Ο ποιητής ως στέλεχος επιχειρήσεως
Μια περφόρμανς της Τίλντα Σουίντον έξυσε πληγές
Η ΠΕΡΦΟΡΜΑΝΣ της Τίλντα Σουίντον με αναστάτωσε για έναν κυρίως λόγο. Μου υπενθύμισε ότι κάποτε το σινεμά ήταν μεγάλο, όπως η μεγάλη λογοτεχνία και η μεγάλη ζωγραφική. Μου υπενθύμισε επίσης πόσο αλλαγμένος έβγαινα μετά από κάθε ταινία του Παζολίνι ή του Ταρκόφσκι.
Έκανα τη σύγκριση με τη σημερινή, φτωχή εμπειρία μου από τα έργα που βλέπω, και μ΄ έπιασε κατάθλιψη. Φταίω εγώ; Φταίει ο διάχυτος αναλφαβητισμός και η καθολική σχεδόν υποταγή της Τέχνης στο χρήμα; Αυτά, και άλλα τόσα;
Καθώς έβγαιναν από τα κουτιά τα κουστούμια του Οιδίποδα και του Τσώσερ, που τα σχέδια και τα υλικά τους έπαιζαν με όλη την ιστορία της αισθητικής, από τους Δυτικούς δασκάλους μέχρι την Αφρικανική παράδοση, θυμήθηκα τι ήταν το σινεμά των δημιουργών― όχι απλώς ένα μεγάλο αισθητικό κατόρθωμα, αλλά κυρίως μια πνευματική εμπειρία: διεύρυνε τα όρια της συνείδησης, με παραξενιές και αινίγματα ανέβαζε την ανθρώπινη ευαισθησία σε άλλες πίστες, μάς έδειχνε ποιοι είμαστε και ταυτοχρόνως μάς άλλαζε! Αφού αυτό είναι η βασική ένδειξη ότι ένα έργο τέχνης είναι μεγάλο: σε αλλάζει. Ο Στάινερ το λέει ωραία: Τα μεγάλα έργα τέχνης μάς διαπερνούν σαν τους ανέμους της καταιγίδας, ανοίγοντας διάπλατα τις πύλες της αντίληψης και κλονίζοντας την αρχιτεκτονική των πεποιθήσεών μας με τις μεταμορφωτικές τους δυνάμεις. Προσπαθούμε να καταγράψουμε τον αντίκτυπό τους, να βάλουμε μια καινούρια τάξη στο ρημαγμένο μας σπίτι.
Καθώς εκείνες οι μαγικές μυήσεις έχουν σβηστεί στο αργό αίμα μου, έχουν διαχυθεί στα τεντωμένα νεύρα του νέου κινηματογράφου, που στέκεται απορημένος και αμήχανος στο σταυροδρόμι των άπειρων data, δίχως να ξέρει τι να πρωτοεπεξεργαστεί, σκέφτομαι τι πήγε στραβά.
Το μεγάλο σινεμά κάποτε συνομιλούσε με τις μεγάλες κατακτήσεις της ανθρώπινης νόησης· τώρα χαϊδεύεται στα χαριτωμένα βελούδα της τηλεοπτικής σύμβασης ―όλα, μα όλα θυμίζουν τηλεόραση, εκτός από μερικούς ξεροκέφαλους τύπους που κοιμούνται ηττημένοι και ξυπνάνε νικητές, όπως ο Καουρισμάκι. Ο Παζολίνι, ο Ουελς, ο Ταρκόφσκι ήταν διανοούμενοι μεγάλης ολκής· οι σημερινοί, μετά βίας έχουν διαβάσει τα βασικά (κι είναι περήφανοι γι αυτό).
Το μεγάλο σινεμά τολμούσε να μιλήσει για ένα πράγμα που τώρα είναι το μεγαλύτερο ταμπού της οθόνης: τον Θεό. Την ύπαρξη ή την ανυπαρξία του. Και συνεπώς το θάνατο. Και συνεπώς το μυστήριο της ζωής και του κόσμου. Τώρα μιλούν μόνο για την κοινωνία, τις δομές της, τα λεφτά και τη δύναμη. Ο θάνατος και η μεταφυσική ισοφαρίζονται με φόνους (πολλούς φόνους). Το μυστήριο της ύπαρξης με τα ψαγμένα άγχη. Βαφτιστήκαμε, μας άλειψαν με μύρο, αλλά ο νεωκόρος αχάμπαρος άδειασε την κολυμπήθρα στο φρεάτιο ― τα μύρα έσμιξαν με τα νερά της αποχέτευσης. Έτσι, οι ταινίες δεν περιέχουν τίποτα πέραν αυτού που βλέπεις. Δεν υπάρχει κανένα αίνιγμα να λύσεις· κι αν υπάρξει, σερβίρεται μαζί με το λυσάριό του, μη συγχιστεί ο πελάτης.
