Επί χρόνια, σ’ εκείνο το σημείο της Αθήνας λίγο πιο κάτω από το κέντρο, ανάμεσα στο περιθώριο και στη ζώνη των θεάτρων και των εστιατορίων, υπήρχε ένας εμβληματικός οίκος ανοχής με τα όλα του.
Αντιστεκόταν μέχρι πριν από 4-5 μήνες στο κύμα που εξαπλώνεται στην Αθήνα: ο οίκος ανοχής έκλεισε και στη θέση του άνοιξε ένα καφέ μιας πολύ trendy αλυσίδας.
Ανάταση για την πόλη; Κλείνουν «κακόφημα σπίτια» και ανοίγουν «σέξι» καφέ, από αυτά που οι στατιστικές τοποθετούν στο πλαίσιο της επιχειρηματικότητας. Είναι όλα τόσο ρομαντικά και εξιδανικευμένα; Ή μήπως είναι πιο πολύπλοκα;
O καθηγητής Φλόριντα κάποτε ήταν υπέρμαχος της θεωρίας ότι σε όποια πόλη ενισχυθεί η εγκατάσταση δημιουργικών ατόμων (καλλιτέχνες, designers κ.λπ.), startuppers και χίπστερ, εκεί υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες ανάπτυξης και «έκρηξης».
Τα τελευταία δύο χρόνια ο Φλόριντα έχει αλλάξει εντελώς τη θεωρία του: υποστηρίζει ότι αν δεν μειωθεί η ανισότητα και οι τιμές της κατοικίας, η εγκατάσταση των παραπάνω ατόμων φέρνει πιέσεις για τις πόλεις και οδηγεί σε εντάσεις με μεσομακροπρόθεσμες ανεπιθύμητες συνέπειες.
Όταν κάποιοι ευκατάστατοι ή ανερχόμενοι αναγκάζουν τους φτωχούς να φύγουν από υποβαθμισμένες συνοικίες, αυτό δεν δίνει αφορμές μόνο για ν’ ανοίξουμε σαμπάνιες.
Οι προσφυγικές ροές, ο αυξημένος τουρισμός και τα πολλά χρήματα που αναμένεται να πέσουν για startups κάνουν το μαθηματικό πρόβλημα της Αθήνας πιο πολύπλοκο. Όλα αυτά εξελίσσονται, ενώ η «τρύπα» του Πεδίου του Άρεως βαθαίνει, η κεντρική και η τοπική αυτοδιοίκηση έχουν σηκώσει τα χέρια ψηλά σε κάθε παρέμβαση.
Οι προσφυγικές ροές, ο αυξημένος τουρισμός και τα πολλά χρήματα που αναμένεται να πέσουν για startups κάνουν το μαθηματικό πρόβλημα της Αθήνας πιο πολύπλοκο.
Όλα αυτά εξελίσσονται, ενώ η «τρύπα» του Πεδίου του Άρεως βαθαίνει, η κεντρική και η τοπική αυτοδιοίκηση έχει σηκώσει τα χέρια ψηλά σε κάθε παρέμβαση. (Η νέα στήλη της LiFO για τις πληγές της Αθήνας μάς θυμίζει τις «γκρίζες ζώνες», που γίνονται όλο πιο σκούρες).
Οι πόλεις θα γίνονται ολοένα πιο μεγάλες και πιθανόν πιο άνισες. Πέφτει μεγάλη ευθύνη στους ώμους της τοπικής αυτοδιοίκησης που πρέπει να ξεφύγει από τη διαχείριση των τραπεζοκαθισμάτων, των συσσιτίων και της ηχορρύπανσης του Κολωνακίου και να διαμορφώσει πολιτικές για τα μεγάλα θέματα του αστικού ιστού.
Τα επόμενα χρόνια θα έχουμε καταιγιστικές αλλαγές στον τομέα της αστικοποίησης: μέχρι το 2050 το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα κατοικεί σε πόλεις. Δείτε σε αυτό το βίντεο τις προβλέψεις για το μέλλον των πόλεων.
Η Αθήνα χρειάζεται πολιτικούς και μια τοπική αυτοδιοίκηση που θα κάνουν κινήσεις για να αντιμετωπίσουν τα μελλούμενα. Δεν αρκεί η ζωντάνια της Κοινωνίας των Πολιτών, η μικροεπιχειρηματικότητα, τα εξτραδάκια από τον τουρισμό. Αυτή την περίοδο παρατηρείται έξαρση των ανακαινίσεων στο κέντρο με κύρια αιτία τον τουρισμό.
H Αθήνα έχει την τύχη να χαίρεται κάποιες όμορφες και γοητευτικές πλευρές. Ζει όμως και τη δύσκολη φάση της κρίσης που περνούν πολλές μεγάλες τουριστικές δυτικές πόλεις. Στο Λονδίνο αρχίζει να σκάει η φούσκα των εστιατορίων. Η Νέα Υόρκη είναι αντιμέτωπη με ότι αυξάνονται τα κλειστά μαγαζιά, παρόλο που οι στατιστικές λένε ότι είναι μεγάλος ο ρυθμός ανάπτυξης στις ΗΠΑ και στη μητρόπολη.
Το ηλεκτρονικό εμπόριο οδηγεί αρκετά φημισμένα καταστήματα σε οριακές επιλογές.
Το Βερολίνο της πλούσιας Γερμανίας παρουσιάζει σκηνές αθηναϊκές: χαντάκια που χάσκουν, φανάρια που δεν δουλεύουν, υπηρεσίες που μεταθέτουν η μία στην άλλη την ευθύνη για καθημερινές δυσλειτουργίες της πόλης.
«Η Αθήνα είναι μια άσχημη πόλη με καλές προοπτικές» λέει η νέα βραβευμένη αρχιτέκτων Αλεξάνδρα Δαλιάνη. Μάλλον έχει δίκιο, αλλά εμείς εστιάζουμε στις πλευρές της που τη δείχνουν όμορφη.
Πάμε τους αλλοδαπούς φιλοξενούμενούς μας σε επιλεγμένα μέρη και ενθουσιάζονται, κάνουμε παρέα με κάποιους παθιασμένους που μας συστήνουν cool μέρη, εντοπίζουμε τους πωρωμένους που μας προσφέρουν εμπειρίες ‒ ένα καλό αντίδοτο στην κρίση.
Κάθε φορά που συναντώ το Σπύρο Βελλινιάτη, τον προπονητή του μπάσκετ που ανακάλυψε τους τρεις αδελφούς Αντετοκούνμπο, μαθαίνω, μέσα από τις διηγήσεις του, τις πλευρές της πόλης που μας διαφεύγουν. Δουλεύει σε υποβαθμισμένες περιοχές (και) με παιδιά μεταναστών και παρακολουθεί καθημερινά σκηνές που δεν βλέπουμε.
Οι περισσότεροι από εμάς ξέρουμε τις όμορφες πλευρές τις πόλεις, που είναι σαν καρτ ποστάλ, ή τις λίγες, όπως νομίζουμε, ακραίες καταστάσεις που δείχνει το αστυνομικό δελτίο. Ώσπου κάποιο περιστατικό μας υπενθυμίσει ότι η πόλη αλλάζει συνεχώς, χωρίς προειδοποίηση.