Η παγκόσμια αγορά vegan τροφών για κατοικίδια αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς. Πολλοί αποφασίζουν να βάλουν τον σκύλο ή τη γάτα τους σε μια χορτοφαγική διατροφή.
Συχνότερα, ο λόγος που αποφασίζει κάποιος να στρέψει το κατοικίδιό του σε χορτοφαγική διατροφή είναι ηθικός: είναι και ο ίδιος vegan. Όμως, πολλές φορές έρχονται αντιμέτωποι με αντιδράσεις άλλων κηδεμόνων ζώων, καθώς λένε ότι κάποιοι ζητούν ακόμη και τη σύλληψή τους.
Οι προβλέψεις δείχνουν ότι η παγκόσμια αγορά vegan τροφών για κατοικίδια από 9,6 δισ. δολάρια το 2020, έως το 2030 θα φτάσει στα 16,3 δισ. ετησίως. Όμως, η ιδέα της vegan τροφής για σκύλους αντιμετωπίζεται ακόμη με επιφυλακτικότητα και- στην περίπτωση της Βρετανικής Κτηνιατρικής Ένωσης (BVA)- με εξαιρετική προσοχή.
Η επίσημη οδηγία του οργανισμού είναι πως ενώ οι σκύλοι θεωρητικά μπορούν να ακολουθούν μια vegan διατροφή που πληρεί τις διατροφικές ανάγκες τους, δεν γνωρίζουμε αρκετά για τις συνέπειες προκειμένου να θεωρηθεί ασφαλής.
«Δεν τη συστήνουμε ακόμη, απλά επειδή δεν έχουν γίνει μακροπρόθεσμες μελέτες», λέει η Τζάστιν Σότον, πρόεδρος της BVA. «Ενώ βραχυπρόθεσμες μελέτες δείχνουν ότι θα μπορούσε να είναι το ίδιο καλή με άλλους τύπους τροφής, δεν υπάρχουν αποδείξεις στη βάση ισόβιων μελετών για σκύλους που τρέφονται με τέτοιες τροφές», συμπλήρωσε αναφερόμενη στη vegan διατροφή.
Η βρετανική Ένωση Παρασκευαστών Τροφών για Κατοικίδια είναι εξίσου επιφυλακτική. Παρότι λέει ότι οι σκύλοι είναι παμφάγα που μπορούν να προσαρμοστούν σε μία καλά ισορροπημένη χορτοφαγική διατροφή, επιμένει ότι οι «vegan τροφές θα πρέπει να ελέγχονται προσεκτικά από κτηνίατρο ή διατροφολόγο ζώων». Ακόμη, επισημαίνει ότι μπορεί να είναι ανεπαρκείς σε διάφορα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, μεταξύ άλλων σίδηρος, ασβέστιο, ψευδάργυρο και βιταμίνες Α και Β.
Επίσης, επικαλείται μελέτες που δείχνουν ότι οι σκύλοι που ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή συχνά έχουν έλλειψη πρωτεϊνών, βασικών αμινοξέων και άλλων θρεπτικών συστατικών. Αλλά, αυτές οι μελέτες είναι παλιές, προγενέστερες της ευρύτερης διαθεσιμότητας των έτοιμων πλήρως φυτικών τροφών που κυκλοφορούν στο εμπόριο, σημειώνει ο Guardian.
Αυτοί που το αποφάσισαν
Ο Τέρι Μάρτιν έγινε vegan πριν από περίπου τρία χρόνια. Η μετάβαση ήταν αρκετά ξαφνική. Έτρωγε δείπνο, με τον σκύλο του, τον Πέπε, στα γόνατά του, όταν ξαφνικά συνειδητοποίησε ότι το ζώο που έτρωγε «είχε συναισθήματα όπως εκείνο που καθόταν στην αγκαλιά μου».
Μέχρι τότε, ο Πέπε έτρωγε ωμή τροφή. «Του άρεσε και για ένα διάστημα το υποστήριζα λίγο, αλλά όταν η ηθική μου με οδήγησε να γίνω vegan, σκέφτηκα ότι δεν μπορώ να έχω πλέον στο σπίτι μου κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα. Οπότε, έψαξα για vegan τροφή για τους σκύλους», εξήγησε ο Μάρτιν.
