Η Théroigne de Méricourt (από τη σειρά "Επαναστατικές Τέμπερες" των αδελφών Jean-Baptiste και Pierre-Antoine Lesueur που φυλάσσεται στο Musee Carnavalet).
Στις 5 Οκτωβρίου του 1789, οπλισμένη με σπαθί και πιστόλια, η Théroigne de Méricourt τέθηκε επικεφαλής της πορείας των γυναικών που κατευθυνόταν προς τις Βερσαλλίες για να διαμαρτυρηθεί για την έλλειψη τροφίμων και να οδηγήσει τη βασιλική οικογένεια πίσω στο Παρίσι. Ο κατάλογος των λαικών διεκδικήσεων παρουσιάστηκε από την ίδια στη βασίλισσα Μαρία-Αντουανέτα.
Το επεισόδιο αυτό ενέπνευσε κατά πάσα πιθανότητα στον γάλλο ζωγράφο Eugene Delacroix τη γυναικεία φιγούρα στον περίφημο πινακά του "Η Ελευθερία οδηγεί τον λαό". Η αποκαλούμενη "Κόκκινη Αμαζόνα", ή η "καλλονή της Λιέγης¨, που στα 14 της φύλαγε αγελάδες σε μία επαρχία του σημερινού Βελγίου για να ξεφύγει από την οικογενειά της, όφειλε στην ομορφιά της και την ανατροφή που πήρε από μία αγγλίδα αριστοκράτισσα την εισοδό της στα κοσμικά, και κατόπιν επαναστατικά σαλόνια της εποχής της Επανάστασης.
Πρωτοστάτησε σε όλα τα μεγάλα γεγονότα : κατάληψη της Βαστίλλης, πορεία προς τις Βερσαλλίες, εισβολή στο Παλάτι του Κεραμεικού, όπου και εξώθησε το εξεγερμένο πλήθος να σκοτώσει τον François-Louis Suleau, έναν φιλοβασιλικό λιβελλογράφο που την είχε στηλιτέψει αλύπητα. Η δολοφονία αυτή, καθώς και η ολοένα και πιο έντονη πεποίθηση για την αποτυχία της επανάστασης θα κλονίσουν τη ψυχική της υγεία. Γλυτώνοντας έτσι το κεφάλι της από την γκιλοτίνα, θα εισαχθεί στο φρενοκομείο La Salpétrière, όπου θα ζήσει τα υπόλοιπα 23 χρόνια της ζωής της, αυτοτιμωρούμενη, κυκλοφορώντας γυμνή και υποβάλλοντας κάθε τόσο τον εαυτό της στο μαρτύριο του παγωμένου νερού.
Place de la Concorde. Παριζιάνες στο δρόμο για τις Βερσαλλίες. Δεξιά, η Théroigne de Méricourt, ενώ ηγείται της πορείας.
Πατριωτική Λέσχη Γυναικών (αριστ.) και Tricoteuses (οι γυναίκες που έπλεκαν κατά τη διάρκεια των συνελεύσεων των Ιακωβίνων) . Από τη σειρά "Επαναστατικές Τέμπερες" των αδελφών Lesueur. 'Ολες οι γυναικείες λέσχες καταργήθηκαν το 1793 και ταυτόχρονα οι γυναίκες έχασαν τα πολιτικά τους δικαιώματα.
"Το όνειρο της Théroigne de Méricourt" από τη μεγάλη γαλλίδα ηθοποιό Sarah Bernhardt.
Η Sarah Bernhardt ερμηνεύει την Théroigne de Méricourt στο έργο του Paul Hervieu (1903).
"Το όνειρο της Théroigne de Méricourt" από τη Sarah Bernhardt σε δίσκο της εποχής.
Δύο πολύ γνωστά πορτρέτα της Sarah Bernhardt από τον Nadar.
Παζλ από καρτ ποστάλ με τη Sarah Bernhardt σε γνωστές ερμηνείες της. Πάνω αριστερά στο ρόλο της Théroigne de Méricourt.
