Πως αισθάνεται άραγε ένας πρώην δημοσιογράφος που η ζωή τα έφερε έτσι ώστε να γίνει εντέλει μανάβης, αναρωτιέμαι όταν συναντώ τον Στέλιο Χαρχιολάκη που μέχρι πρότινος εργαζόταν ως αθλητικογράφος σε εφημερίδες.
«Πολύ καλά! Μάλλον δεν πρέπει να ήμουν και τρομερός δημοσιογράφος» μου απαντά με χιούμορ, καθώς τακτοποιεί τα ζαρζαβατικά στο συγυρισμένο του μανάβικο, το «Μποστάνι», στην πλατεία Μεσολογγίου στο Παγκράτι.
Ο Στέλιος ξεκίνησε να τρέχει το μανάβικο εδώ και μια πενταετία περίπου όταν αυτός και η γυναίκα του το «κληρονόμησαν» από τον πεθερό του. Δυσκολεύτηκε στην αρχή, όμως δεν το έβαλε κάτω και σήμερα δηλώνει πανευτυχής.
«Παρότι είναι κουραστικό, πάω κάθε μέρα στη λαχαναγορά. Κάθε μέρα όλο και κάτι θα μου λείπει κι εγώ θέλω να τα έχω όλα. Όταν πηγαίνεις εκεί θες να αγοράσεις οτιδήποτε καινούριο, φρέσκο και περίεργο θα δεις.
Στην αρχή είχα την αίσθηση ότι όλοι πάνε να με κλέψουν. Τώρα πια δεν είναι αίσθηση, είναι βεβαιότητα, με 2-3 εξαιρέσεις. Κι έτσι χαλάρωσα. Δεν είναι και καμιά επιστήμη να διαλέξεις τα καλύτερα φρούτα και λαχανικά. Σε μεγάλο ποσοστό τα πράγματα φαίνονται και μιλάνε από μόνα τους.
Αυτή την περίοδο μου έχουν κάνει εντύπωση οι μαϊδανόριζες (ορισμένοι τις αποκαλούν παστινάκη ή αγγλιστί parsnips), τα passion fruits Κολομβίας και μια μυστήρια ποικιλία μανιταριών σε σκαφάκια τα οποία συμπεριλαμβάνουν και τα μυρωδικά και είναι έτοιμα για ψήσιμο. Είναι ό,τι πιο κοντινό σε υγιεινό έτοιμο γεύμα» μου λέει δείχνοντάς τα μου με καμάρι.
Για να είμαι ειλικρινής η επίσκεψη στο Μποστάνι μου είχε καρφωθεί στο μυαλό από τη στιγμή που είδα τις αναρτήσεις του Ευριπίδη Αποστολίδη, του πρώην διευθυντή τους εστιατορίου Σπονδή, στο Instagram. Κάτι θα ξέρει, είχα σκεφτεί, καθώς χάζευα τις φωτογραφίες με τα λαχταριστά πιάτα που είχε μαγειρέψει χρησιμοποιώντας για παράδειγμα φρέσκα χόρτα του βουνού –πικροράδικα, περδικονύχια και πικραλίδες– όλα από το Μποστάνι του Στέλιου.
«Ο Ευριπίδης Αποστολίδης ξεκίνησε από πελάτης, αλλά τώρα τον θεωρώ φίλο μου. Του στέλνω ασταμάτητα φωτογραφίες από τη λαχαναγορά, όταν βρω κάτι που πιστεύω ότι θα του αρέσει, και συνήθως μου απαντά με το πώς θα το μαγείρευε. Φυσικά και δεν χάνω την ευκαιρία και πάντα μεταφέρω τις συνταγές του σε πελάτισσες που κατά κανόνα ενθουσιάζονται» λέει.
Τον ρωτάω να μου περιγράψει την εμπειρία στη λαχαναγορά. «Η λαχαναγορά στου Ρέντη είναι ένας αρκετά άσχημος χώρος που θυμίζει βιομηχανική, μπετονένια και αχανή περιοχή. Θα δεις φορτηγά, νταλίκες, τεράστιες ράμπες και περίπου 400 μαγαζιά χονδρέμπορων με λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς και ζαχαρώδη. Μόλις όμως ανεβαίνεις στις ράμπες ξεχνάς μαγαζιά, φάτσες, νούμερα και τιμές και το μάτι σου πέφτει στον "ανθό"!
