Χειροφίλημα. Κατά τα στερέοτυπα, κίνηση ανδρική, που υποδηλώνει σεβασμό, τρυφερότητα, ίσως και ενδιαφέρον. Γεμάτα τα ιπποτικά έπη από σκηνές χειροφιλημάτων από ιππότες σε άχραντες δεσποσύνες. Αν, μάλιστα, παραήταν άχραντες, τότε το φιλί δεν δινόταν καν στο χέρι, αλλά στο μαντήλι ή στην άκρη του φορέματος (της άχραντης). Σε κάθε περίπτωση, ο ασπασμός της χείρας στην ιστορία έχει ταξινομηθεί ως συνήθεια (τυπική ή ουσιαστική) ενός ευγενούς άρρενος προς κάποια αξιοσέβαστη, τελοσπάντων, νεαρά ή μεγαλύτερη κυρία. [Ή προς τον προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ή κάποιον θρησκευτικό ηγέτη. Με το «ασπάζομαι την δεξιάν σας και της την μητρός σας», καταλήγει η επιστολογραφία του προηγούμενου αιώνα, με την ίδια φράση σφραγίζονται οι επιστολές προς πανάχραντους θρησκευτικούς ηγέτες έως σήμερα. Το λες και ήπιο ρουσφέτι, ένα σεμνό τερτίπι για να αποσπάσεις την ευλογία ή την εύνοια κάποιου].
Διαφορά ηλικίας. Εγκυκλοπαιδικοί τόμοι έχουν γραφτεί για το ποιος "επιτρέπεται" να περνάει ποιον στην ηλικία. Επίσης στερεοτυπικά, για τους άντρες θεωρείται απολύτως φυσιολογικό να υπερέχουν ηλικιακά -10,20,30,40 και βάλε- χρόνια από τη σύντροφο τους. Καμία ανωμαλία, καμία διατάραξη των αρχών της συντήρησης του είδους. Αρκεί να υπενθυμιστεί ποιος μπορεί να τεκνοποιεί μέχρι το τέλος του βίου του και ποιος θα μείνει εκτός κούρσας πριν συμπληρώσει το 50ο έτος της ηλικίας του, ενδεχομένως και πολύ νωρίτερα... Το προνόμιο αυτομάτως καθορίζει και την υπεροχή και φυσικά την παροχή άλλοθι.
Αναμφίβολα, η κυρία είναι μια ωραία αταξινόμητη αρχή σε μια μακρά βαρετή λίστα από Πρώτες Κυρίες του ενός βήματος πίσω, του δεύτερου βιολιού, της σκιώδους πολυμήχανης που δικαίωνε για αιώνες το άθλιο κλισέ που πίσω από κάθε μεγάλο (ή χθαμαλό) πολιτικό άντρα ήθελε μία δαιμόνια γυναίκα.
Και μετά τα media ανακαλύπτουν τη Μπριζίτ Τρονιέ. Δεν είναι Κάρλα Μπρούνι (μοντέλο/τραγουδίστρια/επαγγελματίας ωραία/λίγο σατανάς κάτω από το ταγέρ). Δεν είναι Σεγκολέν Ρουαγιάλ (πολιτικός/απατημένη/λίγο θύτης, λίγο θύμα/επαγγελματίας κυρία). Δεν είναι Ζιλί Γκαγιέ ("καλλιτέχνις"/επαγγελματίας μοιραία). Σίγουρα δεν είναι Μελάνια Τραμπ (εξωτικό πτηνό σε χρυσό κλουβί, ισοβίως ένοχο για το παρελθόν και τις επιλογές του, κυρίως). Δεν μοιάζει ούτε στη Μέρκελ, ούτε στην Κριστίν Λαγκάρντ, ούτε στην οψίμως φορτσάτη Ομπάμα. Με δυσκολία στην ταξινόμηση και στις κατηγορίες της "γυναικότητας" -ούτε "γατούλα", ούτε "αφεντικό"- εβδομάδες τώρα καταφέρνει να σκανδαλίζει την κοινή γνώμη της επιφάνειας με τα 24 χρόνια που τη χωρίζουν από τον σύζυγο της και με μερικές αβρές κινήσεις που θα άρμοζαν σε άντρα.
Η αντίστιξη εικόνας - ουσίας - συμπεριφοράς δεν έχει απλώς σκανδαλίσει την κοινή γνώμη της ρηχότητας. Την έχει οδηγήσει στην παράνοια και στα οικουμενικά κλισέ. Επειδή ο ρόλος του Πυγμαλίωνα είναι κατ' εξοχήν ανδρικός, η Τρονιέ έχει βάλει φωτιά στα tabloids. H φωτογραφία με το φιλί στο χέρι του συζύγου της έχει ήδη περάσει στην ιστορία. Αν τον φιλούσε στο στόμα λιγότερο buzz θα την περίμενε. Αλλά είναι το χέρι που φίλησε και οι συνειρμοί είναι αμείλικτοι.