Sisina. Ποίημα του Charles Baudelaire από τη συλλογή Les Fleurs du Mal (Τα 'Ανθη του Κακού) αφιερωμένο στην Théroigne de Méricourt.
"Φανταστείτε την 'Αρτεμη με κομψή περιβολή
Να διασχίζει τα δάση, ορμώντας στους πυκνούς θάμνους,
Με τα μαλλιά και τα στήθη στον άνεμο, συνεπαρμένη από τη βοή του κόσμου,
Υπέροχη και αλαζονική απέναντι στους καλύτερους ιππείς !
'Εχετε άραγε δει την Théroigne, λάτρη του μακελειού,
Να ωθεί στην επίθεση έναν ξυπόλυτο λαό,
Με μάτια και μάγουλα που καίνε, στο ρόλο της δοσμένη,
Και με το σπαθί στο χέρι να ανεβαίνει τα βασιλικά σκαλοπάτια ;
'Ιδια η Σισίνα ! Αλλά η Αμαζόνα με τη συμπονετική όσο και δολοφονική ψυχή,
Το αλλοπαρμένο από το μπαρούτι και τα τύμπανα θάρρος,
Μπροστά στους ικέτες ξέρει να κατεβάζει τα όπλα,
κι η καρδιά της, πυρπολημένη, έχει πάντα για καθέναν που το αξίζει, ένα απόθεμα δακρύων." (Από πρόχειρη μετάφραση).
Σημ. Η Σισίνα ήταν μία ηθοποιός -ίσως και κατάσκοπος- με την οποία ο Baudelaire συνδέθηκε για ένα μικρό διάστημα.
Η βασιλική οικογένεια, Vogue (Σεπτ. 2006).
Τα κελιά των ασθενών στο φρενοκομείο La Salpétrière όπου νοσηλεύτηκε η Théroigne de Méricourt.
La Salpétrière. Ο γιατρός Philippe Pinel αφαιρεί τις αλυσσίδες από τους ασθενείς του, καταργώντας με αυτό το θεαματικό όσο και πρωτοποριακό για την εποχή του μέτρο τη "γοτθική χρήση του σιδήρου". Ο Pinel συνέδραμε και την Théroigne, κάνοντας πιο ανθρώπινη την ψυχιατρική της θεραπεία. (Πίνακας του Tony Robert-Fleury).
Γυναίκα με στρατιωτική στολή. Melle Méricourt.
Ο λόγος της Théroigne μπροστά στην Αδελφική Εταιρεία των Ελαχίστων (25 Μαρτίου 1792). "Πολίτισσες, μπορούμε με γενναιόδωρη αφοσίωση να εμποδίσουμε αυτές τις μηχανοραφίες. Ας οπλιστούμε. Το δικαίωμα αυτό, μας το δίνει η φύση, αλλά και ο νόμος. Ας δείξουμε στους άνδρες ότι δεν υστερούμε ούτε σε αρετές, ούτε και σε θάρρος. Ας δείξουμε στην Ευρώπη ότι οι Γαλλίδες γνωρίζουν τα δικαιωματά τους και είναι στο ύψος του Διαφωτισμού του 18ου αιώνα, περιφρονώντας τις προκαταλήψεις που είναι παράλογες ακριβώς επειδή είναι προκαταλήψεις, όπως και ανήθικες επειδή καθιστούν έγκλημα τις αρετές (...). Γαλλίδες, σας το επαναλαμβάνω, ας σπάσουμε τα δεσμά μας. Είναι καιρός να βγούν οι γυναίκες από την ντροπιαστική ανυπαρξία τους, όπου η άγνοια, η αλαζονία και η αδικία των ανδρών τις έχουν ρίξει τόσα χρόνια".
"Η Ελευθερία οδηγεί τον λαό" (1830), πίνακας του Eugene Delacroix. Η γυναικεία μορφή της Ελευθερίας είναι εμπνευσμένη, όπως πιστεύεται, από την ίδια την Théroigne de Méricourt.
σχόλια