Περίπου πριν από δύο δεκαετίες η δαιμόνια μητέρα της Ιβάνκα Τραμπ, η διάσημη Ιβάνα, συνέταξε σε έξι λέξεις το απόλυτο γυναικείο σλόγκαν εκδίκησης όλων των διαζευγμένων γυναικών που διεκδικούν την περιουσία –αλλά και την ψυχή– του πρώην συζύγου τους: «Don't get mad! Get everything». Η ατάκα της έγινε σημαία των απανταχού προδομένων γυναικών και λογότυπος σε μπλουζάκια και φλιτζάνια του καφέ. Ακούστηκε ακόμη και σε χολιγουντιανή ταινία, στη θρυλική κωμωδία των '90s First Wives Club, όπου εμφανίζεται η ίδια η Ιβάνα να συμβουλεύει τις πρωταγωνίστριες Νταϊάν Κίτον, Μπέτι Μίντλερ και Γκόλντι Χόουν: «Ladies, you have to be strong and independent. And remember! Don't get mad... get everything!» («Κυρίες μου, πρέπει να είστε δυνατές και ανεξάρτητες. Και να θυμάστε! Μην τα "παίρνετε" μαζί του. Πάρτε τα του όλα!»).
H Ιβάνκα εμφανίζεται ως το κρυφό χαρτί του Tραμπ, ως το «υπερόπλο» του στην προεκλογική καμπάνια του, σύμβουλος και αντίβαρο μαζί στον ανυπόφορο σεξισμό του.
Σήμερα, και ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ με το επίπεδο ρητορικής και τις εν γένει πολιτικές πρακτικές του μπορεί να οδηγήσει στην τρέλα τόσο τους πολιτικούς του αντιπάλους όσο και τους Αμερικανούς ψηφοφόρους (και όχι μόνο), η κόρη του η Ιβάνκα εμφανίζεται ως το κρυφό χαρτί του, ως το «υπερόπλο» του στην προεκλογική καμπάνια του, σύμβουλος και αντίβαρο μαζί στον ανυπόφορο σεξισμό του και στη χυδαιότητα που διέπει την πολιτική του πορεία εδώ και μήνες.
Όμως η Ιβάνκα ενεργεί όντως υπέρ του μπαμπά; Μήπως φιλοτεχνεί το δικό της προφίλ ή ενσαρκώνει την εκδίκηση της μαμάς –και ως γνωστόν η εκδίκηση σερβίρεται κρύα–, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ξένος τύπος;
Προέκταση του πατρικού χεριού
Η αλήθεια είναι ότι η τριαντατετράχρονη Ιβάνκα θα μπορούσε να αποτελεί σύμβολο του αμερικανικού ονείρου στην απολύτως σύγχρονη εκδοχή του: Είναι εντυπωσιακή γυναίκα, παντρεμένη και μητέρα, μοντέλο, συγγραφέας, τηλεπερσόνα, εξαιρετικά δημοφιλής γενικά, με φήμη σκληρής επιχειρηματία που γαλουχήθηκε με τις επιχειρηματικές αξίες του μπαμπά της –όποιες κι αν είναι αυτές– και κράτησε τα καλύτερα μαθήματα ελιγμών στη ζωή από τη μητέρα της.
Η Ιβάνκα πήγε στα καλύτερα σχολεία της Νέας Υόρκης και του Κονέκτικατ, στο Chapin και στο Choate Rosemary Hall, έκανε ένα πέρασμα από το Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν και κατέληξε στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, απ' όπου πήρε πτυχίο στα οικονομικά το 2004. Τρία χρόνια αργότερα ανέλαβε τα ηνία του Ομίλου Τραμπ. Από το 2007 είναι αντιπρόεδρος ανάπτυξης του ομίλου και ιέρεια της θρησκείας που λέγεται καριέρα. Πιστεύει ακράδαντα στη γυναικεία επιχειρηματικότητα και στο κίνητρο που θα την εκτινάξει, ενώ από τις πρώτες εμφανίσεις της στο πλευρό του πατέρα της είναι η ίδια το γκλασαρισμένο χάπι, το αντίδοτο σε όλη την πολεμική εναντίον του γυναικείου φύλου.
Λέγεται ότι ακριβώς αυτή η πολεμική στοίχισε πριν από λίγους μήνες στην Ιβάνκα τη φιλία της με την κόρη της Χίλαρι Κλίντον, την Τσέλσι. Αλλά μέχρι εκεί... Όταν είσαι η προέκταση του πατρικού χεριού στις επιχειρήσεις και στην πολιτική δεν υπάρχουν φιλίες.
Η Αμερικανίδα-πολυεργαλείο
Πέρα από τα σοβαρά, η Ιβάνκα διαπρέπει και στο ελαφρύ επιχειρηματικό ρεπερτόριο, αυτό που ωστόσο αποφέρει τα περισσότερα χρήματα. Όπως η μητέρα της, έχει τη δική της σειρά ρούχων, παπουτσιών, φτηνών αξεσουάρ και ακριβών κοσμημάτων. Δηλαδή, η Ιβάνκα απευθύνεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα – και ο γυναικείος πληθυσμός την ακολουθεί και τη θεωρεί πρότυπο. Και δυστυχώς όχι μόνο σε ζητήματα μόδας.
