Πριν από λίγες μέρες μία δήλωση του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσόστομου περί «ανωμαλίας» σε ό,τι αφορά τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις προκάλεσε μία ηχηρή απάντηση, χωρίς καν λόγια. Ήταν ένα σκίτσο που έδειχνε έναν ιερωμένο κρεμασμένο από έναν δέντρο και λίγο πιο ‘κει δυο άντρες. Ήταν άμεσο, οδυνηρό όσο ένα χαστούκι, τολμηρό όσο λίγα σκίτσα στις μέρες μας και με τη δύναμη του διαδικτύου έγινε viral. Άλλωστε, ο άνθρωπος που το δημιούργησε, το μοίρασε δωρεάν μέσω των social media, κάτι που καθιστούσε τη θέση και την οπτική του ακόμη πιο σαφή, πιο κατηγορηματική. Ο 24χρονος Χρίστος Κακουλλή (CRS), stencil artist, ζει και εργάζεται στην Κύπρο, διατηρεί δική του gallery, η δουλειά του έχει βραβευθεί σε αρκετούς διαγωνισμούς και μέσα από τα έργα που παρουσιάζει στο LIFO.gr φαίνεται ότι διαμορφώνει ένα πλαίσιο πιο αιχμηρής καλλιτεχνικής παρέμβασης –πέρα από γεωμετρικούς ρυθμούς και ευαίσθητα murals- στη street art.
—Tι σε ώθησε να απαντήσεις τόσο αυστηρά στον προκαθήμενο της κυπριακής εκκλησίας και τι μηνύματα έλαβες μετά από αυτή την κίνηση;
Ο εν λόγω πίνακας απεικονίζει ένα ιερέα να αυτοκτονεί σε ένα δέντρο, όταν δυο ομοφυλόφιλοι κάνουν πρόταση γάμου. Η αντίδραση μου για τον αρχιεπίσκοπο της Κύπρου δεν ήταν διότι ήταν ο αρχιεπίσκοπος. Την ίδια αντίδραση θα είχα, αν ήταν οποιοδήποτε άλλο άτομο. Με λυπεί πάρα πολύ η άποψη που έχει ο αρχιεπίσκοπος για τα συγκεκριμένα άτομα, όπως και πάρα πολλές άλλες απόψεις που έχει γενικά για την κοινωνία. Εάν παρακολουθήσετε τις δηλώσεις του αρχιεπίσκοπου, θα αντιληφθείτε ότι η τελευταία του έγνοια είναι ακριβώς εκείνη που θα έπρεπε να είναι, δηλαδή ο άνθρωπος. Δεν είναι εκφραστής της αγάπης και των ιδανικών που πρεσβεύει ο χριστιανισμός, αλλά ένας κακός τραπεζίτης που μπροστά στη δημιουργία κέρδους δεν διστάζει να απειλεί από τα ΜΜΕ ότι θα πάρει ένα τρακτέρ και θα καταστρέψει αρχαία χιλιάδων χρόνων απλά γιατί το τμήμα αρχαιοτήτων καθυστερεί να του δώσει άδεια για να κτίσει ξενοδοχείο. Ο «ετσιθελισμός» του, ο οποίος μεταδίδεται σε όλες τις συνεντεύξεις του, δυστυχώς μπορεί να έχει περισσότερη απήχηση από την δημιουργία εκατό καλλιτεχνών μαζί, ούτε στοιχειώδη ευθιξία δεν είχε να απολογηθεί όπως ο Πάπας για τα δεινά που προκάλεσε η εκκλησία σε ορισμένες κοινωνικές ομάδες. Οι αντιδράσεις που έλαβα από τον κόσμο ήταν πολύ θετικές, ειδικά από νέους ανθρώπους και αυτό πρέπει να το λάβει πολύ σοβαρά υπόψη ο αρχιεπίσκοπος, αν βέβαια τον νοιάζει κάτι τέτοιο.
Ο εν λόγω πίνακας απεικονίζει ένα ιερέα να αυτοκτονεί σε ένα δέντρο, όταν δυο ομοφυλόφιλοι κάνουν πρόταση γάμου. Η αντίδραση μου για τον αρχιεπίσκοπο της Κύπρου δεν ήταν διότι ήταν ο αρχιεπίσκοπος. Την ίδια αντίδραση θα είχα, αν ήταν οποιοδήποτε άλλο άτομο.