Τα ανέκδοτα έχουν μπει στην κεντρική σκηνή του θεάματος― η ρηχότητα θεωρείται κάτι σαν μοίρα.
Όμως το γούστο θέλει πίσω τις ομορφιές του. Όσες ωραίες εικόνες κι αν δω στο νέο σινεμά, στον ίλιγγο των φίλτρων, στις απίθανες δυνατότητες που δίνει η ψηφιακή επεξεργασία, είναι σα να έχουν κάτι πλαστικό, ― ένα σελοφάν από πάνω, κάτι πεποιημένο από ένα team of executives, κι όχι από μια παρέα ποιητών, όπως ήταν ο Ντανίλο Ντονάτι που έφτιαχνε αυτά τα κουστούμια τα οποία με εργαστηριακό φλέγμα εξετάζει η Σουίντον για να κρύψει την αμυδρή της συγκίνηση.
Πολλές σκέψεις σε αυτό το θέαμα, που εμένα μου είπε πολλά, καθώς τα τεκμήρια που απλώθηκαν μπροστά μας, σχεδόν σε απόσταση αφής, μου επανέφεραν με αλχημιστικό σχεδόν τρόπο την κάμαρα του έρωτος, εκεί που ανανοήθηκα τον εαυτό μου, έβαλα σε μια κάποια τάξη την τρικυμία μέσα μου και έμαθα ότι πάντα μάς ακολουθεί ένας ίσκιος.
5 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ «ΧΑΙΡΩΝΕΙΑ»
Μια μικρή, καλοστημένη και περιέργως συγκινητική έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Τα απομεινάρια από τον Ιερό Λόχο της Θήβας, τα 150 επίλεκτα ζευγάρια «εξ εραστών και ερωμένων», σύμφωνα με τον Πλούταρχο, που μάχονταν σα λιοντάρια, γιατί εκτός από τη ζωή τους, υπερασπίζονταν τη ζωή του φίλου τους. Στην πεδιάδα της Χαιρώνειας έχασαν όλοι ανεξαιρέτως τη ζωή τους από τον Φίλιππο. Το λιοντάρι της Χαιρώνειας στήθηκε για να τους τιμήσει.
Η άγρια γιορτή της Λήδας Παπακωνσταντίνου
Την ίδια μέρα, από το Κυκλαδικής περπάτησα ως το ΕΜΣΤ. Η έκθεση της Λήδας Παπακωνσταντίνου. Μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες της Σύγχρονης Τέχνης, σε μια έκθεση αντάξιά της. Αν και η τέχνη της ήταν φευγαλέα (τέλειωνε μαζί με τη μέθεξή της), ωστόσο εδώ μπορεί και ανασυστήνεται, σχεδόν αναβιώνει κάτι από την παλιά άγρια γιορτή.
Να ειπωθεί εν παρόδω: το ΕΜΣΤ βρήκε επιτέλους τον βηματισμό του, μετά από τόσες παλινωδίες. Η επικοινωνιακά αντιπαθής κυρία Γρέγου δείχνει ότι ήταν η τέλεια επιλογή για αυτή τη θέση: σε όλους τους ορόφους βρίσκεις πια κάτι ενδιαφέρον, συντονισμένο με τα σημεία των καιρών και τις νέες προβληματικές του κόσμου. Δεν το περίμενα, αλλά το ΕΜΣΤ έχει πια νόημα να υπάρχει, ζει και λειτουργεί ολόκληρο!
Γνωρίζετε την Τacita Dean; Yπάρχουν στο διαδίκτυο τα πάντα για τα πάντα. Ας δούμε 7 έργα της
ΧVIDEOS
Ένας αναγνώστης στο XVIDEOS, έστρωσε κάτω μια LIFO για να αυνανιστεί επάνω της, να μη λερώσει το στρωματέξ του. Κατέβασα το video να το έχω. Δεν με πείραξε- αντιθέτως!