ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ σε μια πανδημία; Η προστασία της υγείας του λαού. Τι πρότειναν οι επιστήμονες; Να προφυλαχθούν οι άνθρωποι, ώστε να μη μολυνθούν και νοσήσουν μέχρι να βγει το εμβόλιο. Αυτό είναι το κύριο και βεβαίως είναι και η κατάλληλη φροντίδα όσων ασθενήσουν και η προετοιμασία του συστήματος υγείας και η υποστήριξη των υγειονομικών που είναι στην πρώτη γραμμή του μετώπου σε αυτόν τον πόλεμο.
Επειδή ο εχθρός είναι κοινός για όλους και πολύ επικίνδυνος, η πανδημία δεν προσφέρεται για εύκολη και φθηνή αντιπολίτευση, ούτε για ανεύθυνη κριτική ή κοκορομαχίες που δεν ενδιαφέρουν κανέναν. Αυτή η κρίση δεν μπορεί να είναι ευκαιρία για κανέναν που θέλει να πατήσει επί πτωμάτων για ίδια οφέλη αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Η ευθύνη είναι τεράστια, πρωτίστως για την κυβέρνηση που λαμβάνει τις αποφάσεις, αλλά είναι μεγάλη και για όλους τους υπόλοιπους από τους οποίους απαιτείται υπεύθυνη συμπεριφορά και όχι υπονόμευση της συλλογικής προσπάθειας ή επικίνδυνη επιπολαιότητα.
Το πιο παράξενο είναι ότι η αξιωματική αντιπολίτευση επιμένει να εστιάζει την κριτική της εκεί που η ευθύνη είναι και δική της (ΜΕΘ, ΜΜΜ, ελλείψεις σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, υποβαθμισμένο ΕΣΥ) και ελάχιστα στις λανθασμένες επιλογές και παραλείψεις της κυβέρνησης. Και κυρίως: δεν προτείνει καμία εναλλακτική.
Η κυβέρνηση, λοιπόν, οφείλει να λαμβάνει τις καλύτερες αποφάσεις με γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας, ακολουθώντας τις οδηγίες των επιστημόνων. Αν δεν το κάνει, η αντιπολίτευση –είναι ο ρόλος της αυτός– θα πρέπει να το επισημαίνει. Αν η κυβέρνηση παραλείπει να κάνει κάτι, η αντιπολίτευση πρέπει να το ζητά. Αν κάνει κάτι λάθος, πρέπει να προτείνει τη διόρθωσή του. Σκοπός πρέπει να είναι το καλύτερο αποτέλεσμα και όχι η επιδίωξη της αποτυχίας για αντιπολιτευτικές σκοπιμότητες.
Αν η κυβέρνηση αποτύχει στη διαχείριση της πανδημίας, θα είναι ολέθριο για όλους. Κάθε υπεύθυνος άνθρωπος δεν μπορεί παρά να εύχεται να πετύχει η κυβέρνηση να προστατέψει την υγεία του λαού και να θέλει να συμβάλει σε αυτό. Δεν μπορεί η τραγωδία μιας πανδημίας που πλήττει όλο τον κόσμο να είναι πεδίο κομματικής αντιπαράθεσης και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Υπάρχουν τόσα άλλα για αυτό.
Η όποια κριτική πρέπει να είναι υπεύθυνη, σοβαρή και τεκμηριωμένη. Όπως θα πρέπει να προτείνονται και εναλλακτικές πολιτικές. Με ρεαλιστικές προτάσεις. Το να ζητάς π.χ. να προσληφθούν χίλιοι εντατικολόγοι, όταν δεν υπάρχουν τόσοι διαθέσιμοι στην Ελλάδα, δεν είναι μία σοβαρή πρόταση, ούτε πείθει ότι αυτός που την κάνει θέλει πραγματικά να βοηθήσει.
Όταν οι ΜΕΘ έχουν σχεδόν διπλασιαστεί σε λιγότερο από έναν χρόνο εν μέσω πανδημίας, τότε η κριτική «γιατί δεν φτιάξατε παραπάνω ΜΕΘ» από το κόμμα που κυβερνούσε μέχρι το καλοκαίρι του 2019, δεν είναι μία αξιόπιστη κριτική.
Η αλήθεια είναι ότι οι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια προειδοποιούσαν για την έλευση πανδημίας και κάθε σοβαρή χώρα θα έπρεπε να είχε προετοιμαστεί γι' αυτό εδώ και μία δεκαετία τουλάχιστον. Η Ελλάδα δεν το έκανε και αυτή την κρίσιμη δεκαετία που έπρεπε να έχει προετοιμάσει το σύστημα υγείας, πέρασαν από την εξουσία όλα τα κόμματα, πλην του ΚΚΕ. Άρα για τη μη προετοιμασία, τις ελλείψεις σε υγειονομικούς και ΜΕΘ και όλα τα άλλα, την ευθύνη έχουν όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών.
Το πιο παράξενο είναι ότι η αξιωματική αντιπολίτευση επιμένει να εστιάζει την κριτική της εκεί που η ευθύνη είναι και δική της (ΜΕΘ, ΜΜΜ, ελλείψεις σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, υποβαθμισμένο ΕΣΥ) και ελάχιστα στις λανθασμένες επιλογές και παραλείψεις της κυβέρνησης. Και κυρίως: δεν προτείνει καμία εναλλακτική.
