Οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας και της Γερμανίας βρίσκονται στη Δαμασκό και συναντώνται με τον νέο ηγέτη της Συρίας, Άχμεντ αλ-Σαράα, στην υψηλότερου επιπέδου επίσκεψη μεγάλων δυτικών δυνάμεων από τότε που ο ετερόκλιτος συνασπισμός ανταρτών και τζιχαντιστών ανέτρεψε το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ τον περασμένο μήνα.
Αυτό που προκάλεσε μεγάλη εντύπωση είναι το γεγονός ότι ο νέος de facto ηγέτης της Συρίας, υποδεχόμενος τους επικεφαλής της γαλλικής και γερμανικής διπλωματίας έτεινε μάλλον ψυχρά τα ακροδάχτυλά του για μια χειραψία με τον Ζαν-Νοέλ Μπαρό και απέφυγε επιδεικτικά να τείνει το χέρι του προς την Αναλένα Μπέρμποκ.
A-Shara has not shook hands with Germany Foreign Minister pic.twitter.com/TmuIF1gx1I https://t.co/1PVaOMWezc
— Guy Elster (@guyelster) January 3, 2025
Ο Ζαν-Νοέλ Μπαρό και η Αναλένα Μπέρμποκ, που έφθασαν χωριστά στη συριακή πρωτεύουσα σήμερα, Παρασκευή 3 Ιανουαρίου, θα έχουν συνομιλίες με τον επικεφαλής της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS) εκ μέρους της Ευρωπαϊκής 'Ενωσης, ανέφεραν οι σχετικές ανακοινώσεις των υπουργείων τους.
Οι δύο διπλωμάτες επισκέφθηκαν το πρωί το διαβόητο συγκρότημα φυλακών «Σεντάγια» της Συρίας και σχεδίαζαν επίσης να συναντηθούν με εκπροσώπους της συριακής κοινωνίας των πολιτών, καθώς οι δυτικοί σύμμαχοι ανοίγουν προσεκτικά διαύλους με τους νέους κυβερνήτες της Συρίας μετά από 13 χρόνια εμφυλίου πολέμου.
«Το σημερινό μου ταξίδι -μαζί με τον Γάλλο ομόλογό μου και εξ ονόματος της ΕΕ- είναι ένα σαφές μήνυμα προς τους Σύρους: μια νέα πολιτική αρχή μεταξύ της Ευρώπης και της Συρίας, μεταξύ της Γερμανίας και της Συρίας, είναι δυνατή» δήλωσε η επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας. «Η Γερμανία θέλει να βοηθήσει τη Συρία να γίνει ασφαλής πατρίδα για όλο το λαό της και ένα λειτουργικό κράτος, με πλήρη έλεγχο του εδάφους του» δήλωσε το Βερολίνο μέσω ανακοίνωσης, προσθέτοντας ότι παρά τον σκεπτικισμό σχετικά με την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ «δεν πρέπει να χάσουμε αυτή την ευκαιρία να στηρίξουμε τον συριακό λαό».
Η Μπέρμποκ ζήτησε από τη νέα διακυβέρνηση της Συρίας να αποφύγει τυχόν «πράξεις εκδίκησης κατά ομάδων του πληθυσμού», να μην υπάρξει μεγάλη καθυστέρηση για τη διεξαγωγή εκλογών και να αποτρέψει τις προσπάθειες εξισλαμισμού του δικαστικού και του εκπαιδευτικού συστήματος.
Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Μπαρό είπε ότι «τα δύο βαριά χαρτιά της ΕΕ στέκονται μαζί στο πλευρό του συριακού λαού σε όλη του την ποικιλομορφία» και επιθυμούν μια «ειρηνική μετάβαση». Στη Δαμασκό, εξέφρασε την «εύθραυστη ελπίδα για μια κυρίαρχη, σταθερή και ειρηνική» Συρία.
Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, μια σουνιτική μουσουλμανική ομάδα που προηγουμένως συνδεόταν με την Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος, εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση από πολλές δυτικές κυβερνήσεις, αλλά έχει διαβεβαιώσει τη διεθνή κοινότητα ότι σκοπεύει να κυβερνήσει για λογαριασμό όλων των Σύρων. Έχοντας ηγηθεί της επίθεσης που ανέτρεψε το καθεστώς Άσαντ, τα ανώτερα στελέχη της οργάνωσης έχουν αναλάβει καίριες θέσεις στη μεταβατική κυβέρνηση και καλούνται να ανοικοδομήσουν τους αποδεκατισμένους κρατικούς θεσμούς της Σύρίας.
Σημαντικά ερωτήματα παραμένουν σχετικά με το κατά πόσον τα δικαιώματα των μειονοτήτων στην πολυεθνική κοινωνία της Συρίας θα διασφαλιστούν δεόντως, καθώς και σχετικά με τη συνέχιση της ξένης επιρροής σε μια χώρα όπου κράτη όπως η Τουρκία και η Ρωσία έχουν ισχυρά και ανταγωνιστικά συμφέροντα. Γαλλικές διπλωματικές πηγές δήλωσαν ότι ο Μπαρό επισκέφθηκε τη γαλλική πρεσβεία, η οποία είναι κλειστή από το 2012. Συναντήθηκε με το συριακό προσωπικό που συντηρεί τις εγκαταστάσεις και επιβεβαίωσε την ανάγκη να εργαστούν για την αποκατάσταση της διπλωματικής εκπροσώπησης.
Η Μπέρμποκ δήλωσε ότι ταξιδεύει στη Συρία με φιλική διάθεση και με «σαφείς προσδοκίες» από τους νέους κυβερνήτες, οι οποίοι, όπως είπε, θα κριθούν από τις πράξεις τους. «Γνωρίζουμε από πού προέρχεται ιδεολογικά η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ, τι έχει κάνει στο παρελθόν», είπε. «Αλλά ακούμε και βλέπουμε επίσης την επιθυμία για μετριοπάθεια και για κατανόηση» σημείωσε η ΥΠΕΞ της Γερμανίας.
«Οι δυτικοί σύμμαχοι έχουν δεσμευτεί να διασφαλίσουν ότι οι εσωτερικές υποθέσεις της Συρίας δεν διαταράσσονται από εξωτερικές επιρροές» είπε και κάλεσε τη Ρωσία να εγκαταλείψει τις στρατιωτικές της βάσεις στη Συρία.
Η φυλακή Σεντνάγια, όχι μακριά από την πρωτεύουσα, ήταν ο τόπος εξωδικαστικών εκτελέσεων, βασανιστηρίων και εξαναγκαστικών εξαφανίσεων και αποτελεί την επιτομή των φρικαλεοτήτων που διέπραξε το καθεστώς Άσαντ εναντίον των αντιπάλων του.
*Με πληροφορίες από AFP, Guardian, Reuters