O παγκόσμιος προβληματισμός για το μέλλον της τροφής κατέχει βασική θέση στο 13ο Πανόραμα Οικολογικών Ταινιών που ξεκινά την Τετάρτη 30 Νοεμβρίου, θα διαρκέσει μέχρι το Σάββατο 3 Δεκεμβρίου και αποτελεί ένα μεγάλο αφιέρωμα στην κλιματική αλλαγή. Το φεστιβάλ αυτό δεν είναι μόνο διαφωτιστικό και ενημερωτικό για όλους, αλλά, μέσα από τις διάφορες ελληνικές και παγκόσμιες προσπάθειες που αποτυπώνονται στις ταινίες του, εμφανίζεται φανερά και μια αισιόδοξη νότα ότι, ναι, γίνονται πολλές και σοβαρές προσπάθειες για έναν καλύτερο κόσμο και όσο περισσότεροι ενημερωθούμε και συνεισφέρουμε, κάτι μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο.
Αρκετές από τις ταινίες –δεκαεπτά τον αριθμό– που θα προβληθούν [ορισμένες στο κτίριο της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και άλλες στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος] επικεντρώνονται επιπλέον σε θέματα σχετικά με την τροφή, όπως το πρόβλημα της υπεραλίευσης στο Αιγαίο ή εκείνο της διατήρησης των παραδοσιακών σπόρων ή της εντυπωσιακής μείωσης της παγκόσμιας βιοποικιλότητας που με ταχύτερο ρυθμό απ' ό,τι μπορούμε να αντιληφθούμε χάνει καθημερινά ένα εντυπωσιακό ποσοστό φυτών, ζώων και γενικότερα βρώσιμων ειδών, περιορίζοντας τα είδη που παραδοσιακά προορίζονται για τη σίτιση του ανθρώπου.
Την ημέρα των εγκαινίων που θα γίνουν στην Ταινιοθήκη, στον Κεραμεικό, την κορδέλα θα κόψει η δημοφιλής ταινία της ακτιβίστριας Ναόμι Κλάιν («This changes everything») και αμέσως μετά, στις 19:30, θα ακολουθήσει ο «Ραγδαίος Αφανισμός» του Louie Psihoyos που εξετάζει την πεποίθηση ορισμένων επιστημόνων ότι το αποτύπωμα της ανθρώπινης παρουσίας (το σύνολο των καθημερινών μας πράξεων δηλαδή) στον πλανήτη θα οδηγήσει στην εξαφάνιση του 50% των ειδών του! Η ανθρωπόκαινος εποχή, όπως αποκαλείται η εποχή μας, έχει πλήξει ανεπανόρθωτα το περιβάλλον, άρα και την πανίδα. Υπάρχουν, άραγε, λύσεις που θα διασφαλίσουν έναν εύρωστο κόσμο βιοποικιλότητας για τις επόμενες γενιές, αναρωτιέται ο σκηνοθέτης της ταινίας που είναι μια παραγωγή της Oceanic Preservation Society (η οργάνωση πίσω από το οσκαρικό φιλμ «Ο Όρμος»). Ενδιαφέρουσα αναμένεται να είναι και η συζήτηση που θα ακολουθήσει με συντονιστή τον καθηγητή και κοσμήτορα της Σχολής Μηχανικών ΕΜΠ κ. Ι. Ζιώμα.
«Ραγδαίος Αφανισμός» («Racing Extinction»), Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μεγ. Αλεξάνδρου 134-136, Κεραμεικός. Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου, 19:30, η συζήτηση θα ξεκινήσει στις 21:00.
Επόμενη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ταινία σχετικά με την τροφή μας, οι «Φύλακες του Αιγαίου» του Όμηρου Ευαγγελινού, που για πέντε χρόνια ταξίδευε με ένα ψαροκάικο στα νησιά των Κυκλάδων, ερευνώντας το θέμα της υπεραλίευσης και τον αγώνα επιβίωσης των τοπικών ψαράδων. Χάος, αναρχία και καθημερινές εκτός νόμου τακτικές συνάντησε ο κινηματογραφιστής, όπως και συχνό ψάρεμα με δυναμίτη και παράνομες τράτες που μειώνουν τα ιχθυοαποθέματα, χωρίς να υπάρχει καμιά έγνοια για τη μείωση του πληθυσμού ψαριών, μαλάκιων και οστράκων στο Αιγαίο. Όμως και αυτή η ταινία αφήνει μια χαραμάδα αισιοδοξίας, αφού ο Όμηρος Ευαγγελινός καταλήγει στη Σαντορίνη για να συναντήσει τον γιο του Ιβ Κουστο, τον Πιέρ-Ιβ Κουστό, που προσπαθεί να φέρει σε επαφή τους ντόπιους ψαράδες με πολιτικούς και ειδικούς επιστήμονες και να δημιουργήσει μια προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή όπου τα ψάρια θα μπορούν να αναπαράγονται άφοβα και να αλιεύονται μόνο με βιώσιμο τρόπο που θα αφήνει τους πληθυσμούς τους να αναπτυχθούν και να διατηρηθούν για τις επόμενες γενιές. Μετά την προβολή ο καθηγητής Ζωικής Ποικιλότητας του ΕΚΠΑ, κ. Π. Παφίλης, θα συντονίσει τη συζήτηση με θέμα «Θάλασσα και Υπεραλίευση».
