Γιατί δεν μου απαντά; Η επιστήμη εξηγεί γιατί το να μας αγνοούν προξενεί τέτοια αγωνία

Γιατί δεν μου απαντά; Η επιστήμη εξηγεί γιατί το να μας αγνοούν προξενεί τέτοια αγωνία Facebook Twitter
Το να νιώθουμε ότι μας αγνοούν, είναι ένα από τα πιο καταστροφικά συναισθήματα. Είναι το ισχυρότερο όπλο εναντίον της ανθρώπινης αυτοπεποίθησης.
0

Όλοι ξέρουμε πώς είναι να στέλνουμε ένα γραπτό μήνυμα ή ένα mail -ή ακόμη και να παίρνουμε τηλέφωνο- και να μη μας απαντούν. Όλοι ξέρουμε επίσης τι ακριβώς σκεφτόμαστε, όταν μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου, αποφασίζουμε να μην απαντήσουμε σε μία κλήση, ή να αφήσουμε ένα μήνυμα με την ένδειξη «μη αναγνωσμένο», προκειμένου να το απαντήσουμε αργότερα. Δηλαδή, ποτέ. Ακόμη χειρότερα: με τον ίδιο τρόπο αποφασίζουμε κάποτε να συμπεριφερθούμε, για να τερματίσουμε μια σχέση. Δεν είναι μόνο θέμα δειλίας. Κυρίως είναι ότι δεν αποφασίσαμε, όχι τι θέλουμε να κάνουμε, αλλά τον τρόπο με τον οποίο θέλαμε να διαχειριστούμε την κατάσταση. Η αμεσότητα που απαιτούν τα μέσα επικοινωνίας της σύγχρονης ζωής δεν βοηθά πάντα προς αυτή την κατεύθυνση. 

Ωστόσο, το να νιώθουμε ότι μας αγνοούν, είναι ένα από τα πιο καταστροφικά συναισθήματα. Είναι το ισχυρότερο όπλο εναντίον της ανθρώπινης αυτοπεποίθησης, ίσως, ο μοναδικός δρόμος που μπορεί να περπατήσει κανείς, αν θέλει να περιπλανηθεί αποκλειστικά σε αρνητικές σκέψεις: σύμφωνα με τον Kipling D. Williams, καθηγητή ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Purdue, είναι το ασφαλέστερο διαβατήριο για τη χώρα του πόνου, της υπαρξιακής αγωνίας για την ακρίβεια. 

Όπως έχει αναλύσει στην έξοχη διατριβή του "The Agony of Ostracism" (μτφρ.: Το μαρτύριο του οστρακισμού), όταν κάποιος όχι απλώς μας απορρίπτει, αλλά μας αγνοεί, πρακτικά μπλοκάρει την πνευματική μας δραστηριότητα και μας βυθίζει σε ένα πέλαγος αβεβαιότητας. Το πρώτο -το μπλοκάρισμα, δηλαδή, των εγκεφαλικών ικανοτήτων μας, αφορά την ανθρώπινη ικανότητα να μπορεί να προβλέψει μελλοντικές κινήσεις και μοντέλα συμπεριφοράς. Το δεύτερο, κατά τον ίδιο, βυθίζει τον άνθρωπο στον πανανθρώπινο και πανάρχαιο φόβο της επιβίωσης.  Όπως λέει, η ανθρώπινη κατασκευή δεν είναι φτιαγμένη για τέτοιες συμπεριφορές: πρέπει να γνωρίζει αν κάτι είναι άσπρο ή μαύρο, για να καταρτίσει μοντέλο επιβίωσης. Το γκρι είναι το οδυνηρότερο σενάριο που μπορεί να κληθεί να διαχειριστεί. 

Όσο μεγαλύτερη η ασάφεια, τόσο περισσότερο ο οργανισμός αντιλαμβάνεται την κατάσταση ως απειλή. Κατά τους επιστήμονες, πρόκειται για την ίδια αντίδραση που εκδηλώνεται, όταν κάποιος καταλαβαίνει ότι παραβιάστηκε το σπίτι του ή ότι τον έκλεψαν.

