ΚΙΝΗΣΗ

Ένα αρχαίο θραύσμα υφάσματος αποκαλύπτει τον πολύχρωμο κόσμο της κλασικής εποχής

Ένα αρχαίο θραύσμα υφάσματος αποκαλύπτει τον πολύχρωμο κόσμο της κλασικής εποχής Facebook Twitter
0


Aντίθετα από την κοινή πεποίθηση, ο κόσμος της αρχαιότητας δεν ήταν μουντός και μονόχρωμος αλλά πολύχρωμος. Κι αυτή είναι μόνο μία από τις πολλές πληροφορίες που μπορεί να μας δώσει για την κλασσική εποχή ένα και μόνο θραύσμα υφάσματος.

Ένα τόσο μικρό κομμάτι της αρχαιότητας μπορέι όμως να δώσει πολλές ακόμη απαντήσεις: Τι περιείχε η γκαρνταρόμπα των γυναικών και των ανδρών της μινωικής εποχής ή τι κληροδότησε το αρχαίο ύφασμα στη σύγχρονη μόδα αλλά και ποια είναι η σχέση του με την αρχιτεκτονική ή με τη θρησκεία;

Τι επιπλέον μπορεί να αποκαλύψει το αρχαιολογικό ύφασμα; «Καταλαβαίνουμε πόσο καλά γνώριζαν οι πρόγονοί μας το φυσικό περιβάλλον, γεγονός που τους επέτρεπε να εκμεταλλευτούν τις πρώτες ύλες. Μας πληροφορεί επίσης με ποιο εργαλείο έγινε η ίνα και ποιο χρησιμοποιήθηκε για το ύφασμα, αλλά και να εντοπίσουμε διακοσμητικά στοιχεία, όπως είναι το κέντημα ή τα κρόσσια» λέει στο ΑΠΕ- ΜΠΕ η Στέλλα Σπαντιδάκη, αρχαιολόγος και συνδιοργανώτρια της ημερίδας «Έρευνα και προβολή του αρχαιοελληνικού υφάσματος στην Ελλάδα», η οποία φιλοξενήθηκε το Σάββατο, στην Αθήνα.

Ο κλάδος της αρχαιολογίας του υφάσματος, επισημαίνει η Στέλλα Σπαντιδάκη, άρχισε να αναπτύσσεται μόλις στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει τεράστια άνθηση παγκοσμίως. «Σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς τομείς της αρχαιολογίας (κεραμική, γλυπτική κλπ), τα αρχαιολογικά υφάσματα είναι ένα τοπίο προς εξερεύνηση που μπορεί ακόμη να μας εκπλήξει» σημειώνει.

Ένα αρχαίο θραύσμα υφάσματος αποκαλύπτει τον πολύχρωμο κόσμο της κλασικής εποχής Facebook Twitter
Λεπτομέρεια ανακατασκευής

Τι εξέπληξε την ίδια;

 

«Πάρα πολλά πράγματα. Ας πούμε, το γεγονός ότι ήταν πάρα πολλοί οι άνδρες στην κλασσική περίοδο που ασχολούνταν με το ύφασμα» απαντά. Και πράγματι: στην κλασική περίοδο, η υφαντική είναι παρούσα τόσο στο σπίτι όσο και στο εργαστήριο, αποτελεί μείζονα οικονομική δραστηριότητα και οι άνδρες απασχολούνται σε διάφορα στάδια της κατασκευής, της διακόσμησης και της εμπορίας των υφασμάτων.

Ο πλούτος πληροφοριών είναι ανεξάντλητος. Κι αυτές είναι πληροφορίες που δίνουν στους ειδικούς τα υφάσματα που έχουν διασωθεί, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται σε ορυκτοποιημένη κατάσταση. Η πορφύρα, για παράδειγμα, το πιο ανθεκτικό απ' όλα τα χρώματα, παραγόταν από τρία είδη κοχυλιών, ενώ για την παρασκευή ενός και μόνο γραμμαρίου βαφής απαιτούνταν δέκα χιλιάδες οστρακοειδή από αυτά τα τρία είδη. Είχε επομένως τεράστιο κόστος, γεγονός που είχε οδηγήσει στην εφεύρεση υποκατάστατων.

Ποια υλικά χρησιμοποιούνταν στην ύφανση;

 

«Κι εδώ η ευρηματικότητα των Αρχαίων ήταν ανεξάντλητη. Από μαλλί κατσίκας έως τσουκνίδα. Και φυσικά κάνναβη» απαντά η Στέλλα Σπαντιδάκη. «Θα σας φανεί τουλάχιστον περίεργο εάν πω ότι ο ελληνικός πολιτισμός εξαπλώθηκε χάρις στην κάνναβη» λέει από την πλευρά του ο Αργύρης Μουντζούρης, ο οποίος θα μιλήσει για τη χρήση αυτού του φυτού στην αρχαία Ελλάδα και τους λόγους της εξαφάνισής της από τη σύγχρονη ιστοριογραφία στην ημερίδα που διοργανώνει το Κέντρο Έρευνας και Συντήρησης Αρχαιολογικού Υφάσματος ARTEX.