Πλέον και οι δύο σκύλοι του ιερέα- ο Πέπε και ο Τζορτζ- ακολουθούν φυτική διατροφή. «Όταν πήρα τον Τζορτζ είχα ήδη γίνει vegan, οπότε ήταν και αυτός από την πρώτη ημέρα μαζί μου. Βέβαια, ήταν έξι μηνών όταν ήρθε σε εμένα από τους δρόμους της Ελλάδας και δεν ξέρω τι έτρωγε πριν», δήλωσε.
Παρόμοιοι λόγοι οδήγησαν και την Μισέλ Τόμας στην απόφασή της. Η ίδια είναι vegan εδώ και έξι χρόνια. Ο σκύλος της. ο Loki, επίσης έγινε vegan όταν ήταν δέκα μηνών, έπειτα από μία συνιστώμενη δίμηνη μεταβατική περίοδο.
«Με προβλημάτιζε ολοένα περισσότερο το τι τάιζα τους σκύλους μου, καθώς ήμουν vegan και ερχόταν σε αντίθεση με τον τρόπο που ζούσα. Οπότε, άρχισα να ψάχνω αν θα μπορούσα να ταΐζω με ασφάλεια τον σκύλο μου μια φυτική διατροφή». Η απόφαση ήταν ηθική, αλλά και περιβαλλοντική λέει.
Η Τόμας λέει ότι η φυτική διατροφή του σκύλου της δεν της παίρνει περισσότερο χρόνο από ό,τι πριν. Δίνει στον Loki vegan κροκέτες του εμπορίου που αποτελούνται από ρύζι, πατάτα, σπανάκι, μήλο, καρότο και διάφορες φυτικές πρωτεϊνες. «Το εμπιστεύομαι απόλυτα. Αν δεν το έκανα, θα πάσχιζα με τις αρχές και την ηθική μου και πιθανότατα θα τον τάιζα με κάτι που δεν θα ήθελα να τον ταΐσω«, λέει.
Οι άνθρωποι επικαλούνται διαφορετικούς λόγους για την απόφασή τους να υιοθετήσουν μια χορτοφαγική διατροφή για τους σκύλους τους. Για κάποιους οι ανησυχίες είναι ηθικές, οι κηδεμόνες είναι vegan. Επίσης υπάρχει το θέμα της βιωσιμότητας. Τα κατοικίδια καταναλώνουν το ένα πέμπτο του κρέατος και των ψαριών στον κόσμο, αν και το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ποσότητας είναι υποπροϊόν της παραγωγής κρέατος για ανθρώπινη κατανάλωση. Όμως, ολοένα και περισσότεροι κηδεμόνες ζώων στρέφονται στη vegan διατροφή των σκύλων, επειδή θεωρούν ότι είναι καλύτερη για την υγεία των κατοικίδιων τους.
«Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ενώ οι σκύλοι θεωρητικά μπορούν να ακολουθήσουν μια χορτοφαγική ή vegan διατροφή, οι γάτες είναι υποχρεωτικά σαρκοφάγα και πραγματικά δεν συνιστούμε να τις ταΐζουμε με αυτό, λόγω των πολύ σοβαρών ανησυχιών για την υγεία τους που μπορεί να προκύψουν», τόνισε η πρόεδρος της Βρετανικής Κτηνιατρικής Ένωσης.
Η δρ. Άριελ Γκρίφιθς διαφωνεί, σε ό,τι αφορά στις γάτες. «Οι γάτες σε αυτή τη χώρα είναι τόσο μη υγιείς, έχουν προβλήματα με παχυσαρκία, αλλεργίες και αρθρίτιδα. Αν έκαναν μια χορτοφαγική διατροφή, θα βλέπαμε τεράστια αλλαγή στην υγεία τους», είπε η κτηνίατρος, που προσφέρει διατροφικές συμβουλές για κατοικίδια στο διαδίκτυο.
Τόσο οι σκύλοι όσο και οι γάτες έχουν πολύ συγκεκριμένες διατροφικές ανάγκες, μεταξύ άλλων για βιταμίνες, αμινοξέα και βασικά λιπαρά οξέα, που συνήθως βρίσκονται στο κρέας. Αλλά, ούτως ή άλλων προστίθενται στη συνηθισμένη τροφή των σκύλων συμπληρωματικά θρεπτικά συστατικά, επειδή εξαλείφονται λόγω της επεξεργασίας, ενώ τα συμπληρώματα μπορούν να προέλθουν και από πηγές πλην του κρέατος.
