Μουδιασμένος λιγάκι, σαν πεταλούδα που μόλις βγήκε από το κουκούλι της ή κάποιου τύπου ξωτικό που για καιρό ήταν σε αχρηστία και ξέχασε τα μαγικά του τρικ, ο Jack Early, γνωστός θρύλος σε (εμάς) τους παλιότερους της σύγχρονης τέχνης μέσα από το καλλιτεχνικό δίδυμο Prutt and Early, κάνει μικρά θαύματα στην γκαλερί Ε31. Εκεί παρουσιάζει την ατομική του έκθεση μετά από περίπου δεκαπέντε χρόνια, τη στιγμή που κανείς δεν ήξερε αν υπάρχει ακόμη ο Early. Η ατμόσφαιρα οικεία και ανοίκεια μαζί, σχεδόν σαν σε δωμάτιο εφήβου απροσδιόριστου φύλου. Τα έργα... ακούγονται μέσα από ηχεία, ο θεατής διαλέγει ποιο πικάπ θα ενεργοποιήσει, σε ποιο χρώμα βινύλιο θα βάλει τη βελόνα, επιλέγοντας με βάση το χρώμα της εγκατάστασης που συνοδεύει κάθε κομμάτι και το σημαινόμενο συμβολισμό. Ακόμα και εάν έχουν αέρα πειραματικής δοκιμής, τα έργα είναι ώριμα. «Φωνάζουν» ότι έγιναν από κάποιον σπάνιο καλλιτέχνη, ο οποίος κάποτε με τις ιδέες του γυρνούσε τον κόσμο ανάποδα. Και γι' αυτούς που δεν το καταλαβαίνουν, κάπου εν είδη τοιχογραφίας ο Jack Early αφηγείται την ιστορία του. Απλά και συγκεκριμένα, αβίαστα και άμεσα σαν παραμύθι.
Δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορούσε να είναι: Όταν δυο νέα ερωτευμένα αγόρια με τη φιλοδοξία να γίνουν καλλιτέχνες καταφέρνουν να κινήσουν σύσσωμο τον κόσμο της τέχνης (ανάμεσα τους τον Jeff Koons, τον Richard Prince και άλλους γνωστούς καλλιτέχνες που ήταν fan τους) να πάει να τους βρει στο στούντιό τους στο Brooklynπροκειμένου να αγοράσει έργα τους και να τους κλείσει εκθέσεις. Όταν πριν από τα τριάντα τους έχουν ήδη πίνακες σε όλα τα μουσεία και ατομική έκθεση στην303 gallery. Και όταν μετά από τα εγκαίνια ενός από τα πιο σημαντικά τους project, το «The Red White Blue Red Black Green Project» στην Leo Castelli, η «New York Times» τους ονομάζει ρατσιστές και τους αποκαθηλώνει από καλλιτεχνικό τους βάθρο προκειμένου να συζητηθεί η πολιτική ορθότητα, η άλλη νέα μόδα της εποχής στην Αμερική. Και ο κόσμος ξαφνικά σταματάει να τους μιλά, αλλάζει πεζοδρόμια όταν τους βλέπει.
O Early λέει ότι την άλλη μέρα ο Pruitt έκλαιγε με λυγμούς. Η κατρακύλα ήταν μεγάλη και άδικη, από αυτές που γίνονται μέσα σε μια μέρα και μόνο στην Αμερική. Το ζευγάρι χώρισε, απομονώθηκαν στα σπίτια τους... να βλέπουν από μακριά τους φίλους τους, την Karen Killimnik, τον Damien Hirst, την Elisabeth Peyton, να προοδεύουν. Πέρσι συνάντησα το Robert Pruitt στο Freeze Art Fair ντυμένο Κοάλα να «διευθύνει» ένα ενδιαφέρον flea market που είχε δημιουργήσει σε μια gallery και να μοιράζει ψεύτικα δολάρια με την υπογραφή του. Είχε κάνει το come back λίγα χρόνια πριν. Τώρα στην Αθήνα, πιο ήπια, ο Jack Early δοκιμάζει και δοκιμάζεται.
