H παιδική μου ηλικία ήταν υπέροχη, ωστόσο πάντα ένιωθα πως είμαι ένας ενήλικας σε σώμα παιδιού. Στην ηλικία των πέντε με έγραψαν στο Barbara Speake Stage School στο Acton, του δυτικού Λονδίνου, κάτι που σήμαινε ότι κάθε πρωί έπρεπε να παίρνω λεωφορείο και δύο μετρό από το σπίτι μου στο Stockwell, του νότιου Λονδίνου για να πάω σχολείο. Στα 13 πήγα στο σχολείο Italia Conti, αλλά ήδη από τότε είχα ξεκινήσει την σταδιοδρομία μου στην τηλεόραση και σε βίντεοκλιπ.
Από όλα τα βίντεο το Is This Love του Bob Marley ήταν το πιο συναρπαστικό. Η οικογένεια μας λάτρευε την ρέγγε. Ήμουν μόνο επτά ετών και δεν γνώριζα τι θα κάναμε. Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι ο ίδιος ο Bob Marley θα στεκόταν δίπλα μου και θα με σκεπάζει με μια κουβέρτα. Ήταν ο πιο όμορφος άνδρας, με υπέροχο πρόσωπο, ήπιος και γλυκομίλητος, με μια έντονη τζαμαϊκανή προφορά, σαν κι αυτή που γνώριζα από το σπίτι μου.
Από τις ακροάσεις και τις παραστάσεις στις οποίες συμμετείχα από πολύ μικρή ηλικία είχα καταλάβει τι σημαίνει να είσαι μαύρος. Έπρεπε να προσπαθήσεις περισσότερο. Έπρεπε να είσαι διπλά καλός.
Μέχρι περίπου την ηλικία των 12, "σπίτι" αποκαλούσα το σπίτι της γιαγιάς μου. Η μαμά μου, η Valerie, ήταν χορεύτρια και ζούσε στην Ιταλία και μετά στην Ελβετία. Πάντα ενθουσιαζόμουν όταν ερχόταν σπίτι για επίσκεψη και στενοχωριόμουν όταν έπρεπε να φύγει. Η μαμά μου ήταν τόσο κομψή και γεμάτη χάρη. Όταν ήμουν 12 ή 13 ετών εμφανίστηκε σε μια επίδειξη μόδας και την θυμάμαι να μου δείχνει πως να κάνω πασαρέλα στον διάδρομο του σπιτιού. Ακούγαμε Lionel Richie και την κοιτούσα να περπατάει πάνω κάτω στον ρυθμό της μουσικής. Στην ηλικία των 13 με 14, είχα ξεκάθαρη ιδέα του τι ήθελα να φοράω. Ήμουν γκοθ θα έλεγα: μου άρεσαν τα μακριά μαύρα φορέματα και μπουφάν, και φορούσα Dr Martens στο σχολείο.
Θυμάμαι την ημέρα που με ανακάλυψαν στον δρόμο. Ήταν ένα ζεστό απριλιάτικο απόγευμα κι άραζα με φίλες μου από το σχολείο. Και οι τρεις φορούσαμε τις στολές του Italia Conti: ένα απαλό μπλε κιλτ, ένα σκούρο μπλε πουλόβερ με V, πουκάμισο, μπλέϊζερ και γραβάτα. Έπρεπε να φοράμε και ψάθινα καπέλα αλλά δεν το κάναμε ποτέ.
Ξαφνικά με πλησίασε μια γυναίκα και με ρώτησε αν είχα σκεφθεί ποτέ να γίνω μοντέλο. Ήταν η Beth Boldt, επικεφαλής του πρακτορείου Synchro. Η πρώτη μου αντίδραση ήταν έκπληξη κι ενθουσιασμός. Όταν όμως το είπα στη μαμά μου δεν συμφωνούσε καθόλου. Όλοι είχαμε άκουσέ φρικτές ιστορίες που τις προσέγγιζαν, πλήρωναν απίστευτα ποσά για να τους βγάλουν φωτογραφίες και δεν κατέληγαν πουθενά. Η μαμά μου ήθελε να μείνω σχολείο και να τελειώσω τις εξετάσεις μου.