«Τα επίπεδα πρωτεϊνών που μπορείς να πάρεις από τα φυτά είναι ισοδύναμα με τα επίπεδα πρωτεΐνης από το κρέας και το ψάρι», δήλωσε η Γκρίφιθς.
«Έχουν πει ότι πρέπει να με συλλάβουν»
Το θέμα είναι τόσο πολύπλοκο, που κάποιοι έχουν προτείνει να κινδυνεύουν με πρόστιμο ή ακόμη και ποινή φυλάκισης, για κακοποίηση ζώων, όσοι εφαρμόζουν μια ανεπαρκώς θρεπτική vegan διατροφή για τα κατοικίδιά τους.
Όμως, ο Guardian σημειώνει και την άλλη πλευρά. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι σκύλοι σε vegan διατροφή στην πραγματικότητα έκαναν λιγότερες επισκέψεις στον κτηνίατρο από εκείνους που κατανάλωναν κρέας. Οι λόγοι για αυτό είναι άγνωστοι, αλλά ο συγγραφέας της έρευνας, ο καθηγητής Άντριου Νάιτ, επεσήμανε: «Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας για τους σκύλους είναι πως είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι και δυστυχώς είναι σύνηθες όταν κάνουμε τεστ σε εμπορικές τροφές με βάση το κρέας, να έχουν περισσότερες θερμίδες».
Άλλη έρευνα, που διενεργήθηκε πέρυσι από το Κτηνιατρικό Κολέγιο του Οντάριο έδειξε ότι οι γάτες με χορτοφαγική διατροφή- περίπου το 20% του δείγματος- επίσης είχαν λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τους από εκείνες που κατανάλωναν κρέας.
Όσοι μίλησαν στον Guardian λένε ότι οι σκύλοι τους είναι υγιείς, χαρούμενοι, με το ιδανικό βάρος και με πολλή ενέργεια, μετά τη μετάβαση στη vegan διατροφή. Όλοι τους δήλωσαν ότι η αλλαγή δεν ήταν δύσκολη, αλλά τόνισαν τη σημασία του να κάνει έρευνα για το ζήτημα ο κηδεμόνας του κατοικίδιου, για να ξέρει τι το ταΐζει.
«Το ερώτημα δεν είναι αν η τροφή που δίνουμε στους σκύλους μας είναι vegan ή όχι. Περισσότερο το ερώτημα είναι: αν μπορώ να δώσω στον σκύλο μου μια λαχταριστή, θρεπτική, ισορροπημένη τροφή, που είναι πιο υγιεινή για εκείνον και πιο καλή για άλλα πλάσματα και το περιβάλλον, γιατί να μην το κάνω;», λέει ο Τόμας.
Από την άλλη η Ρέιτσελ ανησυχεί με την ιδέα να γίνεται αυτό μόνο για ιδεολογικούς λόγους, γιατί οι σκύλοι έχουν ξεχωριστές ανάγκες. Η ίδια είναι vegan και υιοθέτησε την ίδια δίαιτα για τους σκύλους της αφού πρώτα άλλαξε διατροφές αναζητώντας λύση για τα χρόνια στομαχικά προβλήματα του ενός ζώου.
«Οι σκύλοι μου είναι ο κόσμος μου, δεν θα έκανα τίποτα που θα ένιωθα ότι θα μπορούσε να διακινδυνεύσει την υγεία ή την ευτυχία τους απλά επειδή με κάνει εμένα να νιώθω καλύτερα. Δεν λέω ότι οι σκύλοι μου είναι vegan. Δεν μπορώ να τους κάνω vegan όπως δεν μπορώ να τους κάνω να υποστηρίξουν τους Εργατικούς», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Όμως, ανησυχεί και για τις αντιδράσεις που μπορεί να αντιμετωπίσουν στα social media άλλοι κηδεμόνες κατοικίδιων που έχουν vegan διατροφή. «Στο Facebook έχω προσπαθήσει να κάνω συζητήσεις με ανθρώπους κάποιες φορές. Αυτό δεν πάει καθόλου καλά. Άνθρωποι έχουν πει ότι πρέπει να με συλλάβουν και να φυλακιστώ», εξομολογήθηκε.