Πώς αποφάσισες να δουλέψεις με τον Robert Pruitt;
Ερωτευτήκαμε ο ένας τον άλλον στη Σχολή Καλών Τεχνών. Έτσι τα παρατήσαμε στο δεύτερο χρόνο και πήραμε ένα λεωφορείο με κατεύθυνση τη Νέα Υόρκη. Θέλαμε να γίνουμε καλλιτέχνες. Πιάσαμε λοιπόν ένα δωμάτιο στο Chelsea Ηotel και αρχίσαμε την κοινή ζωή μας με ημερήσιο προϋπολογισμό για φαγητό 5 δολάρια και για τους δύο. Κάναμε τα πάντα μαζί! Δουλεύαμε μαζί, σκεφτόμασταν μαζί, πληρώναμε το νοίκι μαζί, μοιραζόμασταν ακόμη και το ίδιο doughnut. Θυμάμαι ήταν τότε κοντά στα Χριστούγεννα και είχαμε βρει και οι δύο δουλειά στο πολυκατάστημα Macy's. Εγώ υποδυόμουν το ξωτικό στο Μacy's santa land και ο Rob πουλούσε γυναικεία γάντια στον τρίτο όροφο. Κάθε μεσημέρι βρισκόμασταν για μεσημεριανό στην καφετέρια του Macy's. Εγώ ακόμη και εκεί έπρεπε να φορώ την πράσινη στολή του ξωτικού και ο Rob, για να με κάνει να νιώσω καλύτερα, ερχόταν φορώντας ένα ζευγάρι γυναικεία γάντια... Δουλεύαμε πάντα ως ομάδα, ακόμη και πριν γίνουμε το δίδυμο Pruitt-Early.
Και μετά, φαντάζομαι, ήρθε άμεσα η τεράστια επιτυχία. Θυμάμαι όταν ήμουν στην Καλών Τεχνών άκουγα παντού για τους Pruitt and Early... Είχατε εκτοξευτεί στα ουράνια μέχρι αυτή την ατομική στον Castellis! Τι παράξενη αντίδραση! Ποιοι πιστεύεις ότι είναι οι πραγματικοί λόγοι πίσω από μια τόσο υπερβολική, σχεδόν ομαδική, επίκριση;
Νομίζω πως μεγάλο μέρος της αρνητικής αντίδρασης που προκάλεσε η έκθεση στην γκαλερί του Leo Castellis είναι αποτέλεσμα των ανθρώπινων φοβιών. Οι καιροί τότε άλλαζαν πολύ απότομα, τα ραδιόφωνα το γύριζαν από το ροκ στο ραπ μέσα σε μία νύχτα. Ο κόσμος τα είχε χάσει! Επίσης το κίνημα της πολιτικής ορθότητας είχε μόλις κάνει την εμφάνισή του και οι κριτικοί της τέχνης και οι δημοσιογράφοι ήθελαν πολύ να γράφουν γι' αυτό. Η έκθεσή μας με την εικονογραφία γύρω από τη μαύρη κουλτούρα εκείνη τη δεδομένη στιγμή ήταν η καλύτερη ευκαιρία για κάτι τέτοιο! Πολύ τρελό, ο κόσμος μετά δεν μας μιλούσε! Η έκθεση «The Red White Blue Red Black Green Project» ήταν πραγματικά πολύ καλή δουλειά και έγινε τη σωστή ώρα, σε σχέση με το πνεύμα της εποχής! Και ο κόσμος της τέχνης έχει αρχίσει να το συνειδητοποιεί αυτό τώρα!
Σας στοίχισε πολύ! Φαντάζομαι πως η απόφαση να μην ξαναπατήσεις σε χώρο τέχνης και να μην ξανακάνεις τέχνη για τόσο πολύ καιρό ήταν αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης. Τι ήταν αυτό που σε πλήγωσε περισσότερο;
Μα φυσικά μας πλήγωσε τρομερά να θεωρούμαστε μέσα σε μια μέρα ρατσιστές! Δεν ήταν κάτι που είχε περάσει ποτέ από το μυαλό μας! Δεν το είχαμε καν φανταστεί! Γιατί; Το δίδυμο Pruitt-Early δεν μπόρεσε να επιβιώσει μέσα σε αυτή την αρνητική κατάσταση και να σου πω σχεδόν και εγώ προσωπικά δυσκολεύτηκα πολύ να επιβιώσω... Τότε υποσχέθηκα στον εαυτό μου ότι δεν θα ξανακάνω ποτέ τέχνη και έκανα να πατήσω σε χώρο τέχνης 12 ολόκληρα χρόνια!