Κάνει χειροφίλημα μια γυναίκα σ' έναν άντρα; Εξαρτάται από το βάθος της αφοσίωσης και του τρόπου με τον οποίο έχει θερίσει τα στερεότυπα. Εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο τον έχει μεγαλώσει και δεν υπάρχει ίχνος ειρωνείας έμφυλου ρατσισμού σε αυτό. Είτε αρέσει είτε όχι, στις περισσότερες σχέσεις ένας εκ των δύο -ανεξαρτήτως φύλου ή ηλικίας- αναλαμβάνει τον ρόλο του καθοδηγητή, του μύστη, του παιδαγωγού. Απλώς, επειδή η περίπτωση του ζεύγους Μακρόν - Τρονιέ είναι εξ ορισμού ιδιαίτερη, σηκώνει μόνο τις προφανείς αναγνώσεις. Και τις κάπως σκαμπρόζικες: ο μαθητής και η δασκάλα, η εξηντάρα κι ο πρωτάρης και πάει λέγοντας. Όμως, η Τρονιέ στέκεται πέρα και πάνω απ' αυτό: αν το έκανε η Μπρούνι άλλη θα ήταν η αποδελτίωση κι αν το έκανε η Καγιέ άλλη. Εδώ, όμως, το κάνει κάποια με οικονομική άνεση, με καλλιέργεια, με χορτασμένο βλέμμα, με παιδιά, εγγόνια, θέματα λυμένα από καιρό. Αλλιώς αγαπά κανείς πλήρης κι αλλιώς μισός. Αλλιώς σ' έναν γάμο από συμφέρον κι αλλιώς σ' έναν γάμο συντροφικότητας και συμμαχίας που ξεκίνησε από πυροτέχνημα και συνέχισε ως δαδί στο τζάκι.
Η Τρονιέ, θελημένα ή άθελα της (αμφίβολο το δεύτερο) είναι μια δικαίωση για όλες τις γυναίκες που έχουν ανοιχτό πόλεμο με τη "γυάλινη οροφή" σε Ευρώπη και Αμερική, για όλες εκείνες που τις πέταξε το σύστημα όταν ωρίμασαν, μεγάλωσαν, εγκλωβίστηκαν στον ρόλο και τις υποχρεώσεις ενός τυπικού [ροζ] κοριτσιού και μια ωραία πρωία όχι απλώς βρέθηκαν εκτός διαδικασιών, αλλά έπρεπε να κοπιάσουν για να καταγγείλουν ακριβώς το σύστημα που τις έπλασε - και το υπηρέτησαν (κάποιες, τουλάχιστον) αγόγγυστα, όσο πίστευαν ότι η εικόνα θα κάνει για πάντα όλη τη δουλειά... Και φυσικά για τις άλλες, όσες αγαπούν μικρότερους ή γενικώς μικρούς και θεωρούν περίπου υποχρέωση να απολογούνται.
Αναμφίβολα, η κυρία είναι μια ωραία αταξινόμητη αρχή σε μια μακρά βαρετή λίστα από Πρώτες Κυρίες του ενός βήματος πίσω, του δεύτερου βιολιού, της σκιώδους πολυμήχανης που δικαίωνε για αιώνες το άθλιο κλισέ που πίσω από κάθε μεγάλο (ή χθαμαλό) πολιτικό άντρα ήθελε μία δαιμόνια γυναίκα. Είναι πολύ chic το ανδρόγυνο στιλ, αρκεί να περιορίζεται στα catwalks. Όταν υπάρχει στη ζωή, χωρίς η ντάμα να είναι και λίγο αφέντρα, χαλάει η συνταγή. Όταν η γιαγιά έχει σώμα φωτομοντέλου και καρδιά 20χρονης πολεμικής μηχανής, τα εγχειρίδια αυτο-αναφλέγονται.
Ακόμη κι αν όλο αυτό το στόρι που καιρό τώρα συγκινεί τους Γάλλους ή πυροδοτεί τον πιο βαθύ σεξισμό τους είναι μία κατασκευή και μισή, ακόμη κι αν η κυρία Τρονιέ είναι τελικά η γιαγιά από το κινέζικο θρίλερ που στο β' μισό της ταινίας θα μεταμορφωθεί σε μέγαιρα, ας παραδεχτούμε ότι, πρώτον πρωτοτύπησε και δεύτερον λάνσαρε έναν εξαιρετικά αποτελεσματικό τρόπο στο να κάνει σκόνη όλες τις κακοπροαίρετες αηδίες που ακούει μία γυναίκα μετά τα 40 στη δουλειά, στον δρόμο, στο σπίτι, στον κινηματογράφο, την πολιτική, την ακαδημαϊκή ζωή, τις επιχειρήσεις.
Και για τον αστερίσκο, μπορώ να σκεφτώ πολλές χειρονομίες και πολλές συμπεριφορές που όταν γίνονται από έναν άντρα είναι "ok", αλλά από μία γυναίκα αποτελούν αν όχι απρέπεια, τουλάχιστον απόκλιση. Και κάθε φορά που σκέφτομαι το χάσμα που μας χωρίζει όχι από το άλλο φύλο, αλλά από τις αναχρονιστικές λογικές και τα αναγουλιαστικά -για την Τρονιέ- κείμενα τελευταίας εσοδείας, θα θυμάμαι πάντα το πώς ένιωσα, όταν πριν από χρόνια είδα γειτόνισσα, άνω των 40 να περιμένει τον έρωτα της ζωής της, ντυμένη νύφη, πάνω σε μια Τσόπερ, κορνάροντας ανυπόμονα. Βασικά, beat this.
