Όταν η Joslyn Diffenbaugh έμαθε για τις προσπάθειες στο Τέξας να αφαιρεθούν ορισμένα βιβλία από τις σχολικές βιβλιοθήκες και τις αίθουσες διδασκαλίας, εξεπλάγην από τους τίτλους που τέθηκαν υπό αμφισβήτηση.
Ως μανιώδης αναγνώστρια, η 13χρονη μαθήτρια την Πενσυλβάνια, δήλωσε ότι είχε διαβάσει αρκετά από τα εν λόγω βιβλία. Μεταξύ των τίτλων που είχαν μπει στο στόχαστρο τα τελευταία χρόνια ήταν το "The Hate U Give", ένα μυθιστόρημα για ένα νεαρό μαύρο κορίτσι που παλεύει με τον ρατσισμό και την αστυνομική βία, και το "All American Boys", ένα μυθιστόρημα για δύο εφήβους - έναν μαύρο και έναν λευκό - που αντιμετωπίζουν παρόμοια ζητήματα.
Αυτά τα βιβλία είχαν ανοίξει τα μάτια της Diffenbaugh, εκθέτοντάς την σε πραγματικότητες που ίσως να μην είχε συναντήσει διαφορετικά. Το γεγονός ότι ορισμένοι γονείς και πολιτικοί προσπαθούσαν να περιορίσουν την οπτική άλλων νέων ανθρώπων για θέματα όπως ο ρατσισμός την ανησυχούσε.
«Οι λόγοι για τους οποίους απαγορεύονται αυτά τα βιβλία είναι οι λόγοι για τους οποίους μάλλον θα έπρεπε να διαβαστούν», είπε η 14χρονη.
Το πρόσφατο κύμα αιτήσεων για τη λογοκρισία βιβλίων ενέπνευσε την Diffenbaugh να συνεργαστεί με το τοπικό βιβλιοπωλείο Firefly και να ξεκινήσει τη Λέσχη Απαγορευμένων Βιβλίων. Από τον Ιανουάριο, η ίδια και άλλοι νέοι της περιοχής της συναντιούνται κάθε δεύτερη εβδομάδα για να συζητήσουν κλασικούς και σύγχρονους τίτλους που έχουν κατά καιρούς τεθεί σε καθεστώς απαγόρευσης.
Η κοινότητα είναι μία από τις πολλές λέσχες απαγορευμένων βιβλίων που έχουν δημιουργηθεί «ως απάντηση στην αυξανόμενη πίεση από τα δεξιά, για έλεγχο των τίτλων στους οποίους έχουν πρόσβαση οι νέοι» μεταδίδει το CNN. Η ειρωνεία είναι ότι όσο περισσότερες διακρίσεις γίνονται για κάποια βιβλία, τόσο περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να τα διαβάσουν.
Μια λέσχη ελπίζει οι αναγνώστες να «βρουν τον εαυτό τους» στα απαγορευμένα βιβλία
Η απαγόρευση βιβλίων, ή τουλάχιστον οι προσπάθειες απαγόρευσης βιβλίων εντείνονται.
Η Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών κατέγραψε 729 αιτήματα προς υπηρεσίες βιβλιοθηκών, σχολείων και πανεπιστημίων το 2021, τις περισσότερες από τότε που ο οργανισμός άρχισε να καταγράφει σχετικές κινήσεις, το 2000.
Τους τελευταίους μήνες, ντόπιοι συντηρητικοί και πολιτειακοί αξιωματούχοι έχουν βάλει στο στόχαστρο τόσο συγκεκριμένους τίτλους όσο και ευρύτερες κατηγορίες βιβλίων που ασχολούνται με τη φυλή, το φύλο ή τη σεξουαλικότητα. Και ενώ οι προσπάθειες να εξαφανιστούν αυτά τα βιβλία από τα ράφια των βιβλιοθηκών ή τις αίθουσες διδασκαλίας δεν ήταν όλες επιτυχείς, οι προσπάθειες συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον για τα απαγορευμένα βιβλία από αναγνώστες σε όλη τη χώρα.
Αυτή ήταν η αφορμή για τη Λέσχη Βιβλίου Απαγορευμένων Βιβλίων, ένα πρότζεκτ της εταιρείας Reclamation Ventures, που βρίσκεται πίσω και από το ενημερωτικό δελτίο Anti-Racism Daily. Η Νικόλ Καρντόζα, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας, δήλωσε ότι οι νεαροί αναγνώστες του newsletter ζητούσαν ολοένα και περισσότερο να μάθουν πώς θα μπορούσαν να ασχοληθούν με τα βιβλία που βρίσκονται στο στόχαστρο.
