«Η ιδέα προέκυψε ύστερα από πολλά χρόνια ιχνηλασιών στα νησιά, από συζητήσεις με νέους και ηλικιωμένους, περιπέτειες και γλέντια με φίλους καλούς. Πρόκειται για μια φωτογραφική καταγραφή όλων των κατοικημένων νησιών του Αιγαίου μέσω πορτρέτων των ανθρώπων που κατοικούν εκεί. Φιγούρες που με το πάθος τους για τον τόπο τους και την αστείρευτη επιθυμία τους για ζωή έχουν καταφέρει να κρατήσουν ζωντανό τον παλμό του Αιγαίου» εξηγεί ο φωτογράφος Κωνσταντίνος Σοφικίτης για το νέο του πρότζεκτ με την ονομασία «Marabou Aegean», το οποίο παρουσιάζει στη LiFO.
Το Marabou είναι ένα ταξίδι σε ανέκδοτες ιστορίες ανθρώπων, επαγγέλματα υπό εξαφάνιση, ξεχασμένα έθιμα και παραδόσεις. «Οι φιγούρες του Αιγαίου είναι η ψυχή του. Είναι όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που δεν συνδέονται απλώς με ένα παρατσούκλι, ένα σπάνιο ταλέντο και ένα χαρακτηριστικό βλέμμα, αλλά με μοναδικές ιστορίες που συνθέτουν την ταυτότητα της θάλασσάς μας. Ετερόκλητοι άνθρωποι με κοινό χαρακτηριστικό την αγάπη για τον τόπο τους, το πάθος για τη διαφύλαξή της ιστορίας του και την αστείρευτη επιθυμία για ζωή».
Μέσα από αυτό το πρότζεκτ «αφηγηματικής φωτογραφίας» ο Κωνσταντίνος φιλοδοξεί να γνωρίσει τους ανθρώπους με τα σκαμμένα από την αλμύρα πρόσωπα και το καθάριο βλέμμα και να γίνει μέρος των συναρπαστικών ιστοριών που διηγούνται μέσα στα καφενεία. Το coffee table book που θα προκύψει, με υλικό από την επίσκεψη σε 70 περίπου κατοικημένα νησιά στο Βορειοανατολικό Αιγαίο, στις Κυκλάδες, τις Σποράδες και στα Δωδεκάνησα, θα έχει λαογραφικό χαρακτήρα καθώς διασώζει κομμάτια από τη ζωή των «λαϊκών» θρύλων αυτών των νησιών.
Το Marabou Project είναι ένα ταξίδι σε ανέκδοτες ιστορίες ανθρώπων, επαγγέλματα υπό εξαφάνιση, ξεχασμένα έθιμα και παραδόσεις. «Οι φιγούρες του Αιγαίου είναι η ψυχή του. Είναι όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που δεν συνδέονται απλώς με ένα παρατσούκλι, ένα σπάνιο ταλέντο και ένα χαρακτηριστικό βλέμμα, αλλά με μοναδικές ιστορίες που συνθέτουν την ταυτότητα της θάλασσάς μας».
Για την κάλυψη των 70 νησιών υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί ένα χρονικό διάστημα 20-25 μηνών. Παράλληλα, η βιντεοσκόπηση του εγχειρήματος, τόσο θεματικά, σε μορφή επεισοδίων, όσο και συγκεντρωτικά, σε μορφή ντοκιμαντέρ, θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με το φωτογραφικό πρότζεκτ. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Κωνσταντίνος έχει λάβει πρόσκληση για να παρουσιάσει το πρότζεκτ στο Πανεπιστήμιο του Yale, παρουσίαση που, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού αναβλήθηκε για το προσεχές διάστημα.
Αλέξανδρος
Αυτοπροσδιορίζεται εύστοχα ως μετά-αστός που μέσα από μια εσωτερική προεργασία, κατάφερε να κλείσει τον κύκλο της πόλης και να μετατοπίσει το κέντρο βάρους στον αιγιακό χώρο.
Ζει στον ορεινό όγκο της Άνδρου, στο σπίτι που έχτισε με τα χέρια του, και προσπαθεί και ως ένα σημείο έχει καταφέρει να βρει τον σωστό ρυθμό των πραγμάτων. Η περιβαλλοντική συνείδηση και ο σεβασμός στη φύση έχουν γίνει σκοπός ζωής και ηθική ευθύνη. Το αποτέλεσμα έχει σημασία, αλλά το σημαντικότερο είναι πως παραμένει συνεπής σε αυτά που πιστεύει.
