Η Εθνική Πινακοθήκη Πορτρέτων του Λονδίνου έγινε το πρώτο μεγάλο καλλιτεχνικό ίδρυμα που απέρριψε χορηγία της οικογένειας των δισεκατομμυριούχων Σάκλερ, οι οποίοι κατηγορούνται πως έκαναν μέρος της περιουσία τους με αμφιλεγόμενο τρόπο.
Το όνομά των Σάκλερ βρίσκεται, μεταξύ άλλων, στις λίστες των ευεργετών του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, του κέντρου εκπαίδευσης στο Γκούγκενχαϊμ και του πανεπιστημίου Γέιλ.
Το 2015, το Forbes εκτιμούσε την περιουσία των Σάκλερ στα 14 δισεκατομμύρια δολάρια αλλά, μέρος αυτών των χρημάτων προήλθε από τον τζίρο 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων του παυσίπονου OxyContin, από το 1995 έως το 2015. Το παυσίπονο είναι μία «χημική παραλλαγή» μορφίνης και ηρωίνης που προκαλεί εθισμό, με αποτέλεσμα αμέτρητοι ασθενείς να έχουν κινηθεί νομικά εναντίον τους.
Πολλά μέλη της οικογένειας των Σάκλερ είναι αντιμέτωπα με αγωγές και μηνύσεις, για τον ρόλο που φέρονται να διαδραμάτισαν στην κρίση των οπιοειδών στις ΗΠΑ. Οι Σάκλερ, που το 2016 ήταν η 19η πλουσιότερη οικογένεια στις ΗΠΑ, αρνούνται σθεναρά όλες τις κατηγορίες.
Η απόφαση της Εθνικής Πινακοθήκης Πορτρέτων του Λονδίνου έγινε δεκτή από κύκλους της τέχνης ως μία «ισχυρή αναγνώριση» ότι κάποιες από τις πηγές εισοδημάτων των Σάκλερ δεν μπορούν να δικαιολογηθούν ηθικά. Εκπρόσωπος της πινακοθήκης υπογράμμισε πάντως πως η απόφαση ήταν κοινή με την οικογένεια, και έτσι η προταθείσα δωρεά ενός εκατομμυρίου δολαρίων δεν προχώρησε.
Η οικογένεια υποστηρίζει πως η δωρεά για το πρότζεκτ Inspiring People δεν ρευστοποιήθηκε ώστε να μην δημιουργήσει «περισπάσεις» για την γκαλερί.
«Όμως παρότι και οι δύο πλευρές επιμένουν ότι η απόφαση ήταν κοινή, η εξέλιξη θεωρείται σοβαρό χτύπημα στο προφίλ της οικογένειας», σχολιάζει ο Guardian, καθώς η καμπάνια της Αμερικανίδας Ναν Γκόλντιν εναντίον των Σάκλερ, φαίνεται πως αρχίζει να έχει αποτελέσματα.
Η διάσημη φωτογράφος, είχε μιλήσει ανοικτά για τον δικό της εθισμό στο OxyContin κατόπιν ιατρικής συνταγής. Μετά την τελευταία εξέλιξη δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα χαρούμενη για την σημαντική απόφαση της Πινακοθήκης.
Η Γκόλντιν εθίστηκε ύστερα από μια τενοντίτιδα και ξανακύλησε στα ναρκωτικά από τα οποία είχε απεξαρτηθεί στο παρελθόν. «Η πρώτη δόση ήταν 40ml και ήταν πολύ δυνατή. Στο τέλος έφτασα να παίρνω την δεκαπλάσια ποσότητα» παραδεχόταν στο παρελθόν η 65χρονη φωτογράφος. «Δεν ξέρω πώς ζουν οι Σάκλερ, πώς αντέχουν τον εαυτό τους» έλεγε για τους Σάκλερ.
Η φωτογράφος ελπίζει τώρα πως και άλλα μουσεία, καθώς και πολιτιστικά και εκπαιδευτικά ινστιτούτα σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο που έχουν δεχτεί δωρεές από τους Σάκλερ, θα αναθεωρήσουν.