«Αυτή η συντηρητική αντίδραση δημιουργεί στην πραγματικότητα μεγάλο ενδιαφέρον για βιβλία με τα οποία ο μέσος μαθητής δεν θα ερχόταν σε επαφη», δήλωσε η ίδια. «[Θέλουμε να] βοηθήσουμε να συνδεθούν περισσότεροι άνθρωποι με τις ιστορίες που έχουν μεγαλύτερη σημασία - που αντικατοπτρίζουν περιθωριοποιημένες εμπειρίες, τις οποίες ίσως να μην άκουγαν αλλιώς».
Πολλά από αυτά τα βιβλία που έχουν στοχοποιηθεί έχουν μαύρους ή ΛΟΑΤΚΙ χαρακτήρες, και η Καρντόζα ελπίζει ότι τα μέλη της Λέσχης Απαγορευμένων Βιβλίων μπορεί να βρουν κομμάτια του εαυτού τους να αντανακλώνται στα βιβλία που επιλέγονται. Η λέσχη, η οποία ξεκίνησε στις αρχές Απριλίου και σκοπεύει να μαζεύεται εικονικά μία φορά το μήνα, ξεκίνησε με την ανάγνωση του βιβλίου "The Hate U Give".
Η ομάδα έχει μία λίστα 20 βιβλίων που ελπίζει να καλύψει μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, μεταξύ των οποίων το "Gender Queer" της Maia Kobabe και το "Cinderella is Dead" της Kalynn Bayron για την εξερεύνηση των queer και μη δυαδικών εμπειριών τους. Θέλουν τα βιβλία αυτά να είναι διαθέσιμα σε όλους, γι' αυτό και το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης μια βιβλιοθήκη απαγορευμένων βιβλίων, μέσω της οποίας οι αναγνώστες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε οδηγούς συζήτησης και να ζητούν δωρεάν αντίγραφα των τίτλων.
Κι άλλοι σύλλογοι έχουν μιλήσει για τη λογοκρισία
Για ορισμένες λέσχες απαγορευμένων βιβλίων, οι πρόσφατες απόπειρες απαγόρευσης βιβλίων αποτέλεσαν εφαλτήριο για ευρύτερες συζητήσεις γύρω από τη λογοκρισία.
Η Λέσχη Απαγορευμένων Βιβλίων στο βιβλιοπωλείο Firefly ξεκίνησε με την ανάγνωση της "Φάρμας των ζώων" του Τζορτζ Όργουελ. Ενώ η σατιρική νουβέλα, η οποία ασκεί αιχμηρή κριτική στον ολοκληρωτισμό, δεν είναι ένα από τα βιβλία που αμφισβητούνται σήμερα στις ΗΠΑ, απαγορεύτηκε στη Σοβιετική Ένωση μέχρι την πτώση της και απορρίφθηκε για έκδοση στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της συμμαχίας με την ΕΣΣΔ μέσα στον πόλεμο. Και δέχθηκε «πυρά» στη Φλόριντα τη δεκαετία του '80 επειδή χαρακτηρίστηκε "φιλοκομμουνιστικό".
Αυτή η ιστορία οδήγησε σε κάποιες συζητήσεις. «Δίδαξε πολλά, επειδή είχε αναφορές σε διαφορετικές μορφές διακυβέρνησης, για τις οποίες ίσως κάποιοι ενήλικες δεν ήθελαν να διαβάζουν τα παιδιά τους, παρόλο που διοικούνταν από γουρούνια», δήλωσε ο Diffenbaugh. «Πραγματικά πίστευα ότι δεν θα έπρεπε να είχε απαγορευτεί για αυτούς τους λόγους ή και για οποιονδήποτε άλλον».