Παπα-Γιάννης
Παπά-Γιάννης ο Μεσαριανός, ακάματος φάρος πνευματικότητας, μέσα από την προσωπική του διαδρομή και παρουσία φωτίζει συνδετικά το παρελθόν με το παρόν της Άνδρου.
Δεν ταξίδεψε ποτέ ως ναυτικός, από τους 53 συμμαθητές του στο σχολείο οι 50 έγιναν καπετάνιοι, εκείνος αποφάσισε να γίνει πνευματικός αγωγός στον τόπο του. Όμως τη θάλασσα την αγαπάει και κυλάει στο αίμα του. Το αισθάνεσαι όταν μιλάει για τη γαλάζια της απεραντοσύνη, όταν σου λέει ότι η θάλασσα για τον Ανδριώτη είναι το καθρέφτισμα των πόθων του και των καημών του.
Για πολλές δεκαετίες έχει κοινωνήσει τις σημαντικότερες στιγμές, χαρούμενες και δυσάρεστες, στη Χώρα και τα χωρία της Άνδρου. Απύθμενο πηγάδι εμπειριών και αναμνήσεων.
Θυμάται το '40, όταν κηρύχτηκε ο πόλεμος, ήταν οχτώ χρονών, το πρωί πήγανε στο σχολείο κανονικά, έγινε διάλειμμα, το κουδούνι δεν ξαναχτύπησε να μπουν για το επόμενο μάθημα, και τα παιδιά του γυμνασίου έκαναν παρέλαση με τη σημαία, όχι όπως συνήθως, την είχαν απλωμένη. Θυμάται τα μαθήματα αεράμυνας, τα καταφύγια, σειρήνες δεν είχε η Άνδρος, η καμπάνα έδινε το σύνθημα και ειδοποιούσε τον κόσμο.
Θυμάται στις γιορτές, του Αγίου Νικολάου, του Αγίου Δημητρίου, του Αγίου Γεωργίου, πήγαιναν στα σπίτια που γιόρταζαν και την πρωτοχρονιά πήγαιναν σε όλα τα σπίτια σαν κινούμενο πανηγύρι που δεν τελείωνε. Τότε είχαν άλλη αξία οι γιορτές, οι άνθρωποι ήταν πιο δεμένοι.
Θυμάται τα πρώτα χρόνια της ιερατείας του, που η Άνδρος και τα χωρία της ήταν γεμάτα ζωή και τις Κυριακές οι εκκλησίες γέμιζαν, και πώς έφυγε ο κόσμος και έμειναν λίγοι στην Άνδρο και οι εκκλησίες άδειασαν.
Δεν είναι η ζωή που ήταν παλιά, η ζωή όμως συνεχίζεται, τρέχει, και πρέπει να τρέξεις και εσύ μαζί της, μας λέει και εμείς νιώθουμε πως όσο και να γεράσει το σώμα, η ψυχή του αντέχει να υπηρετεί τον σκοπό της.
Αποστόλης
Για τον Αποστολή ο χορός είναι ιεροτελεστία. Ξέφρενα βήματα μιας ελεύθερης ψυχής που συνδέουν αρμονικά το τώρα με το πριν και τα μελλούμενα.
Όλα αυτά τα χρόνια, ακάματος και χαρούμενος «ήρωας» στα γεμάτα χορούς πανηγύρια της Ικαρίας, κράτησε ζωντανό τον ρυθμό του ικαριώτικου, παρέα πάντα με τους συντοπίτες του και μια καράφα «θεϊκό» κρασί.
Ως ναυτικός έχει κάνει κάμποσες φορές τον γύρο του κόσμου, μα πουθενά δεν βρήκε ένα μέρος με εκείνες τις τέλειες ισορροπίες που του προσφέρει το χωριό του.
Κάθε μέρα, εκεί στο Καρκινάγρι, από το ίδιο σημείο ο Αποστολής απολαμβάνει το γέρμα του ήλιου και αρκεί μια προτροπή για να ανοίξει την καρδιά του και να μοιραστεί τις ιστορίες μιας ζωής αληθινής και αυθόρμητης, όπως το χαμόγελό του.
Δημήτρης Μεσούρης
Μια υπερβατική μορφή που καταφέρνει να αποκαλύψει μια διαφορετική προσέγγιση, αναζητώντας τον ψυχικό πλούτο, μακριά από τα υλικά αγαθά. Ένας γνήσια ασκητικός θεματοφύλακας και ραψωδός της γνώσης και της ιστορίας του ελληνικού πνεύματος.
