Στις 23 Φεβρουαρίου του 1966 ο Γιώργος Παπαστεφάνου πρωτογνώρισε την Αρλέτα στην Ύδρα, να τραγουδάει με κιθάρα στην παρέα της κομμάτια από Το Άξιον Εστί του Θεοδωράκη και τους Όρνιθες του Χατζιδάκι. ''Θέλεις να γίνεις τραγουδίστρια;'' τη ρώτησε! Κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι της στην ελληνική μουσική και δισκογραφία της εποχής, για την ακρίβεια, ''Εγεννήθη ημίν Τζόαν Μπαέζ'' ήταν τα λόγια του Παπαστεφάνου στον φίλο του, Νότη Μαυρουδή!
Λογικό, λοιπόν, το πρώτο 45άρι δισκάκι που σύστησε την Αρλέτα στο κοινό της εποχής να περιείχε στίχους του Παπαστεφάνου, που τότε υπόγραφε ως Στεφάνου. Στο ένα κομμάτι, την ''Ερημιά'', με τη μουσική του Γιάννη Σπανού. Στο άλλο, το ''Δέκα στρατιώτες κι ένας λοχαγός'', επίσης σε μουσική Σπανού, οι στίχοι ήταν του Κώστα Γεωργουσόπουλου.
Άλλα δύο τραγούδια από τον παρθενικό δίσκο της Αρλέτας που ''ρίχτηκαν'' στην αγορά ως 45άρι ήταν το ''Η μέρα τέλειωσε'' του Νίκου Χουλιαρά και το ''Τώρα θ'ανοίξω τα φτερά'' των Γιώργου Κοντογιώργου - Γιώργου (Παπα)στεφάνου.
Το φθινόπωρο του 1966 κυκλοφορεί ο πρώτος μεγάλος δίσκος της 21χρονης ερμηνεύτριας με την πράα φωνή. Συντελεστές του ο Γιώργος Παπαστεφάνου φυσικά, ο Χουλιαράς, ο Μαυρουδής, ο Άκος Δασκαλόπουλος, ο Γεωργουσόπουλος, ο Σπανός, ο Κοντογιώργος, ο Γιάννης Κακουλίδης και, πάνω απ' όλους, ο Αλέκος Πατσιφάς, με τον οποίο η Αρλέτα θα διατηρούσε σχέσεις αγάπης και μίσους μέχρι το θάνατο του. Δύο τραγούδια απ'αυτό το δίσκο, ''Το λιβάδι'' του Χουλιαρά και το ''Κάποιες νύχτες'' των Γ. Σπανού - Κ. Γεωργουσόπουλου, έμελλε να λογοκριθούν , με αποτέλεσμα να αφαιρεθούν από την πρώτη σπάνια έκδοση.
Καμία λογοκρισία όμως δεν κατάφερε να ανακόψει τη δημοφιλία εκπληκτικών τραγουδιών από το ντεμπούτο της Αρλέτας, όπως το ''Μια φορά θυμάμαι'' των Γιάννη Σπανού - Γιώργου Παπαστεφάνου. Για την ιστορία να πούμε ότι οι ερωτικοί στίχοι δεν άρεσαν στην ερμηνεύτρια, που τους ήθελε περισσότερο επαναστατικούς. Ο Παπαστεφάνου, όμως, επέμεινε και τελικά το κομμάτι αποτελεί μέχρι σήμερα, μισό αιώνα από τη δημιουργία του, σήμα κατατεθέν της! Κυκλοφόρησε ξανά σε δίσκο 45 στροφών το 1968 και στην άλλη πλευρά είχε τη ''Βαλκυρία του κάδρου'' σε μουσική Γιάννη Σπανού και στίχους Ισιδώρας Καμαρινέα, ίσως για να βοηθούσε εμπορικά το τρίτο προσωπικό άλμπουμ της Αρλέτας, όπως θα δούμε.