Οι έφηβοι του Common Ground Teen Center στην Ουάσινγκτον της Πενσυλβάνια δημιούργησαν μια λέσχη απαγορευμένων βιβλίων αμέσως μετά την ψηφοφορία σε σχολική περιφέρεια του Τενεσί για την αφαίρεση του "Maus" από το πρόγραμμα σπουδών της όγδοης τάξης. Αλλά ενώ το κόμικ για το Ολοκαύτωμα υπήρξε ο καταλύτης για τη λέσχη, λέει η διευθύντρια Mary Jo Podgurski, ο πρώτος τίτλος που επέλεξαν να διαβάσουν ήταν, όπως ταιριάζει, το «Φαρενάιτ 451» - το δυστοπικό μυθιστόρημα του 1953, του Ρέι Μπράντμπερι, για την κυβερνητική λογοκρισία. Ένα βιβλίο που έχει επίσης αμφισβητηθεί με την πάροδο των ετών.
«Προφανώς όλη αυτή η ιδέα της αφαίρεσης των βιβλίων που ήθελαν να διαβάσουν ή που πίστευαν ότι έπρεπε να διαβάσουν τους προκάλεσε νευρώδη αντίδραση», δήλωσε η Podgurski, εκπαιδευτικός και σύμβουλος που επιβλέπει το Κέντρο Εφήβων Common Ground.
Οι νέοι του κέντρου επιλέγουν εναλλάξ από ένα βιβλίο και προωθούν τη συζήτηση, ενώ η Podgurski βοηθά στην καθοδήγηση των συζητήσεων. Συζητούν για το μήνυμα κάθε βιβλίου και γιατί κάποιοι μπορεί να το βρήκαν ενοχλητικό. Μετά την ανάγνωση του "Fahrenheit 451", η λέσχη συζήτησε τη «Φάρμα των ζώων» και το «1984», που έχουν αμφισβητηθεί αμφισβητηθεί για τα πολιτικά ζητήματα και το σεξουαλικό περιεχόμενο. Μέχρι στιγμής, οι νεαροί αναγνώστες στο Common Ground Teen Center έχουν προβληματιστεί σχετικά με τους λόγους που τα βιβλία θεωρήθηκαν κάποτε ακατάλληλα.
«Αναρωτιέμαι συχνά, καταλαβαίνουν οι ενήλικες τι έχουν τα παιδιά στα κινητά τους;» λέει η Podgurski. «Έχουν πρόσβαση στα πάντα. Το να λες "μην διαβάσεις αυτό το βιβλίο" δείχνει ότι δεν καταλαβαίνεις την κουλτούρα των εφήβων. Οι νέοι έχουν πρόσβαση σε πολλές πληροφορίες. Αυτό που χρειάζονται είναι ένας ενήλικας να τους βοηθήσει να τις επεξεργαστούν».
Ην αξία της ανάγνωσης απαγορευμένων βιβλίων
Τα μέλη της Λέσχης Απαγορευμένων Βιβλίων στο King's Books στην Τακόμα της Ουάσινγκτον έχουν κατανοήσει εδώ και καιρό την αξία της ανάγνωσης απαγορευμένων βιβλίων. Αν και τα πρόσφατα πρωτοσέλιδα προσέλκυσαν νέο ενδιαφέρον για τη λέσχη, η ομάδα συναντιέται κάθε μήνα εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία.
Ο David Rafferty, ο οποίος συντονίζει τη λέσχη από το 2014, δήλωσε ότι ο ίδιος είχε γίνει μέλος, επειδή έψαχνε έναν χώρο για να ασχοληθεί με βαθύτερα θέματα που μπορεί να μην ανακύψουν σε μια απλή συζήτηση. Ενώ πολλές επίμαχες αιτήσεις αφορούν μυθιστορήματα νεαρών ενηλίκων που απεικονίζουν τη σκληρή πραγματικότητα του ρατσισμού ή καταπιάνονται με την ταυτότητα φύλου, η Λέσχη Απαγορευμένου Βιβλίου στο King's Books έχει συζητήσει τίτλους που δέχθηκαν πυρά για διάφορους λόγους.
Πιο πρόσφατα, η λέσχη διάβασε το "The Color Purple", το οποίο έχει απαγορευτεί για τις απεικονίσεις της ομοφυλοφιλίας και της σεξουαλικής επίθεσης, καθώς και το "The Call of The Wild", το οποίο έχει αμφισβητηθεί για τις περιγραφές σκληρότητας και βίας σε βάρος ζώων. Αλλά ο Rafferty θεωρεί ότι είναι προτιμότερο να διαβάζουμε και να συζητάμε παρά να αποφεύγουμε εντελώς τα δύσκολα θέματα.
Με πληροφορίες από CNN
