Έρχονται νέα SMS για προληπτικές εξετάσεις για δύο διαδεδομένες μορφές καρκίνου

Η μεγάλη επανάσταση στη δημόσια υγεία έρχεται με τη μορφή προγραμμάτων προασυμπτωματικού ελέγχου για διαδεδομένες μορφές καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου, που υπόσχονται να μειώσουν τα περιστατικά και να σώζουν χιλιάδες ζωές ετησίως στην πατρίδα μας.  

Μερικούς μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος προασυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού, η αντικαρκινική φαρέτρα ενισχύεται με δύο νέα προγράμματα, μέσω των οποίων σύντομα θα αρχίσουμε να λαμβάνουμε μηνύματα SMS στο κινητό μας για να κλείσουμε ραντεβού με την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση.

«Το πρόγραμμα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι από τα ακριβότερα που θα υλοποιηθούν. Για τις πολύ νέες γυναίκες ηλικίας 21-29 ετών περιλαμβάνει τη διενέργεια τεστ ΠAΠ (και ό,τι άλλο χρειαστεί, κολποσκόπηση και βιοψία), ενώ για τις μεγαλύτερες ηλικίες από 30-65 ετών ο έλεγχος γίνεται με το τεστ ThinPrep, αν βρεθούν ύποπτα ευρήματα, ενώ με το ίδιο δείγμα γίνεται και τεστ HPV DNA. Η διερεύνηση συνεχίζεται με κολποσκόπηση και βιοψία, και είναι όλα δωρεάν».

Το πρόγραμμα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι απολύτως δωρεάν για 2,5 εκατ. γυναίκες ηλικίας από 21 έως και 65 ετών που θα λάβουν μήνυμα SMS στο κινητό τους τηλέφωνο, εφόσον έχουν άυλη συνταγογράφηση, για μια σειρά εξετάσεων, ενώ μέσα στο 2023 θα υλοποιηθεί και το 2ο πρόγραμμα που θα εστιάζει στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου για 4 εκατ. πολίτες ηλικίας 50-70 ετών με τη διενέργεια δωρεάν κολονοσκόπησης.   

Όπως εξηγεί η γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, ποτέ μέχρι τώρα στην Ελλάδα δεν είχαμε 300 εκατ. ευρώ να διαθέσουμε στο κομμάτι της πρόληψης. Μέσω της χρηματοδότησης που εξασφαλίσαμε μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και από άλλες πηγές, όπως η Κομισιόν, που θα διαθέσει 75 δισ. γι’ αυτόν τον σκοπό στις ευρωπαϊκές χώρες, θα υλοποιηθούν μαζικά προγράμματα προασυμπτωματικού ελέγχου για ασθένειες με σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα. Ο στόχος είναι να εντοπιστούν έγκαιρα αλλοιώσεις που σχετίζονται με χρόνια νοσήματα, και οι πιο διαδεδομένες μορφές καρκίνου έχουν την τιμητική τους σε αυτή την A-list διαγνωστικών εξετάσεων για καλύτερη υγεία.

Οι έρευνες του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (πρώην ΕΣΔΥ) δείχνουν ότι λόγω της υποβάθμισης του τομέα της πρόληψης στην πατρίδα μας χάνουμε δέκα χρόνια από το προσδόκιμο της ζωής μας, δηλαδή πολλοί συμπολίτες μας πεθαίνουν δέκα χρόνια νωρίτερα από νοσήματα που μπορούν να προληφθούν. Ενδεικτικά, σε ό,τι αφορά τον ύπουλο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, που δεν δίνει κανένα προειδοποιητικό σύμπτωμα, μόνο το 20% των Ελληνίδων κάνει συστηματικά τεστ ΠΑΠ, ενώ ακόμα πιο απογοητευτικά είναι τα στατιστικά για τον φονικό καρκίνο του παχέος εντέρου: μόνο ένα στα 10 άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών έχει κάνει έστω και μία φορά κολονοσκόπηση, με συνέπεια τα περισσότερα περιστατικά να διαγιγνώσκονται με καθυστέρηση, όταν ο καρκίνος έχει προχωρήσει. 

