Αίτημα προς τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για πρόοδο και ολοκλήρωση της ανάκρισης για τη διερεύνηση αδικημάτων περιβαλλοντικής υποβάθμισης από το ναυάγιο του τάνκερ Αγία Ζώνη ΙΙ υπέβαλε το WWF Ελλάς.
Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με πόρισμα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, μια ισχυρή έκρηξη στη δεξιά πλευρά του δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ», ευθύνεται για τη βύθιση του, τον Σεπτέμβριο του 2017 στον Σαρωνικό. Οι ερευνητές απέκλειαν το ενδεχόμενο ναυτικού ατυχήματος λόγω φθοράς, αφού όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στο σενάριο της δολιοφθοράς.
Το πόρισμα των 330 σελίδων που συνέταξε το Τμήμα Ναυπηγικής και Τεχνολογίας του ΕΜΠ προστέθηκε πριν λίγες ημέρες στην ογκωδέστατη δικογραφία που έχει σχηματίσει η Εισαγγελία Πειραιά.
Όπως σημειώνεται στην αναφορά του WWF, έχουν συμπληρωθεί τρία και πλέον έτη από τη βύθιση του πετρελαιοφόρου Αγία Ζώνη ΙΙ που είχε ως αποτέλεσμα την εκτεταμένη ρύπανση του Σαρωνικού Κόλπου και «η σοβαρή αυτή καθυστέρηση εγείρει σοβαρά ερωτηματικά σχετικά με την υπέρβαση των εύλογων χρονικών ορίων της ανάκρισης, την αποδυνάμωση των αποδεικτικών μέσων, την τήρηση της αρχής της δίκαιης δίκης και τον κίνδυνο παραγραφής τουλάχιστον ορισμένων (πλημμεληματικού χαρακτήρα) αδικημάτων, που έχουν ενδεχομένως τελεστεί».
Το χρονικό
Το «Αγία Ζώνη ΙΙ» ήταν αγκυροβολημένο και φορτωμένο με 2.194 τόνους μαζούτ και 340 τόνους ντίζελ. Στη μία τα ξημερώματα της 10ης Σεπτεμβρίου του 2017, το πλοίο άρχισε να παίρνει κλίση προς τα δεξιά και, μία ώρα αργότερα, άρχισε να βυθίζεται.
Οι δύο ναυτικοί που επέβαιναν εκείνη την ώρα στο πλοίο βούτηξαν στα νερά του Σαρωνικού για να σωθούν. Τρεις ώρες αργότερα το πλοίο βρισκόταν εξ ολοκλήρου στον βυθό. «Από όλες τις εκθέσεις επιθεωρήσεως καθώς και τα πιστοποιητικά του πλοίου που ελέγχθηκαν ουδεμία έλλειψη ή παρατυπία δεν εντοπίστηκε. Το πλοίο συντηρείτο ενδελεχώς και ήταν αξιόπλοο», αναφέρεται στο πόρισμα του ΕΜΠ.
Οι ερευνητές απορρίπτουν την πιθανότητα να κατακλύστηκε το μηχανοστάσιο του πλοίου από διαρροή λόγω φθοράς του πλοίου (π.χ στο δίκτυο θαλάσσης ή στα ελάσματα των πλευρών και του πυθμένα). Επίσης αποκλείστηκε η πιθανότητα κατάκλυσης του μηχανοστασίου λόγω λειτουργίας των αντλιών θαλάσσης του πλοίου.
Αντίθετα, από τα ευρήματα της μελέτης των ελασμάτων του μεγάλου ρήγματος στη δεξιά πλευρά του πλοίου και από συγκριτική αντίστοιχη μελέτη υλικού από έλασμα που βρέθηκε μακριά από το ρήγμα, συμπεραίνεται πως «η επίμαχη περιοχή φέρει χαρακτηριστικά αστοχίας που σχετίζονται με θραύση εξαιτίας πολύ μεγάλου ρυθμού παραμόρφωσης των ελασμάτων της, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από μελέτη της διεθνούς βιβλιογραφίας».
Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για «εκρηκτική φόρτιση»
Οι επιθεωρητές εντόπισαν «εγκάρσιες άνισες παραμορφώσεις των τμημάτων των ελασμάτων εκατέρωθεν μιας ρωγμής προς το εσωτερικό του πλοίου [...] Μετά την κατάκλυση και του μηχανοστασίου, το πλοίο έχασε παντελώς την ευστάθεια του και βυθίστηκε».
Μαρακάκης: Ποιος ήθελε το ναυάγιο;
Ο δικηγόρος Γιάννης Μαρακάκης που εκπροσωπεί επιχειρηματίες και αλιείς που υπέστησαν ζημία από την οικολογική καταστροφή που προκάλεσε το «Αγία Ζώνη ΙΙ», σχολίαζε πέρυσι ότι «το πόρισμα του ΕΜΠ για τις αιτίες πίσω από τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή του Σαρωνικού δημιουργεί ερωτηματικά για το ποιος ήθελε αυτό το ναυάγιο. Ωστόσο, η αποζημιωτική ευθύνη των ασφαλιστών παραμένει αναλλοίωτη έναντι των ζημιωθέντων και των θυμάτων αυτής της τεράστιας οικολογικής ζημιάς».
Συνολικά οι απαιτήσεις που είχαν κατατεθεί στο τοπικό γραφείο αιτημάτων αποζημίωσης, ανέρχονται στα 90 εκατομμύρια ευρώ, αλλά το ποσό που έχει κατατεθεί από την ασφαλιστική σε ειδικό λογαριασμό της Εθνικής Τράπεζας είναι 5 εκατομμύρια ευρώ.»
Αμέσως μετά από το συμβάν, το WWF Ελλάς κατέθεσε στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Πειραιά μήνυση κατά παντός υπευθύνου με αίτημα να ελεγχθούν ποινικά οι πράξεις και παραλείψεις των υπευθύνων για πρόκληση περιβαλλοντικής βλάβης και παράβασης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Ταυτόχρονα, δηλώθηκε παράσταση πολιτικής αγωγής – κατ' άρθρο 28 παρ. 7 ν. 1650/1986- για την υποστήριξη της κατηγορίας και την αποκατάσταση των πραγμάτων.