Από τη Μαρία Παπαπαναγιώτου
Συμβαίνει σε ευφυή και απλούστερα μυαλά, απασχολημένα ή υπερφορτωμένα, και σε πιο χαλαρά, ανέμελα και αβασάνιστα . Σε ώρες αιχμής μιας εργασίας, φόρτου όγκου εργασίας, ή σε μια απλή καθημερινή πράξη που ίσως ήμασταν τόσο απορροφημένοι και δεν προλάβαμε να την προσέξουμε καν, όσο χρόνο κι αν χρειάστηκε για να ολοκληρωθεί.
Το ότι δεν συγκεντρώνεται κανείς απολύτως και αποκλειστικά στην δουλειά με την οποία ασχολείται , δεν σημαίνει ότι ο τρόπος λειτουργίας του είναι ανεπαρκής, εξηγούν οι επιστήμονες για πρώτη φορά μετά από χρόνια καθιερωμένης κοινωνικής και επαγγελματικής αντίληψης που θεωρούσε την περιπλάνηση του μυαλού διαδικασία διασπαστική. Οι ακατάπαυστες, άσχετες σκέψεις μας δεν μας εγκαταλείπουν καμία στιγμή όπως και επιστημονικά έχει επιβεβαιωθεί, χωρίς όμως ποτέ να έχει εξηγηθεί το πώς και γιατί εργάζεται ασταμάτητα μέσα μας αυτόνομα ένας ζωντανός, βουβός, άγνωστος κόσμος.
Συνδέεται, σύμφωνα με τους νευροψυχιάτρους με την ικανότητα της Εργαζόμενης Μνήμης του κάθε ατόμου, (Working Memory Capacity) που μοιάζει με μια αυτόνομη δεξαμενή του σκληρού δίσκου του εγκεφάλου που αναβοσβήνει ταυτόχρονα πολλαπλά φωτάκια με πλανόδιες σκέψεις που εκκρεμούν. Όσο μεγαλύτερη η ικανότητα της εργαζόμενης μνήμης, τόσο συχνότερα ενδίδει στις σκέψεις-εκκρεμότητες, εκτός – και μόνον τότε- από τις περιπτώσεις που η βασική εργασία απαιτεί μέγιστη ή ολοκληρωτική προσοχή.
Ο επικεφαλής της μελέτης που απέδειξε για πρώτη φορά αυτό το συσχετισμό, εξηγεί ότι όταν το μυαλό δεν ασχολείται με τα δύσκολα, ενεργοποιεί ασυνείδητα τους υπόλοιπους πόρους του από την δεξαμενή των βουβών σκέψεων. Είναι θέμα ικανότητας τελικά , στις πολλαπλές ταχύτητες σκέψεων, η πολυδιάσπαση, κι ας νιώθει κανείς ανίκανος να ολοκληρώσει την πιο απλή διαδικασία χωρίς καθόλου να αφαιρεθεί.
Στο αυτοκίνητο, στις διαδρομές μετακίνησής με κάθε μέσο μεταφοράς , όπως και στο ντους, και σε άλλες μηχανικές καθημερινές συνήθειες, ο εγκέφαλος ξεσκαρτάρει, προγραμματίζει και συχνά κάνει refresh. Είναι η αντανακλαστική διαχείριση της δεξαμενής των σκέψεων, εξηγούν οι ερευνητές, που προσπαθεί να αξιοποιήσει τους πόρους της , ώστε να βρεθεί λύση και συμπέρασμα στα ζητήματα που υποσυνείδητα εξακολουθούν να μας απασχολούν. Μπορεί, συχνά, να φτάσουμε στο σπίτι έχοντας ξεχάσει εντελώς ολόκληρη της διαδρομή! Σ αυτή την περίπτωση η Εργαζόμενη Μνήμη καταλαμβάνει όλη μας την προσοχή.
Επόμενο βήμα των ερευνητών είναι η περισσότερο έξυπνη διαχείριση αυτής της Ικανότητας επ' ωφελεία του χρόνου και της απόδοσής μας. Το πώς πχ μπορεί να την επιστρατεύσει κανείς αντίστροφα, ώστε να συγκεντρώνεται καλύτερα όταν ο χρόνος δεν επαρκεί. Παρ όλα αυτά, οι βουβές διάχυτες σκέψεις μας είναι, όπως τα όνειρα, ο καμβάς του αληθινού ενδιαφέροντος και της ψυχολογίας μας ανά πάσα στιγμή.
Το μυαλό ιεραρχεί και παρεμβαίνει μ αυτό τον μηχανισμό για να επαναφέρει κι αυτά που θα θέλαμε ίσως να ξεχάσουμε, όπως ίσως νομίζουμε, αν όντως η ψυχή μας βαθιά τα διεκδικεί.
σχόλια