Μαστοδυνία: Με τι συνδέεται ο πόνος στον μαστό;

Ο πιο συνηθισμένος τύπος πόνου στον μαστό (αποκαλείται μαστοδυνία ή μασταλγία) προκαλείται από τις ορμόνες που ελέγχουν την έμμηνο ρύση. Αυτές οι ορμονικές αλλαγές συνήθως προκαλούν πόνο και στους δύο μαστούς αρκετές ημέρες πριν από την έναρξη της περιόδου. Επειδή ο πόνος μπορεί να έρχεται και να φεύγει με τον έμμηνο κύκλο, ονομάζεται «κυκλική» μαστοδυνία.

Η κυκλική μασταλγία συνήθως εμφανίζεται μέχρι και 2 εβδομάδες πριν από την περίοδο. Μπορεί να χειροτερεύει σταδιακά και συνήθως υποχωρεί όταν τελειώνει η περίοδος. Οι μαστοί εμφανίζονται οιδηματώδεις, η γυναίκα τούς νιώθει βαρείς και επώδυνους. Συνήθως η κυκλική μασταλγία εμφανίζεται και στους δύο μαστούς και κάποιες φορές αντανακλά στις μασχάλες, ενώ πρέπει να τονιστεί ότι δεν οφείλεται συνήθως σε καρκίνο του μαστού. 

Στην εμμηνόπαυση

Η μαστοδυνία στα χρόνια της εμμηνόπαυσης μπορεί επίσης να σχετίζεται με ορμονικές αλλαγές. Λιγότερο συχνά, μια γυναίκα μπορεί να έχει πόνο στο στήθος που δεν σχετίζεται με τον κύκλο (ονομάζεται μη κυκλική μαστοδυνία). Αυτός ο τύπος πόνου μπορεί να εμφανιστεί μόνο σε έναν μαστό ή σε μία περιοχή του μαστού. Ο μη κυκλικός πόνος μπορεί να προκαλείται από ένα πρόβλημα εκτός του μαστού, όπως ο μυϊκός τραυματισμός, οι παθήσεις του δέρματος και της σπονδυλικής στήλης, πρόβλημα στον αυχένα, στον ώμο ή σε άλλο όργανο (π.χ. καρδιά ή στομάχι). 

Η μη κυκλική μαστοδυνία προκαλείται από καρκίνο του μαστού μόνο σε ένα πολύ μικρό ποσοστό γυναικών. Ένας σπάνιος τύπος καρκίνου, ο φλεγμονώδης, μπορεί να προκαλεί πόνο στον μαστό. Επίσης, η μαστοδυνία μπορεί να οφείλεται σε λήψη φαρμάκων όπως αντισυλληπτικά δισκία ή κάποια αντικαταθλιπτικά. Καταστάσεις που προκαλούν πόνο και πρέπει να αποκλειστούν από τον μαστολόγο είναι η μαστίτιδα και το απόστημα. Τέλος, η εγκυμοσύνη είναι άλλη μια αιτία που μπορεί να προκαλεί πόνο στους μαστούς.

Τι κάνουμε αν έχουμε πόνο στον μαστό

Εφόσον υπάρχει εμμένουσα μαστοδυνία θα πρέπει να απευθυνθείτε στον γυναικολόγο σας. Αν ο πόνος συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως ερυθρότητα δέρματος, ψηλαφητό ογκίδιο, εκροή υγρού ή ψηλαφητοί λεμφαδένες, θα πρέπει να συμβουλευτείτε ειδικό γιατρό, ο οποίος μετά από λεπτομερή λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση προσδιορίζει εάν χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος.

Διάγνωση

Εφόσον αποκλειστεί οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα, όπως καρδιακό ή μυοσκελετικό, η πρώτη εξέταση που ζητάμε για την απεικόνιση του μαστού είναι ένα υπερηχογράφημα. Αν κρίνεται απαραίτητο από τον θεράποντα γιατρό και αναλόγως των ευρημάτων του υπερηχογραφήματος αλλά και της ηλικίας της ασθενούς μπορεί να ζητηθεί και ψηφιακή μαστογραφία.

Αντιμετώπιση

Εφόσον η διερεύνηση δεν δείξει κάποιο σοβαρό πρόβλημα, και έχει αποκλειστεί οποιαδήποτε άλλη κατάσταση που μπορεί να σχετίζεται με πόνο στο στήθος, συστήνεται ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα: πρώτον η λήψη αναλγητικών φαρμάκων, όπως η παρακεταμόλη ή η ιβουπροφαίνη. Οι γυναίκες με πολύ έντονο πόνο στο στήθος μπορεί να χρειαστούν συνταγογραφούμενο φάρμακο. Επίσης, ενδέχεται να απαιτηθεί μείωση της δόσης ή διακοπή των φαρμάκων που περιέχουν οιστρογόνα μετά από συζήτηση με τον θεράποντα γιατρό. Συστήνεται, επίσης, η χρήση σωστού μεγέθους στηθόδεσμου, στηθόδεσμου χωρίς μπανέλα ή αθλητικού στηθόδεσμου. Επιπλέον, απαιτούνται και αλλαγές στη διατροφή. Η εξάλειψη της καφεΐνης και μια δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά είναι χρήσιμα μέτρα για ορισμένες γυναίκες. Συμπληρώματα διατροφής όπως η βιταμίνη Ε και το λάδι νυχτολούλουδου έχουν επίσης προταθεί για την αντιμετώπιση της μαστοδυνίας. Ωστόσο, δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για την αποτελεσματικότητά τους.