Για τον Μιχαΐλ Κορότκοφ- που είναι μια ζωή παρατηρητής αμαξοστοιχιών- ένα ασυνήθιστο τρένο στον σιδηρόδρομο της Ρωσίας έγινε εμμονή: το τρένο του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο 31χρονος πέρασε χρόνια παρακολουθώντας και φωτογραφίζοντας το ειδικό, πολυτελές, θωρακισμένο τρένο του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ήταν ο πρώτος λάτρης του είδους που δημοσίευσε μια φωτογραφία του τρένου στο διαδίκτυο, το 2018. «Οι απλοί θνητοί δεν ταξιδεύουν με τέτοιο τρένο», είχε γράψει ο Κορότκοφ.
Ο εντοπισμός και η φωτογράφηση του τρένου ήταν τρομακτική και συνάμα συναρπαστική. Για τον Κορότκοφ, ήταν σαν ένα «τρένο φάντασμα», με μυστικό πρόγραμμα δρομολογίων, δίχως αναγνωριστικούς αριθμούς ατμομηχανής, ενώ τα παράθυρά του ήταν πάντα κλειστά. Τουλάχιστον ένα από τα βαγόνια είχε έναν ασυνήθιστο θόλο στην κορυφή, το οποίο πιστεύεται ότι φιλοξενεί ειδικό εξοπλισμό για επικοινωνίες.
«Είχα βυθιστεί στο χόμπι μου. Προσπάθησα να βγάλω πραγματικά σπάνιες φωτογραφίες. Και για εμένα, η πρόκληση ήταν τόσο μεγάλη που δεν σκεφτόμουν τις συνέπειες», παραδέχθηκε μιλώντας στην Washington Post.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν χρησιμοποιεί συχνότερα το τρένο από το 2021
Είναι γνωστό πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ιδιαίτερα προσεκτικός- οι επικριτές του θα έλεγαν παρανοϊκός- σε ό,τι αφορά την ασφάλεια. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εγκατέστησε ένα «τούνελ απολύμανσης» στην κατοικία του, για τους επισκέπτες. Κατά περιόδους, φαινόταν πως ήταν απομονωμένος για εβδομάδες.
Ήταν στην περίοδο της πανδημίας όταν ο Κορότκοφ και άλλοι λάτρεις των τρένων παρατήρησαν μια απότομη αύξηση στη χρήση του προεδρικού τρένου. «Τρέχει σαν τρελό και όλα τα άλλα τρένα με προγραμματισμένα δρομολόγια ανοίγουν δρόμο για αυτό», έγραψε ο 31χρονος στο blog του το 2021. Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο Πούτιν φαίνεται ότι το χρησιμοποιεί ακόμη περισσότερο, κάτι που έκανε το τρένο αντικείμενο έντονου ενδιαφέροντος για τα ρωσικά ερευνητικά ΜΜΕ.
Ο Πούτιν χρησιμοποιεί ολοένα περισσότερο το τρένο από το 2021, επειδή δεν μπορεί να εντοπιστεί όπως τα αεροπλάνα, ανέφερε το Dossier Center- που έχει έδρα στο Λονδίνο και συνδέεται με τον επικριτή του Κρεμλίνου Μιχαΐλ Κοντορκόφσκι- επικαλούμενο ανώνυμη πηγή κοντά στην προεδρία.
Τον προηγούμενο μήνα, το ρωσικό Proekt έγραψε πως έχουν κατασκευαστεί μυστικοί σταθμοί και γραμμές σύνδεσης σε περιοχές που επισκέπτεται συχνά ο Πούτιν, μεταξύ άλλων στο Νόβο Ογκάριοβο έξω από τη Μόσχα το 2015, στο Σότσι το 2017 και στο Βαλντάι το 2019.
«Ήταν ανατριχιαστικό όταν είδα τις συνομιλίες»
Ο Μιχαΐλ Κορότκοφ αγαπά τα τρένα από παιδί. Η αρχή, έγινε όταν πήρε δώρο από τους γονείς του ένα παιχνίδι σιδηρόδρομο. Μεγάλωσε στο Ντεντόβσκ, μια μικρή πόλη δυτικά της Μόσχας και τη δεύτερη χρονιά στο πανεπιστήμιο, όταν δεν είχε ακόμη δικό του υπολογιστή, δημιούργησε το blog του, με σλόγκαν «στους σιδηρόδρομους με αγάπη».
Έδωσε την ψυχή του στο blog, ένα «κολοσσιαίο και επίπονο έργο», λέει. Έκανε μεγάλες βόλτες στην εξοχή, με το ποδήλατο ή πεζοπορώντας, αναζητώντας ενδιαφέροντα τρένα και αεροπλάνα. Οι παρατηρητές τρένων στη Ρωσία, όπως και αλλού, αποτελούν μια μικρή αλλά παθιασμένη κοινότητα. Άλλοι με το ίδιο χόμπι του έδιναν πληροφορίες όποτε το ειδικό τρένο του Πούτιν έφευγε από τη Μόσχα, ώστε να τρέξει στις σιδηροδρομικές γραμμές με την κάμερά του.
Έβγαλε πολλές φωτογραφίες του τρένου του Πούτιν, αλλά ανάρτησε λίγες στο διαδίκτυο. «Προσπαθούσα να μην τραβήξω την προσοχή στο γεγονός ότι με ενδιέφερε τόσο πολύ αυτό», λέει. Όμως, οι μυστικές υπηρεσίες δεν εκτίμησαν κατά τα φαινόμενα το πάθος του Κορότκοφ.