Ωστόσο, με τους πόρους που έχουν εξοικονομηθεί από την Ευρώπη ήρθε η ώρα να αλλάξει το πρόσωπο της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα, με την πολιτεία να πηγαίνει στον πολίτη και να μην περιμένει να πάει εκείνος στον γιατρό για έναν τυχαίο έλεγχο ή για τη διερεύνηση ύποπτου ευρήματος που βρέθηκε σε τυχαίο έλεγχο. Όπως επισημαίνει η Ειρήνη Αγαπηδάκη: «Το πρόγραμμα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας είναι από τα ακριβότερα που θα υλοποιηθούν. Για τις πολύ νέες γυναίκες ηλικίας 21-29 ετών περιλαμβάνει τη διενέργεια τεστ ΠAΠ (και ό,τι άλλο χρειαστεί, κολποσκόπηση και βιοψία), ενώ για τις μεγαλύτερες ηλικίες από 30-65 ετών ο έλεγχος γίνεται με το τεστ ThinPrep, αν βρεθούν ύποπτα ευρήματα, ενώ με το ίδιο δείγμα γίνεται και τεστ HPV DNA. Η διερεύνηση συνεχίζεται με κολποσκόπηση και βιοψία, και είναι όλα δωρεάν». Επίσης, οι εξετάσεις θα διενεργούνται και σε δημόσιες και σε ιδιωτικές δομές απολύτως δωρεάν και χωρίς παραπεμπτικό – το SMS αντιστοιχεί σε παραπεμπτικό. 

Με τον προασυμπτωματικό έλεγχο και τον εμβολιασμό κατά του HPV και στα αγόρια και στα κορίτσια ο στόχος είναι το 2030 να μην υπάρχουν νέες διαγνώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και σταδιακά η νόσος να εξαλειφθεί, κάτι που σχεδόν έχει καταφέρει η Αυστραλία. 

Ήδη το πρόγραμμα για τον καρκίνο του μαστού που φέρει το όνομα της Φώφης Γεννηματά έχει αποδώσει αξιόλογους καρπούς, καθώς σε περίπου 60.000 μαστογραφίες που διενεργήθηκαν μετά την αποστολή των SMS βρέθηκαν 4.000 ύποπτα ευρήματα, που σημαίνει ότι 4.000 γυναίκες είχαν την ευκαιρία να βρουν πολύ νωρίς έναν καρκίνο και να αποφύγουν «επιθετικές» θεραπείες και επεμβάσεις. 

«Μέσα από την υλοποίηση των προγραμμάτων πρόληψης θα ισχυροποιηθεί και ο θεσμός του προσωπικού γιατρού, που θα είναι ο αποδέκτης όλων αυτών των εξετάσεων», επισημαίνει ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, εκτιμώντας ότι του χρόνου τέτοια εποχή το σύστημα του προσωπικού γιατρού θα δουλεύει χωρίς δυσκολίες.

Ωστόσο, όλοι οι επιστήμονες εκτιμούν ότι θα χρειαστεί να περάσουν χρόνια για να αλλάξει η νοοτροπία των Ελλήνων που έμαθαν να αδιαφορούν για την πρόληψη και να αντιμετωπίζουν την ασθένεια με φάρμακα κι επεμβάσεις. Τα προγράμματα προασυμπτωματικού ελέγχου αποτελούν ένα μεγάλο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και όσο περισσότερα υλοποιηθούν τόσο περισσότεροι πολίτες θα αντιληφθούν την αξία τους και θα διαδώσουν στους υπόλοιπους το μήνυμα πως η πρόληψη είναι το Α και το Ω στην υγεία, όπως υποστήριξε πριν από 2.500 χρόνια ο Ιπποκράτης.