Hθελα όμως να γίνει το δικό μου και μερικές εβδομάδες αργότερα πήγα από μόνη μου να μιλήσω με την Beth. Στην πρώτη μου επίσκεψη μου έκανε χωρίστρα στην μέση, με έβαψε και με ανέβασε στην ταράτσα του κτηρίου και έβγαλε ασπρόμαυρες φωτογραφίες μου με την στολή του σχολείου. Η μαμά μου κάποια στιγμή δέχθηκε να εργαστώ ως μοντέλο αρκεί αυτό να μην επηρέαζε το σχολείο ή τις εξετάσεις μου. (Έδωσα τις απολυτήριες εξετάσεις λίγο πριν τα 16α γενέθλια μου).
Μετά από περίπου τρεις μήνες υπέγραψα το συμβόλαιο μου με το πρακτορείο Synchro, και έκλεισα την πρώτη σημαντική μου φωτογράφιση στο εξωτερικό με το βρετανικό Elle. Πήγαμε αεροπορικώς στην Νέα Ορλεάνη και κάναμε μια φωτογράφιση με άλλο ένα μοντέλο (την οποία έστειλαν πίσω γιατί συμπεριφερόταν σαν κακομαθημένο) και μία μόνη μου στην παραλία της Pensacola. Όταν επέστρεψα στο Λονδίνο με προσέγγισαν αμερικανοί ατζέντηδες τέσσερις ή πέντε πέταξαν στο Λονδίνο για να με συναντήσουν.
Η πρώτη μου φορά στο Παρίσι ήταν στα 16. Η θεία μου June ήρθε τότε μαζί μου αλλά σύντομα πήγαινα εκεί για ολόκληρες εβδομάδες μόνο σε δουλειές για το γαλλικό Elle.
Σε ένα ταξίδι μου έκλεψαν όλα μου τα χρήματα. Κανείς δεν μου είχε πει να ασφαλίζω τα τιμαλφή και τα χρήματα μου και έχασα τα πάντα. Δεν γνώριζα κανέναν στο Παρίσι. Η Amanda Cazalet, που είχε επίσης φωτογράφιση την ημέρα εκείνη μου πρότεινε να γυρίσω μαζί της. Πρώτα όμως είχε μία πρόβα με έναν σχεδιαστή, γιατί να μην πήγαινα μαζί της; Έτσι γνώρισα τον Azzedine Alaïa.
Φυσικά δεν γνώριζα ποιος ήταν. Όταν φτάσαμε στο σπίτι του θυμάμαι να ντρέπομαι πάρα πολύ. Του εξήγησα πως ήμουν από την Αγγλία και τα χρήματα μου είχαν κλαπεί. Ήταν πολύ δοτικός και μου πρότεινε να μείνω μαζί του αντί να πάω σε ξενοδοχείο. Μίλησε με την μαμά μου στο τηλέφωνο στα γαλλικά και την επομένη μετακόμισα στο σπίτι του στην Rue du Parc-Royal. Ως τότε η ζωή μου στο Παρίσι ήταν μια καθημερινή ρουτίνα από το στούντιο στο ξενοδοχείο, έκανα ντους, παράγγελνα room service, έβλεπα τηλεόραση και κοιμόμουν. Από την ημέρα εκείνη κι έπειτα οπότε ήμουν στο Παρίσι έμενα με τον Azzedine.
Μέσω εκείνου γνώρισα τους πιο ενδιαφέροντες ανθρώπους: Tina Turner, Andrée Putman, Jean-Paul Goude, Julian Schnabel, Jerry Hall, Grace Jones. Ο Azzedine δημιουργούσε πάντα μια μορφή οικογενείας γύρω του. Καθώς η ίδια δεν διέθετα πατρική φιγούρα, πιστεύω πως αναζητώ αυτές τις πατρικές ιδιότητες στους άνδρες που εκτιμώ και θαυμάζω όπως ο Chris Blackwell, της Island Records, και ο Quincy Jones. (Τα παιδιά του Quincy με αποκαλούν την έβδομη κόρη του και μου συμπεριφέρονται σαν να είμαι αδελφή τους). Το ίδιο ισχύει για τον Azzedine, τον οποίο αποκαλώ "Μπαμπά" και εκείνος με λέει "κόρη μου"
Όταν ξεκίνησα δεν με έκλειναν για κάποιες επιδείξεις εξαιτίας του χρώματος του δέρματος μου. Δεν το άφησα να με πειράξει. Από τις ακροάσεις και τις παραστάσεις στις οποίες συμμετείχα από πολύ μικρή ηλικία είχα καταλάβει τι σημαίνει να είσαι μαύρος. Έπρεπε να προσπαθήσεις περισσότερο. Έπρεπε να είσαι διπλά καλός.
