Η πατρότητα της φράσης "όταν ο λαός δεν έχει τίποτα να φάει, θα φάει τους πλούσιους" που έγινε σύνθημα ανατρεπτικό στην πορεία ανήκει λέγεται στον Διαφωτιστή φιλόσοφο Ζαν Ζακ Ρουσώ και, μολονότι το βιοτικό επίπεδο της ανθρωπότητας εμφανίζεται στατιστικά βελτιωμένο στο σύνολο τις τελευταίες δεκαετίες, οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και το χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων και φτωχότερων έχει τόσο ανοίξει ώστε δίκαια συγκρίνεται με την προγενέστερη του Ρουσό και του Διαφωτισμού φεουδαρχική περίοδο: Οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι του πλανήτη κατέχουν σήμερα όσα φράγκα έχει ο μισός πληθυσμός του. Όσο απλουστευτικό κι αν ακούγεται το σύνθημα «είναι το 1% - είμαστε το 99%», σίγουρα δεν το λες αβάσιμο. Κάπου 7,6 τρισ. δολάρια από προσωπικό πλούτο αναπαύονται σε υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους, ποσό που αν φορολογούνταν θα απέφερε πάνω από 190 δισ. δολάρια ετησίως σύμφωνα με υπολογισμούς του Γκέιμπριελ Ζάκμαν, λέκτορα στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ. Ανάμεσα στους «μπαταχτσήδες» βρίσκονται και 188 από τις 201 μεγαλύτερες επιχειρήσεις διεθνώς σύμφωνα με στοιχεία της Oxfam, ενός συνασπισμού ΜΚΟ με αντικείμενο την καταπολέμηση των πολιτικών της φτωχοποίησης. Και επειδή οι προς ώρας ταξικοί νικητές είθισται να γράφουν όχι μόνο την ιστορία αλλά και την κυρίαρχη ηθική, όπως επίσης το κυρίαρχο περί δικαίου, νόμου και τάξης αίσθημα, επόμενο είναι να επιχειρούν μια οργουελική αντιστροφή των παραπάνω όρων.
Το σκάνδαλο με τα Paradise Papers όπου εμπλέκεται ένα σεβαστό κομμάτι της διαπλανητικής ελίτ –πολιτικοί, επιχειρηματίες, ηγέτες κρατών, τραπεζίτες, αστέρες του θεάματος κ.λπ.–, της οποίας η ταξική συνείδηση και αλληλεγγύη αποδεικνύεται εντέλει στενότερη και διεθνιστικότερη εκείνης του πόπολου, δεν είναι φυσικά το μόνο του είδους, δεν είναι το πρώτο, δεν θα είναι καν το τελευταίο. Μόλις πέρσι μιλάγαμε για το αντίστοιχο σκάνδαλο των Panama Papers, οι αποκαλύψεις για τα οποία στοίχισαν μεταξύ άλλων τη ζωή μιας δημοσιογράφου στην κατά τα άλλα φιλελεύθερη και σούπερ δικαιωματική Μάλτα. Οι φορολογικοί παράδεισοι είναι συνυφασμένοι με την ίδια τη φύση και τη λειτουργία του κυρίαρχου οικονομικοπολιτικού συστήματος: Συσσωρεύει ο άλλος δισεκατομμύρια αφορολόγητα που φτάνουν να ζήσουν πλουσιοπάροχα τον ίδιο και τη φάρα του για πέντε ζωές σε κάποια υπεράκτια τράπεζα και ύστερα σε μέμφεται δίχως την παραμικρή τσίπα από το βάθος της αναπαυτικής του πολυθρόνας ως αποσταθεροποιητικό της οικονομίας παράγοντα επειδή τόλμησες να πάρεις ένα πιτόγυρο δίχως απόδειξη, επειδή διεκδικείς μια εργασιακή αμοιβή για την οποία τουλάχιστον να μην ντρέπεσαι ή επειδή ζεις τάχα πάνω από τις δυνατότητές σου που τις ορίζει ποιος, είπαμε; Μα φυσικά εκείνος που έχει και το πεπόνι και το μαχαίρι.