Το 1967 κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Αρλέτα 2", στο οποίο η καλλιτέχνιδα παρουσίασε για πρώτη φορά μία δική της σύνθεση, ''Τα μικρά παιδιά''. Ενδεχομένως ο τίτλος ''Αρλέτα 2'' που ήθελε ο Πατσιφάς να βασιζόταν στα αντίστοιχα δισκογραφικά βήματα της Joan Baez, συγκεκριμένα τα άλμπουμ ''Joan Baez Vol. 2'' (1961) ή ''Joan Baez/5'' (1964) κλπ. Γεγονός είναι ωστόσο πως ο δίσκος αυτός περιείχε δύο τραγούδια των Μ. Χατζιδάκι - Ν. Γκάτσου από τον ''Ματωμένο Γάμο'' του Lorca (δόθηκαν από τον Χατζιδάκι στον Πατσιφά λόγω της φιλίας τους), τον λογοκριμένο από τη χούντα ''Τρελό του χωριού'' σε μουσική και στίχους Αρλέτας, ακόμη ένα κομμάτι της Αρλέτας σε στίχους Θανάση Ιωαννίδη και μερικές άλλες μπαλάντες των Νίκου Χουλιαρά, Νότη Μαυρουδή, Γιώργου Κοντογιώργου, Άκου Δασκαλόπουλου, Κώστα Σωκρατίδη και Γιάννη Κακουλίδη. Το ''Φώναξε με'' των Ν. Μαυρουδή - Α. Δασκαλόπουλου θεωρείται πια μια all time classic μπαλάντα που την ηχογράφησε τα επόμενα χρόνια και η Χάρις Αλεξίου.
Ο τρίτος δίσκος της Αρλέτας (και ο πιο αγαπημένος μου ever) βγήκε στα 1968 με τίτλο ''Στο ρυθμό του αγέρα''. Πανέμορφο εξώφυλλο με την Αρλέτα στα βράχια του Περάματος, φωτογραφημένη από τη Θεοδώρα Ντάκου, και με μία ελαφρώς psychedelic, στα διεθνή πρότυπα, γραμματοσειρά! Μια σειρά από κιθαριστικές μπαλάντες των Γιάννη Σπανού, Γιώργου Ρωμανού, Γιάννη Γλέζου, Γιώργου Κοντογιώργου και της Αρλέτας σε στίχους των Θεοδώρας Ντάκου, Κώστα Ουράνη, Μάρως Λήμνου, Παυλίνας Παμπούδη, Παύλου Μάτεσι, Βασίλη Ρώτα και Ισιδώρας Καμαρινέα. Προβλήματα και πάλι με τη λογοκρισία, αλλά και η πρωτότυπη μελοποίηση του Γιώργου Ρωμανού σε ένα ποίημα του αρχαίου Κινέζου ποιητή Σι Τσινγκ, μεταφρασμένο από τον Όμηρο Μπεκέ - μάλιστα στο εν λόγω κομμάτι που έκλεινε το άλμπουμ, κιθάρα έπαιζε ο ίδιος ο Ρωμανός. Για το χαριτωμένον του πράγματος, να πούμε ότι το 1994, στην ψηφιακή επανέκδοση του δίσκου, η Αρλέτα αφιέρωσε τη ''Βαλκυρία του κάδρου'' στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο με τα εξής λόγια: ''Τη Βαλκυρία του κάδρου την αφιερώνω στον κύριο Τσαγκαρουσιάνο, ο οποίος με βρίζει χωρίς να τον ξέρω. Φαίνεται ότι είναι αλλεργικός στις ευαισθησίες. Περαστικά του!!!'' Προ ημερών, πάντως, η Αρλέτα αναθεώρησε, χαρακτηρίζοντας ασήμαντη την αφορμή της ''αφιέρωσης'' της και πρόθυμα έδωσε συνέντευξη στον γράφοντα για το LIFO.gr!