Ωστόσο, τα media προβληματίζονται για το αν όλο αυτό το δυναμικό προφίλ, όλο αυτό το επιθετικό μάρκετινγκ της γυναίκας που τα καταφέρνει παντού δεν έχει να κάνει αποκλειστικά με τον Τραμπ και τη χείρα βοηθείας που του προσφέρει η μυστικοσύμβουλος κόρη του. Ο τρόπος με τον οποίο η Ιβάνκα προσπαθεί να ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση –με τον εαυτό της στο επίκεντρο– για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα και τις φιλοδοξίες των γυναικών να αναρριχηθούν στην οικονομία προβληματίζει τα μέσα. Ίσως γιατί η Ιβάνκα φαίνεται να ακολουθεί ένα σύστημα και μια πολύ ενδιαφέρουσα κλιμάκωση των δικών της φιλοδοξιών.
Το 2009 η Ιβάνκα εξέδωσε το βιβλίο The Trump Card, κάτι σαν κοριτσίστικο εγχειρίδιο καριέρας γραμμένο σε μεικτό ύφος: λίγο της επιχειρηματία, λίγο της Αμερικανιδούλας που ενδιαφέρεται για το σχέδιο του μανικιούρ της. Περίπου το ίδιο ύφος, αλλά κάπως πιο επίσημο, διατρέχει και την υψηλής επισκεψιμότητας ιστοσελίδα της, όπου η αναγνώστρια μπορεί να βρει συμβουλές για μόδα και τι τσαντάκι να κρατήσει το βράδυ και ακριβώς δίπλα μία light πολιτική ανάλυση, «Πέντε συμβουλές για το πώς να διευθύνεις μια επιχείρηση από το σπίτι» ή τον «Δρόμο για να γίνεις η επιχειρηματίας της χρονιάς». Η φιλοσοφία περί γυναικείας επιχειρηματικότητας ως «πακέτο» –σπουδές, συμπεριφορά, τακτικές, dress code– μπερδεμένη με ιδιόλεκτο κολεγιακής αδελφότητας και καθομιλουμένη Αμερικανίδας-πολυεργαλείου.
«Ποιος-πραγματικά-είναι-το-αφεντικό»
Όσο ο Τραμπ προωθεί ένα ξεθωριασμένο αρρενωπό πρότυπο, που ίσως να είχε μεγάλη επιτυχία στα μέσα της δεκαετίας του '80, τόσο η Ιβάνκα γυαλίζει την άλλη πλευρά του νομίσματος, εξίσου επιθετικού, ωστόσο καλογυαλισμένου φεμινισμού που θέλει το πάνω χέρι στο σπίτι, στη μητρότητα, στα χρήματα, στις επιχειρήσεις, στο «ποιος-πραγματικά-είναι-το-αφεντικό». Κάποιοι το βρίσκουν εξαιρετικό ως μάρκετινγκ του «καλού» και του «κακού», κάποιοι αντιφατικό και γι' αυτό ύποπτο, κάποιοι βλέπουν απλώς πρώτη φορά τον Τραμπ ως θύμα. Της κόρης του.
Ασχέτως αν η Ιβάνκα επαναλαμβάνει με μανία σε κάθε της σημείωση και κάθε της άρθρο το hashtag της #WomenWhoWork, όσο κι αν δημιουργεί βίντεο με χαρούμενες, δυναμικές εργαζόμενες, τα media βλέπουν δύο πράγματα: πρώτον, ότι όλη αυτή η ρητορική απευθύνεται σε κάποιες και όχι σε όλες τις γυναίκες, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε άρθρο του VOX. Για την ακρίβεια, απευθύνεται σε πολύ λίγες – σε εκείνες των οποίων η τσέπη και το βιοτικό επίπεδο τους επιτρέπουν να αποκτήσουν τις συλλογές ρούχων και λοιπά της νεαρής Ιβάνκα. Δεύτερον, ότι όλη αυτή η εκστρατεία δεν αφορά τον πατέρα της, αλλά την ίδια.
Αν ο Τραμπ καταφέρει, που πολλοί το απεύχονται, να μπει στον Λευκό Οίκο, η Ιβάνκα έχει εξασφαλισμένη περίοπτη θέση εκεί. Αν όχι, ο δρόμος για την πολιτική αναρρίχηση της χρυσής κόρης έχει ανοίξει. Σε κάθε περίπτωση, η μητέρα της μπορεί να γελά με ικανοποίηση. Άφησε δίπλα στον πρώην σύζυγο ένα σύμμαχο, που μπορεί να εξελιχθεί σε πολλά περισσότερα. Και ποιος μπορεί να μισήσει το σπλάχνο του; Αν και στην πολιτική και με την περίπτωση του Τραμπ, μπορεί να περιμένει κανείς τα πάντα.