Ακόμη πιο συγκεκριμένα, ο εγκέφαλος μας δεν αγαπά την αβεβαιότητα. Όταν δεν είμαστε σίγουροι για κάτι -οτιδήποτε κι αν είναι αυτό- ακόμη και η πιθανότητα της απειλής ενεργοποιεί αυτόματα το λεμφικό μας σύστημα να βρίσκεται σε επιφυλακή. Τότε είναι που η ικανότητά μας να εστιάζουμε σε ό,τι κάνουμε, ατροφεί. Μελέτη του 2005 έχει ήδη αποκαλύψει ότι αρκεί ένα μικρό ασαφές κομμάτι μέσα στην καθημερινότητα μας για να ενεργοποιήσει την αμυγδαλή -την περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την επεξεργασία των συναισθηματικών μας αντιδράσεων- αυξάνοντας τη ροή αίματος. Όσο μεγαλύτερη η ασάφεια, τόσο περισσότερο ο οργανισμός αντιλαμβάνεται την κατάσταση ως απειλή. Κατά τους επιστήμονες, πρόκειται για την ίδια αντίδραση που εκδηλώνεται, όταν κάποιος καταλαβαίνει ότι παραβιάστηκε το σπίτι του ή ότι τον έκλεψαν. Εκείνα τα δευτερόλεπτα αβεβαιότητας για το τι θα συμβεί αμέσως μετά, πυροδοτούν μία βασανιστική έκρηξη αγωνίας στο ανθρώπινο σώμα. 

Περίπου το ίδιο αισθανόμαστε κι όταν κάποιος αγαπημένος μας εξομολογείται ότι βρίσκεται στην ίδια θέση. «Δεν έχει να κάνει με το πόσο ευαίσθητοι είμαστε, έχει να κάνει με το ότι πρόκειται από τις λίγες περιπτώσεις, που ως άνθρωποι μπαίνουμε στη θέση κάποιου άλλου, φανταζόμενοι τις δικές μας αντιδράσεις», εξηγεί ο δρ. Williams. Μάλιστα, όπως λέει, αν κάποιος έχει βιώσει αυτή την κατάσταση, νιώθει -πραγματικά- τι συμβαίνει: ενδεχομένως να νιώσει αναστατωμένο το στομάχι του ή να δυσκολευθεί να κοιμηθεί. Είναι περίπου οι ίδιες αντιδράσεις -μία τρομερή κατάσταση ενσυναίσθησης- σα να το ζούσε το άτομο που πληροφορείται ότι ένας κοντινός του εισπράττει την αδιαφορία ενός άλλου προσώπου. 

Ναι, αλλά γιατί; Πέρα από τους αρχέγονους φόβους της επιβίωσης, στη σύγχρονη ζωή αυτού του είδους η απειλή έχει εκλείψει. Γιατί, λοιπόν, βιώνουμε τέτοιο υπαρξιακό τρόμο, όταν κάποιος μας αγνοεί; Όπως λέει ο Williams αυτή η σιωπηρή διαχείριση, δεν είναι παρά ένα εργαλείο τιμωρίας και χειρισμού, ειδικά όταν προέρχεται από άτομα, στα οποία με κάποιο τρόπο έχουμε συνδεθεί συναισθηματικά. Από εκεί και μετά -όλο το υπόλοιπο που προκύπτει ως αίσθημα- είναι, σύμφωνα με μελέτες, η προβολή των δικών μας αισθημάτων και αναγκών, πάνω στον άνθρωπο, από τον οποίο -ας το πούμε απλά- μόλις φάγαμε άκυρο. Ο μόνος τρόπος διαχείρισης αυτής της αγωνιώδους κατάστασης είναι η ήρεμη εξέταση της κατάστασης. Και η προσπάθεια να μην αφεθούν περιθώρια να συνεχιστεί επί μακρόν - για το καλό της υγείας μας, κυρίως.  

Με στοιχεία από Guardian

Υγεία & Σώμα
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Οι Έλληνες στα social media είναι οι πιο fake ανάμεσα σε 10 ευρωπαϊκές χώρες (σύμφωνα με τους Έλληνες έφηβους)

TV & Media / Οι Έλληνες στα social media είναι οι πιο fake ανάμεσα σε 10 ευρωπαϊκές χώρες (σύμφωνα με τους Έλληνες έφηβους)

Τα 5 πιο ενδιαφέροντα πράγματα που αποκαλύπτει η έρευνα ατόμων ηλικίας 13-18 ετών σχετικά με τις διαδικτυακές τους συνήθειες και την «ψηφιακή τους ανθεκτικότητα»
ΑΡΗΣ ΔΗΜΟΚΙΔΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Υγεία & Σώμα / Η Φλόγα που ζεσταίνει τις καρδιές των παιδιών με καρκίνο και των οικογενειών τους

Ο παιδικός καρκίνος είναι μια πολύ δύσκολη δοκιμασία. Όμως καμιά οικογένεια δεν είναι μόνη γιατί έχει συμπαραστάτη εδώ και 42 χρόνια τη «Φλόγα», ενώ το ιατρικό οπλοστάσιο διευρύνεται με πρωτοποριακές θεραπείες που εφαρμόζονται στα ελληνικά νοσοκομεία και η χώρα αποκτά περισσότερους δότες μυελού των οστών.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
MOUTH TAPE

