ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΝΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ, η εταιρεία παραγωγής ταινιών του Τζεφ Σκολ, Permanent Media, σε συνεργασία με την Warner Brothers, έβγαλε στις αίθουσες την περιβόητη τους τελευταίους μήνες ταινία Contagion, η οποία είχε ως θέμα μια φονική πανδημία που εξαπλώνεται στον πλανήτη μέσω ενός ιού που ξεκίνησε από μια νυχτερίδα.
Ελάχιστοι τότε είχαν αντιμετωπίσει την ταινία «επιστημονικής φαντασίας» του Στίβεν Σόντεμπεργκ ως μια ιστορία που θα μπορούσε να συμβεί στην πραγματικότητα, ο ίδιος ο Σκολ όμως δεν είχε την ίδια αντίληψη. Ήλπιζε μάλιστα ότι η κυκλοφορία της ταινίας θα βοηθούσε στην οικονομική ενίσχυση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών στις ΗΠΑ αλλά και παντού, προειδοποιώντας συγχρόνως το κοινό για τους υπαρκτούς κινδύνους μιας πανδημίας σαν αυτή που περιγράφεται στο Contagion.
Υπάρχουν τόσοι πολλοί ζωονοσογόνοι ιοί που μεταφέρονται ξαφνικά από τα ζώα στους ανθρώπους. Οι περισσότεροι από αυτούς εξασθενούν και δεν καταλήγουν τόσο φονικοί. Δεν πιστεύω ότι είναι πολύ πιθανό να δούμε άλλη τόσο τρομερή πανδημία στο άμεσο μέλλον.
Ο 55χρονος Σκολ είχε χριστεί ήδη δισεκατομμυριούχος πριν από δύο δεκαετίες, ως αποτέλεσμα των μετοχών που παρέλαβε αναλαμβάνοντας το πόστο του πρώτου πρόεδρου της πλατφόρμας διαδικτυακών δημοπρασιών eBay, θέση στην οποία δεν παρέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το 2001 αποχώρησε και από τότε έχει υπάρξει συμπαραγωγός σε πάνω από εκατό ταινίες και τηλεοπτικά προγράμματα, στην συντριπτική πλειονότητά τους με θέματα έντονου κοινωνικού ενδιαφέροντος, ανάμεσά τους το An Inconvenient Truth με τον Αλ Γκορ για τις δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, το ντοκιμαντέρ Food Inc. για την εργοστασιακή καλλιέργεια τροφίμων, την μίνι σειρά When They See Us και την ταινία Spotlight που πήρε το βραβείο Όσκαρ καλύτερης ταινίας το 2016 και είχε ως θέμα τα σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων στους κόλπους της Καθολικής εκκλησίας.
Την ώρα όμως που το γύρισμα ταινιών ματαιωνόταν επ' αόριστο, ο Σκολ έβλεπε το Contagion να σπάει ρεκόρ θεαματικότητας ανά τον πλανήτη ως η «απόλυτη προφητική ταινία για την τρέχουσα πανδημία» μια δεκαετία σχεδόν μετά την πρώτη κυκλοφορία της (σύμφωνα με τον διανομέα της, την Warner Brothers, αποτελεί με διαφορά τον Nο.1 τίτλο σε πωλήσεις και streaming για τη φετινή χρονιά, μέχρι στιγμής).
Ο Σκολ είχε ασχοληθεί ενεργά με την πρόληψη και την διαχείριση μιας πανδημικής κρίσης πριν ακόμα και από την συμμετοχή του στην παραγωγή του Contagion. Ήδη το 2009 – έξι χρόνια πριν από την «προφητική» ομιλία-προειδοποίηση του Μπιλ Γκέιτς για τον κίνδυνο πανδημίας – είχε δεσμευτεί για δωρεά ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων μέσω του Skoll Global Threats Fund που είχε ιδρύσει και αφορούσε εκτός από τον κίνδυνο πανδημίας, απειλές όπως η κλιματική αλλαγή, η έλλειψη νερού, τα πυρηνικά όπλα και οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.