Το 1987, έκανα το πρώτο μου εξώφυλλο στην βρετανική έκδοση της Vogue. Κατά την φωτογράφιση δεν γνωρίζεις αν θα γίνει εξώφυλλο. Το λένε "απόπειρα εξωφύλλου", κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να βάλεις τα δυνατά σου. Ο φωτογράφος ήταν ο Patrick Demarchelier. Ήταν κύριος, πάντα ήταν. Το θέμα ήταν χρυσός και φορούσα Chanel. Θυμάμαι να επισκέπτομαι μετά τα γραφεία της Vogue και να μαθαίνω πως θα ήμουν το εξώφυλλο του Δεκεμβρίου. Κοιτούσα όλα αυτά τα υπέροχα εξώφυλλα με κορίτσια όπως η Christy και η Yasmin – και σκέφθηκα "Ω, τώρα έχω κι εγώ ένα."
Τον επόμενο χρόνο ήμουν το εξώφυλλο του Ιουνίου στην ιταλική Vogue, φωτογραφημένη από τον Steven Klein. Ήταν πολύ συμπαθής και επαγγελματίας αλλά η φωτογράφιση ήταν δύσκολη γιατί η makeup artist δεν είχε φέρει την σωστή βάση για το δέρμα μου. Δεν ξέρω τι κοπέλα περίμενε να συναντήσει αλλά δεν ήμουν ικανοποιημένη με το τελικό αποτέλεσμα γιατί δεν απεικόνιζε τον πραγματικό τόνο του δέρματος μου. (Έπειτα από αυτό πάντα έφερνα μαζί την δική μου βάση και πούδρα)
Τρεις μήνες αργότερα έκανα το εξώφυλλο της γαλλικής Vogue, που ήταν ακόμα σημαντικότερο. Είχα ήδη κάνει πολλές φωτογραφίσεις για την γαλλική έκδοση της Vogue και μου είχαν πει – όχι με ιδιαίτερα προσβλητικό τρόπο – ότι το εξώφυλλο ήταν εκτός συζήτησης. Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι ποτέ δεν είχε υπάρξει μαύρο μοντέλο στο εξώφυλλο τους. Τελικά την φωτογράφιση έκανε ο Demarchelier σε ένα στούντιο στην Νέα Υόρκη. Δεν μου πολυάρεσε το εξώφυλλο αλλά όταν κυκλοφόρησε το τεύχος του Αυγούστυ 1988 είχε σημαντική επίδραση: επιτέλους υπήρχε μαύρο μοντέλο στο εξώφυλλο της γαλλικής Vogue. Χαίρομαι που ανακάλυψα εκ των υστέρων ότι έγραψα ιστορία. Αλλιώς θα είχα νιώσει τεράστια πίεση.
Στη συνέχεια, τον Σεπτέμβριο του 1989, (στο μεγαλύτερο τεύχος της χρονιάς) η Anna Wintour με έβαλε στο εξώφυλλο της αμερικάνικης Vogue. Ήταν δοκιμασία για τα νεύρα μου γιατί κατανοούσα την σημασία του να είσαι μαύρο μοντέλο. Εκείνο ήταν το πρώτο της τεύχος ως αρχισυντάκτρια και νομίζω πως την σχολίασαν γι'αυτό. Θα της είμαι για πάντα ευγνώμων.