Πονάει την άγρια ομορφιά της φύσης και τη σέβεται, γιατί μόνο έτσι μπορεί να ισορροπήσει και να νιώσει σε υπαρξιακή αρμονία. Πιστεύει ότι όταν το θέλει ο άνθρωπος γίνεται ενέργεια που δημιουργεί και επικοινωνεί δονούμενα κύματα αγάπης και αλληλοπροστασίας.
Ζει σε μια αγροικία από χώμα, ξύλο, πέτρα και φως, τίποτε άλλο. Με τα διαβάσματά του και το βιολί του, χωρίς ρεύμα, γιατί η αταραξία της ψυχής ξεκινάει από τα μάτια, και όταν τα μάτια είναι σε ένταση, ούτε το σώμα ούτε η ψυχή μπορούν να γαληνέψουν.
Σταμάτης Βατούγιος (Ταμής)
Παρόλο που έκανε 4,5 χρόνια στα βαπόρια και έχει ζήσει πολλά χρόνια στην Αθήνα, στη Νέα Υόρκη και στην Ιταλία, δεν ήξερε και δεν έμαθε ποτέ να ζει στην πόλη, μακριά από την φύση. «Εξωπραγματική κατάσταση, φώτα ψεύτικα, σίδερο, τσιμέντο, πλαστικά όλα, καμένα πράγματα, ό,τι αγγίζεις στα σπίτια τα σύγχρονα».
Τίποτα δεν μπόρεσε να τον κρατήσει φυλακισμένο. Ζει ανάμεσα στα αστέρια, το νερό και το χώμα, στο πετρόκτιστο σπίτι του προπάππου του, σε ένα χωριό της Ικαρίας, γεμάτο καλοσύνη, χωρίς παράθυρα, χωρίς πόρτες, χωρίς τίποτα που να τον περιορίζει.
Κουμαριές, ελιές, φρύγανα, βελανιδιές, βράχια άγρια και το χώμα πράσινο από τη βροχή, όλα σε αρμονία, και ο Ταμής γαλήνιο κομμάτι αυτής της αρμονίας και ακούραστο σύμβολο της αγνότητας και της σοφίας.
Ένας πιστός εργάτης της ψυχής που δεν προσδοκά τίποτα γιατί είναι ελεύθερος, εύχεται όμως καλή ανάσταση και ο άνθρωπος να μην περιμένει την άνοιξη και το Πάσχα, αλλά να ανασταίνεται κάθε μέρα ηθικά, ψυχικά, σωματικά.
Λεωνίδας Αθανασακούλης
Ο Λεωνίδας έχει φάει και έχει δώσει πολύ ξύλο στο ρινγκ και έχει δεχτεί πολλά χαστούκια απ' τη ζωή. Το βλέπεις στο πρόσωπό του και σ' το λέει και ο ίδιος με μια δόση υπερηφάνειας. «Ο πόνος είναι πόνος», λέει, «και ο άνθρωπος δεν συνηθίζει το ξύλο, όσο και αν φάει και όσο και αν δώσει». Το σημαντικό είναι ότι ακόμη στέκεται όρθιος και συνεχίζει να δίνει τον αγώνα του με κάθε δύναμη και κάθε ελπίδα που του έχει απομείνει.
Πλέον ζει στο χωριό της γυναίκας του, στο Πορτιανού, αγοράζει και πουλάει ό,τι μπορείς να φανταστείς, ακόμα και τα βουνά της Λήμνου, όπως καυχιέται.
Τον συναντήσαμε στο μεσιτικό γραφείο του, «πνιγμένο» μέσα σε μεγάλες ξύλινες ταμπέλες με την επιγραφή «ΠΩΛΕΙΤΑΙ». «Όλα πωλούνται και όλα έχουν μια τιμή, αρκεί να έχεις χρήμα» λέει με εμπειρία και πικρία συγχρόνως και σίγουρα μέσα σε αυτά βάζει και τα βουνά.
Χρήστος Μπουλώτης
Έχει τιμηθεί από πανεπιστήμια και ακαδημίες σε Ελλάδα και εξωτερικό. Είναι διακεκριμένος αρχαιολόγος, πολυδιαβασμένος και πολυβραβευμένος συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας, ποιητής και σπουδαίος συλλέκτης, μα πάνω από όλα είναι άνθρωπος με σπάνιες ευαισθησίες και τρυφερότητα, βγαλμένος από εποχές πιο ρομαντικές και λιγότερο κυνικές.