— Πρέπει να είναι αιχμηρή η τέχνη ή οφείλει να κρατά τις ισορροπίες ανάμεσα στην αισθητική και την επιθυμία για κριτική;
Η τέχνη δεν έχει όρια. Αν πρέπει να είναι αιχμηρή για να αποτυπώσει και να μεταδώσει συγκεκριμένα μηνύματα, τότε ναι. Ένας καλλιτέχνης δεν μπορεί και δεν πρέπει να εγκλωβίζεται σε κώδικες. Μεταφέρει στα έργα του αυτό που του λέει η ψυχή, η καρδιά και τα αισθήματα του, τα οποία μπορεί να είναι διαφορετικά σε κάθε δημιουργία.
— Στα περισσότερα έργα σου εντοπίζει κανείς δύσκολα θέματα.
Με εμπνέει η κοινωνική παθογένεια και το συναίσθημα που γεννιέται μέσα από αυτήν. Πιστεύω στην αλλαγή του κόσμου μέσω της τέχνης και αυτό προσπαθώ να δείξω μέσα από τους πίνακες μου, προσπαθώ να αντιδράσω μέσω της τέχνης μου σε αυτά που στερούν την ελευθερία του ανθρώπου. Ζωγραφίζω κυρίως πίνακες που αφορούν την προσφυγιά, τον πόλεμο, την ειρήνη, την αγάπη , τα ΛΟΑΤ άτομα, τα ναρκωτικά και την ελευθερία.
— Θεωρείς ότι σε έναν μεγάλο βαθμό η ρητορική μίσους εναντίον του τελευταίου διαστήματος εναντίον ομοφυλοφίλων και μειονοτήτων θέριεψε και εξαιτίας της απάθειας καλλιτεχνών και διανοούμενων;
Πάρα πολλοί καλλιτέχνες και διανοούμενοι αντιδρούν δυναμικά στην δημιουργία μίσους γενικά. Πιστεύω ότι οι καλλιτέχνες και οι διανοούμενοι μέσα από τα έργα τους καυτηριάζουν τέτοιου είδους συμπεριφορές. Φυσικά θα μπορούσαν να γίνουν και περισσότερα. Πρέπει όλος ο πολιτισμένος κόσμος να αφυπνιστεί και να προσπαθήσει μέσα από τα έργα του να δημιουργήσει την κουλτούρα που χρειάζεται ο απλός άνθρωπος για να κατανοήσει την διαφορετικότητα, άσχετα αν θα πρέπει να εναντιωθεί σε θεσμούς όπως η εκκλησία και άλλα εξτρεμιστικά πολιτικά στοιχεία.
—Επηρεάζεσαι κάπως από εγχώριους ή ξένους street artists;
Δεν μπορώ να πω ότι με επηρεάζουν συγκεκριμένοι καλλιτέχνες, αν και τους σέβομαι όλους ανεξαιρέτως. Ένας καλλιτέχνης που έχω «διαβάσει « ιδιαίτερα είναι ο Banksy.
—Πώς ξεκίνησες και γιατί επέλεξες τη street art;
Μεγάλωσα στη μοιρασμένη πρωτεύουσα της Κύπρου, την Λευκωσία. Αυτό από μονό του μου έδωσε εναύσματα για να αντισταθώ μέσω της τέχνης μου σε αυτό τον διαχωρισμό. Πάρα πολλά από τα έργα που δημιούργησα ήταν συνεπακόλουθα αυτού ακριβώς του διαχωρισμού: η προσφυγιά, οι τραγικές φιγούρες των μανάδων με την απόγνωση στα ματιά και την αγωνία για την τύχη των δικών τους αγνοουμένων με γαλούχησαν στο να σέβομαι και να υπερασπίζομαι την διαφορετικότητα. Όπως δεν ανέχομαι αυτό τον διαχωρισμό, δεν ανέχομαι ούτε τον στιγματισμό κανενός συνανθρώπου μου. Στα 14 μου χρόνια άρχισα να εκφράζομαι καλλιτεχνικά, να παρακολουθώ καθημερινά τις εξελίξεις, έμαθα για την διαφορετικότητα και μέσω των πρώτων έργων που δημιούργησα στιγμάτιζα ακριβώς αυτό το γεγονός. Ο λόγος που με ώθησε να σχεδιάζω στους δρόμους ήταν η επανάσταση που έκρυβε πίσω του αυτό το είδος τέχνης, μιας επανάστασης που μπορεί να αλλάξει τον κόσμο χωρίς θύματα, αλλά μόνο με χρώματα και μηνύματα.