«Φύλακες του Αιγαίου» («Guardians of the Aegean»), 2016, Όμηρος Ευαγγελινός, διάρκεια 87 λεπτά. Προβάλλεται την Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου στις 18:00, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 & Μ. Αλεξάνδρου 134-136, Κεραμεικός.
Όποιος... βρίσκει άνοστη την ντομάτα, τα καρπούζια και τα μήλα και δεν ξέρει γιατί, πρέπει να παρακολουθήσει αυτήν την ταινία! Το «Καραβάνι των Σπόρων», ένα απόσπασμα μιας ταινίας εν εξελίξει, έχει κεντρικό θέμα την προσπάθεια της ελληνικής ομάδας Πελίτι (www.peliti.gr) για τη διατήρηση των παραδοσιακών μας σπόρων. Θα προβληθεί την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου στο όμορφο διατηρητέο κτίριο της Ελληνικής Εταιρείας στην Πλάκα, που, ειρήσθω εν παρόδω, διοργανώνει πολλές ενημερωτικές εκδηλώσεις γύρω από τα θέματα της διατροφής, όπως το «Σάββατο του Παραγωγού» που επιμελείται η Αντωνία Τριχοπούλου (καθηγήτρια και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας), και στόχο έχει, μεταξύ άλλων, να αναδείξει τα τοπικά αγροτικά προϊόντα. Το ενδιαφέρον έγκειται όχι μόνο στην ίδια την ταινία (που περιγράφει μια ενθουσιώδη πομπή ανθρώπων, η οποία ξεκινά από την Ελλάδα και διασχίζει την Ευρώπη για να διαδώσει το μήνυμα της διάσωσης των γηγενών σπόρων), αλλά και στη συζήτηση με θέμα «Σπόροι» που θα συντονίσει η Βάσω Κανελλοπούλου της ομάδας Πελίτι αμέσως μετά. Αξίζει να παρακολουθήσουμε αυτή την ταινία για να καταλάβουμε όχι μόνο τον ρόλο των παραδοσιακών σπόρων στη καθημερινή μας διατροφή, αλλά και τη συμβολή τους στη διατήρηση του πολιτισμού κάθε τόπου που παράγει κάτι συγκεκριμένο, της παραδοσιακής ελληνικής μαγειρικής και των συναφών επαγγελμάτων που εξαφανίζονται. Η ομάδα Πελίτι έχει χτίσει ένα μικρό οίκημα στο Παρανέστι Δράμας όπου και διαφυλάσσει παραδοσιακούς σπόρους, αλλά τα μέλη της πιστεύουν ότι η ουσιαστική διάσωση και διάδοση των σπόρων των παραδοσιακών ποικιλιών γίνεται στον αγρό, με τον παραδοσιακό τρόπο καλλιέργειας που πάντα απέδιδε νόστιμο και αρκετό φαγητό για όλους. Ενδιαφέρουσα ταινία και ενδιαφέρουσα η προσπάθεια της ομάδας Πελίτι, που αξίζει τη συνεισφορά όλων μας.
«Το καραβάνι των σπόρων», 2015, Ομάδα Πελίτι, διάρκεια 75 λεπτά. Προβάλλεται στην ΕΛΛΕΤ, Τριπόδων 28, Πλάκα, στις 2 Δεκεμβρίου, στις 18:10, και η συζήτηση έχει προγραμματιστεί για τις 19:30.
Περισσότερες πληροφορίες και το πλήρες πρόγραμμα του φεστιβάλ μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της ΕΛΛΕΤ και της Ταινιοθήκης της Ελλάδος.
