—Τι σας γοήτευσε στον χώρο της όπερας τόσο που να σας κάνει να τον ακολουθήσετε;
Είχα ξεκινήσει με το πιάνο, που ήταν μια βασική κλασική εκπαίδευση, και από μικρή επισκεπτόμουν τον χώρο της Λυρικής με τους γονείς μου. Ήταν κάτι που με συγκινούσε, να παρακολουθώ τις σοπράνο της εποχής που μεσουρανούσαν τότε εδώ, στην Ελλάδα. Έβλεπα πάρα πολλές παραστάσεις, τα ακούσματά μου είχαν ξεκάθαρη αναφορά στην όπερα. Η μέρα που παρακολούθησα για πρώτη φορά τη Μαρία Κάλλας στην τηλεόραση ήταν ιδιαίτερη για 'μένα. Από εκεί και πέρα, είχα συχνότερη επαφή με το είδος. Θυμάμαι ότι έδινα το πρώτο μου χαρτζιλίκι για να αγοράσω δίσκους βινυλίου.
— Πού θα λέγατε ότι βασίζεται η καριέρα σας; Στο έμφυτο ταλέντο σας ή στη σκληρή δουλειά;
Το πρώτο είναι προϋπόθεση. Το δεύτερο είναι κάτι που σε ακολουθεί από την αρχή ως το τέλος της πορείας σου. Γιατί όλο το οικοδόμημα μπορεί να βασίζεται στο ταλέντο, αλλά, αν δεν δουλέψεις, σε εγκαταλείπει. Και μιλάμε για αθλητικού επιπέδου δουλειά. Όσο μεγαλώνουμε, χρειάζεται όλο και περισσότερη φροντίδα, για να διατηρείται σε εγρήγορση το μυϊκό και αναπνευστικό σύστημα και σε όσο το δυνατόν καλύτερο επίπεδο. Πρέπει να κάνεις γυμναστική, καθημερινή εξάσκηση, ώστε να μπορείς να κρατάς τη φόρμα σου.
— Έχετε σπουδάσει πολλά χρόνια στο εξωτερικό. Τι εμπειρίες έχετε αποκομίσει;
Στον δικό μου χώρο, στο εξωτερικό, υπάρχει πληθώρα ευκαιριών. Αντίθετα, εδώ, στην Ελλάδα, είμαστε καταδικασμένοι να έχουμε μία Λυρική Σκηνή. Στην Ελλάδα δεν δίνεται η δυνατότητα, όσα ταλέντα και να βγάλουμε, να τα απορροφήσουμε και να τα αξιοποιήσουμε, οπότε, αναγκαστικά, οι νέοι στρέφονται προς τα έξω. Επίσης, έξω υπάρχει μεγάλη παράδοση, αφού η όπερα ως είδος εξελίχθηκε, και αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να αποκτήσουν ισχυρές βάσεις, εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Εμείς δεν το έχουμε αυτό. Μετά βίας τα ωδεία δίνουν τη δυνατότητα μιας ολοκληρωμένης εκπαίδευσης και τώρα τελευταία δημιουργήθηκε το στούντιο όπερας στην Εθνική Λυρική Σκηνή, που μπορεί να γίνει το φυτώριο νέων ταλέντων. Θα μπορούσαμε να έχουμε περισσότερα πράγματα και εδώ, αλλά κάτι τέτοιο δεν το υποστηρίζει ούτε η πολιτεία.
— Έρεισμα υπάρχει στο ελληνικό κοινό για κάτι περισσότερο;
Πιστεύω ότι το κοινό εμπλουτίζεται συνεχώς. Υπάρχει η σταθερή μερίδα κοινού που παραδοσιακά ενδιαφέρεται γι' αυτό το είδος μουσικής, και δεν είναι μικρή. Πάντα οι παραστάσεις της Λυρικής ήταν γεμάτες. Στο Ηρώδειο φαίνεται καθαρά αυτό, που είναι τεράστια η χωρητικότητά του και πάντοτε οι παραστάσεις της Λυρικής είναι sold out. Αυτό δείχνει ότι ο κόσμος «διψάει» κι εμείς δεν του δίνουμε «νερό».
— Η όπερα παραδοσιακά απευθύνεται σε συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις. Με την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα, πιστεύετε ότι ο χώρος παρουσιάζει δείγματα εσωστρέφειας ή εξωστρέφειας;
Εγώ βλέπω τα πράγματα πολύ αισιόδοξα. Σίγουρα έχει διευρυνθεί η εικόνα της όπερας. Με κινήσεις που έχουν κάνει οι εκάστοτε διευθυντές, όπως τώρα ο κ. Μιχαηλίδης, έχει κερδίσει τη λαϊκή αποδοχή. Δεν πρέπει πια κάποιος να πληρώσει 60 ευρώ για να δει μια παράσταση.