Επόμενος δίσκος κι ενώ στην τραγουδίστρια έχει επιβληθεί μποϊκοτάζ από τη χούντα (τουλάχιστον σε ότι αφορά τις ζωντανές εμφανίσεις της), τα ''12+1 τραγούδια'' του Μάνου Χατζιδάκι, που ενορχήστρωσε ο Γιώργος Κοντογιώργος ενόσω ο συνθέτης απουσίαζε στις ΗΠΑ. Ένα μεγάλο όνειρο γινόταν πραγματικότητα για την Αρλέτα: Να ηχογραφήσει Χατζιδάκι με τη φωνή της έστω και σε β΄εκτέλεση! Κι αν ο Χατζιδάκις με τον Πατσιφά μαζί αρνήθηκαν να δώσουν στην Αρλέτα δύο κομμάτια από τον ''Κύκλο του CNS'' για να έμπαιναν στο δίσκο, το μήνυμα του συνθέτη από την Αμερική έλεγε τα εξής: ''Να τα ερμηνεύσει σωστά αφήνοντας την τόσο όμορφη φωνή της μ' όλη την ευαισθησία της, πιστή στη μουσική''. Βρισκόμαστε στα 1969 και - κατά τη γνώμη μου - μέχρι σήμερα τα ''12+1 τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι'' με την Αρλέτα αποτελούν έναν από τους ομορφότερους δίσκους με επανεκτελεσμένο χατζιδακικό υλικό. Το εξώφυλλο, ο φάκελλος, καθώς και όλα τα κείμενα που συνόδευαν την έκδοση, σχεδιάστηκαν - γράφτηκαν στο χέρι από την ίδια την Αρλέτα! Ποτέ η Αρλέτα δεν ξανατραγούδησε Χατζιδάκι, είχε όμως την εκτίμηση του για όλα τα επόμενα χρόνια!
Ένα από τα πιο παράξενα και ιδιαίτερα άλμπουμ της Αρλέτας ήταν το πέμπτο της, κατά σειρά, οι ''Έξι μέρες'' του 1970. Εδώ όλες οι ενορχηστρώσεις ήταν του Τάσου Καρακατσάνη και έπαιζαν μουσικοί της χατζιδακικής οικογένειας (Β. Τενίδης, Ν. Τσεσμελής, Τ. Καλλίρης, Τ. Διακογιώργης κ.α.) Ένας ήχος πολύ κοντά στο λεγόμενο psych/folk ιδίωμα σε μια σειρά σουρεαλιστικών τραγουδιών με τη μουσική και την ερμηνεία της Αρλέτας και τους στίχους της Παυλίνας Παμπούδη. Η ιδιαιτερότητα του βασιζόταν στο ότι για πρώτη φορά η Αρλέτα παρουσίαζε ένα δικό της συνθετικό concept με ορισμένο θέμα της στιχουργού Παμπούδη στα 8 από τα συνολικά 10 τραγούδια. Πολύ τολμηρός δίσκος, πάντως, ειδικά μετά τα πολυσυλλεκτικά προσωπικά άλμπουμ της ερμηνεύτριας, απ' τα οποία όλο και κάποια ''επιτυχία'' ξεπηδούσε.
Έξι χρόνια έκανε η Αρλέτα να ξαναβγάλει δίσκο! Είχαν προηγηθεί τα πήγαινε - έλα της στην Αγγλία, ένας μεγάλος τσακωμός με τον Πατσιφά της Lyra και η συμμετοχή της στην οριακή ''Τρίτη Ανθολογία'' του Σπανού το ΄75. Ένα χρόνο μετά, το 1976, παρουσιάζει το άλμπουμ ''Ταξιδεύοντας'' σε μουσική κυρίως του φίλου της, Ανέστη Τριανταφύλλου. Αν το ''Ταξιδεύοντας'' ήταν η πρώτη της εμφάνιση, άνετα θα την κατέτασσε κανείς στην pop - rock σκηνή της εποχής. Δώδεκα μπαλάντες, ηλεκτρικές ενίοτε, των Α. Τριανταφύλλου, Σ. Χρυσοστομίδη και Α. Σπύρου σε στίχους της Αρλέτας και δύο μελοποιήσεις στους Federico Garcia Lorca και Bertolt Brecht. Ξεχωριστά τα κομμάτια ''Ο Λάκης'' για έναν φίλο της Αρλέτας που είχε εγκαταλείψει την Καλών Τεχνών και έμπλεξε με τα παιδιά των λουλουδιών στο Παρίσι, καθώς και ''Το δέντρο της Ανατολής'', όπου η Αρλέτα έβαζε για πρώτη φορά τη φωνή της σε λαϊκότροπη σύνθεση.