Συσσωρεύει ο άλλος δισεκατομμύρια αφορολόγητα που φτάνουν να ζήσουν πλουσιοπάροχα τον ίδιο και τη φάρα του για πέντε ζωές σε κάποια υπεράκτια τράπεζα και ύστερα σε μέμφεται δίχως την παραμικρή τσίπα από το βάθος της αναπαυτικής του πολυθρόνας ως αποσταθεροποιητικό της οικονομίας παράγοντα επειδή τόλμησες να πάρεις μια τυρόπιτα δίχως απόδειξη.
Δεν είναι καν ζήτημα κάποιων διεφθαρμένων κυβερνήσεων, επιχειρήσεων ή προσώπων: το όλο σύστημα είναι δομημένο σε αυτή τη βάση γι΄αυτό και ποτέ κανείς δεν πρόκειται να επιβάλει κυρώσεις ή μνημόνια στο Λουξεμβούργο, τα Νησιά Κέιμαν, το Μπελίζ, τη Σαμόα, το Γιβραλτάρ, τη Νήσο Μαν, το Βανουάτου κ.λπ., κι αν κάποια μέτρα παίρνονται κάποτε για το κυνήγι του βρόμικου χρήματος είναι καθαρά για τα μάτια του κόσμου. Εάν οι προύχοντες του πλανήτη το ήθελαν πραγματικά θα επέλυαν το ζήτημα των offshore σε χρόνο dt όπως κάνουν όταν νιώθουν ότι πραγματικά απειλούνται, έτσι όμως θα αυτοακυρώνονταν αφού ο καπιταλισμός και ειδικά η αναρχομηδενιστική, «καζίνο» εκδοχή του είναι απόλυτα σύμφυτος με την αισχροκέρδεια. Το διεθνές κατεστημένο αποδεικνύεται παρά ταύτα ειλικρινές, έστω κατόπιν εορτής. Καθώς έληγε η θητεία του, ο Γερούν γερά κι αβίαστα ομολόγησε ότι στη διάρκεια της ελληνικής –και όχι μόνο– κρίσης προτεραιότητα δόθηκε, εννοείται, στη διάσωση των κύριων υπεύθυνων γι΄αυτή τραπεζών οι οποίες και επέπλευσαν χάρη στα (κλεψιμέικα) χρήματα των φορολογούμενων, κάτι που αν το έλεγα π.χ. εγώ θα χαρακτηριζόμουν ΑΝΤΑΡΣΥΑς, Ρουβίκωνας ή νοσταλγός του Γιάνη.
Σύμφωνα με τους ρεπόρτερ της Διεθνούς Ένωσης Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) που το αποκάλυψαν τιμώντας με το παραπάνω την ιδιότητά τους, το σκάνδαλο με τα «χαρτιά του Παραδείσου» είναι τεράστιο αφού αφορά ποσό σχεδόν διπλάσιο του ελληνικού ΑΕΠ, η δε φοροαποφυγή υπολογίζεται σε μερικά δισεκατομμύρια ευρώ. Μολονότι ωστόσο απατεωνιά μεγατόνων, τα Paradise papers ελάχιστα απασχόλησαν τα πρωτοσέλιδα των διεθνών και των εγχώριων ΜΜΕ. Λίγες οι περιπτώσεις τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα που γίνανε πρώτη είδηση, μια είδηση που γρήγορα στριμώχτηκε στα «ψιλά» όταν δεν εξαφανίστηκε εντελώς. Πολύ περισσότερες ήταν εκείνες που είτε αποσιωπήθηκε ή παρουσιάστηκε υποβαθμισμένη και «λογοκριμένη» ώστε να μη θιχτούν μια σειρά ευνόητα διαπλεκόμενα κρατικά, πολιτικά, επιχειρηματικά και μιντιακά συμφέροντα. Τα ίδια εγχώρια μέσα που απέφυγαν να ασχοληθούν σοβαρά ή έστω να κατονομάσουν την... ελληνική παροικία των εν λόγω «παραδείσων», μας ζάλισαν τα αμελέτητα με τη «γενικευμένη ανομία» που υποτίθεται επικρατεί στην Αθήνα και την –καθ' όλα σύννομη– άδεια Κουφοντίνα (λες και ήταν η πρώτη πρώην στελέχους της 17Ν), που θεωρήθηκε περίπου κήρυξη πολέμου.
