Κύριε Μιχαηλίδη, τι έχετε πετύχει μέχρι σήμερα στην ΕΛΣ;
Και στους τρεις τομείς, διοικητικό, οικονομικό, καλλιτεχνικό, έχουν γίνει σχεδιασμοί, προσπάθειες, και έχουν επιτευχθεί αποτελέσματα. Οικονομικά, είναι σημαντικό ότι, εφόσον καταβληθεί από το κράτος ολόκληρη η μειωμένη επιχορήγηση των περίπου 16,9 εκατ. ευρώ, η ΕΛΣ δεν θα παράγει πλέον έλλειμμα και το εναπομένον χρέος θα μειωθεί περαιτέρω. Η κρατική επιχορήγηση είναι ζωτική για την επιβίωσή μας, επειδή καλύπτει τις ανελαστικές μισθοδοσίες και όχι τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό, μέγιστο μέρος του οποίου κατορθώνουμε να υλοποιούμε με τα έσοδα των εισιτηρίων, αποτέλεσμα μεγάλης, συλλογικής προσπάθειας.
Προχωρήσατε σε διοικητική αναδιάρθρωση;
Ολοκληρώνουμε την εκπόνηση νέου οργανισμού και νέου εσωτερικού κανονισμού. Σύντομα, αμφότεροι θα υποβληθούν στο υπουργείο. Ο δημιουργούμενος οργανισμός έχει στραμμένο το βλέμμα στις νέες εγκαταστάσεις που ετοιμάζει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Καθορίζει νέο μοντέλο λειτουργίας της ΕΛΣ και περιγράφει αναλυτικά τη διάρθρωση όλων των διευθύνσεων και τομέων. Προσπαθήσαμε ιδιαίτερα να εξασφαλίσουμε άριστη εργονομία, να αξιοποιηθούν σωστοί άνθρωποι σε σωστές θέσεις, να επιλύσουμε το παζλ των αρμοδιοτήτων, όσο επιτρέπουν οι νόμοι, ενώ μεριμνήσαμε ιδιαίτερα για ομαλή μεταβατική περίοδο στον νέο οργανισμό. Διευκρινίζω ότι δεν πρόκειται για μια νέα Εθνική Λυρική Σκηνή: η ΕΛΣ εξακολουθεί να υπάρχει ως ΝΠΙΔ, αλλά με νέο οργανισμό. Για εμάς αυτό είναι σαφές, άλλοι, όμως, το παρανοούν σκοπίμως.
Τι άλλαξε καλλιτεχνικά;
Επιδιώξαμε να πετύχουμε βαθμιαία διεύρυνση του ρεπερτορίου. Προσφέρουμε ιταλικό Ρομαντισμό αλλά και γαλλικό ρεπερτόριο, που είχε λησμονηθεί τελείως στην ΕΛΣ, και κάνουμε πλέον φροντισμένες παραγωγές οπερέτας, που είναι δύσκολο είδος και δεν πρέπει να υποβαθμίζεται. Η παρουσία του Ρενάτο Τζανέλλα αναβάθμισε το μπαλέτο. Πέρσι συνεργαστήκαμε με Έλληνες σκηνοθέτες του θεάτρου. Φέτος καλέσαμε Έλληνες και καταξιωμένους ξένους σκηνοθέτες. Ο Τζαν Κάρλο ντελ Μόνακο σκηνοθετεί Μανόν Λεσκώ, την εναρκτήρια παραγωγή μας στο Ολύμπια, ενώ το καλοκαίρι του 2013 στο Ηρώδειο ο Ούγκο ντε Άνα θα σκηνοθετήσει Μαντάμα Μπατερφλάι και ο διεθνώς διάσημος Έλληνας Γιάννης Κόκκος Ιπτάμενο Ολλανδό. Επίσης, ο Ρενάτο Τζανέλλα σκηνοθετεί Σικελικό Εσπερινό.
