Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αποδείξει πως οποιαδήποτε πρόβλεψη για την εξέλιξη των πραγμάτων είναι, το λιγότερο, ριψοκίνδυνη και η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα σοβαρό ερώτημα: τι επιφυλάσσει το μέλλον;
Η εισβολή του περασμένου Φεβρουαρίου εξέπληξε κατά κάθε τρόπο. Παρότι τα δείγματα ήταν εκεί, πολλοί δεν πίστευαν ότι η Μόσχα θα επιτίθετο στη γείτονά της. Αλλά κατάπληκτοι έμειναν και όσοι υπολόγιζαν πως η ισχύς της Μόσχας θα ήταν αρκετή για να ολοκληρωθεί η «ειδική επιχείρηση», όπως επιμένει να τη χαρακτηρίζει το Κρεμλίνο, σε μόλις λίγες μέρες.
Και στους μήνες που ακολούθησαν, ωστόσο, η επιστροφή της πιθανότητας χρήσης πυρηνικών όπλων φάνηκε να βρίσκει τις περισσότερες πλευρές απροετοίμαστες καθώς βρισκόμασταν στο 2022 και το σενάριο φάνταζε εξωπραγματικό, εάν αναλογιστεί κανείς τις παγκόσμιες επιπτώσεις.
Το 2022, ωστόσο, πέρασε και η Ευρώπη έχει να αντιμετωπίσει ένα σύνολο γνωστών αγνώστων, που ήταν αδιανόητα μόλις τον Ιανουάριο. Για να ανακεφαλαιώσουμε: ένας στρατός που κάποτε θεωρούνταν ο τρίτος πιο τρομερός στον κόσμο έχει εισβάλει στον μικρότερο γείτονά της, ο οποίος διέπρεπε στην πληροφορική και τη γεωργία. Αλλά, σχεδόν έναν χρόνο αργότερα, ο δυνατός δεν έχει επιβληθεί του - φαινομενικά - αδύναμου.
Η Ρωσία ξόδεψε δισεκατομμύρια δολάρια για τον εκσυγχρονισμό του στρατού της, αλλά αποδεικνύεται ότι αυτό ήταν, σε μεγάλο βαθμό, μια απάτη. Ανακάλυψε ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού της δεν λειτουργούν μερικές δεκάδες μίλια από τα σύνορά της, ότι η εκτίμηση πως η Ουκρανία ήταν απελπισμένη να απελευθερωθεί από τον δικό της «ναζισμό», είναι μία διαστρεβλωμένη ιδέα.
Συνάντησε, επίσης, μια Δύση που, αντί να είναι διχασμένη και επιφυλακτική, αντέδρασε άμεσα και ενίσχυσε το Κίεβο. Οι ρωσικές «κόκκινες γραμμές» φαίνεται να μετατοπίζονται συνεχώς, καθώς η Μόσχα συνειδητοποιεί πόσο περιορισμένες είναι οι μη πυρηνικές επιλογές της. Τι κάνει λοιπόν η Ευρώπη και για τι προετοιμάζεται, τώρα που συνέβη;
Σύμφωνα με ανάλυση του CNN, το κλειδί είναι αυτή η απροσδόκητη ενότητα της Δύσης. Παρά το γεγονός ότι είναι διχασμένη για το Ιράκ, κατακερματισμένη για τη Συρία και, εν μέρει, απρόθυμη να δαπανήσει το 2% του ΑΕΠ για την ασφάλεια -που οι Ηνωμένες Πολιτείες απαιτούσαν εδώ και καιρό από τα μέλη του ΝΑΤΟ- η Ευρώπη και οι ΗΠΑ στηρίζουν το ίδιο σενάριο για την Ουκρανία, την ενότητα. Υπάρχει, βέβαια, πιθανότητα να αποτελέσει σύντομα παρελθόν, λόγω της πίεσης στο εσωτερικό των εξασθενημένων οικονομικά χωρών.