Γνώρισα πρώτη φορά την Christy Turlington στο Λονδίνο το 1986, σε μια φωτογράφιση για τον κατάλογο της Warehouse. Πήγαινα ακόμα σχολείο και εμφανίστηκα με την στολή μου. Η Christy είχε έρθει αεροπορικώς από την Νέα Υόρκη και την είχα μόλις δει στο εξώφυλλο της βρετανικής Vogue. Είχαμε μόλις γνωριστεί και μου έλεγε ότι θα έπρεπε να γίνουμε συγκάτοικοι και να κάνουμε παρέα όποτε πήγαινα στην Νέα Υόρκη. Μέχρι τον Δεκέμβριο μέναμε μαζί. Έτσι είναι η Christy: μοιράζεται την χαρά της με όλους.
Λίγους μήνες μετά συνάντησα την Linda Evangelista σε μία επίδειξη στο Παρίσι. Θυμάμαι να την παρατηρώ από την άλλη άκρη της αίθουσας με τα μακρυά μαλλιά της να πλαισιώνουν αυτά τα απίστευτα όμορφα μάτια. Σαν φίλη ήταν πάντα η πιο μητρική σε συμπεριφορά από όλες μας. Ήμουν τυχερή που είχα την Linda και την Christy να υψώνουν το ανάστημα τους για εμένα. Έλεγαν σε κάποιους σχεδιαστές ότι αν τις ήθελαν στην επίδειξη τους θα έπρεπε να κλείσουν και εμένα. Αυτού του είδους η υποστήριξη ήταν ανήκουστη. Ήμασταν πραγματικά φίλες και ο κόσμος μας αποκαλούσε "Η Τριάδα". Υπάρχει μια φωτογραφία μας σε μια μπανιέρα που συνοψίζει πραγματικά την κατάσταση μας. Την είχε τραβήξει η Roxanne Lowit μετά από μια επίδειξη Versace. Βρισκόμαστε στη σουίτα της Donatella στο Ritz και σκοπεύαμε να βγούμε. Αρχίσαμε να κάνουμε πλάκες στην μπανιέρα και η Roxanne ήταν εκεί για να μας απαθανατίσει.
Το 1997 ήταν μία από τις χειρότερες χρονιές της ζωής μου. Έφυγαν τόσοι στενοί μου φίλοι. Ο γιος του Bill Cosby, ο Ennis δολοφονήθηκε. Ο καλός μου φίλος John "Ο Έλληνας" Chappolis πέθανε. Ο Michael Hutchence πέθανε. Ήταν τόσο καλή ψυχή. Δεν πρόλαβα να πενθήσω γιατί ξαφνικά έχασα έναν άλλο φίλο. Ήταν πολύ βαρύ το χτύπημα του θανάτου του Gianni Versace. Έβγαινα και ξενυχτούσα σε μια προσπάθεια να μουδιάσω τον πόνο. Αλλά αυτό είχε ως αποτέλεσμα να νιώθω χειρότερα.
Είδα τον Gianni για τελευταία φορά σε ένα δείπνο στο Ritz στο Παρίσι μετά την τελευταία επίδειξη του Atelier Versace. Μιλούσαμε για τον Mike Tyson, που είχε δαγκώσει το αυτί του Evander Holyfield πριν από μερικές ημέρες κατά την διάρκεια του αγώνα. Ο Gianni έλεγε ότι καταλάβαινε τον λόγο, κάτι που θεωρούσα διασκεδαστικό. Ο Gianni συμπαθούσε τον Mike Tyson. Συμπαθούσε τους αδικημένους.
Οταν έλαβα το τηλεφώνημα για τον πυροβολισμό και τον θάνατο του με κατέκλυσε η θλίψη και μερικές εβδομάδες αργότερα έπεσα σε κατάθλιψη. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε στον καθεδρικό του Μιλάνο. Η Πριγκίπισσα Diana ήταν μία από τις παρευρισκόμενες. Την είχα συναντήσει ξανά, την είχα μάλιστα επισκεφθεί στο Παλάτι του Κένσινγκτον. (Μια φορά ο Tim Jeffries είχε οργανώσει εγώ, η Claudia και η Christy να κάνουμε έκπληξη στον Πρίγκηπα William στην επιστροφή του από το σχολείο. Ο Πρίγκηπας ήταν απίστευτα ντροπαλός και έγινε κατακόκκινος όταν μας είδε.) Η Diana πάντα μου φαινόταν εξαιρετικά γοητευτική και προσγειωμένη. Μετά την δέηση επιστρέψαμε στο σπίτι του Gianni και ήταν απίστευτα υποστηρικτική. Είπε: "Ο Gianni σε αγαπούσε πάρα πολύ. Να το θυμάσαι πάντα αυτό." Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που την είδα. Μερικές εβδομάδες μετά σκοτώθηκε. Ακόμα και σήμερα όταν είμαι στο Παρίσι λέω στον οδηγό μου να μην περνάει από την σήραγγα αυτή.
