Σε ένα από τα στενά της Πλάκας θα συναντήσεις ένα διαφορετικό μουσείο λαϊκής τέχνης, την Αμοργό. Ξύλινα τραπέζια φορτωμένα με περίτεχνα κεραμικά, πολύχρωμα υφαντά και κεντήματα. Έντονη μυρωδιά. Ασημένια τάματα, κομπολόγια, μάτια, γκλίτσες διασκορπισμένα σε κάθε γωνιά. Καραγκιόζηδες αιωρούνται στο ταβάνι, κατακλύζουν τη βιτρίνα και στολίζουν τα φωτιστικά. Μικρά παιχνίδια, σβούρες και μοναδικά κοσμήματα συνθέτουν ένα όμορφο χάος μέσα στο οποίο συνεχώς ανακαλύπτεις κάτι καινούργιο, κάτι που δεν είχες προσέξει νωρίτερα.
«Όλα τα αντικείμενα που είναι εδώ μέσα πρώτα μας αρέσανε, τα αγαπήσαμε και μετά τα φέραμε» μας λέει η κ. Ειρήνη, η ιδιοκτήτρια του μαγαζιού. Τα έχει επιλέξει με πολλή προσοχή, από τα πιο μικροσκοπικά διακοσμητικά μέχρι τα επιβλητικά έπιπλα. Καθένα από αυτά είναι μια ανάμνηση, μια εικόνα, και όλα τους κρύβουν μια ξεχωριστή ιστορία, καθώς προέρχονται από ταξίδια που έκανε με τον άντρα της στην Ελλάδα. Μέσα σε έξι μόλις μήνες κατάφεραν να διαμορφώσουν τον χώρο και να δημιουργήσουν την Αμοργό. Έφεραν τα έπιπλά τους, τα κεραμικά και κάθε είδους διακοσμητικά που είχαν συλλέξει εδώ και δεκαετίες. «Θέλαμε να το κάνουμε σαν σπιτικό, γι' αυτό χτίσαμε με τον άντρα μου και το τζάκι. Με τα χέρια μας το κάναμε! Μετά βάλαμε και τα έπιπλα – εγώ τα σχεδίαζα και ο άντρας μου τα κατασκεύαζε. Κάναμε πολλά ταξίδια στα νησιά και αγοράζαμε πράγματα. Τώρα, δεν βρίσκεις τέτοια αντικείμενα. Κάποτε είχαμε χρήματα και επενδύαμε στη λαϊκή παράδοση. Πώς άλλοι κάνουν με το χρηματιστήριο; Κάποια στιγμή ήρθε η εποχή που τα χρειάστηκα όλα αυτά τα μικρά αντικείμενα».
Όλα εδώ μέσα είναι χειροποίητα, αυθεντικά, δεν έχουμε ψεύτικα πράγματα. Έχουμε μια ποιότητα που ανταποκρίνεται στην ελληνική πραγματικότητα. Κάθε αντικείμενο είναι διαφορετικό και αυτό του δίνει αξία. Όχι όπως τα κινέζικα, που είναι όλα ίδια.
Έτσι, όταν τα έπιπλα έπαψαν να έχουν ζήτηση, η κ. Ειρήνη μετέφερε στο μαγαζί ό,τι μάζευε για χρόνια. Τα έπιπλα ακολούθησαν τα κεραμικά, τα κεντήματα, τα υφαντά, τα κοσμήματα και, φυσικά, οι καραγκιόζηδες, που έχουν τα πρωτεία στο μαγαζί. «Ήμουν τρελή με αυτά. Ίσως όλα μου τα λεφτά τα έχω δώσει σε τέτοια πράγματα. Και ήμουν άπληστη. Όταν έβλεπα ένα πράγμα και μου άρεσε, δεν το άφηνα. Προτιμούσα να στερηθώ κάτι για να το έχω. Ακόμα έτσι είμαι, αλλά αυτό με ευχαριστεί. Μέσα από τα αντικείμενα αυτά μάθαινα τα χρώματα, τα θέματα, την τέχνη. Ήταν σπουδή, δεν ήταν ότι τα έχω για να τα έχω. Η επιφάνεια βλάπτει γι' αυτό και πρέπει να βρεις την ουσία των πραγμάτων».
Η κ. Ειρήνη μπορεί να σου λύσει κάθε απορία. Γνωρίζει λεπτομέρειες για κάθε αντικείμενο, για την ιστορία, τον τόπο προέλευσης, τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής του. Πιάνει συζήτηση για ώρες με τους πελάτες και μιλάει για τον ελληνικό πολιτισμό και την παράδοση στους τουρίστες. «Κάθε φορά που έρχονται στο μαγαζί τούς κάνω μάθημα. Τις προάλλες, ήρθαν ξένοι δημοσιογράφοι και τους μίλησα για τον καραγκιόζη που ήταν φτωχός, ξυπόλυτος, αλλά έξυπνος. Με το μακρύ του χέρι τα κανόνιζε όλα» λέει, ενώ τις λεπτομέρειες συμπληρώνει ο Κώστας Κούζης, ο δημιουργός των ξύλινων καραγκιόζηδων που τυχαίνει να βρίσκεται στο μαγαζί. Μαζί συνεχίζουν τη συζήτηση για τη σημασία της παράδοσης, την ετυμολογία της λέξης «Αθήνα» και την Ελλάδα που ποτέ δεν πεθαίνει και δεν θα πεθάνει, όπως πιστεύουν, αν οι νέοι διατηρήσουν και προβάλλουν τον πολιτισμό της, όπως έκαναν εκείνοι.
«Όλα εδώ μέσα είναι χειροποίητα, αυθεντικά, δεν έχουμε ψεύτικα πράγματα. Έχουμε μια ποιότητα που ανταποκρίνεται στην ελληνική πραγματικότητα. Κάθε αντικείμενο είναι διαφορετικό και αυτό του δίνει αξία. Όχι όπως τα κινέζικα, που είναι όλα ίδια. Προτιμάμε το γνήσιο, γιατί μας συγκινεί. Με συγκινούν αυτά τα αντικείμενα. Με συγκινεί η σύνθεση, δεν τα τοποθετώ τυχαία. Προσπαθώ να παρουσιάσω την παράδοση μέσα από αυτά, να μην την υποβιβάσω! Δεν πρέπει να ξεχνάμε τον πολιτισμό. Δεν είναι μόνο τα οικονομικά που συζητάνε όλοι αυτή την περίοδο».
Παρά τις δυσκολίες, η Αμοργός μετράει πια 40 χρόνια ζωής. Στο μαγαζί δουλεύουν τώρα και τα παιδιά της κ. Ειρήνης. «Όταν ξεκινήσαμε εδώ, δεν υπήρχαν άλλα καταστήματα. Το κυνηγήσαμε. Μου λένε τώρα για δύσκολες ημέρες... έχω ζήσει εδώ μέσα πάρα πολύ δύσκολες μέρες, αλλά δεν πρέπει να εγκαταλείπεις. Ποτέ! Στο μαγαζί βοήθησε και η δική μου επιμονή, δεν το έβαλα κάτω. Από τις δυσκολίες παίρνεις δύναμη. Όσο άσχημα και να είναι τα πράγματα, η επόμενη μέρα είναι διαφορετική. Αύριο θα είναι καλύτερα».
σχόλια