Τα κοράλλια στον Κόλπο της Άκαμπα στην Ερυθρά Θάλασσα επέζησαν μετά και την άνοδο της θερμοκρασίας κατά επτά βαθμούς Κελσίου, λένε οι επιστήμονες. Γεγονός που ενισχύει τις ελπίδες τους παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις για την κλιματική αλλαγή.
«Αυξήσαμε τη θερμοκρασία του νερού έναν βαθμό πάνω από τη μέγιστη θερμοκρασία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες», λέει ο Anders Meibom, ερευνητής στο Ινστιτούτο Επιστημών της Γης στο Πανεπιστήμιο της Λωζάνης.
«Σε μία ανάλογη περίπτωση, στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο μετά από μερικές εβδομάδες, τα κοράλλια θα άρχιζαν να πεθαίνουν.»
Όμως τα κοράλλια από τον κόλπο της Άκαμπα, μια προεξοχή της Ερυθράς Θάλασσας, που εκτείνεται ως την Ιορδανία, το Ισραήλ, τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο, δεν παρουσίασαν κανένα πρόβλημα από τη θερμοκρασία.
«Έτσι αυξήσαμε τη θερμοκρασία στους δύο βαθμούς. Τώρα, υποτίθεται ότι θα πέθαιναν. Αντ 'αυτού φαινόταν πιο ευτυχισμένα» λέει ο ερευνητής.
«Και συνεχίσαμε. Τρεις βαθμούς τώρα, αυτό είναι σχεδόν αστείο», λέει ο Meibom. «Σκεφτήκαμε, αυτό είναι ανοησία, υποτίθεται ότι σε τέτοια θερμοκρασία (τα κοράλλια) είναι νεκρά. Αλλά δεν φαινόταν ούτε καν να ενοχλούνται. Έτσι, ανεβήκαμε στους τέσσερις βαθμούς».
Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, μερικά από τα πλουσιότερα περιβάλλοντα του κόσμου, υφίστανται τακτικά μαζική λεύκανση ως αποτέλεσμα ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών στην επιφάνεια του ωκεανού και αυξημένης οξίνισης, δηλαδή αύξησης της συγκέντρωσης του CO2.
Η απώλεια του χρώματος των κοραλλιών είναι ένα έντονο σημάδι ότι τα κοράλλια έχουν γίνει πολύ ευάλωτα σε αυξημένη θερμοκρασία και ασθένειες.
Οι μισοί κοραλλιογενείς ύφαλοι στον κόσμο πιστεύεται δε, ότι έχουν πεθάνει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες και έως και το 90% των υφιστάμενων κοραλλιογενών υφάλων μπορεί να πεθάνουν μέχρι τα μέσα του αιώνα, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο.
Ωστόσο, το κοράλλι της Ερυθράς Θάλασσας, στο πείραμα του Πανεπιστημίου του Eilat επέζησε, ακόμη και όταν οι θερμοκρασίες αυξήθηκαν σε πέντε, μετά έξι, και έπειτα επτά βαθμούς Κελσίου.
«Τα κοράλλια σημείωσαν ακόμα και βελτιωμένη απόδοση σε υψηλότερες θερμοκρασίες», λέει ο Maoz Fine, καθηγητής θαλάσσιας επιστήμης που ηγήθηκε της έρευνας.
Τα αποτελέσματά της έρευνας επιβεβαιώνουν χρόνια αναφορών από δύτες στον Κόλπο της Άκαμπα και τη Βόρεια Ερυθρά Θάλασσα. Παρά τις θερμοκρασίες της επιφάνειας του ωκεανού στην περιοχή, τα είδη κοραλλιών δεν έχουν υποστεί ποτέ τεκμηριωμένη λεύκανση.
Αυτό οδηγεί τους επιστήμονες σε μία συναρπαστική σκέψη: ότι μια μεγάλη γκάμα κοραλλιών κατά μήκος του υφάλου της Ερυθράς Θάλασσας, μήκους 4.000 χιλιομέτρων είναι μοναδικά ανθεκτική στην κλιματική κρίση.
«Συνειδητοποιήσαμε πως έχουμε μια απίστευτη κατάσταση», λέει ο Meibom. «Αυτό είναι το μόνο οικοσύστημα κοραλλιογενών υφάλων που έχει την ευκαιρία να αντέξει στους δύο έως τρεις βαθμούς επιπλέον θερμοκρασίας, που θα καταγραφεί στον πλανήτη αναπόφευκτα μέχρι το τέλος του αιώνα».
Ωστόσο, η προστασία του υφάλου από άλλες απειλές όπως η ρύπανση και ο υπερπληθυσμός απαιτούν ένα βασικό πράγμα: τη συνεργασία τουλάχιστον τεσσάρων κυβερνήσεων της Μέσης Ανατολής, που δεν διαθέτουν και τις καλύτερες σχέσεις.