Από τις αρχές της φετινής χρονιάς, η οργανισμός του Σκολ, ο οποίος συμπεριλαμβάνει από τον Ιανουάριο του 2018 και μια μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία με την ονομασία Ending Pandemics, έχει συνεισφέρει πάνω από 200 εκατομμύρια δολάρια για την αντιμετώπιση της κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όπως δηλώνει σήμερα στο Forbes, ο Σκολ είχε ενημερωθεί για την ύπαρξη του νέου κορωνοϊού από τον περασμένο Δεκέμβρη: «Είχαμε πληροφορίες από συνεργάτες μας στην Γουχάν ότι μια ζωονοσογόνος ασθένεια είχε περάσει στους ανθρώπους». Από τις αρχές Ιανουαρίου ο ίδιος και η ομάδα του ήταν έντονα ανήσυχοι για τις χώρες που είχαν ιδιαίτερους εμπορικούς δεσμούς με την Κίνα, ειδικά στην Αφρική όπου λειτουργούν αρκετοί οργανισμοί οι οποίοι υποστηρίζονται από το Ίδρυμα Skoll. Ακολούθησαν μια σειρά από γενναιόδωρες χορηγίες εκ μέρους του Skoll Foundation σε δίκτυα και κέντρα πρόληψης και αντιμετώπισης της Covid-19 στην Αφρική.
Συγχρόνως, η πρωτοβουλία Ending Pandemics συνεργάζεται καθ' όλη την διάρκεια της πανδημίας με κυβερνήσεις και αρχές δημόσιας υγείας σε 36 χώρες – έντεκα εκ των οποίων διαθέτουν αποτελεσματικά συστήματα παρακολούθησης της εξάπλωσης του ιού. Μία από αυτές είναι και η Καμπότζη, μια χώρα με πληθυσμό 14 εκατομμυρίων, όπου και οι τέσσερις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας στηρίζουν από κοινού μια δωρεάν εφαρμογή κινητού που λαμβάνει και παρέχει πληροφορίες για την ασθένεια σε 24ωρη βάση. Μέχρι στιγμής, η Καμπότζη έχει μόνο 129 κρούσματα και κανέναν νεκρό.
Παρότι η φιλανθρωπική του δραστηριότητα φτάνει σε διάρκεια τις δύο δεκαετίες, εδώ και μερικά χρόνια ο Σκολ έχει κι έναν προσωπικό λόγο για την ανάμιξή του στον αγώνα για την πρόληψη και την καταπολέμηση μολυσματικών ασθενειών. Το 2014, ενώ εργαζόταν στην Δυτική Αφρική την εποχή της έξαρσης του ιού Έμπολα, προσβλήθηκε από μια πολύ σπάνια τροπική ασθένεια που χρειάστηκε δύο χρόνια για να διαγνωστεί. Κατόπιν, υποχρεώθηκε σε αναρρωτική άδεια που κράτησε πάνω από 18 μήνες, αλλά τον τελευταίο χρόνο νιώθει πολύ καλύτερα, όπως λέει.
Παρά τις διαρκείς προκλήσεις, δηλώνει αισιόδοξος, ακόμα και για τις πανδημίες, παρά την αύξηση των κρουσμάτων τις τελευταίες μέρες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πιστεύει επίσης ότι κάποια μορφή αποτελεσματικής φαρμακευτικής αντιμετώπισης της Covid-19 – υπό τη μορφή εμβολίου ή φαρμάκου - μπορεί να είναι έτοιμη ακόμα και πριν τελειώσει το καλοκαίρι. Όσο για τις μελλοντικές πανδημίες, θεωρεί ότι θα βρεθεί μια χρυσή τομή όσον αφορά στην αντιμετώπισή τους:
«Υπάρχουν τόσοι πολλοί ζωονοσογόνοι ιοί που μεταφέρονται ξαφνικά από τα ζώα στους ανθρώπους. Οι περισσότεροι από αυτούς εξασθενούν και δεν καταλήγουν τόσο φονικοί. Δεν πιστεύω ότι είναι πολύ πιθανό να δούμε άλλη τόσο τρομερή πανδημία στο άμεσο μέλλον. Κι αν συμβεί αυτό όμως, τουλάχιστον βρισκόμαστε πλέον σε θέση ετοιμότητας».
Με στοιχεία από το Forbes