Την πρώτη φορά που πήγα εκεί είχα άγχος αλλά δημιουργικό, που λένε. Να βρω τα καλύτερα, στις καλύτερες τιμές και να πάρω τις σωστές ποσότητες. Τώρα αισθάνομαι καλύτερα, πιο ασφαλής αλλά και πιο αγχωμένος. Δεν γίνεται να τη φέρουνε στον παλιό. Θα γίνω ρεζίλι.
Στην αρχή είχα την αίσθηση ότι όλοι πάνε να με κλέψουν. Τώρα πια δεν είναι αίσθηση, είναι βεβαιότητα, με 2-3 εξαιρέσεις. Κι έτσι χαλάρωσα.
Δεν είναι και καμιά επιστήμη να διαλέξεις τα καλύτερα φρούτα και λαχανικά. Σε μεγάλο ποσοστό τα πράγματα φαίνονται και μιλάνε από μόνα τους. Η δυσκολία είναι να μην πληρώνεις πιο ακριβά για πράγματα που μπορείς να βρεις φτηνότερα, ώστε να τα προσφέρεις και στον πελάτη σου φτηνότερα».
Οι δυσκολίες του επαγγέλματος είναι άπειρες, μου λέει. «Το ωράριο καταστήματος είναι ζόρικο άλλα το τραγικό σε εμάς είναι ότι η λαχαναγορά είναι ανοιχτή πλέον ταυτόχρονα με το μαγαζί. Άρα απαραίτητη προϋπόθεση είναι ότι θα αγγαρέψεις τη γυναίκα σου, την πεθερά και τον πεθερό σου για να σου κρατάνε το μαγαζί. Εγώ τους αγγαρεύω όλους και σε λίγα χρόνια και την κόρη μου.
Πριν από χρόνια το ωράριο ήταν νύχτα για τη λαχαναγορά, το οποίο είχε μεν μια βαρβαρότητα, αλλά ήταν πολύ καλύτερο, καθώς είναι τραγικό να μεταφέρεις κεράσια, ροδάκινα και μαρούλια με 35 βαθμούς Κελσίου και να πήζεις στην κίνηση, το καλοκαίρι. Την νύχτα αφενός η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη κι αφετέρου οι αποστάσεις διανύονται πιο γρήγορα. Μου το λέει και ο ψαράς απέναντι».
Τον παρακολουθώ να κάνει «στενό μαρκάρισμα» στους πελάτες του ρωτώντας με αληθινό ενδιαφέρον πώς τους φάνηκαν αυτά που αγόρασαν στην προηγούμενή τους επίσκεψη.
Μια κυρία έρχεται καρφωτή για τις αγκινάρες και φεύγει με μια δωδεκάδα. «Αυτή την περίοδο κάνουν θραύση οι αγκινάρες» μου εξηγεί. «Πρώτα ξεκίνησαν του Ναυπλίου, τώρα οι Τήνου και σε λίγο θα έρθουν και οι άγριες. Μαζί με τα σπαράγγια, άγρια και σπαρτά, είναι το hype του καταστήματος».
Αυτή την εποχή έχει επίσης λεμόνια Άνδρου, μπρόκολα και μανταρίνια Λακωνίας, λάχανα και κουνουπίδια Χαλκίδας, ντοματίνια Κρήτης και Αχαΐας και κάτι συγκλονιστικές φράουλες, του Σπηλιώπουλου, από την Αχαΐα.
«Τώρα τελευταία ξεκίνησαν τα αγγούρια Φιλιατρών, πατάτες από τους Τρίποδες Νάξου και τα αβοκάντο του Μάρακα από τα Χανιά. Έχω και πορτοκάλια Λακωνίας και Χανίων, ακτινίδια Καβάλας και Λάρισας, "χρυσά" ακτινίδια Ιταλίας και Βερμίου, περγαμόντα Λακωνίας, μανιτάρια από τη φάρμα Πετρόπουλου στο Λέχαιο Κορινθίας, συριανά κολοκύθια, ό,τι κι αν φτιάξει ο Κουντουρογιάννης από τη Λακωνία (μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, μαρούλια, χόρτα), γλυκοπατάτες Νάξου και Ηλείας, Κουτελιέρη και Τόγια αντίστοιχα, παντζάρια, κολοκύθια και μποκ τσόι από τον Ωρωπό!
Γενικά ο Ωρωπός στα ζαρζαβατικά είναι πάντα περιποιημένος και καθαρός, όπως και ο Μαραθώνας, γι αυτό και είναι λίγο πιο ακριβοί από τα Μέγαρα.