Παντρεύουμε αντιπροσώπους της τελευταίας γενιάς σκηνοθετών –εννοώ τον Δημήτρη Καρατζά που θα κάνει την Κοκκινοσκουφίτσα για τα παιδιά– με έναν «δάσκαλο», όπως ο Σπύρος Ευαγγελάτος, που θα κάνει τον Βέρθερο του Μασνέ. Τέλος, επενδύουμε σοβαρά στην εκπαίδευση: Opera Studio, Dance Studio, Σχολή Χορού, Παιδική Χορωδία, ΕΣΠΑ, Όπερα της Βαλίτσας. Θέλουμε να επεκταθούμε σε δύο διαφορετικά target-groups: στις νεότερες ηλικίες και στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα. Η δουλειά μας ακούγεται, λειτουργεί ως
κίνητρο στους νέους, δημιουργεί κινητικότητα στη μουσική παιδεία, διαχέεται στην κοινωνία.
Οραματίζεστε μια ευρωπαϊκή Λυρική Σκηνή;
Ακριβώς! Νομίζω ότι καταφέραμε να δικαιολογήσουμε το «εθνική»˙ για το «ευρωπαϊκή», όμως, έχουμε ακόμη δρόμο. Ωστόσο, μας βοηθά πολύ το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Ετοιμάζεται κοσμογονία. Καταστρώνεται ήδη σχεδιασμός με βάθος χρόνου, ώστε να ξεκινήσουμε τακτικές διεθνείς συνεργασίες, ν’ ανοίξουν προοπτικές για σύστημα χορηγιών. Χρειάζεται ασταμάτητος αγώνας
διεκδίκησης χρημάτων. Οφείλουμε πάντα να εστιάζουμε στην επόμενη μέρα. Όποτε ανέλαβα τα ηνία ενός οργανισμού –έτσι έκανα και στην ΚΟΘ– δεν σκέφτηκα την απλή διαχείριση και διεκπεραίωση. Η μεγάλη επιτυχία σε έναν οργανισμό είναι να οραματίζεσαι με ιδεαλισμό. Όσο πιο μακριά στοχεύσεις, τόσο πιο δυναμικά πρέπει να είναι τα κοντινά βήματα που κάνεις.
Προσφάτως το ΥΠΠΟ διόρισε νέο πενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο στην ΕΛΣ, με πρόεδρο τον Αθανάσιο Θεοδωρόπουλο. Διευκολύνει το έργο σας η αλλαγή;
Το νέο Δ.Σ. διαθέτει ανθρώπους με προσωπικότητα και κύρος, που θεωρώ ότι θα συμβάλουν τα μέγιστα στην πορεία της ΕΛΣ, και ιδιαίτερα στην τριετή προετοιμασία εν όψει της μετεγκατάστασης στο Φάληρο. Είμαι φανατικός της αναπτυξιακής πολιτικής. Οφείλουμε να κάνουμε προγραμματισμό τετραετίας, ώστε να εξασφαλίζουμε εγκαίρως μελλοντικές συνεργασίες τραγουδιστών. Αυτό είναι μείζον εξελικτικό βήμα. Εφόσον το πετύχουμε άπαξ, θα καθιερωθεί: κάθε νέα σεζόν θα χτίζεται επάνω στις τέσσερις που προηγήθηκαν. Ο προγραμματισμός αυτός αποβλέπει ακριβώς στο να συμπεριλάβουμε όλους τους ακμαίους Έλληνες τραγουδιστές που τώρα φεύγουν και διαπρέπουν στο εξωτερικό. Την περασμένη σεζόν τραγούδησαν στη Λυρική 82 Έλληνες. Μελλοντικά, το να τραγουδήσουν στο «Νιάρχος» θα γίνει ζητούμενο στους Έλληνες μονωδούς του εξωτερικού.
Σε πρόσφατη συνέντευξη ο πρόεδρος του ΟΜΜΑ ξάφνιασε, λέγοντας πόσο σημαντική θα ήταν τώρα μια συστηματική συνεργασία μεταξύ των δύο θεσμών προς οικονομικό όφελος αμφοτέρων, παρότι, πλέον, η ΕΛΣ οδεύει προς το Φάληρο.
