Ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου έκρινε σήμερα ότι το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας, στο πλαίσιο διαφορών γονικής μέριμνας ενός παιδιού, περιλαμβάνει και το «δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας» των παππούδων.
Αφορμή για την τοποθέτηση του εισαγγελέα έδωσε η προσφυγή μιας Βουλγάρας υπηκόου, η οποία, είναι γιαγιά, από την πλευρά της μητέρας, ανήλικου παιδιού που γεννήθηκε τo 2002. Μετά το διαζύγιο των γονέων του, το παιδί έχει τη συνήθη διαμονή του στην Ελλάδα μαζί με τον Έλληνα υπήκοο πατέρα του.
Η γιαγιά του, επιθυμώντας να της χορηγηθεί δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας και θεωρώντας ότι αδυνατεί να διατηρήσει ποιοτική επαφή με τον εγγονό της προσέφυγε στα βουλγαρικά δικαστήρια. Ζήτησε να βλέπει το παιδί τακτικά, ένα Σαββατοκύριακο τον μήνα, και να το φιλοξενεί δύο φορές τον χρόνο, για δύο ή τρεις εβδομάδες, κατά τις διακοπές του.
Τα βουλγαρικά δικαστήρια, δικάζοντας πρωτοδίκως και κατ' έφεση, απέρριψαν την αγωγή της λόγω ελλείψεως διεθνούς δικαιοδοσίας, με το σκεπτικό ότι κανονισμός της Ένωσης (ο κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙα) καθιερώνει διεθνή δικαιοδοσία των δικαστηρίων του κράτους μέλους στο οποίο το παιδί έχει τη συνήθη διαμονή του (εν προκειμένω, των ελληνικών δικαστηρίων).
Το Ανώτατο Αναιρετικό Δικαστήριο της Βουλγαρίας, ενώπιον του οποίου ασκήθηκε αναίρεση, εκτίμησε ότι, προκειμένου να προσδιοριστεί το δικαστήριο που έχει διεθνή δικαιοδοσία, είναι ουσιώδες να διευκρινιστεί από το Ευρωπαικό Δικαστήριο αν ο κανονισμός Βρυξέλλες ΙΙα έχει εφαρμογή ή όχι στο δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας των παππούδων.
Με τις σημερινές προτάσεις του, ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαικόυ Δικαστηρίου υπενθυμίζει, κατ' αρχάς, τη θεμελιώδη σημασία που ο κανονισμός Βρυξέλλες IIα αποδίδει στην αρχή της υπεροχής του υπέρτατου συμφέροντος του παιδιού, η οποία αποτελεί τον γνώμονα της ανάλυσής του στην υπό κρίση υπόθεση.
Στη συνέχεια, ο γενικός εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου επισημαίνει ότι, αν οι αφορώσες δικαίωμα προσωπικής επικοινωνίας αγωγές άλλων προσώπων πέραν των γονέων αποκλείονταν από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού Βρυξέλλες ΙΙα, τότε η διεθνής δικαιοδοσία για τις αγωγές αυτές θα προσδιοριζόταν με βάση μη εναρμονισμένους εθνικούς κανόνες.
Έτσι, θα εντεινόταν τόσο ο κίνδυνος να αχθεί η διαφορά ενώπιον δικαστηρίου με το οποίο το παιδί δεν έχει στενό δεσμό όσο και ο κίνδυνος παράλληλων δικών και αντιφατικών αποφάσεων, πράγμα που θα αντέβαινε στον σκοπό του κανονισμού Βρυξέλλες ΙΙα, ο οποίος επιδιώκει να θεσπίσει ομοιόμορφους κανόνες διεθνούς δικαιοδοσίας, τηρoυμένης της αρχής της εγγύτητας στις δικαστικές διαδικασίες.
Ο γενικός εισαγγελέας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η έννοια του «δικαιώματος προσωπικής επικοινωνίας» περιλαμβάνει και άλλα πρόσωπα πέραν των γονέων, όταν τα πρόσωπα αυτά έχουν νομικούς ή πραγματικούς οικογενειακούς δεσμούς με το παιδί.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