Μια λέξη που αρχίζει από ρ, με εννιά γράμματα: τρία φωνήεντα και έξι σύμφωνα****

Όταν συνηθίζεις το τέρας αρχίζεις να του μοιάζεις.

Μάνος Χατζιδάκις

Μπορείτε να μου βρείτε σας παρακαλώ μια λέξη που να αρχίζει από ρ; Θα σας πω εγώ μία. Με εννιά γράμματα. Τρία φωνήεντα και έξι σύμφωνα παρατεταγμένα στη σειρά. ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ. Μάλιστα, αυτή η λέξη που διδάσκεται ως φαινόμενο στα σχολεία. Για κάθε μορφή της γράφεται και μια διαφορετική έκθεση, η οποία βαθμολογείται συνήθως σκληρά με τα δεδομένα του εκπαιδευτικού συστήματος. Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. Ρατσισμός είναι να μισείς κάτι που τυχαία δεν είσαι. Και το μίσος είναι καταστροφικό.

Θυμάμαι ξεκάθαρα ένα περιστατικό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Εγώ οχτάχρονο στην Τρίτη δημοτικού να γυρίζω από το σχολείο στο σπίτι. Όταν έφτασα δέχτηκα με μεγάλο ενθουσιασμό τις επιβραβεύσεις της μητέρας μου. Την έπιασε λέει η δασκάλα μου να την συγχαρεί για τη διαγωγή μου. Τι διαγωγή μωρέ άνθρωπε; Ποιό οχτάχρονο είναι εκείνο που να μην έχει καλή διαγωγή σύμφωνα με τα κοινωνικά standards;Το γεγονός; Προσέφερα τους μαρκαδόρους μου σε έναν Αλβανό συμμαθητή μου σε αντίθεση με τα υπόλοιπα παιδιά της τάξης που τον θεωρούσαν βρωμιάρη εξαιτίας της καταγωγής του. Δεν έφταιγαν εκείνα. Κοίταξα την μητέρα μου με απορία. Δεν είχα καταλάβει τι ήταν το τόσο καλό που έκανα. Δυσκολεύομαι ακόμη να καταλάβω.

Λυπάμαι και φοβάμαι για τον καθένα από εμάς ξεχωριστά. Γιατί όλοι διαφορετικοί γεννιόμαστε και διαφορετικοί πεθαίνουμε. Τι και αν είσαι μετανάστης, τι και αν πιστεύεις στο Χριστό ή στο Βούδα, τι και αν είσαι straight, γκέι ή trans, τι και αν σου αρέσει να ακούς μουσική ή να βλέπεις μπάλα στην TV, τι και αν γεννήθηκες μελαχρινός ή ξανθός; Άνθρωπος μέσα σε ανθρώπους.

Όσο μεγαλώνω λυπάμαι. Λυπάμαι και φοβάμαι για τον καθένα από εμάς ξεχωριστά. Γιατί όλοι διαφορετικοί γεννιόμαστε και διαφορετικοί πεθαίνουμε. Τι και αν είσαι μετανάστης, τι και αν πιστεύεις στο Χριστό ή στο Βούδα, τι και αν είσαι straight, γκέι ή trans, τι και αν σου αρέσει να ακούς μουσική ή να βλέπεις μπάλα στην TV, τι και αν γεννήθηκες μελαχρινός ή ξανθός; Άνθρωπος μέσα σε ανθρώπους.

Δεν ζήτησα ποτέ την έγκριση των γονιών μου όσον αφορά τα άτομα του κύκλου μου. Ούτε και πρόκειται να το κάνω. Θεωρούσα πάντοτε και θεωρώ δεδομένο πως οφείλω να δείχνω σεβασμό σε όποιον δεν απειλεί την ακεραιότητα μου.

Ένα πολύ κοντινό μου πρόσωπο μου είπε «Δεν θα βρεις πουθενά την αποδοχή που ζητάς». Ίσως και να μην τη βρω. Όμως σίγουρα θα με βρει εκείνη μέσα από αυτούς που με θέλουν πραγματικά στη ζωή τους.

Δεν ξέρω προς τα πού οδεύουμε. Οι εποχές είναι δύσκολες λένε. Ή μήπως τις κάνουμε δύσκολες; Περνώντας στα παιδιά μας λανθασμένες ιδέες και πρότυπα, δείχνοντας τους έναν στατικό τρόπο ζωής και μια ανοχή σε καταστάσεις που δεν πρέπει; Όλοι και όλες το παίζουν επαναστάτες και κόντρα επαναστάτες. Όλοι κάνουν το καλύτερο και πάλι στα ίδια είμαστε.

Πριν λίγες ημέρες περπατώντας στο λιμάνι του Πειραιά είδα μια κοπέλα και ένα κοριτσάκι γύρω στα δέκα να κοιμούνται κάτω από ένα κάδο σκουπιδιών. Στάζανε στον ιδρώτα. Χλωμές και οι δυο. Δεν σκέφτηκα. Πήρα ένα λίτρο νερό και ένα κρουασάν από το περίπτερο και τους τα πήγα δίπλα στις κούτες που κάθονταν. Άρπαξαν το μπουκάλι σαν «ζώα» κυριολεκτικά. Πεθαμένες στην πείνα και στη δίψα. Μακάρι να ήταν μόνο αυτές. Χιλιάδες χιλιάδων περιφέρονται σε όλη τη χώρα σε μια κατάσταση που δεν ταιριάζει σε άνθρωπο. Ρώτησα τα ονόματα τους. Μου είπαν με σκυμμένο κεφάλι πως είναι τσιγγάνες. Τι λέτε; Έπρεπε να αφήσω αυτά τα θλιμμένα μάτια και τα άδεια στομάχια ακόμη πιο άδεια;

Καταγγέλλω. Όχι μόνο το κράτος, αλλά όλους και όλες που ζουν πλάι στην υπεροψία και στα θέλω τους, αυτούς που κάθονται αμέριμνοι μπροστά από τις οθόνες των υπολογιστών τους, αυτούς που σπαταλάνε ολόκληρους μισθούς σε ρούχα και μπιχλιμπίδια και σε εκείνους που βασίζονται σε θεωρίες όπως «Τι να κάνω εγώ, αφού δεν υπάρχει πρόνοια;». Αν δεν μπορείτε να κάνετε κάτι γιατί δικαίωμα σας είναι η αποχή από τα κοινά, τουλάχιστον μην παραπονιέστε. Μιλώντας λαϊκά «Δεν θέλω να γίνω σαν τα μούτρα σας» και θα φροντίσω να μάθω στα παιδιά μου μεγαλώνοντας τις έννοιες της ισότητας, του σεβασμού και της ελευθερίας. Μάλλον είμαι και εγώ λίγο ρατσίστρια δεν νομίζετε;