— Θα λέγατε ότι η εμφάνισή σας, μαζί με άλλους τενόρους και σοπράνο στη Βαρβάκειο Αγορά, συνέβαλε σε αυτήν τη λαϊκή αποδοχή που περιγράφετε;
Η επιτυχία αυτής της εκδήλωσης ήταν κάτι μη αναμενόμενο από μέρους μας. Ειλικρινά, δεν περιμέναμε τόσο κόσμο. Περιμέναμε ότι θα είχαν καλέσει κάποιο κόσμο οι Αtenistas, που το συνδιοργάνωσαν όλα αυτό, αλλά ξαφνικά βρεθήκαμε «αντιμέτωποι» με πολύ λαό. Μας έδωσε πολύ θάρρος αυτό, γιατί αρχικά είχαμε κάποιες ενστάσεις για τον χώρο, αν έπρεπε να το κάνουμε ή όχι δηλαδή, αλλά στο τέλος όλα αυτά ανατράπηκαν. Ο κόσμος, ειδικά τώρα με την κρίση, ζητάει πνευματική τροφή, αφού υπάρχει και μεγάλη απογοήτευση. Όταν, όμως, βρεθείς σε ένα τέτοιο δρώμενο, σίγουρα η ψυχολογία σου θα ελαφρυνθεί. Η μουσική και η τέχνη δίνουν τη δυνατότητα στον λαό να ελπίζει.
— Περιγράψτε μου λίγο το συναίσθημα του να τραγουδάτε όπερα εν μέσω της κρεαταγοράς.
τραγουδάτε όπερα εν μέσω της κρεαταγοράς. Όλοι αισθανθήκαμε πάρα πολύ ωραία. Ήταν σαν ένα πάρτι. Σαν μια γιορτή. Δεν ξέραμε τι γιορτάζαμε ακριβώς, αλλά εμείς δώσαμε τον καλύτερό μας εαυτό. Ήμασταν φουλ εξοπλισμένοι, με τις λαμπερές μας τουαλέτες, δηλαδή με την εκδοχή που θα έβλεπαν οι θεατές, αν επισκεπτόντουσαν μια λουξ αίθουσα, ένα auditorium. Φαντάζομαι ότι και για τον κόσμο ήταν κάτι απρόσμενο να μας δει τόσο λαμπερούς. Εμείς τραγουδούσαμε έτσι και από πάνω μας κρεμόντουσαν πινακίδες που έλεγαν π.χ. «Χατζίκος – κρέατα ποιοτικά». Ήταν πολύ ωραίο. Τέτοιου είδους πρωτοβουλίες πιστεύω ότι οδηγούν κάπου. Και ελπίζω να μην εισπράξουμε αρνητικά σχόλια μέσα από αυτό, γιατί υπάρχουν και διχογνωμίες. Μερικοί, ας πούμε, που τους είπα ότι θα τραγουδήσω στη Βαρβάκειο, απάντησαν «τι δουλειά έχετε τώρα εσείς εκεί;». Εγώ, όμως, πιστεύω ότι ζούμε σε μία σύγχρονη εποχή που αγκαλιάζει τέτοιου είδους «πειράματα».
— Πείτε μας δύο λόγια για τον «Μαγικό Αυλό».
Είναι από τα ωραιότερα έργα του Μότσαρτ. Αυτό που το διαφοροποιεί είναι ότι θα μπορούσε να έχει και τον τίτλο «παραμύθι». Μπορεί, δηλαδή, να το παρακολουθήσουν άνετα ένα παιδάκι και ένας ηλικιωμένος. Εδώ ο Μότσαρτ κάνει σαφή αναφορά στον τεκτονισμό και για πρώτη φορά παρουσιάζει μπροστά στα μάτια των θεατών, απομακρύνοντας δηλαδή τη μυστικότητα και τον αποκρυφισμό, μια τελετή μασονικής στοάς.
— Δηλαδή έχει συμβολική σημασία;
Εγώ νομίζω ότι ο Μαγικός Αυλός αναπαριστά τη συμπαντική σοφία. Παντρεύει το γήινο με το θεϊκό μέσα από τους χαρακτήρες που έχει δημιουργήσει. Οι ήρωές του αντιπροσωπεύουν έννοιες. Η Βασίλισσα της Νύχτας αντιπροσωπεύει την έννοια του κακού. Στον αντίποδα, ο Ζαράστρο, ο αρχιερέας, αντιπροσωπεύει την έννοια του καλού. Μας δείχνει αυτήν τη διαχρονική πάλη μεταξύ τους. Ο αριθμός τρία είναι πολύ σημαντικός και διαχρονικός και βλέπουμε να υπάρχουν οι τρεις ντάμες, τα τρία παιδάκια, τα τρία μαγικά όργανα, τα οποία είναι ουσιαστικά μαγικά εργαλεία που μας φέρνουν αυτό που ζητάμε, κάτι που θα μας σώσει, ένα θαύμα. Νομίζω ότι δίνει στον κόσμο πράγματα που έχει ανάγκη για να πάει μπροστά. Δηλαδή, είναι μια όπερα που δίνει μηνύματα.
— Τι μηνύματα ακριβώς;
Ότι κάθε δοκιμασία μπορεί να έρθει στη ζωή σου, αλλά με μόνο σκοπό να σε πλουτίσει με αρετές όπως η υπομονή, η ταπεινότητα, με αρχές, δηλαδή, που θα σε κάνουν να ρέπεις προς το καλό. Εξού και στο φινάλε η Βασίλισσα της Νύχτας και η κουστωδία της καταποντίζονται. Ελπίζω να καταποντιστεί και η Τρόικα.
— Ωραίος παραλληλισμός!
Το έργο παραμένει επίκαιρο. Τα μηνύματα που δίνει είναι πνευματικά, αλλά όλα από το πνεύμα δεν ξεκινάνε;
*H Παμίνα είναι η ηρωίδα που υποδύεται η Μαρία Μητσοπούλου στον Μαγικό Αυλό.
σχόλια