Όπως εξηγεί, η ευρύτατη χρήση της ίνας από ήμερη κάνναβη οφείλεται στα μοναδικά χαρακτηριστικά του φυτού: τις εξαιρετικά μεγάλης αντοχής μακριές ίνες που παράγει και την ανθεκτικότητά της στο νερό, κάτι που σημαίνει ότι δεν μουχλιάζει. «Πώς φαντάζεστε ότι έφτασαν τα ελληνικά καράβια στη Σικελία χωρίς να διαλυθούν τα πανιά τους από τις αντιξοότητες ενός τόσο μεγάλου ταξιδιού; Να γιατί κάτι που αρχικά ακούγεται πολύ περίεργο, η συμβολή της κάνναβης στην εξάπλωση του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, τελικά δεν είναι και τόσο» αναφέρει. «Ο δρόμος της κάνναβης είναι παλαιότερος ακόμη και από αυτόν του μεταξιού» προσθέτει.

Οι ειδικοί διαθέτουν σήμερα πληροφορίες για το αρχαιολογικό ύφασμα που δίνουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα όχι μόνο για την υφαντική αλλά και για τις αρχαίες κοινωνίες γενικότερα. Όπως λέει η Στέλλα Σπαντιδάκη, «το αρχαιολογικό ύφασμα μας δίνει την ευκαιρία να φωτίσουμε ακόμη περισσότερο αλλά και κάτω από ένα διαφορετικό πρίσμα τον κλασικό κόσμο».

πηγή: AΠΕ/ΜΠΕ

0

ΚΙΝΗΣΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κόλιν Ρένφριου, ο «λόρδος» της Κέρου

Απώλειες / Κόλιν Ρένφριου (1937-2024): Ο «λόρδος» της Κέρου

Αποδήμησε χθες ένας από τους πλέον επιφανείς αρχαιολόγους που στην Ελλάδα έγινε περισσότερο γνωστός για τις ανασκαφές του στην Κέρο και στο Δασκαλιό και για τη συμβολή του στη λύση του «μυστηρίου» που κάλυπτε για δεκαετίες τα ευρήματα των θέσεων αυτών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μικρά Ασία: Η πηγή στην αρχαιοελληνική Πέργη έχει ξανά νερό μετά από 1.800 χρόνια

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μικρά Ασία: Η πηγή στην αρχαιοελληνική Πέργη έχει ξανά νερό μετά από 1.800 χρόνια

Η κρήνη της Πέργης φέρνει νερό από τον κοντινό ποταμό Κέστρο στην Παμφυλία της Μικράς Ασίας - Τα σχέδια των Τούρκων αρχαιολόγων για πλήρη αποκατάστασή της
ΠΕΤΡΟΣ ΚΡΑΝΙΑΣ
Φυλαχτό που απεικονίζει τον Σολομώντα σε μάχη με τον διάβολο βρέθηκε στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αρχαίο φυλαχτό που απεικονίζει τον Σολομώντα σε μάχη με τον διάβολο βρέθηκε στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας

Το σπάνιο τεχνούργημα βρέθηκε κατά τη διάρκεια ενός συνεχιζόμενου ανασκαφικού έργου στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας στη Μικρά Ασία και χρονολογείται στον πέμπτο αιώνα
THE LIFO TEAM
Ναυάγιο Αντικυθήρων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, ένας θησαυρός της ενάλιας αρχαιολογίας

Η έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: 124 χρόνια υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας» παρουσιάζει τις πιο σύγχρονες αποκαλύψεις και ευρήματα για το θρυλικό ναυάγιο, προσφέροντας την πληρέστερη μέχρι σήμερα καταγραφή της ιστορίας του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ποιοι ήταν οι οικισμοί που αναπτύχθηκαν στην αθηναϊκή πεδιάδα επί Οθωμανών; Ποιες είναι οι πηγές, τα σωζόμενα μνημεία, τα χωριά και τα μοναστήρια που απλώνονται στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Γιώργο Πάλλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Νέα έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Warwick δείχνει ότι η άνοδος του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας ξεκίνησε τουλάχιστον έναν αιώνα νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε
THE LIFO TEAM
Τέχνη σε χρυσό - Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τo χρυσάφι των ελληνιστικών χρόνων έρχεται στο μουσείο Μπενάκη

Σημαντικά κοσμήματα αλλά και τα αποτελέσματα μιας ενδελεχούς έρευνας πάνω στην τεχνογνωσία της κατασκευής των κοσμημάτων των ελληνιστικών χρόνων αποτελούν τους δύο πυλώνες της μεγάλης έκθεσης που ξεκινά στο Μουσείο Μπενάκη. Τριάντα μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων από όλη την Ελλάδα και πέντε μουσεία του εξωτερικού συμμετέχουν στην έκθεση-σταθμό. Η επιμελήτρια Ειρήνη Παπαγεωργίου και ο κοσμηματοποιός και επιστημονικός σύμβουλος Άκης Γκούμας μας ξεναγούν στην έκθεση.
M. HULOT
Πως διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Ιστορία μιας πόλης / Πώς διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Δαυίδ Ναχμία για τη ζωή και την πορεία του πρωτοπόρου συνθέτη του ελαφρού τραγουδιού των αρχών του 20ού αιώνα Αττίκ, την «Μάντρα» του και την ιστορία του τραγουδιού «Ζητάτε να σας πω».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Ιστορία μιας πόλης / Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του Κήπου είναι ίσως μοναδικό στον κόσμο και περιλαμβάνει φυτά όπως η μυρτιά, το κώνειο, ο δίκταμος και η ελιά. Η Κατερίνα Στέφη «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε μια έκταση 1.860 στρεμμάτων, στις βόρειες πλαγιές του Όρους Αιγάλεω.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μεταπτυχιακός φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Η Valeriana φαίνεται να έχει τα χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας των Μάγια, με κεντρικές πλατείες, ναούς και χώρους λατρείας, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη αυλή για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα των Μάγια
LIFO NEWSROOM