Τον Μάιο του 2021 παράξενα μηνύματα εμφανίστηκαν στη σελίδα του Κορότκοφ στο YouTube: απομαγνητοφωνήσεις ιδιωτικών τηλεφωνικών συνομιλιών του με τον καλύτερο φίλο του και επίσης παρατηρητή τρένων Βλαντιμίρ, για ένα ταξίδι πεζοπορίας που σχεδίαζαν, την κόρη του συνομιλητή του και άλλα θέματα για τα οποία είχαν συζητήσει.
«Όταν είδα εκείνες τις συνομιλίες στα σχόλιά μου, ήταν ανατριχιαστικό», περιγράφει. Η μόνη εξήγηση, συμπληρώνει, ήταν πως τον παρακολουθούσε η FSB. Ερμήνευσε τα μηνύματα ως μια προειδοποίηση για να σταματήσει.
«Σκέφτηκα την ασφάλειά μου και από εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησα πως όσα είχα αναρτήσει στο διαδίκτυο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον μου», λέει. Η χαρά παιδιού που αντλούσε από το blog του για τα τρένα επί 11 χρόνια, μόλις είχε εξανεμιστεί. «Είπα στους γονείς μου ότι κινδύνευε η ζωή μου», θυμάται.
Η δύσκολη απόφαση να εγκαταλείψει τη Ρωσία
Για τον Κορότκοφ, το 2022 ήταν μια δύσκολη χρονιά. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον σόκαρε. Προσπάθησε να αποφύγει να καβγαδίσει με τους γονείς του, οι οποίοι υποστήριζαν ισχυρά τον πόλεμο. Αλλά δεν μπορούσε να κοιμηθεί και τις νύχτες παρακολουθούσε διαρκώς τις ειδήσεις για τον πόλεμο στο κινητό του.
Φοβόταν ότι οι αναρτήσεις του για το τρένο του Πούτιν θα μπορούσαν να τον στείλουν στη φυλακή, με κατηγορίες για σαμποτάζ ή τρομοκρατία. Τον Μάρτιο, έκλεισε το blog «για την ασφάλειά μου». Παρόλα αυτά, το άγχος του αυξανόταν όσο το Κρεμλίνο γινόταν πιο καταπιεστικό, εν μέσω του πολέμου.
Τον Σεπτέμβριο, η επιστράτευση του Πούτιν τον έκανε τελικά να πάρει αποφάσεις και μέσα σε λίγες ημέρες εγκατέλειψε τη Ρωσία, αγνοώντας τις εκκλήσεις των γονιών του για να μείνει. Η φιλοσοφία του, λέει, είναι «αγάπη προς όλους», αλλά αυτό το απλό ιδανικό δεν συμβαδίζει με την ολοένα περισσότερο μιλιταριστική, αυταρχική κοινωνία της Ρωσίας, ή ακόμη και με τους ίδιους τους γονείς του.
«Το δυσκολότερο ήταν να συνειδητοποιήσω τελικά πως η μετανάστευση ήταν η μόνη λύση, να εγκαταλείψω την παλιά ζωή μου και να ξεκινήσω από το μηδέν», λέει. Σκεφτόταν να φύγει από το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε παράνομα την Κριμαία.
«Μπορούσα να δω τι συνέβαινε στη χώρα και αναλογίστηκα ότι έπρεπε να αρχίσω να σκέφτομαι τη μετανάστευση», σημειώνει. Δεν ήταν ο μόνος. Μετά την αποφοίτηση το 2015, οι περισσότεροι από τους συμφοιτητές του έφυγαν, λέει. Όμως, ο Κορότκοφ έμεινε, εντοπίζοντας τρένα, αναρτώντας φωτογραφίες και ελπίζοντας ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν.
Έφυγε από τη Μόσχα- όχι με τρένο αλλά με αυτοκίνητο- και οδήγησε έως το Καζακστάν. Μέχρι να φτάσουν στο σπίτι του προκειμένου να του επιδώσουν την κλήση σε επιστράτευση, ήδη είχε περάσει τα σύνορα. Από εκεί, πήγε στην Ινδία, για αρκετούς μήνες. «Όλη μου η ζωή ήταν στο σακίδιό μου: το laptop, το διαβατήριο, έγγραφα, το κινητό μου τηλέφωνο», περιγράφει.
Τώρα ζει σε μια παραλία στη Σρι Λάνκα και κάνει διαδικτυακά μαθήματα πληροφορικής για ρωσική εταιρεία. «Μου λείπει η οικογένειά μου», εξομολογείται. Όταν ξεκίνησε το blog του το 2011, δεν πίστευε ποτέ ότι θα γίνει τόσο μεγάλο πάθος, ή ότι αυτό θα του δημιουργήσει προβλήματα με τις αρχές.
Σήμερα, παρακολουθεί αεροπλάνα αντί για τρένα και αναρτά βίντεο από τη ζωή του στο εξωτερικό. «Όσο συνεχίζεται η σύγκρουση στην Ουκρανία, η ζωή μου είναι στον αέρα. Δυστυχώς, μπορεί να πάρει καιρό», λέει. Στο μεταξύ, δηλώνει έτοιμος να ταξιδέψει στον κόσμο. «Το βασικό είναι να έχω ρεύμα για το laptop μου και wifi για τη δουλειά μου», καταλήγει.
