Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο με τίτλο «Του ανταποκριτή μας στο Λονδίνο Καρλ Μαρξ - 22 επίκαιρες ανταποκρίσεις για τη "New York Daily Tribune"», πρόκειται να κυκλοφορήσει στις 26 Νοεμβρίου από τις Εκδόσεις Καστανιώτη, σε μετάφραση της Μαριάννας Τζιαντζή, με τον Νίκο Στραβελάκη να έχει την επιμέλεια της έκδοσης και να υπογράφει τα συνοδευτικά κείμενα.
Τα 22 άρθρα αυτής της έκδοσης γράφτηκαν απευθείας στα αγγλικά όταν ο Μαρξ εργαζόταν ως επαγγελματίας δημοσιογράφος, επίσημος ανταποκριτής της «New York Daily Tribune», μιας ημερήσιας αμερικανικής εφημερίδας πολύ πλατιάς κυκλοφορίας.
Τα κείμενα αυτά μάς εισάγουν στον τρόπο σκέψης του Μαρξ, την ατμόσφαιρα της εποχής του αλλά και σε κορυφαίας σημασίας θεωρητικές συλλήψεις του, τις οποίες θα επεξεργαζόταν συστηματικά στο μετέπειτα έργο του. Μας μεταφέρουν στη δεκαετία του 1850, σε έναν κόσμο που ζει στον απόηχο της καπιταλιστικής κρίσης του 1847 και των επαναστάσεων που συντάραξαν την Ευρώπη το 1848.
Για τον ίδιο τον Μαρξ, είναι το διάστημα ανάμεσα στο «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» και την ίδρυση της Πρώτης Διεθνούς. Παράλληλα, συμπίπτει με την περίοδο συγκέντρωσης του υλικού για τη συγγραφή του «Κεφαλαίου», όταν δηλαδή ο Μαρξ βρισκόταν μόνιμα εγκατεστημένος στο Λονδίνο και μελετούσε σε βάθος την πολιτική οικονομία.
Τα άρθρα του βιβλίου έχουν ομαδοποιηθεί σε τρεις κατηγορίες: τις γεωπολιτικές εξελίξεις, μια και σήμερα ζούμε σε μια περίοδο ανάλογων δραματικών αναδιατάξεων του παγκόσμιου σκηνικού, την κατάσταση της εργατικής τάξης, αφού και στις μέρες μας διαπιστώνουμε τη συμπίεση των μισθών και την ισοπέδωση των εργασιακών δικαιωμάτων και, τέλος, την οικονομία, καθώς η μεγάλη καπιταλιστική κρίση του 2007-2008 έχει μεταβάλει καθοριστικά τη ζωή των ανθρώπων τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκόσμια.
«Τα άρθρα του Μαρξ δείχνουν ότι πράγματι τον εξέφραζε η πασίγνωστη ρήση του Τερέντιου "humani nihil a me alienum puto" ("τίποτα το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο").
Τίποτα απ' όσα αφορούσαν την εργατική τάξη, την καθημερινή ζωή της, τα βάσανα και τους αγώνες της δεν του ήταν ξένο. Τον ενδιέφερε η σχέση φτώχειας κι εγκληματικότητας, τον ενδιέφεραν τα πάντα, ακόμα και τα "ψιλά" της επικαιρότητας.
Το 1855, σε μια γερμανική εφημερίδα, σχολίαζε ακόμα και τα ποτά-μπόμπες και τα νοθευμένα τρόφιμα με προσθήκη χημικών για χρώμα, άρωμα κτλ., που ήταν ολέθρια για την υγεία, μιλώντας ειρωνικά για τον εμπορικό ανταγωνισμό που ταυτίζεται με την ελευθερία "να δηλητηριάζεις και να δηλητηριάζεσαι" (ως επιχειρηματίας και ως καταναλωτής).
Πέρα όμως από το γλαφυρό ύφος των ανταποκρίσεων του Μαρξ, πέρα από τις πολλές χιουμοριστικές πινελιές τους, αυτό που επιπλέον εντυπωσιάζει τον σύγχρονο αναγνώστη είναι η άρνησή του να αποδεχτεί τις κυρίαρχες αλήθειες και δόγματα, είναι η αναζήτηση του κοινού νήματος ανάμεσα στο επίκαιρο και το "παραδοσιακό".
Το ίδιο ισχύει και για τη βαθιά, αλλά πάντα τεκμηριωμένη, περιφρόνησή του για τους επιφανείς πολιτικούς της εποχής του, καθώς και για τον αστικό Τύπο – και όχι μόνο τον βρετανικό. Με συγκεκριμένα στοιχεία αποκαλύπτει τη "διαπλοκή" (τότε δεν την έλεγαν έτσι) ανάμεσα στους επιχειρηματίες, τη μοναρχία, τις κυβερνήσεις και τα δημοσιογραφικά τους όργανα.
Με ειρωνεία που σπάει κόκαλα, κονιορτοποιεί την αστική ηθική, φιλανθρωπία και υποκρισία», σημειώνει στον πρόλογο του βιβλίου η Μαριάννα Τζιαντζή.
Info
Καρλ Μαρξ - «Του ανταποκριτή μας στο Λονδίνο Καρλ Μαρξ - 22 επίκαιρες ανταποκρίσεις για τη "New York Daily Tribune"»
Εκδόσεις Καστανιώτη
Μετάφραση: Μαριάννα Τζιαντζή
σχόλια