Η Ερυθρά Θάλασσα τροφοδοτεί τον Ινδικό Ωκεανό μέσω ενός ρηχού στενού μεταξύ του Τζιμπουτί και της Υεμένης πλάτους περίπου 30 χιλιομέτρων. Πάνω από 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν, κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων, το στενό υποχώρησε, έκοψε την Ερυθρά Θάλασσα, καθιστώντας την περιοχή αφιλόξενη για την ανάπτυξη ορισμένων ειδών.
«Η περιοχή έγινε πολύ ζεστή, πολύ αλμυρή και σχεδόν όλα τα είδη πέθαναν», λέει η Karine Kleinhaus, καθηγήτρια θαλάσσιας επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Stony Brook της Νέας Υόρκης.
Με το λιώσιμο των πάγων, το στενό επανεμφανίστηκε, και η ζωή των φυτών και των ζώων επανήλθε. Τα είδη κοραλλιών που έκαναν το δύσκολο αυτό ταξίδι βόρεια μέσω της Ερυθράς Θάλασσας αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν και να εξελιχθούν.
«Μόνο εκείνα θα μπορούσαν να αντέξουν την πολύ υψηλή αλατότητα και τις θερμοκρασίες», λέει η Kleinhaus.
Πολλά από τα κοραλλιογενή είδη που κατοικούν σήμερα στον ύφαλο της Ερυθράς Θάλασσας εξελίχθηκαν σημαντικά από αυτήν τη μετανάστευση και σύμφωνα με τους επιστήμονες μπορούν να επιβιώσουν, ακόμη και σε θερμοκρασίες υψηλότερες από αυτές που προβλέπονται τις επόμενες δεκαετίες.
Οι επιπτώσεις για τους κοραλλιογενείς υφάλους σε άλλα μέρη του κόσμου μελετούνται ακόμη. Η μεταφύτευση ανθεκτικών κοραλλιογενών ειδών σε άλλους υφάλους δεν είχε γενικά λειτουργήσει στο παρελθόν, λέει ο Meibom.
«Η αλατότητα του νερού και του οικοσυστήματος των μικροβίων είναι διαφορετική. Μερικά είδη επιβιώνουν, αλλά δεν είναι χαρούμενα και πολλά από αυτά πεθαίνουν» πρόσθεσε.
Ένα άλλο ζήτημα είναι να καταλάβουμε πώς τα κοράλλια της Ερυθράς Θάλασσας επιβιώνουν σε ακραίες συνθήκες και, στη συνέχεια, καθοδηγούν την εξέλιξη των ειδών τους.
Το πρόβλημα ωστόσο, είναι ότι η επιστημονικά υποβοηθούμενη εξέλιξη χρειάζεται ακόμα χρόνο και οι ύφαλοι βάλλονται την ίδια ώρα από τα κύματα θερμότητας με συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό.
Παράλληλα, η έρευνα για τα κοράλλια της Ερυθράς Θάλασσας βρίσκεται ακόμη στα αρχικά της στάδια. «Δεν γνωρίζουμε πραγματικά τι συμβαίνει σε επίπεδο βιολογίας, που επιτρέπει σε αυτά τα κοράλλια να αναπτυχθούν παρά τις διαταραχές της θερμοκρασίας, που προκαλεί τη θανάτωση των κοραλλιών σε άλλα μέρη» σημειώνει η Kleinhaus.
Οι απειλές για τον ύφαλο θα συσσωρευτούν τις επόμενες δεκαετίες: Οι πληθυσμοί κατά μήκος της Ερυθράς Θάλασσας στο Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Ιορδανία αναμένεται να αυξηθούν ενώ την ίδια ώρα η Σαουδική Αραβία σχεδιάζει να χτίσει μια φουτουριστική μεγαλούπολη στην άκρη των υδάτων της.
«Παρόλο που ο ύφαλος είναι ανθεκτικός στην κλιματική αλλαγή, δεν πρόκειται να διατηρήσει την ανοσία του σε καθεστώς μη αειφόρου ανάπτυξης, ρύπανσης, λύμάτων κ.λπ», λέει η Kleinhaus.
Καμία χώρα δεν μπορεί να προστατεύσει την περιοχή μόνη της, επιμένει ο Olivier Küttel, από το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Λωζάνη.
«Η Αίγυπτος μπορεί να τα πάει καλά, αλλά αν η Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ ή η Ιορδανία δεν τα καταφέρουν, μπορούν πολύ γρήγορα να καταστρέψουν ολόκληρο το οικοσύστημα» τονίζουν οι επιστήμονες.
Με πληροφορίες του Guardian
σχόλια