— Καλλιτεχνικά συστήνεσαι ως «αυτοδίδακτος». Σκέφτηκες ποτέ να ακολουθήσεις κάποιον κύκλο σπουδών, προκειμένου να τελειοποιήσεις την τεχνική σου;
Το αυτοδίδακτος με ακολουθεί σαν παράσημο λίγο, είναι η αλήθεια γιατί ο κόσμος δεν πιστεύει πως ένας άνθρωπος που δεν έχει σπουδάσει την τέχνη μπορεί να καταφέρει τόσα πολλά. Προσωπικά δεν θέλω να σπουδάσω τέχνη, δεν θέλω να αλλάξει ο τρόπος που βλέπω την τέχνη μέσα από τα δικά μου μάτια, δεν θέλω να καλουπωθώ, θέλω να συνεχίσω να δημιουργώ με την δική μου τεχνική. Επίσης, είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρεις κάποιον να σου διδάξει street art. Εξάλλου ο άνθρωπος γεννιέται δεν γίνεται, πιστεύω το ίδιο και ο καλλιτέχνης.
—Έχεις ήδη κατακτήσει δύο βραβεία. Τι ωθεί κάποιον να παίρνει μέρος σε παγκόσμιους διαγωνισμούς;
Η συμμετοχή μου σε τέτοιου είδους διαγωνισμούς δεν έχει να κάνει με την πρωτιά, αλλά χαριτολογώντας θα σας έλεγα ότι μου αρέσει ο συναγωνισμός. Μέσα από αυτές τις διοργανώσεις αποκτάς εμπειρίες, στέλνεις τα δικά σου μηνύματα όπως και οι υπόλοιποι καλλιτέχνες και πολλές φορές δημιουργείται και μια νέα κουλτούρα. Φυσικά είναι κάθε διάκριση καλοδεχούμενη και σου δίνει περισσότερη αυτοπεποίθηση να συνεχίσεις να δημιουργείς και να στέλνεις μηνύματα που θα μπορέσουν να βοηθήσουν τον κόσμο.
— Βιοπορίζεσαι από την τέχνη σου ή ασχολείσαι και με κάτι άλλο παράλληλα; Διατηρείς γκαλερί σε μία ηλικία που άλλοι ακόμη αναζητούν χρηματοδότη για τις εκθέσεις τους: θεωρείς ότι η οικονομική άνεση προσφέρει ή αφαιρεί στη ματιά του καλλιτέχνη;
Η μόνη ενασχόληση μου είναι η τέχνη. Μου είναι αδιανόητο να ασχοληθώ με κάτι άλλο. Η δημιουργία της δικής μου γκαλερί (Gallery 37) έγινε με πάρα πολλές θυσίες και ώρες εργασίας. Πιστεύω ότι ένας αληθινός καλλιτέχνης ουδέποτε θα θέσει το χρήμα υπεράνω της τέχνης του και της δημιουργίας του.
— Επόμενο βήμα;
Ας πούμε ότι θα το καθορίσουν οι τοπικές και παγκόσμιες εξελίξεις. Στόχος μου είναι να εκθέσω στη γκαλερί μου έργα από άγνωστους καλλιτέχνες, προκειμένου να βοηθήσω να ακουστεί η φωνή τους. Στόχος μου είναι, η “Gallery 37” να μην είναι μόνο ένας εκθεσιακός χώρος, αλλά ένα μέρος όπου οι άνθρωποι θα μπορούν μέσω των έργων να επικοινωνούν και να εκφράζουν ελεύθερα τους προβληματισμούς τους. Κάπως, σαν ανοιχτό συμπόσιο, δηλαδή.