Το στίγμα των δύο φορέων είναι τελείως διαφορετικό. Όντως, στο παρελθόν είχε τεθεί δημοσίως αλλά και ιδιωτικά το θέμα δραστηριοποίησης της ΕΛΣ σε σταθερότερη βάση στην αίθουσα «Τριάντη», αλλά το Μέγαρο διαφωνούσε. Σήμερα τα δεδομένα άλλαξαν. Συνεπώς διατυπώνονται διάφορες απόψεις, κάποιες ειλικρινών, άλλες ανειλικρινών προθέσεων. Οποιαδήποτε διαπραγμάτευση αφορά πλέον μόνον την επόμενη τριετία. Οι παραγωγές που κάνουμε στην «Τριάντη» μπορούν άμεσα να μεταφερθούν στο Φάληρο. Ως συμπαραγωγή με το Μέγαρο ανεβάζουμε φέτος τον Σικελικό Εσπερινό, ενώ στην «Τριάντη» φιλοξενείται επίσης το μπαλέτο Σταχτοπούτα. Είμαστε πρόθυμοι να συζητήσουμε για συνεργασίες στις επόμενες τρεις σεζόν. Ορίζοντάς μας είναι το 2016 και οτιδήποτε συζητηθεί οφείλει να προασπίζει τη λειτουργία, την πορεία, τον οραματισμό μας, και, βεβαίως, τα συμφέροντα της ελληνικής πολιτείας.
Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι προετοιμασίες της νέας στέγης;
Έχουν ξεκινήσει οι χωματουργικές εργασίες. Έχει ήδη αναλάβει ο ανάδοχος και οι εργασίες θα ολοκληρωθούν το φθινόπωρο του 2015. Η ΕΛΣ θα κάνει προσωρινή παραλαβή στις αρχές του 2016, ώστε να ξεκινήσει κανονικά η λειτουργία το φθινόπωρο του 2016. Στο μεταξύ, οι εργαζόμενοι –ορχήστρα, χορωδία, σολίστες, μπαλέτο, τεχνικοί– θα εξοικειωθούν με τους νέους χώρους. Η ΕΛΣ είναι πλέον ολοκληρωτικά στραμμένη προς τη μετεγκατάστασή της, καλπάζει προς το Φαληρικό Δέλτα. Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, κόστους 566 εκατ. ευρώ, θα διαθέτει τις πιο σύγχρονες εγκαταστάσεις όπερας.
Για ποιους ετοιμάζεται η νέα στέγη;
Το δυνητικό κοινό της ΕΛΣ είναι πολύ μεγαλύτερο από το υπαρκτό. Η νέα ΕΛΣ θα αποτείνεται στο καλλιεργημένο γύρω από την υψηλή τέχνη κοινό. Στόχος δεν είναι μόνο το στενά εννοούμενο κοινό της όπερας, αλλά και η υγιής επικοινωνία με την τέχνη. Έχω πολύ θετικό ένστικτο γι’ αυτό το μεγάλο εγχείρημα, διότι συνδυάζει κάτι μοναδικό: την ύπαρξη καλαίσθητων, υπερσύγχρονων χώρων τέχνης και πνεύματος, που σέβονται το περιβάλλον, με τα ισχυρά χαρτιά της Ελλάδας, που είναι το φως, η θάλασσα, το αγνάντεμα της Ακρόπολης από ψηλά. Αυτή η ώσμωση λυρικής τέχνης και σύγχρονων μορφών έκφρασης, που θα φέρει σε επαφή τους νέους, την οικογένεια, τον κόσμο της τέχνης και της διανόησης σε έναν χώρο 170 στρεμμάτων, συνιστά ιστορικά ανεπανάληπτη πρόκληση για ανάπτυξη στην Αττική και γενικότερα στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια θρυαλλίδα πολιτιστικών εξελίξεων.
Μπορώ να φανταστώ, επίσης, ότι το θαυμάσιο δίδυμο ΕΛΣ και Εθνικής Βιβλιοθήκης του Ρέντσο Πιάνο θα γίνει αντικείμενο ενδιαφέροντος και για τους ξένους. Άλλωστε, δεν πρόκειται για ένα no-name συγκρότημα, αλλά για μία από τις λιγοστές, μείζονες, σύγχρονες αρχιτεκτονικές κατασκευές στην Ελλάδα, με πραγματικά αναγνωρίσιμη, διεθνή υπογραφή.
σχόλια