Τα φύκια είναι όμορφα και κομψά δείγματα της θαλάσσιας χλωρίδας, κινούνται με χάρη στο κύμα όπως τα μαλλιά που ανεμίζουν στον άνεμο. Εκτός του νερού όμως μετατρέπονται σε πράσινη γλίτσα και μόνο λίγοι και ιδιαίτεροι άνθρωποι εκτιμούν την ομορφιά τους. Η Anna Atkins, η οποία γεννήθηκε το 1799 και πέθανε το 1871 στο Κέντ της Αγγλίας, τα θαύμαζε και το 1843 δημιούργησε το πρώτο φωτογραφικό λεύκωμα αφιερωμένο σε αυτόν τον θαλάσσιο οργανισμό. Το λεύκωμα ονομαζόταν Φωτογραφίες των Βρετανικών Φυκιών και αποτελούνταν από πολλούς τόμους τους οποίους εμπλούτιζε μέσα σε ένα διάστημα 10 ετών χρησιμοποιώντας της νέα για την εποχή τεχνική της κυανοτυπίας.
Το λεύκωμα της είναι το πρώτο φωτογραφικό έργο γυναίκας και το πρώτο βιβλίο που δημιουργήθηκε αποκλειστικά με φωτογραφικά μέσα. Η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης διαθέτει ένα από τα 13 γνωστά εναπομείναντα αντίτυπα και αποκτήθηκε το 1985 από τους απογόνους του εφευρέτη της κυανοτυπίας, Sir John Herschel.
Πρόκειται για μια πρώιμη μορφή φωτογραφίας, όπου ένα αντικείμενο τοποθετείται πάνω σε φωτοευαίσθητο χαρτί με επίστρωση χρωστικής μπλε Πρωσσίας, και στη συνέχεια εκτίθενται και τα δύο στην ηλιακή ακτινοβολία.
Το πιθανότερο είναι πως ο ίδιος ο Herschel δίδαξε στην Atkins την τεχνική της κυανοτυπίας. Πρόκειται για μια πρώιμη μορφή φωτογραφίας, όπου ένα αντικείμενο τοποθετείται πάνω σε φωτοευαίσθητο χαρτί με επίστρωση χρωστικής μπλε Πρωσσίας, και στη συνέχεια εκτίθενται και τα δύο στην ηλιακή ακτινοβολία. Ο Herschel με τον πρωτοπόρο της φωτογραφίας Henry Fox Talbot — ο οποίος πραγματοποιούσε "φωτογενή σχέδια" με παρόμοιο τρόπο, ανήκαν στον κύκλο του πατέρα της Atkins επιστήμονα John George Children, ο οποίος ενθάρρυνε την ενασχόληση της κόρης του με την επιστήμη. Πριν πειραματισθεί με την κυανοτυπία η Anna είχε κάνει τα σχέδια για την μετάφραση του 1823 του έργου του Jean Lamarck το Γένος των Οστράκων. Η αφιέρωση στο βιβλιο της έχει ως εξής: "στον πολυαγαπημένο μου πατέρα αφιερώνεται η απόπειρα αυτή."
Κάποιοι ισχυρίζονται πως η πρώτη γυναίκα φωτογράφος ήταν η σύζυγος του Talbot καθώς εκείνη πειραματίσθηκε με το μέσο εν έτει 1839, η Atkins όμως παρήγαγε το πρώτο έργο. Συνέλλεξε πολλά από τα είδη η ίδια, τοποθετώντας τα φύκια σε γυαλί για να επιτύχει πολλές εκθέσεις. Οι φωτογραφίες αρχικά σκοπό είχαν σκοπό να συνοδεύσουν το Εγχειρίδιο των Βρετανικών Φυκιών του William Harvey, και στην εισαγωγή στο βιβλίο της έγραψε ότι το νέο μέσο αντιμετώπισε "την δυσκολία της δημιουργίας ακριβών σχεδίων αντικειμένων τόσο μικροσκοπικών όσο των Φυκιών και των Τριβονημάτων." Την ίδια περίπου περίοδο οι γυναίκες της Βικτωριανής εποχής δημιουργούσαν λευκώματα με φύκια και άλγες, κάτι που σήμαινε πως παρότι η Atkins ήταν σπάνια περίπτωση γυναίκας που εργαζόταν στο επιστημονικό πεδίο, οι φωτογραφίες της ήταν κατά κάποιον τρόπο αποδεκτή ως συγγενική αυτών των ευγενών ασχολιών.
Αργότερα δημιούργησε λευκώματα με άνθη και φτέρες, συνεχίζοντας το έργο της με την κυανοτυπία. Η κληρονομιά της δεν είναι ολοκληρωτικά ξεχασμένη. Πέρυσι τον Μάρτιο η Google την τίμησε με ένα doodle για τα 216α γενέθλια της αλλά σπάνια αναφέρεται στην ιστορία της τέχνης μαζί με τους άνδρες σύγχρονους της. Οι κυανοτυπίες της Atkins είναι υπνωτιστικές με τις διαφορετικές αποχρώσεις του πρωσικού μπλε, θυμίζοντας την υποθαλάσσια κομψότητα των φυκών.
Στοιχεία από το The New York Public Library digital collection
σχόλια