Υγεία & Σώμα / Μπορεί το κλείσιμο του στόματος με ταινία να βοηθήσει με το ροχαλητό και την υπνική άπνοια;

Εικόνες ανθρώπων που κοιμούνται με το στόμα τους κλεισμένο με ταινία έχουν κατακλύσει το Instagram και το TikTok, αλλά και την έβδομη σεζόν του δημοφιλούς ριάλιτι «Love is Blind».
THE LIFO TEAM
Νόσος ALS: Ο κορυφαίος ερευνητης James Berry στην Ελλάδα

Υγεία & Σώμα / Ο ειδικός της νόσου ALS στην Ελλάδα: Νέες θεραπείες και ελπίδα για το μέλλον

Σε εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και στο Αιγινήτειο, ο δρ. James D. Berry μίλησε για τη σπάνια νευροεκφυλιστική ασθένεια ALS, τις θεραπείες που έχουν εγκριθεί και εκείνες που βρίσκονται σε στάδιο κλινικών δοκιμών.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Το success story της πρόληψης του καρκίνου του μαστού βοηθά να αλλάξουμε νοοτροπία απέναντι στον καρκίνο

Υγεία & Σώμα / Το success story της πρόληψης του καρκίνου του μαστού

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος «Άλμα ζωής» έχει συμβάλει καθοριστικά στην επιτυχημένη προσπάθεια πρόληψης του καρκίνου του μαστού, η οποία αποτελεί τη ναυαρχίδα στα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για χρόνια νοσήματα που υλοποιούνται στην Ελλάδα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Οι ασθενείς έχουν να αντιμετωπίσουν το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης του καρκίνου

Υγεία & Σώμα / Το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης του καρκίνου

Οι ογκολογικοί ασθενείς δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μονάχα την ίδια τη νόσο αλλά και όλα τα εμπόδια που συναντούν στην πορεία. Ένα από αυτά, που δυσκολεύονται να υπερπηδήσουν, αφορά το χάσμα μεταξύ της υποψίας και της διάγνωσης, δύο στάδια καθόλου αλληλένδετα στην πράξη, για τα οποία μας μιλά ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), Γιώργος Καπετανάκης.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
Συναισθηματική υπερφαγία: «Έτρωγα κρύες πίτσες με μαρμελάδα και έξτρα τυρί»

Υγεία & Σώμα / Συναισθηματική υπερφαγία: «Έτρωγα κρύες πίτσες με μαρμελάδα και έξτρα τυρί»

Δύο γυναίκες που ζουν με τη διατροφική διαταραχή περιγράφουν τα επεισόδιά τους και εξηγούν πώς είναι να μην απολαμβάνεις το φαγητό αλλά να το χρειάζεσαι για να αποφορτιστείς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ινστιτούτο Copernicus: Βαριά η σκιά της κλιματικής αλλαγής στην υγεία των Ελλήνων

Υγεία & Σώμα / Η κλιματική αλλαγή και οι σοβαρές επιπτώσεις της στην υγεία των Ελλήνων

Η κλιματική αλλαγή εξελίσσεται ραγδαία, με την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία να σηκώνουν το μεγαλύτερο φορτίο, καθώς το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Copernicus προβλέπει τριπλασιασμό των θανάτων από τη ζέστη μέχρι το τέλος του αιώνα.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ
«Το να είσαι διαβητικός δεν σημαίνει ότι δεν είσαι και ασταμάτητος»

Lifo Videos / «Το να είσαι διαβητικός δεν σημαίνει ότι δεν είσαι και ασταμάτητος»

Ο Κωνσταντίνος Κατσούδας, διαβητικός και συνιδρυτής της πρωτοβουλίας Riding4Diabetes, μοιράζεται μια βαθιά προσωπική ιστορία, μιλά για τη σημασία της ενημέρωσης γύρω από τον διαβήτη και την αξία της εξάλειψης του στίγματος γύρω από τη νόσο.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Για πρώτη φορά πλάνο εντοπισμού της προέλευσης νέων ή αναδυόμενων παθογόνων

Υγεία & Σώμα / Αναζητώντας την αλήθεια για τις πανδημίες: Το πλάνο του ΠΟΥ για τη δημόσια υγεία

Στο ερώτημα από πού προήλθε ο «ένοχος» για κάθε επιδημική έξαρση στοχεύει να δώσει απάντηση ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, δημιουργώντας για πρώτη φορά ένα πλήρες πλάνο για τον εντοπισμό της προέλευσης νέων ή αναδυόμενων (παλιότερων) παθογόνων.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