Το 1978 η Αρλέτα ηχογραφεί επιτέλους με τη φωνή της το κλασικό ''Romancero Gitano'' του Lorca στη μελοποίηση του Μίκη Θεοδωράκη και στην απόδοση του Οδυσσέα Ελύτη. Ένα έργο που ο Θεοδωράκης προόριζε για την ίδια κι είχαν ξεκινήσει μάλιστα και πρόβες, τους πρόλαβε όμως η 21η Απριλίου του 1967. Τα τραγούδια τελικά ηχογραφήθηκαν σε α΄εκτέλεση στο εξωτερικό με τη Μαρία Φαραντούρη, περίμεναν όμως την ερμηνεία της Αρλέτας. Το άλμπουμ ολοκληρώθηκε, έτσι, τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης με την Αρλέτα και τον κορυφαίο Βασίλη Ρακόπουλο στις δύο κιθάρες με ελαφρώς ''ροκίζουσες'' αυτοσχεδιαστικές τάσεις. Ένα αριστούργημα! Κι επειδή τα εφτά κομμάτια του ''Romancero Gitano'' δεν έφταναν για να φτιάξουν ένα LP, η Αρλέτα πρόσθεσε και μερικά ακόμη αγαπημένα της τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Λεπτομέρεια: Τον προηγούμενο χρόνο, το 1977, η Αρλέτα είχε τραγουδήσει μαζί με τον νεαρό Ηλία Λιούγκο στο ''Παιδί της Γης'' του Νότη Μαυρουδή, αποκλειστικά σε ποίηση του Μάνου Χατζιδάκι.
Το 1981 είναι η χρονιά που το ''Ένα καπέλο με τραγούδια'' κάνει την εμφάνιση του στα δισκοπωλεία. Το άλμπουμ που η δημιουργός του αγαπάει περισσότερο απ' όλα τα άλλα μέχρι σήμερα, με τις μεγάλες επιτυχίες της, ''Ο λύκος'' και ''Το καφενείο'', όπως και με την ουσιαστική συμβολή στις κιθάρες του Βασίλη Ρακόπουλου και του ''Παναρκούδη'' Θανάση Μπίκου. Μουσική και στίχοι της ίδιας. Η Αρλέτα αφιέρωνε το ''Ένα καπέλο με τραγούδια'', ''Στον Άγνωστο Ακροατή, θύμα του πολέμου των εκατομμυρίων και των φιλοδοξιών''.
Το "Περίπου" του 1984 σηματοδοτεί το επιτυχημένο συνταξίδεμα της με τον τραγουδοποιό Λάκη Παπαδόπουλο και τη στιχουργό Μαριανίνα Κριεζή. Στο εξώφυλλο η γάτα Σερενάτα έμελλε να χαρίσει στην Αρλέτα ένα από τα δύο-τρία "σουξέ" στην καριέρα της, όπως τα χαρακτηρίζει η ίδια (τα άλλα ήταν το ''Μια φορά θυμάμαι'' στα 60s και το "Μπαρ το Ναυάγιο" στα 90s). Κλασικός δίσκος πια, το ''Περίπου'' περιείχε έντεκα τραγούδια του Παπαδόπουλου σε στίχους των Κριεζή, Κυριάκου Ντούμου, Θάνου Φουργιώτη, Γιώργου Παππά, Αρλέτας, καθώς και δύο ωραίες μελοποιήσεις στον ποιητή Νίκο Καββαδία. Το άλμπουμ έκλεινε με τους διονυσιακούς φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς της Αρλέτας και του Λάκη Παπαδόπουλου στο κομμάτι ''Αρτεσιανό φρέαρ''. Επανεκδόθηκε το 2008 από τους Modern Times του Γιαννίκου και ο τίτλος βλακωδώς άλλαξε σε ''Σερενάτα''...