Ως συντάκτρια του βρετανικού GQ του ρωσικού και γερμανικού περιοδικού Ιnterview τα τελευταία χρόνια είχα την ευκαιρία να γνωρίσω πολλούς ενδιαφέροντες ανθρώπους. Οι περισσότεροι συνεντευξιαζόμενοι μου υπήρξαν φίλοι, όπως οι Ronnie Wood, Kate Moss και Zaha Hadid – οπότε ουσιαστικά συζητάμε. Αλλά έχω συναντήσει και παγκόσμιους ηγέτες συμπεριλαμβανομένου του τέως προέδρου της Βραζιλίας, του Λούλα.
Δεν με θεωρώ πολιτικοποιημένη αλλά μου αρέσει να συναντώ ισχυρούς ανθρώπους. Μου αρέσει να ακούω τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν και να μαθαίνω τι έκαναν για να βελτιώσουν την κατάσταση στην χώρα τους. Όταν οι ηγέτες αυτοί λαμβάνουν το αίτημα μου εκπλήσσονται αλλά όταν συναντιόμαστε είναι πάντα ευχάριστοι. Ο πρώην πρόεδρος της Βενεζουέλας, ο Ούγκο Τσάβες θυσίασε δύο ημέρες για να με ξεναγήσει στο Καράκας. Συνάντησα τον Πούτιν όταν ακόμα ήταν πρωθυπουργός. Όταν έφτασα στην Μόσχα, στο δωμάτιο του ξενοδοχείου με περίμενε ένα δώρο του: ένα βιβλίο για τις πολεμικές τέχνες. Λίγες ημέρες αργότερα ήμουν η οικοδέσποινα του Tiger Summit στην Αγία Πετρούπολη και κάναμε την συνέντευξη μας. Αποδείχθηκε ότι έχει εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ. Συχνά σκέφτομαι ότι θα ήθελα να πάρω συνέντευξη από τον Κιμ Γιονγκ Ιλ της Βορείου Κορέας πριν πεθάνει, ακόμα κι αν ήταν μόνο για να τον ρωτήσω γιατί έχει αποκλείσει την χώρα του από τον υπόλοιπο κόσμο.
Συνάντησα τον Μπαράκ και την Μισέλ Ομπάμα το 2005 στον Χορό των Θρύλων στο σπίτι της Oprah Winfrey. Ο Μπαράκ ήταν γοητευτικός και σε ενέπνεε. Η Μισέλ μου φάνηκε έξυπνη και καταδεκτική. Είπε ότι παρακολουθούσε την καριέρα μου για χρόνια και θαύμαζε τον Azzedine Alaïa. Θυμάμαι την φασαρία που είχε γίνει όταν εμφανίστηκε σε μία εκδήλωση φορώντας Alaïa, μόνο και μόνο επειδή δεν φορούσε αμερικάνο σχεδιαστή. Την υπερασπίστηκα λέγοντας ότι ο Azzedine πάντα συνεργαζόταν με έγχρωμα μοντέλα, οπότε γιατί να μην φορέσει τα ρούχα του; Ένας αμερικανός σχεδιαστής την είχε κατακρίνει ανοιχτά και θυμάμαι πως τότε είχα σκεφθεί: εκείνος πότε συμπεριέλαβε έγχρωμη γυναίκα στις καμπάνιες του; Εξάλλου της πηγαίνει πολύ ο Alaïa.
* Απόσπασμα από το δίτομο βιβλίο της με τίτλο Naomi Campbell, που κυκλοφορεί τον από την Taschen.
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 24.3.2016