Επίσης, καλά χορταρικά αν και λίγο μαζικής παραγωγής βγάζει και ο Ορχομενός που υπέστη πλήγμα μαζί με τα καρότα και τα κρεμμύδια από την υστερία για τον Ασωπό. Αν τα προϊόντα είναι ακατάλληλα, πρέπει να απαγορευτούν, αν δεν είναι πρέπει να αποζημιωθούν οι άνθρωποι για τη ζημιά που τους έγινε.
Έχω και δέκα ειδών μήλα, αλλά σιγά σιγά τελειώνουν, μπαίνουμε στον Μάρτιο» μου λέει σχεδόν απνευστί.
Αμέσως μετά μου εξηγεί ότι το επάγγελμα του μανάβη νοσεί από έλλειψη συνδικαλισμού. «Ακούμε για τους κρεοπώλες, για τους φαρμακοποιούς, για τους αρτοποιούς και μόνο εμείς δεν έχουμε τίποτα. Και θα ήθελα να έχουμε, όχι για να διεκδικήσουμε κάτι, άλλωστε ο μανάβης είναι εκ φύσεως υπέρ της ελεύθερης αγοράς και του αρέσει να συγκρίνεται.
Ωστόσο, θα ήθελα να έχουμε ένα σωματείο για να μπορούμε να αντιδρούμε όταν, φερ' ειπείν τη Μεγάλη Εβδομάδα, κατά σατανική σύμπτωση, τα κολοκύθια φτάνουν τα 2,5 ευρώ!».
Μας διακόπτει άλλος ένας πελάτης που μπαίνει για να ψωνίσει τραχανά γιατί στο Μποστάνι υπάρχουν και ένα σωρό συσκευασμένα καλούδια. «Επειδή ο πεθερός μου είναι από τα Φάρσαλα φέρνουμε τρομερό τραχανά. Γλυκό και ξινό, του Ζαχαρή! Είναι χειροποίητος, αγνός και σούπερ. Φέρνω όμως και ξυνόχοντρο του Χαιρέτη για να τιμήσω και την πατρίδα Κρήτη.
Τελευταία κάναμε μια συνεργασία με τη Citrus από τη Χίο κι έτσι τώρα διαθέτουμε πίτες, μαρμελάδες, μουστάρδες και μια τρομερή vinegraitte.
Επίσης, στην τελευταία Εξποτρόφ γνώρισα τη Thirsty fruits κι έβαλα ελληνικά αποξηραμένα δαμάσκηνα και βερίκοκα. Μέχρι τώρα είχα μόνο εισαγωγής. Ευτυχώς γίνεται και καμιά έκθεση κι ανοίγουν τα μάτια μας αλλά, αν ακούνε, μην τις βάζουν μόνο Σαββατοκύριακα, γιατί οι μανάβηδες δουλεύουμε και την Κυριακή αφού πάμε αγορά και φορτώνουμε για την Δευτέρα».
Μου λέει και για ένα καταπληκτικό ελαιόλαδο Μάνης που φέρνει από τον Δαμιανό Παρουνιάδη, για τα διαφόρων ειδών μέλια του, από τον Χρήστο Θεοδωρίδη στη Νέα Πέραμο και τον Χαράλαμπο Φωτόπουλο στην Κορώνη, για τα αυγά από τα Μέγαρα και τα ελευθέρας βοσκής από τη Λιβαδειά αλλά και για τα μανιταροπροϊόντα (ριζότα, κριθαρώτα, σούπες, ζυμαρικά) της Culta terra από την Κρήτη.
«Τώρα βγάλανε και κρουτόν με γεύση μανιτάρι. Και όχι αγκαρικά αλλά λεντινούλα και πλευρώτους. Ωραία μανιτάρια. Για μανάβικο ξεκινήσαμε και έχουμε γίνει delicatessen!».
Έχει κι άλλα να μου πει αλλά του ζητώ να σταματήσει. Έχω πάθει overdose και θέλω να τα πάρω όλα. «Πες μου τι είναι της εποχής να προτιμήσω», του λέω πριν φύγω. «Αυτή την εποχή έχω τρελαθεί με τα λάχανα και τις ρίζες. Σελινόριζες, μαϊδανόριζες, γουλιά και κοκκινογούλια. Μαζί με σπαράγγια και αγκινάρες φτιάχνουν μενού πεντάστερου εστιατορίου».
