UPDATE: Η προβολή της ταινίας έχει λήξει!
Γράφει η Κατερίνα Έσσλιν
Μια ταινία καταλαβαίνω αν θα μπει στη λίστα αγαπημένες την επόμενη μέρα. Τη θυμάμαι; Τη συζητάω; Παίζει να την ξαναδώ; Το "Η Χέλγκα είναι στο Λουντ" το είδα απανωτά πέντε φορές. Κι ενώ είναι μια ταινία με πηχτό βαθμό δυσκολίας, ούτε την ξέχασα ούτε προσπάθησα να την ξεχάσω. Σήμερα, μήνες μετά απ' όταν την είδα, είμαι σε ετοιμότητα να τη συζητήσω σαν να την είδα μόλις χτες. Ήδη από τον τίτλο καταλαβαίνεις ότι μ' αυτήν την ταινία θα μπλέξεις. Κατευθείαν σε κάνει να αναρωτηθείς ποια είναι η Χέλγκα και ποιο είναι το Λουντ και γιατί δεν την είπαν η Μαρία είναι στην Κυψέλη, να τελειώνουμε. Ωστόσο, γρήγορα καταλαβαίνω ότι θα μπορούσε να λέγεται κι έτσι. Αφού όλοι είμαστε χαμένοι κάπου, κάπως, στο άγνωστο, αποσυνδεδεμένοι από τους άλλους και τον εαυτό μας, όπως η βασική πρωταγωνίστρια (που όχι δεν είναι η Χέλγκα). Η πρωταγωνίστρια δεν έχει τίποτα το ηρωϊκό, αλλά τη θεωρείς εύκολα πιο δυνατή απ' ό,τι η ίδια τον εαυτό της και αυτό επειδή από την πρώτη κιόλας στιγμή τη βλέπεις και λες ωχ αυτή παίζει πολύ καλά ρε. Αυτό είναι πάντα θετικό σε μια ταινία, αφήνεσαι στις καλές ερμηνείες και στην έλλειψη γραμμικότητας με εμπιστοσύνη – δεν έχεις το άγχος ότι θα τελειώσει η ταινία και θα αρχίσεις τα ναι μεν αλλά ή θα πρέπει να πεις με το ζόρι ότι αυτό που είδες σου άρεσε για να φανείς τυπάκι. Ειδικά στις ταινίες που σε ζορίζουν από μέσα προς τα έξω δεν θέλεις να επωμιστείς και το βάρος "τεχνικών" αστοχιών. Δεν βρήκα καμία τέτοια. Η ταινία με κλώτσησε από μέσα προς τα έξω και της είπα κι ευχαριστώ.
Όταν ακούω ανθρώπους να ζορίζονται με το ελληνικό weird σινεμά σκέφτομαι ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο weird από το να θεωρείς normal ταινίες όπου ο ηρωϊκός ήρωας είναι ηρωικός με πολλή ηρωϊκότητα και στο τέλος κάποιος παντρεύεται και ζει για πάντα κάτω από ένα ηλιοβασίλεμα. Βέβαια όταν λέμε weird, μη φανταστεί κανείς επί τούτου διάθεση και τίποτα τραβηγμένες αλληγορίες: δεν βρήκα επιτηδεύσεις εδώ. Η Χέλγκα είναι ένα υπαρξιακό "ρεπορτάζ" χωρίς στυλιζάρισμα ή διάθεση να στολίσει τα μάτια σου με λουλουδάκια αλλά σε βαραίνει τίμια, σου λέει ας μην κρυβόμαστε, έτσι πάει η ζωή, αλλά στο λέω τίμια, με μια καταγραφή σπασμένη σε κομματάκια, αλλά τόσο αληθινή σαν οι πρωταγωνιστές να μένουν απέναντι. (Να, όπως τώρα που γράφω αυτό το κείμενο και κάθομαι στο μπαλκόνι παρατηρώντας τον ηλικιωμένο γείτονα απέναντι να ποτίζει ένα ξεραμένο φυτό.) Αυτό το θεωρώ επιτυχία των συντελεστών. Δυο σκηνές θυμάμαι πιο έντονα. Η πρώτη, όταν ο γέρος πατέρας που πάσχει από άνοια βγαίνει και πλένει με μανία το αυτοκίνητό του ενώ έξω βρέχει κατταρακτωδώς. Η δεύτερη, όταν ο ψυχαναλυτής που πηγαίνει η πρωταγωνίστρια αποκαλύπτεται εξίσου ματαιωμένος. Δυο σκηνές διαφορετικές αλλά στην ουσία ίδιες. Γιατί αν και οι δυο "σούπερμαν" στη ζωή μας, ο πατέρας μας κι ο γιατρός μας είναι όσο αδύναμοι είμαστε κι εμείς; Ποιος θα βγάλει τη Λόλα απ'τη φωτιά; Η ταινία δεν δίνει απαντήσεις και κανένα manual κατανόησης ή λυσσάρι οπότε κι εγώ θα αποφύγω τα spoilers. Έναν κραδασμό μεταφέρω απλώς εδώ. Θα πω μόνο ότι η αποκάλυψη της ταυτότητας της Χέλγκα τονίζει την τραγικωμικότητα του να είσαι άνθρωπος. Ένα τελευταίο σχόλιο: Ταιριάζει στη «θερμοκρασία» της ταινίας να είναι μικρού μήκους. Είναι σαν τρεις απανωτές Κυριακές απόγευμα που ξαφνικά σε πετάνε απευθείας αντί στη Δευτέρα στην Τετάρτη κι άντε εσύ να προλάβεις να αναπληρώσεις τον χαμένο χρόνο.
i. Η Κατερίνα Έσσλιν είναι συγγραφέας. Έχει μόλις ολοκληρώσει το επόμενο βιβλίο της (για την ώρα δεν έχει
τον τίτλο) κι ένα θεατρικό έργο για την επόμενη σεζόν με προσωρινό τίτλο "Γεια".
Λίγα λόγια για την σκηνοθέτη:
Η Θέλγια Πετράκη είναι Σκηνοθέτης, Σεναριογράφος, Ανθρωπολόγος και μέλος κριτικής επιτροπής του European Short Pitch (ESP Nisi Masa). Είναι απόφοιτος του Cal Arts Λος Άντζελες ΗΠΑ και του UCL Λονδίνο ΗΒ. Έχει σκηνοθετήσει τρεις ταινίες μικρού μήκους.
