα των επιθέσεων έχει δεχθεί πάρα πολλά τηλεφωνήματα από αναστατωμένους πρόσφυγες. «Ζητούν να μάθουν αν θα τους πάρουν πίσω τα έγγραφα και τις άδειες παραμονής που τους δόθηκαν τη μέρα που έφτασαν στη Γαλλία, ή αν θα τους στείλουν πίσω στη Συρία», τονίζει η Sabreen.
Ο Anas Fouiz που έφτασε στο Παρίσι το Σεπτέμβριο, έχει δει τις αντιδράσεις των ντόπιων από πρώτο χέρι. «Ένας σερβιτόρος σε κάποιο μπαρ με ρώτησε από πού είμαι και όταν του απάντησα ότι είμαι από τη Συρία, τότε μου είπε ότι είμαι τρομοκράτης, ότι όλοι οι Άραβες είναι τρομοκράτες», λέει ο 27χρονος από τη Δαμασκό.
«Σαν Σύρος έχεις συγκεκριμένες επιλογές. Είτε να προσχωρήσεις στις τάξεις του Συριακού στρατού, του Ισλαμικού Κράτους ή κάποιας άλλης μιλιταριστικής οργάνωσης, είτε να φύγεις μακριά», λέει ο Anas που θυμάται να παρακολουθεί την εξέλιξη των επιθέσεων στο Παρίσι από τις τηλεοράσεις των μπαρ και των καφέ γύρω από τη Βαστίλλη – πολύ κοντά στους τόπους των επιθέσεων – πίνοντας με ένα φίλο.
Συνηθισμένος να βλέπει καθημερινά εικόνες βίας και θανάτου πίσω στη γενέτειρα του, δεν ένιωσε καθόλου σοκ ή φόβο.
«Ένιωσα απλώς άσχημα γιατί αυτά τα περιστατικά μου είναι οικεία» εξηγεί στο βρετανικό περιοδικό New Statesmen και το δημοσιογράφο Sam Ball.«Το μόνο που κάνεις είναι ν' αναρωτιέσαι από μέσα σου. Γιατί πρέπει αυτοί οι άνθρωποι να πεθάνουν;».
Ίσως ένα πιο επείγον ζήτημα προς διερεύνηση να είναι η ευκολία με την οποία οι εξτρεμιστές μπορούν να ταξιδεύουν από και προς τη Συρία μέσα από τα «πορώδη» σύνορα της Ε.Ε – όπως άλλωστε φέρονται να έχουν κάνει πολλοί από τους τρομοκράτες του Παρισιού.
Και ο Anas και o Walid μίλησαν για τις «χαλαρές συνθήκες ασφαλείας» που αντιμετώπισαν εισερχόμενοι στην Ευρώπη.
«Οι Τούρκοι αφήνουν τους ανθρώπους να περάσουν τα σύνορα για 20 δολάρια», λέει ο Walid.
«Στην Ελλάδα σου ζητούν απλώς να γράψεις την εθνικότητα σου, δεν ελέγχουν τα διαβατήρια», προσθέτει ο Anas. «Το ίδιο συμβαίνει στην Ουγγαρία και τα Σκόπια».
Μολαταύτα, και παρά το περιστατικό με το σερβιτόρο, ο Anas λέει ότι είναι χαρούμενος με την υποδοχή που του έχει επιφυλάξει η πλειοψηφία των Γάλλων.
Στην πραγματικότητα, σε μια εποχή όπου ο φόβος και η βία μπορούν να προκαλέσουν βαθιά κοινωνικά και θρησκευτικά ρήγματα, η εμπειρία του Anas, είναι μια συγκινητική ιστορία γεφύρωσης χασμάτων.
Από την πρώτη μέρα που έφτασε στο Παρίσι κοιμόταν στο δρόμο, μέχρι τη στιγμή που μια περαστική γυναίκα από το Μαρόκο του πρότεινε να μείνει μαζί της. Από εκείνη τη μέρα άρχισε να περνάει του χρόνο του σε μια χριστιανική οργάνωση που παρέχει καταφύγιο στους πρόσφυγες, πριν μετακομίσει με μία Γαλλο – εβραϊκή οικογένεια που γνώρισε μέσω μιας άλλης φιλανθρωπικής οργάνωσης.
Τώρα λέει ότι το μεγαλύτερο του πρόβλημα είναι πως του λείπουν οι γονείς του, οι οποίοι βρίσκονται ακόμη στη Δαμασκό. «Μιλάω με τη μητέρα μου δύο φορές τη μέρα στο τηλέφωνο. Με ρωτάει αν είμαι καλά, αν είμαι ασφαλής. Λέει ότι ανησυχεί για μένα».
Πηγή: NewStatesman / Μετάφραση, επιμέλεια: LIFO Newsroom
σχόλια