Και τι ήταν αυτό που σε «κρατούσε» μέσα σε αυτά τα χρόνια της προσωπικής σου αποχής από την τέχνη;
Βασικά έκανα πολλές δουλειές απλά για να επιβιώσω - ακόμη και doorman έγινα σε ένα κτίριο της Upper East Side Νew York. Ήμουν πραγματικά πολύ στενοχωρημένος, αλλά κάτι πολύ ωραίο με βρήκε σε αυτή την πορεία. Κάποια στιγμή ανακάλυψα ότι μπορούσα να γράψω μουσική! Αυτό ήταν μια τεράστια έκπληξη! Παρόλο που δεν έχω ποτέ σπουδάσει μουσική ούτε παίζω επαγγελματικά κάποιο όργανο, άρχισα ξαφνικά να ψιθυρίζω αυτές τις μελωδίες που έρχονταν από το κεφάλι μου με στίχους και όλα. Έτσι άρχισα να τις ηχογραφώ! Εάν έβλεπα στο μετρό κάποιον να περπατά με banjo ή με βιολί και χρειαζόμουν αυτά τα όργανα, απλά τους σταματούσα και τους ρωτούσα εάν θα μπορούσαν να ηχογραφήσουν ένα τραγούδι με μένα χωρίς να τους ξέρω. Τις περισσότερες φορές ζητώ από τους φίλους μου να τραγουδούν τα κομμάτια. Κάποια στιγμή χρειαζόμουν κάποιον που να παίζει fiddle (λαϊκό όργανο της Αμερικής) για ένα τραγούδι και τυχαίνει να δω κάποιον στο μετρό να κρατάει μια θήκη σαν αυτήν του fiddle. Τον ρώτησα εάν ήταν fiddle και μου απάντησε πως είναι βιολί, τον ρώτησα εάν γίνεται να κάνει το βιολί του να ακούγεται σαν fiddle και μου είπε ότι ίσως θα μπορούσε να δοκιμάσει! Έτσι απλά πήγαμε σπίτι μου, του μουρμούρισα τη μελωδία, την έπαιξε στο βιολί και την ηχογράφησα! Κάπως έτσι γεννιούνται τα κομμάτια μου. Μια άλλη φορά ζήτησα από τη φίλη μου Erica να τραγουδήσει ένα νανούρισμα που είχα γράψει. Ήταν έγκυος όταν το ηχογραφήσαμε. Όταν γεννήθηκε ο γιος της τής το χάρισα. Είναι πολύ γλυκό να σκέφτεσαι ότι αυτό το τραγούδι, το οποίο τραγουδάει η μητέρα του (ουσιαστικά σε αυτόν), μετά θα περάσει στα χέρια του και όταν είναι μεγάλος θα μπορεί πάντα να το παίζει, ακόμη και στα παιδιά του! Και τα παιδιά του στα παιδιά τους και το κομμάτι θα πηγαίνει από γενιά σε γενιά.
Τι ήταν αυτό που σε έκανε να γυρίσεις πίσω. Να ξανακάνεις έκθεση με πλαστικές δημιουργίες σε μια αίθουσα τέχνης;
Η μουσική είναι σαν τη γλυπτική! Μπορεί να γεμίσει ένα δωμάτιο και μπορεί να είναι τόσο δυνατή όσο μπορεί να τη μεγαλώσει κανείς, γυρίζοντας το κουμπί ρύθμισης της έντασης! Μου αρέσει πολύ που αυτά τα τραγούδια εμφανίστηκαν στο κεφάλι μου, στη ζωή μου, και που τα έπαιξα ξανά και ξανά ώσπου σιγά σιγά συνειδητοποίησα ότι ποτέ δεν έπαψα να είμαι καλλιτέχνης. Μου φαίνεται απλά σωστό να τα εκθέσω με αυτό τον τρόπο τώρα στην γκαλερί Ε31.
σχόλια