Όταν η κυβέρνηση στο πρώτο κύμα της πανδημίας έκανε σχετικά γρήγορα lockdown, στον ΣΥΡΙΖΑ (εξαιρείται ο Ανδρέας Ξανθός που, κατά κοινή ομολογία, έχει κρατήσει υπεύθυνη στάση) γκρίνιαζαν ότι θα καταστραφεί η οικονομία. Όσο δεν άνοιγαν τον τουρισμό, την κατηγορούσαν για τα έσοδα που χάνονταν και τώρα θεωρούν τον τουρισμό βασική αιτία της διασποράς, κάτι που δεν τεκμηριώνεται και το λένε έτσι αστήριχτα.
Αντιθέτως, οι επιστήμονες επισημαίνουν τον ρόλο που έπαιξε η εστίαση (κυρίως τα κλαμπ) στην εξάπλωση, αλλά αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ για κάποιον λόγο το παραβλέπει, όπως παραβλέπει και το λάθος της κυβέρνησης να μην επιβάλει εγκαίρως την υποχρεωτική χρήση της μάσκας παντού, όπως είχε εισηγηθεί –μεταξύ άλλων– και η καθηγήτρια Επιδημιολογίας Αθηνά Λινού, που πρότεινε για να αναλάβει το υπουργείο Υγείας.
Ακόμα και για τη χρήση των μαζικών τεστ στον πληθυσμό, για τα οποία επέμενε στην πρώτη φάση που, σύμφωνα με τον Σ. Τσιόδρα, δεν χρειαζόταν, στην πορεία που χρειαζόταν πραγματικά, σταμάτησε να τα ζητάει όπως τα ζητούσε. Για τις μάσκες, όταν έγιναν συστάσεις από την επιτροπή Εμπειρογνωμόνων να τις φορά ο κόσμος για να προστατεύεται, κάποιοι έλεγαν ότι η κυβέρνηση πάει να τις επιβάλει για να βγάλουν κέρδη οι φίλοι της που τις παράγουν, κλείνοντας το μάτι και στους αρνητές. Με τον ίδιο τρόπο, όταν επιβλήθηκαν περιορισμοί στη νυχτερινή διασκέδαση, όπως έγινε και σε άλλες χώρες, κατόπιν οδηγιών των επιστημόνων, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αμφισβητούσαν τη χρησιμότητα τους με ειρωνείες.
Για το lockdown ορισμένοι επιστήμονες (που δεν βρίσκονται καθόλου κοντά στην κυβέρνηση πολιτικά) υποστήριξαν ότι έπρεπε να είχε γίνει νωρίτερα και να είναι και πιο αυστηρό. Το ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ αυτό; Όχι. Αντιθέτως, στελέχη του ισχυρίζονται δημόσια ότι έπρεπε να είχαμε περισσότερες ΜΕΘ για να μην κάνουμε lockdown (αντί του να κάνουμε lockdown, για να μην μπαίνει ο κόσμος στις ΜΕΘ, όπως εξηγούσε ο Σωτ. Τσιόδρας και άλλοι στην αρχή). Εμφανίζονται να συμφωνούν δηλαδή με αυτό για το οποίο κατηγορούσαν πρόσφατα τον Γεραπετρίτη, αλλά στην πιο κυνική του εκδοχή, γιατί το προτείνουν κιόλας.
Το επιδιωκόμενο στην πανδημία είναι να μη χρειαστούν οι ΜΕΘ. Όταν χρειάζονται οι πολλές ΜΕΘ είναι αργά για πολλούς. Υπάρχει όμως ένα τμήμα της αντιπολίτευσης που αντί να απαιτεί να προστατευθεί ο λαός για να μη μολυνθεί και να μη νοσήσει, εστιάζει στο να ζητά πιο πολλές ΜΕΘ για να υπάρχει η δυνατότητα να νοσήσουν περισσότεροι χωρίς να πιέζεται το σύστημα και να παρουσιάζεται επιτακτικά η ανάγκη για lockdown.
Υπάρχουν κι άλλες παραλείψεις της κυβέρνησης, αλλά δυστυχώς η αξιωματική αντιπολίτευση όχι μόνο δεν τις επισημαίνει, αλλά δεν προτείνει και καμία εναλλακτική, ώστε να στριμώξει πραγματικά τους κυβερνώντες. Επαναλαμβάνει μόνο: «Φτιάξτε ΜΕΘ, κάντε προσλήψεις, δώστε επιδόματα». Αλλά αυτή είναι μια κριτική που θα μπορούσε να κάνει κάθε θαμώνας σε οποιοδήποτε καφενείο της επικράτειας.
Η κριτική καφενείου ποτέ δεν μας έλειπε. Αυτό που λείπει είναι η υπεύθυνη και τεκμηριωμένη κριτική που θα επισημαίνει τα πραγματικά λάθη και θα προτείνει εναλλακτικές, αντί να καταφεύγει σε ανέξοδο λαϊκισμό. Οι καιροί έχουν αλλάξει. Δεν είναι το 2010, ούτε το 2015. Οι συνθήκες δεν προσφέρονται για τακτικές τύπου «μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση», ούτε η πανδημία για πολιτικό τζόγο.