Λογικό ύστερα από μια επιτυχία δύο δημιουργοί να συνεργάζονται εκ νέου. Το άλμπουμ ''Τσάι γιασεμιού'' του 1985 ήταν πάλι σε μουσική του Λάκη Παπαδόπουλου και στίχους αποκλειστικά της Μαριανίνας Κριεζή. Δύο κομμάτια που δικαιώθηκαν στη μάχη με το χρόνο ήταν το ''Batida de Coco'', ο ορισμός της τότε σύγχρονης καλόγουστης ελληνικής pop, και η αριστουργηματική μπαλάντα ''Τα ήσυχα βράδια''. Η Αρλέτα, φως - φανάρι, έχει κατακτήσει τη νεότερη γενιά ακροατών με πολύ προσεκτικές επιλογές και κινήσεις! Η μεταγραφή της από την ιστορική Lyra στην CBS είναι γεγονός!
Ποιος θα αρνιόταν στην Αρλέτα, ύστερα από δυο επιτυχημένους δίσκους, να ξανακάνει το κέφι της, όπως τό'χε κάνει και το 1970 με τις ''Έξι μέρες''; Το LP ''Ζητάτε να σας πω'' του 1987 έκλεινε μέσα του την αγάπη της για το λεγόμενο ''ελαφρό'' τραγούδι αλλοτινών δεκαετιών, τις μνήμες από το τραγούδι των γονιών της και τα ακούσματα του ραδιοφώνου. Κομμάτια των Αττίκ, Σουγιούλ, Τραϊφόρου, Ραπίτη κ.α. που η Αρλέτα απογείωσε με τις ευαίσθητες χαμηλότονες ερμηνείες της.
Λογικό και το ακόλουθο δισκογραφικό βήμα της, ύστερα από 22 χρόνια παρουσίας στην ελληνική μουσική. Ένας ζωντανά ηχογραφημένος δίσκος με υπέροχες ενορχηστρώσεις σε τραγούδια δικά της και των Μίκη Θεοδωράκη (εξαιρετική η μετατροπή του καζαντζιδικού ''Παράπονο'' σε μπαλάντα), Γιάννη Σπανού, Νότη Μαυρουδή, Ελένης Καραΐνδρου, Λάκη Παπαδόπουλου. Στις ''Δέκα και μία Νύχτες'' του 1988 η Αρλέτα ηχογράφησε για πρώτη φορά το ''Let it be'' των Beatles στα αγγλικά, όπως και τέσσερα κομμάτια του Χατζιδάκι από τον ελληνικό κινηματογράφο και τα ''Reflections''. Ένα live άλμπουμ με ουσία και με μια αναμονή χρόνων, που άξιζε στην τραγουδοποιό και ερμηνεύτρια! 'Οχι σαν σήμερα - αν μου επιτρέπεται ένα σχόλιο - που δεν έχει κλείσει ο άλλος μια πενταετία στη δισκογραφία και κυκλοφορεί σε δίσκο τη συναυλία του.
Εκτός έδρας" βαφτίζεται το 13ο άλμπουμ της Αρλέτας, προϊόν της συνεργασίας της με τη συνάδελφο της, ερμηνεύτρια και συνθέτρια Σοφία Βόσσου. Στο εξώφυλλο οι δύο γυναίκες δημιουργοί ποζάρουν σε ένα αγαπησιάρικο ενσταντανέ, ενώ στο περιεχόμενο βρίσκουμε μερικά πολύ ωραία τραγούδια σαν το "Αγαπάω τη βροχή", τα "Παιχνίδια της νύχτας" και το "Rodeo". Ο δίσκος αυτός, έχω ακούσει την Αρλέτα να λέει πως ήταν ο πρώτος της και από τους πρώτους γενικά στο ελληνικό τραγούδι που βασιζόταν αρκετά σε αμιγώς ηλεκτρονικά στοιχεία. Είμαστε στα 1989.