Η Ρωσία οχυρώνεται στην ανατολική πλευρά του ποταμού Δνείπερου, στη νότια Ουκρανία, και έχει το πλεονέκτημα ότι τα μέτωπα του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, στα ανατολικά, βρίσκονται πιο κοντά στα σύνορά της. Ωστόσο, οι προκλήσεις της είναι τεράστιες: 77.000 από τα μέλη του στρατιωτικού προσωπικού είναι ανεπαρκώς εκπαιδευμένοι πολίτες που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή, λόγω της επιστράτευσης. Παράλληλα, η χώρα, παλεύει να βρει πυρομαχικά και έχει να αντιμετωπίσει και εσωτερικές επικρίσεις για τις επιπτώσεις του πολέμου στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Η Ουκρανία, όπως εκτιμούν οι αναλυτές, έχει το momentum καθώς έκανε τη μεγάλη αντεπίθεση και κατάφερε να ανακτήσει εδάφη της, που μπορεί να της χαρίσουν την τόσο πολυπόθητη νίκη. Από την άλλη η Ρωσία, έχει ήδη φήμη ηττημένου - παρότι απέχει πολύ από το να χάσει τον πόλεμο - καθώς η νίκη των μερικών ημερών αποδείχθηκε ένα μακρινό όνειρο.
Στο εσωτερικό της χώρας εκφράζονται πιέσεις για να δοθούν απαντήσεις, ύστερα από τις ήττες. Αλλά θα χρειαστεί μεγάλο διάστημα για να επουλωθούν οι βαθιές «πληγές» στον ρωσικό στρατό, να επανέλθει - σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον - στην προηγούμενη δόξα του και να ανακτήσει το προηγούμενο κύρος του, που έχει πληγεί μετά από μήνες κακοδιαχείρισης.
Το ζήτημα της πυρηνικής ισχύος παραμένει ακόμη, κυρίως επειδή ο Βλαντίμιρ Πούτιν αρέσκεται να το επικαλείται τακτικά. Αλλά και σε αυτό τον τομέα, η ρωσική απειλή έχει μειωθεί. Πρώτον, το ΝΑΤΟ έχει στείλει απερίφραστα μηνύματα για την αντίδρασή του σε περίπτωση τέτοιας επίθεσης. Δεύτερον, οι σύμμαχοι της Ρωσίας: η Ινδία και η Κίνα, είδαν την επικινδυνότητα της πυρηνικής ρητορικής και αντέδρασαν, δημοσίως και δυσμενώς.
Παρά την αισθητή αυτή της ρωσικής παρακμής, η Ευρώπη δεν αναμένει μια εποχή μεγαλύτερης ασφάλειας. Οι εκκλήσεις για περισσότερες αμυντικές δαπάνες είναι πιο ηχηρές και εισακούονται, ακόμα και εάν η Ρωσία δεν έχει την ίδια ισχύ με παλιά.
Η Ευρώπη συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να εξαρτάται για την ασφάλειά της αποκλειστικά από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ωστόσο, από αυτή την πανωλεθρία προέκυψε και κάτι καλό. Η Ευρώπη αναγνώρισε την απόλυτη εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο και έκανε βήματα για να αλλάξει την κατάσταση.
Πώς αντιμετωπίζει λοιπόν η Δύση μια Ρωσία που έχει βιώσει αυτή την κολοσσιαία απώλεια στρατιωτικού προσωπικού στην Ουκρανία και σιγά-σιγά μαραζώνει οικονομικά λόγω των κυρώσεων; Είναι η αδύναμη Ρωσία κάτι που πρέπει να φοβάται; Αυτός είναι ο «άγνωστος Χ» με τον οποίο πρέπει να παλέψει η Δύση. Αλλά, δεν είναι πλέον ένα τόσο τρομακτικό ερώτημα.
Με πληροφορίες από CNN