Αφιέρωσε τη ζωή του σε ό,τι πραγματικά αγάπησε και αυτό φαίνεται στο γεμάτο γαλήνη βλέμμα του, στον τρόπο που μιλάει και υπάρχει ανάμεσά μας.
Κοιτάει προς το Κάστρο και τον τούρκικο γιαλό, όσο συγκινημένος αφηγείται ιστορίες και γεγονότα που τον καθόρισαν και διαμόρφωσαν την προσωπικότητά του και τις αξίες που πρεσβεύει.
Από εδώ ξεκίνησε η αγάπη του για την αρχαιολογία, όταν μικρός έθαβε αντικείμενα στην ακροθαλασσιά και μετά έψαχνε να τα βρει. Ακούραστος εξερευνητής των αρχαίων πολιτισμών του Αιγαίου, προσπαθεί να φέρει στην επιφάνεια ένα προγονικό παρελθόν γεμάτο φως, την ίδια στιγμή που δημιουργεί κόσμους φανταστικούς, συμβολικούς, γεμάτους λυρισμό και αγνότητα, με αγάλματα που κρυώνουν, γάτους καλλιτέχνες και έρωτες ανάμεσα σε λεύκες και άλογα.
Εδώ από όπου ξεκίνησαν όλα στο αγαπημένο του νησί, έφτιαξε με ανιδιοτελή αγάπη και προσωπικό μόχθο ένα μουσείο παλιών παιχνιδιών και παιδικών βιβλίων. Ένα καθολικό μνημείο στην παιδική αθωότητα και ανεμελιά για να μας θυμίζει ότι τελικά είμαστε ό,τι έχουμε χάσει.
=====
Ο Κωνσταντίνος Σοφικίτης είναι επαγγελματίας φωτογράφος, μέλος του Lens Culture society (Magnum Photos) και συνεχιστής της οικογενειακής παράδοσης στη φωτογραφία, καθώς ο πατέρας του, Δημήτρης Σοφικίτης, είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες φωτογράφους. Το 2017 κατέκτησε την 1η θέση στον διεθνή διαγωνισμό Sony World Photography Awards (Open, Street Photography category), προτάθηκε για τον τίτλο του Καλύτερου Φωτογράφου από τον ίδιο διαγωνισμό στην κατηγορία της φωτογραφίας δρόμου και ανακηρύχθηκε Καλύτερος Έλληνας Φωτογράφος από τη Sony (Best Greek Photographer, Sony). Η συμμετοχή του στην Μπιενάλε Βενετίας το 2017 συγκαταλέχθηκε στις ελάχιστες ελληνικές συμμετοχές σε Μπιενάλε Τέχνης στη Βενετία. Την ίδια χρονιά, δημιούργησε ένα project στο Βιετνάμ το οποίο κατατάχθηκε στο 20% των καλύτερων συμμετοχών παγκοσμίως για τη Lens Culture Street Photography Awards.
Έχει ταξιδέψει στο Περού, στη Βολιβία, στην Κολομβία, στην Κόστα Ρίκα και στα νησιά Γκαλαπάγκος, στην Κούβα, στο Βιετνάμ, στην κεντρική και βόρεια Αμερική, στη Μαδαγασκάρη, στην Ισλανδία, σε νησιά της Καραϊβικής και σχεδόν σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, άλλες φορές για δικά του φωτογραφικά projects και άλλες για projects εταιρειών με τις οποίες συνεργάζεται.
Αρωγοί στην προσπάθειά του για την πραγματοποίηση του Marabou είναι οι Δημήτρης Σοφικίτης, Τρύφων Κλης, Κατερίνα Παπαποστόλου, Βασίλης Γκούτης, Βάνια Αγγελάρα, Νικόλ Ανδριωτάκη, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Πέτρος Σοφικίτης, ο επιστημονικός σύμβουλος Νίκος Κανελλόπουλος, καθώς και ο συγγραφέας Ιωάννης Γ. Τσατσαρης, τον οποίο ευχαριστεί για τη γνώση, τις παρατηρήσεις και τις συμβουλές του.
Τις παραπάνω αφηγήσεις των ανθρώπων που απαθανάτισε με τον φακό του ο Κωνσταντίνος έχει επιμεληθεί ο Τρύφων Κλης.
Επιμέλεια Έκδοσης: @katerina.papapostolou
Βίντεο: @petrossofikitis / @billygoutis_videography_ / Δημήτρης Σοφικίτης
#marabou_aegean #aegeanbinner @marabouproject
σχόλια