Όπως σχολίασε ο συνδιοργανωτής της καμπάνιας «Κουλτούρα χωρίς Λεκέδες»: «Η απόφαση της γκαλερί να απορρίψει τη δωρεά από όσους κέρδισαν χρήματα από την κρίση των οπιοειδών, είναι μία δυναμική αναγνώριση πως κάποιες από τις πηγές χρηματοδότησης είχαν περάσει την "κόκκινη γραμμή"»
«Μένει τώρα να δούμε αν η γκαλερί θα εφαρμόσει τα ίδια κριτήρια και στην χορηγία της από την BP, ή αν θα συνεχίσει να προμοτάρει μια εταιρεία ορυκτών καυσίμων, εν μέσω της κλιματικής αλλαγής», πρόσθεσε.
Μετά από καταθέσεις στις αρχές, σύμφωνα με τις οποίες ορισμένα μέλη των Σάκλερ «συμμετείχαν ενεργά σε συνωμοσία και απάτη ώστε να παρουσιάσουν το OxyContin ως μη εθιστικό, ιδρύματα στις ΗΠΑ όπως το πανεπιστήμιο Columbia στη Νέα Υόρκη και το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, επανεξετάζουν το αν θα εξακολουθήσουν να δέχονται δωρεές τους.
Το 2016, οι Σάκλερ είχαν δωρίσει 35,5 εκατομμύρια λίρες στη National Portrait Gallery για την ανέγερση ενός νέου εκπαιδευτικού κέντρου. Τα λεφτά τελικά δεν καταβλήθηκαν αφενός επειδή το έργο δεν ξεκίνησε, αφετέρου επειδή η επιτροπή ηθικής της γκαλερί διερευνούσε τις ενδεχόμενες συνέπειες από την αποδοχή μιας τέτοιας δωρεάς.
«Μίλησα σήμερα στη National Portrait Gallery το πρωί. Είμαι τόσο χαρούμενη», δήλωσε η Γκόλντιν. «Πρέπει να διατηρούμε υψηλά στάνταρ στα μουσεία. Αυτά διατηρούν το καλύτερο κομμάτι της ανθρωπότητας και διαφυλάσσουν τη γνώση και την κουλτούρα», πρόσθεσε. Η ίδια είχε προειδοποιήσει πως δεν θα επέτρεπε να εκτεθούν έργα της στην γκαλερί, αν δέχονταν τη δωρεά.
Από την πλευρά του, το τραστ των Σάκλερ ανακοίνωσε σχετικά: «Για περίπου μισό αιώνα υποστηρίζουμε ιδρύματα που έχουν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην υγεία, στην εκπαίδευση, στην επιστήμη και στις τέχνες και είμαστε ευτυχείς που είχαμε την ευκαιρία να προσφέρουμε ένα νέο δώρο, για να υποστηρίξουμε την National Portrait Gallery. Η φιλοσοφία της οικογένειας ήταν πάντα αυτή της ενεργούς υποστήριξης ιδρυμάτων, χωρίς ποτέ να παρεμβαίνουμε στην αποστολή τους».
«Πρόσφατα ρεπορτάζ για καταγγελίες σε βάρος μελών της οικογένειας Σάκλερ, ενδέχεται να οδηγήσουν, υπό το φως της δωρεάς, σε παρέκκλιση της Πινακοθήκης από το σημαντικό της έργο. Οι κατηγορίες σε βάρος της οικογένειας απορρίπτονται σθεναρά, αλλά για να αποφύγουμε οποιονδήποτε περισπασμό από την Εθνική Πινακοθήκη Πορτρέτων, αποφασίσαμε να μην προχωρήσουμε αυτή την φορά με τη δωρεά. Εξακολουθούμε να πιστεύουμε βαθιά στην γκαλερί και στο υπέροχο έργο της».
Ο πρόεδρος της πινακοθήκης Ντέιβιντ Ρος δήλωσε από την πλευρά του: «Αναγνωρίζω την γενναιοδωρία της οικογένειας Σάκλερ και τη διαχρονική υποστήριξή τους στις τέχνες. Κατανοούμε και υποστηρίζουμε την απόφασή τους να μην προχωρήσουν αυτή τη φορά σε δωρεά προς τη γκαλερί».
Με πληροφορίες από Guardian
σχόλια