Ρώτησα πρόσφατα την ερμηνεύτρια Βούλα Σαββίδη αν το τραγούδι ''Ο Φόβος'' σε μουσική και στίχους Μάνου Χατζιδάκι, ήταν το πλέον πολιτικοποιημένο τραγούδι του συνθέτη, από το έργο του ''Ο Οδοιπόρος, το μεθυσμένο κορίτσι και ο Αλκιβιάδης''. Το έργο αυτό πρωτοπαρουσιάστηκε στο μουσικό θέατρο ''Πολύτροπον'' στην Πλάκα με τη Σαββίδη μεταξύ της αφηγήτριας Ελένης Μανιάτη και των ερμηνευτών Φερενίκης Βαλαρή, Μαρίας Κάτηρα, Γιάννη Δημητρά και του Ευτύχιου Χατζηττοφή που τραγούδησε τον ''Φόβο'', τόσο σε εκείνες τις παραστάσεις, όσο και στη δισκογραφία.
Με τον ''Φόβο'' του, ο Μάνος Χατζιδάκις έμοιαζε να κλείνει το μάτι στους φοιτητές της εποχής. Χωρίς να τους χαϊδεύει ή να τονώνει το επαναστατικό τους φρόνημα.
Κάτι είχα ακούσει σχετικά και η Σαββίδη δε με διέψευσε. Παρ' όλα αυτά ποτέ δε θα μάθουμε, μια και ο Χατζιδάκις διαφωνούσε κάθετα με όλη αυτή την έκρηξη του πολιτικού τραγουδιού από σημαντικούς ομότεχνούς του. Βρισκόμαστε όμως μέσα στην εφταετία της χούντας και όχι στη Μεταπολίτευση, επομένως μπορούμε τώρα να ισχυριστούμε με μια προσεχτική ακρόαση των στίχων του ''Φόβου'' πως και πάλι ο συνθέτης επιχείρησε να κάνει έστω τη δική του επανάσταση δια της αλληγορίας και της ποίησης.
Ψήγματα από τη στιχουργική του Χατζιδάκι στο συγκεκριμένο τραγούδι (Κι αν το αίμα ξεχειλίσει/ σαν ποτάμι θα κυλήσει/ μεσ' στο φόβο/ απ' το φόβο) προϋπήρξαν στη συλλογή ''Μυθολογία Β'' με τα περισσότερα ποιήματα γραμμένα στις ΗΠΑ τον καιρό της αμφισβήτησης, του χιπισμού και των ''Reflections'' με τους New York Rock And Roll Ensemble.
Αλλά και από ρυθμολογικής άποψης, ο ''Φόβος'' δεν ήταν μπαλάντα σαν τις υπόλοιπες του κύκλου. Διέθετε ένα κάπως αγχωτικό τέμπο, πρωτότυπο ομολογουμένως για χατζιδακικό τραγούδι.
Και κάτι ακόμη: Ο Ηλίας Λιούγκος που εκείνη την περίοδο γνώρισε τον Χατζιδάκι, χωρίς να έχει ακόμη συνεργαστεί μαζί του, μου αφηγήθηκε πώς κάθε βράδυ στο ''Πολύτροπον'' οι νέοι θαμώνες αποθέωναν τον ερμηνευτή Ευτύχιο Χατζηττοφή κάθε φορά που έλεγε τον ''Φόβο''.
Με τον ''Φόβο'' του, ο Μάνος Χατζιδάκις έμοιαζε να κλείνει το μάτι στους φοιτητές της εποχής. Χωρίς να τους χαϊδεύει ή να τονώνει το επαναστατικό τους φρόνημα.
σχόλια