Ο Φίλιπ Ροθ ήταν πολυβραβευμένος θρύλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών. Έχοντας κλείσει τα 85, λίγους μήνες πριν από τον θάνατό του είχε παραχωρήσει μία μεγάλη, αυτοβιογραφική συνέντευξη στους New York Times, γεμάτη από σοφία, λεπτό χιούμορ κάποτε και κυνισμό που φλερτάρει με την αλαζονεία, αποτελεί, όμως, ακόμη ένα δείγμα της υψηλής συγγραφής νοημοσύνης του. Να μερικά απ' όσα μοιράστηκε με το αναγνωστικό κοινό που τον ακολουθεί πιστά εδώ και δεκαετίες.
Όταν τον ρώτησαν τότε αν αισθάνεται ηλικιωμένος στα 85 είχε απαντήσει:
«Βασικά χαίρομαι που είμαι ακόμη ζωντανός. Είναι σα να παίζεις ένα παιχνίδι, μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, μήνα με τον μήνα, ένα παιχνίδι με υψηλό ρίσκο, κόντρα στις πιθανότητες και απλώς συνεχίζω να κερδίζω, γνωρίζοντας φυσικά ότι μπορεί να χάσω ανά πάσα στιγμή. Θα δούμε για πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή μου η τύχη».
Του λείπει η συγγραφή:
«Όχι καθόλου. Κι αυτό γιατί οι συνθήκες που με ώθησαν να αποσυρθώ από τη συγγραφή δεν έχουν καθόλου αλλάξει εδώ και 7 χρόνια, από τη μέρα δηλαδή που αποφάσισα να τα παρατήσω. Όπως εξηγώ και στο βιβλίο μου "Γιατί γράφω;", από το 2010 ήδη είχα μία ισχυρή υποψία ότι έδωσα ό,τι καλύτερο είχα να δώσω στη δουλειά μου και οτιδήποτε από 'δω και πέρα θα ήταν σαφώς κατώτερο. Εκείνη την εποχή ένιωσα ότι δεν βρισκόμουν πλέον στην κατάσταση πνευματικής δύναμης, λεκτικής ενάργειας ή φυσικής κατάστασης που απαιτούνται για τη δημιουργική επίθεση μεγάλης διάρκειας και σύνθετης δομής, ώστε να γράψει κανείς ένα μυθιστόρημα... Κάθε ταλέντο έχει τους τρόπους του και τα όρια του- τη φύση, τη σκοπιά, τη δύναμη του. Δεν μπορούν όλα να καρποφορούν για πάντα».
«Βασικά χαίρομαι που είμαι ακόμη ζωντανός. Είναι σα να παίζεις ένα παιχνίδι, μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, μήνα με τον μήνα, ένα παιχνίδι με υψηλό ρίσκο, κόντρα στις πιθανότητες και απλώς συνεχίζω να κερδίζω, γνωρίζοντας φυσικά ότι μπορεί να χάσω ανά πάσα στιγμή. Θα δούμε για πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή μου η τύχη».
Και φυσικά ερωτήθηκε για τις ερωτικές σκηνές στο έργο του, αλλά και για το γεγονός ότι πολλές γυναίκες το τελευταίο διάστημα αποφασίζουν να αποκαλύψουν ότι υπέστησαν σεξουαλική παρενόχληση:
«Ως μυθιστοριογράφος, δεν μου είναι ξένες οι ερωτικές λύπες. Οι άντρες που εγκλωβίζονται στα ερωτικά τους πάθη και τους σεξουαλικούς πειρασμούς είναι μία από τις ανθρώπινες πτυχές με τις οποίες έχω καταπιαστεί σε αρκετά από τα βιβλία μου. Άντρες που ανταποκρίνονται στα επίμονα καλέσματα ικανοποίησης της ερωτικής επιθυμίας, άντρες παγιδευμένοι στις ντροπιαστικές τους επιθυμίες και της εμμονικής τους λαγνείας, πρέπει να διαπραγματεύονται με αυτή τους την πτυχή και να την αντιμετωπίζουν. Έχω προσπαθήσει να είμαι ασυμβίβαστος στην απεικόνιση τέτοιων χαρακτήρων, να τους περιγράφω ακριβώς όπως συμπεριφέρονται, ανάστατοι, ερεθισμένοι, πεινασμένοι για σάρκα και φυσικά αντιμέτωποι με τις ψυχολογικές και ηθικές συνέπειες της επιθυμίας τους».
Όσο για την Αμερική του σήμερα:
«Δεν ξέρω κανέναν που να είχε προβλέψει την εικόνα της Αμερικής όπως τη ζούμε σήμερα, εκτός ίσως από τον τετραπέρατο H.L Mencken, ο οποίος περίφημα χαρακτήρισε την αμερικανική δημοκρατία ως "λατρεία των τσακαλιών από ένα μάτσο ηλίθιους". Μόνο αυτός θα μπορούσε να προβλέψει την καταστροφή των ΗΠΑ στον 21ο αιώνα, όχι από μία ανήκεστη τραγωδία ή μια μεγάλη καταστροφή, όχι στο προσκήνιο μιας οργουελικής εξέλιξης τύπου Μεγάλου Αδελφού, αλλά από την επικίνδυνη, γελοία κομπορρημοσύνη ενός κανονικού μπουφόνου. Πόσο αφελής ήμουν το 1960 να πιστεύω ότι ήμουν Αμερικανός που ζούσε σε παράλογους καιρούς! Πόσο γραφικό! Αλλά τότε τι θα μπορούσα να γνωρίζω για το 1960, το 1963, το 1968 ή το 1974, το 2001 ή το 2016»;
Για το τι προτιμά να διαβάζει ο ίδιος, αποκλειστικά ως αναγνώστης τώρα πια:
«Παραδόξως διαβάζω ελάχιστα μυθιστορήματα. Έχω περάσει όλη μου την επαγγελματική ζωή διαβάζοντας μυθιστοριογραφία, διδάσκοντας την, σπουδάζοντας και γράφοντας τέτοιου είδους βιβλία. Από τότε ή για την ακρίβεια τα τελευταία 7 χρόνια, περνάω ένα μεγάλο μέρος της μέρας μου, διαβάζοντας ιστορία, κυρίως αμερικανική, αλλά και σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία. Η ανάγνωση έχει πάρει τη θέση της γραφής και αποτελεί το κύριο μέρος, το κίνητρο της καθημερινότητας μου».
σχόλια