Φυσικά και δεν καταδείχνουν ως «εστία ανομίας» και ροπής προς αυτή την αυξημένη ανεργία και τη διαρκή αποψίλωση αμοιβών και εργασιακών δικαιωμάτων, φυσικά και δείξανε ανάλογη ευαισθησία –μα τι ρωτάς κι εσύ;- την εποχή που τα χρυσαυγίτικα τάγματα εφόδου αλώνιζαν ανενόχλητα εγκληματώντας στην πρωτεύουσα, όταν αποφυλακίζονταν οι δολοφόνοι του Τεμπονέρα (σήμερα διευθύνει τράπεζα!), του Καλτεζά (αποφυλακίστηκε στα δυόμιση χρόνια και τώρα κηνυγάει το Australian dream) ή όταν λόγω παρέλευσης 18μηνου βγήκε έξω μέχρι κι ο φονιάς του Παύλου Φύσσα, εφόσον το κριτήριο της «ευαισθησίας» τους είναι, όπως άλλωστε και των πολιτικών που τα σιγόνταραν, επίσης α λα καρτ, επίσης ταξικό: Όρος που έναν αιώνα μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και τρεις δεκαετίες αφότου κατέρρευσε το φαντάσμά της εξακολουθεί να αποτελεί κόκκινο πανί για τις άρχουσες τάξεις που φτάσανε να απαιτούν όχι μόνο να απαγορευτεί οτιδήποτε περιλαμβάνει τον προσδιορισμό «κομμουνιστικός» αλλά και να θεωρείται «κήρυγμα μίσους» οποιαδήποτε αναφορά στην ταξική πάλη. Η οποία μπορεί μορφολογικά να έχει πολύ μικρή σχέση με εκείνη της εποχής που ο Μαρξ συνέγραφε το Κεφάλαιο, μπορεί επίσης να μην εξηγεί επαρκώς το πολύπλοκο φάσμα της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, είναι εντούτοις «εκνευριστικά» παρούσα και θα παραμείνει όσο υπάρχουν κοινωνίες με σχέσεις εξουσιαστικές και εκμεταλλευτικές.
Στην ταινία επιστημονικής φαντασίας Elysium (2013), μια εύπορη κι ανάλγητη ελίτ που απολαμβάνει όλες τις οικονομικές και τεχνολογικές χλιδές ζει απομονωμένη και καλά φυλασσόμενη σε έναν πελώριο διαστημικό σταθμό-πόλη, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα πάνω από μια Γη στα πρόθυρα της ανθρωπιστικής και οικολογικής καταστροφής – εννοείται δε ότι τυχόν υποψήφιοι «μετανάστες» που δεν πληρούν τα κριτήρια, μόνο ευπρόσδεκτοι δεν είναι! Μόνο που κάποια στιγμή όλα τα τείχη γκρεμίζονται κι όλα τα χειμερινά Ανάκτορα καταλαμβάνονται, ακόμα κι αν είναι... διαστημικά. Η ιστορία εξάλλου έχει δείξει ότι συχνά οι κοινωνικές εκρήξεις συμβαίνουν σε περιόδους φαινομενικής νηνεμίας, απογοήτευσης και παραίτησης. Όσο οπότε οι πλούσιοι παραμένουν μοναχοφάηδες, όσο γεμίζουν ασύδοτα υπεράκτια θησαυροφυλάκια απομυζώντας ανθρώπους και πόρους, μη δίνοντας μήτε του αγγέλου τους νερό και περιγελώντας όσους συνδιαλέγονται καθημερινά με την ανέχεια ως αποκλειστικά υπεύθυνους για τη μοίρα τους, ας μην σοκάρονται αν αύριο βρεθούν εκείνοι στη θέση του κύριου πιάτου. Γιατί πρώτοι οι ίδιοι εργάζονται για την πλήρη ηθική και κοινωνική απονομιμοποίησή τους.
σχόλια