Έχοντας συμμετάσχει σε δίσκους των Σταμάτη Κραουνάκη και Νότη Μαυρουδή δίπλα στους Βίκυ Μοσχολιού, Κώστα Μακεδόνα, Ελένη Βιτάλη, Αλίκη Βουγιουκλάκη κ.α., το πέρασμα για την Αρλέτα στα 90s σηματοδοτείται με μια τεράστια επιτυχία! Πρόκειται φυσικά για ''Το Μπαρ το Ναυάγιο'' μέσα από τον επόμενο προσωπικό δίσκο της, το ''Άσε τα κρυφά κρυμμένα'' του '91. Κανένα άλλο τραγούδι δεν κατάφερε να επισκιάσει το σουξέ του εν λόγω τραγουδιού με το βίντεο-κλιπ του να σημειώνει αντίστοιχη επιτυχία από την κρατική και την ανερχόμενη τότε ιδιωτική τηλεόραση. Στο ''Άσε τα κρυφά κρυμμένα'', η Αρλέτα συνεργάζεται για πρώτη φορά με τη στιχουργό Sunny Μπαλτζή σε ένα κομμάτι.
Ιδιαίτερη δουλειά και η επόμενη, το άλμπουμ ''Μετά τιμής'' του 1993. Η Αρλέτα παραμένει εξωστρεφής ύστερα από την επιτυχία του ''Μπαρ το Ναυάγιο'' και ερμηνεύει τραγούδια που αγαπάει, των Γιάννη Παπαϊωάννου, Σταμάτη Κραουνάκη - Λίνας Νικολακοπούλου, Κώστα Καπνίση, Απόστολου Χατζηχρήστου και άλλων δημιουργών. Μεγάλη στιγμή η ερμηνεία της στο κραουνακικό ''Πάτωμα'' και στο, γνωστό από τον Μάρκο Βαμβακάρη, ''Να πεθάνεις''.
Ο ''Έμπορος ονείρων'' του 1995 ήταν ένα άλμπουμ που θα χαρακτηριζόταν pop στο σύνολο του με πανέμορφες μπαλάντες της ίδιας της Αρλέτας. Ξεχώρισαν οι ''Μάγισσες με ομπρέλες'' και το ''Λεωφορείο Νο 2''. Ακολουθεί η σιωπή με εξαιρέσεις τη συμμετοχή της σε ένα άλμπουμ του Τάσου Ποταμιάνου και παλιότερες ηχογραφήσεις της σε δουλειές συναδέλφων της. Η μουσική έχει αλλάξει. Το έντεχνο και η στροφή στην παράδοση μεσουρανούν, καινούργιοι ταργουδοποιοί κάνουν την εμφάνιση τους. Οι πάντες όμως δείχνουν τον δέοντα σεβασμό στην Αρλέτα.
Τελευταίος προσωπικός δίσκος για την Αρλέτα το διπλό CD ''Και πάλι χαίρετε'' το 2009 από τη Lyra εποχής Γιαννίκου. Είχε μεσολαβήσει η περιπέτεια της υγείας της, το βαρύτατο εγκεφαλικό που κόντεψε να τη σκοτώσει, αλλά ο θεός της Μουσικής είχε άλλη άποψη! Ευτυχώς! Αρωγοί της στο νέο ξεκίνημα ο παραγωγός και φίλος από τα παλιά, Γιώργος Μακράκης, ο Ηλίας Κατελάνος στην αμιγώς ηλεκτρονική επένδυση κάποιων κομματιών και ο Βασίλης Ρακόπουλος στην ενορχήστρωση όλου του υλικού - ένα ιλιγγιώδες υλικό, αποτελούμενο από 25 τραγούδια, καινούργια και επανεκτελέσεις παλιών. Μεταξύ αυτών, ένα τραγούδι που η Αρλέτα ξεχωρίζει και που το δούλευε επί σειρά ετών: Το ''Εξάρχεια (Τέλος εποχής)'' με τους στίχους της Sunny Μπαλτζή. Το άλμπουμ ''Demo'' που κυκλοφόρησε κι αυτό το 2010 από τη Lyra είναι μια πολύ ιδιαίτερη αρχειακή έκδοση της Αρλέτας και θα μας απασχολήσει σε κάποιο επόμενο αφιέρωμα.
σχόλια