Ο Βασίλης Δημάκης καταδικάστηκε για σοβαρά ποινικά αδικήματα, αυτά πληρώνει στη φυλακή. Αυτός ο καταδικασμένος, αυτός που υποτροπίασε, αυτός ο άνθρωπος κάποια στιγμή «έστριψε». Είπε να πάρει τη ζωή του αλλιώς. Παρακολούθησε σχολείο, έδωσε εξετάσεις, μπήκε αριστούχος στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του EKΠΑ. Και συνέχισε: σπούδασε, διάβασε. Και όταν χρειάστηκε, έκανε το σώμα του ύστατο όπλο: με απεργία πείνας και δίψας το 2018 κέρδισε τη δυνατότητα να σπουδάζει μέσα από τη φυλακή. Δικαιώθηκε, συνέχισε: υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, μέλος της πανεπιστημιακής κοινότητας εντός των τειχών της φυλακής.
Όπως έγραψε χτες ο δάσκαλός του Γιάννης Τασσόπουλος (καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο ΕΚΠΑ): «Διάβασα ότι ο φοιτητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, Βασίλης Δημάκης, ξεκίνησε απεργία πείνας από τη φυλακή. Δεν ξέρω, φυσικά, τις περιστάσεις, επειδή όμως υπήρξε φοιτητής μου, μου έκανε εντύπωση το πραγματικό ενδιαφέρον του για γνώση και κατανόηση της λειτουργίας του νομικού συστήματος και της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Αν έβγαλα ένα συμπέρασμα, αυτό είναι ότι πρόκειται για άνθρωπο που ενδιαφέρεται ουσιαστικά και καθόλου προσχηματικά για τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις της κοινωνικής συμβίωσης, τις οποίες το δίκαιο ρυθμίζει αλλά και εγγυάται. Ποιος όμως είναι ο σκοπός του σωφρονισμού, αν όχι αυτός;»
Αυτή την ερώτηση ακριβώς θέτει ο Δημάκης σε όλους μας. Ποιος είναι, τελικά, ο σκοπός του σωφρονισμού, του εγκλεισμού, της φυλακής; Τι διάβολο θέλουμε από έναν κρατούμενο αν όχι να «στρίψει», να πάρει τη ζωή του αλλιώς; Να κάνει μια νέα αρχή; Και ποια νέα αρχή καλύτερη από την αριστεία, την τόσο διαφημισμένη από την νυν κυβέρνηση αριστεία;
Τι κακό έκανε ο Δημάκης; Άγνωστο, καμία επίσημη αιτιολόγηση. Εικάζεται πως του χρεώνεται συμμετοχή στις ειρηνικές κινητοποιήσεις των κρατουμένων για μέτρα υγιεινής, ασφάλειας και αποσυμφόρησης σε συνθήκες πανδημίας.
Κι όμως, ο Δημάκης βρίσκεται ξανά σε απεργία πείνας από τις 21 Απριλίου. Και ξεκίνησε σήμερα, 27 Απριλίου, απεργία δίψας. Γιατί; Διότι χωρίς επίσημη εξήγηση μετήχθη βράδυ, αιφνιδιαστικά, από τις φυλακές Κορυδαλλού στις φυλακές Γρεβενών (βρίσκεται απομονωμένος σε καραντίνα στο πειθαρχείο). Ο δικηγόρος του, Θ. Καμπαγιάννης, έγραψε χαρακτηριστικά στην «Εφημερίδα των Συντακτών»: «Δεν είμαι σίγουρος αν η ορθή λέξη για την άρον-άρον μεταφορά ενός ανθρώπου με ένα παπούτσι και μια παντόφλα είναι η μεταγωγή ή η απαγωγή».
Δηλαδή η πολιτεία τού λέει: «Τέλος οι σπουδές, πίσω στην αφετηρία. Όσα είπαμε δεν ισχύουν». Τι κακό έκανε ο Δημάκης; Άγνωστο, καμία επίσημη αιτιολόγηση. Εικάζεται πως του χρεώνεται συμμετοχή στις ειρηνικές κινητοποιήσεις των κρατουμένων για μέτρα υγιεινής, ασφάλειας και αποσυμφόρησης σε συνθήκες πανδημίας.
Δηλαδή ο κρατούμενος Δημάκης ίσως τιμωρείται γιατί διεκδίκησε ειρηνικά αυτό που λένε οι διεθνείς και εθνικοί θεσμοί και φορείς προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου! Όλοι, από το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον Επίτροπο Δικαιοσύνης της Ε.Ε. μέχρι τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, τον Συνήγορο του Πολίτη και την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ζητάνε άμεση αποσυμφόρηση πριν αρχίσουν οι άνθρωποι να πεθαίνουν σαν τις μύγες.
Ίσως τιμωρείται επειδή νόμισε πως μπορεί να κάνει πράξη όσα σπουδάζει. Θανάσιμο αμάρτημα. Όμως η συμμετοχή του στις διεκδικήσεις των κρατουμένων, η εκπροσώπησή τους στις συνεννοήσεις με τη Γ.Γ. Αντεγκληματικής Πολιτικής δεν είναι αδικήματα.
Ο Δημάκης διεκδικεί πάλι με το σώμα του το δικαίωμα να σπουδάζει, να διαβάζει, να ελπίζει. Να θυμηθούμε τα αυτονόητα: η υποστήριξη αυτού του αγώνα δεν συναρτάται με τα αδικήματα που διέπραξε. Καταδικάστηκε γι' αυτά. Η υποστήριξη και η δικαίωση του αγώνα του Δημάκη καταφάσκουν στην πορεία προς μια νέα ζωή, ζωή με γνώση, ευθύνες, δικαιώματα και υποχρεώσεις. Είναι, στην ουσία, η έμπρακτη στήριξη του πραγματικού σωφρονισμού.
Αντίθετα, η τιμωρητική, εκδικητική αντιμετώπιση του Δημάκη, του κάθε Δημάκη, από τους αρμόδιους δείχνει ένα μοντέλο τιμώρησης αναντίστοιχο με σύγχρονο κράτος δικαίου. Ισοδυναμεί στην πράξη με απόρριψη ενός σωφρονιστικού «success story» από τα λίγα που έχουν να επιδείξουν οι φυλακές μας.
