Στην πρώτη γραμμή της κλιμάκωσης των διαδηλώσεων στο Ιράν βρίσκονται οι γυναίκες της χώρας, μετά τον θάνατο μιας 22χρονης, που ήταν υπό κράτηση για παραβίαση του νόμου περί χιτζάμπ.
Τα πλήθη επευφημούσαν ενώ οι γυναίκες έκαιγαν τα χιτζάμπ τους στο Σάρι την Τρίτη, καθώς οι αναταραχές συνεχίστηκαν για πέμπτη νύχτα και εξαπλώθηκαν σε περισσότερες πόλεις.
Ακτιβιστές είπαν ότι δύο άνδρες διαδηλωτές σκοτώθηκαν από πυρά των δυνάμεων ασφαλείας στην Ουρμία και το Πιρανσάχρ.
Ένας βοηθός της αστυνομίας φέρεται να σκοτώθηκε επίσης στο Σιράζ.
Τουλάχιστον έξι άνθρωποι πιστεύεται ότι έχουν σκοτωθεί από τότε που ξέσπασαν οι διαδηλώσεις ενάντια στους νόμους για το χιτζάμπ και την αστυνομία ηθικής μετά τον θάνατο της Mahsa Amini.
Η 22χρονη από το Κουρδιστάν πέθανε στο νοσοκομείο την Παρασκευή, μετά από τρεις ημέρες που ήταν σε κώμα.
Ήταν με τον αδερφό της στην Τεχεράνη όταν συνελήφθη από την αστυνομία ηθικής, η οποία την κατηγόρησε ότι παραβίασε τον νόμο που απαιτούσε από τις γυναίκες να καλύπτουν τα μαλλιά τους με χιτζάμπ ή μαντίλα και τα χέρια και τα πόδια τους με φαρδιά ρούχα. Έπεσε σε κώμα λίγη ώρα αφού κατέρρευσε σε ένα κέντρο κράτησης.
In the city of Gorgan, Golestan province, women of different ages set fire to their headscarves tonight on the fifth day of nationwide protests over the death of #MahsaAmini, 22, after her arrest by morality police for "improper" hijab.pic.twitter.com/GGaTltZ6go
— Shayan Sardarizadeh (@Shayan86) September 21, 2022
Για το περιστατικό έχουν υπάρξει αναφορές ότι αστυνομικός χτύπησε στο κεφάλι την Amini με ρόπαλο ενώ υπάρχουν πληροφορίες ότι τη χτύπησε και περιπολικό, όπως δήλωσε η αναπληρώτρια Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Nada al-Nashif.
Η αστυνομία αρνήθηκε ότι υπήρξε κακομεταχείριση και είπε ότι η 22χρονη υπέστη «αιφνίδια καρδιακή ανεπάρκεια». Ωστόσο η οικογένειά της λέει ότι δεν αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας.
«Ο τραγικός θάνατος της Mahsa Amini και οι ισχυρισμοί για βασανιστήρια και κακομεταχείριση πρέπει να διερευνηθούν άμεσα, αμερόληπτα και αποτελεσματικά από μια ανεξάρτητη αρμόδια αρχή, η οποία διασφαλίζει, ιδίως, ότι η οικογένειά της έχει πρόσβαση στη δικαιοσύνη και την αλήθεια», είπε η κ. Nashif.
Σημείωσε ότι ο ΟΗΕ είχε λάβει «πολλά και επαληθευμένα βίντεο βίαιης μεταχείρισης γυναικών» καθώς η αστυνομία ηθικής έχει επεκτείνει τις περιπολίες στους δρόμους τους τελευταίους μήνες για να καταπολεμήσει όσες γυναίκες θεωρεί ότι φορούσαν «χαλαρό χιτζάμπ».
Freedom isn’t free.
— Emily Schrader - אמילי שריידר (@emilykschrader) September 20, 2022
The high price of fighting evil. Prayers for these women. The Iranian regime must fall. #Iran #MahsaAmini pic.twitter.com/eaA8KpUMr0
«Οι αρχές πρέπει να σταματήσουν να στοχοποιούν, να παρενοχλούν και να θέτουν υπό κράτηση γυναίκες που δεν τηρούν τους κανόνες του χιτζάμπ», πρόσθεσε, ζητώντας την κατάργησή τους.
Βοηθός του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, επισκέφθηκε την οικογένεια της Amini τη Δευτέρα και τους είπε ότι «όλα τα θεσμικά όργανα θα αναλάβουν δράση για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα που παραβιάστηκαν», όπως ανέφεραν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Ο ανώτερος βουλευτής Jalal Rashidi Koochi επέκρινε δημόσια την αστυνομία ηθικής, λέγοντας ότι η σύστασή της ήταν ένα «λάθος», καθώς είχε προκαλέσει μόνο «απώλειες και ζημιές» για το Ιράν.
The new generation of women in #lran won’t bow to suppression and injustice.
— CryptoVizArt.₿ 📈 | ZiCast 🎙 (@CryptoVizArt) September 21, 2022
They are educated, brave and ready to fight for their freedom. #Iran#Mahsa_Amini#MahsaAmini pic.twitter.com/Am1nQsaOnd
Ποιοι είναι οι νόμοι του Ιράν για το χιτζάμπ;
Μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979, οι αρχές στο Ιράν επέβαλαν έναν υποχρεωτικό ενδυματολογικό κώδικα που απαιτούσε από όλες τις γυναίκες να φορούν μαντίλα και φαρδιά ρούχα που καλύπτουν το σώμα τους δημοσίως.
Η αστυνομία ηθικής - γνωστή επισήμως ως "Gasht-e Ershad" (Περιπολίες Καθοδήγησης) - έχει, μεταξύ άλλων, αποστολή να διασφαλίζει ότι οι γυναίκες συμμορφώνονται με την ερμηνεία των αρχών για τα "σωστά" ρούχα.
Οι αξιωματικοί έχουν τη εξουσία να σταματήσουν τις γυναίκες και να αξιολογήσουν εάν φαίνονται υπερβολικά τα μαλλιά τους.
Εάν τα παντελόνια και τα πανωφόρια τους είναι πολύ κοντά ή ταιριάζουν, ή ακόμα και αν φορούν πολύ μακιγιάζ. Οι τιμωρίες για παραβίαση των κανόνων περιλαμβάνουν πρόστιμο, φυλάκιση ή μαστίγωμα.
Iranian women continue the fight into another day of protests against the Islamic regime #Mahsa_Amini #Iran pic.twitter.com/3ekabTZ7R9
— Emily Schrader - אמילי שריידר (@emilykschrader) September 21, 2022
Το 2014, γυναίκες από το Ιράν άρχισαν να αναρτούν φωτογραφίες και βίντεο με τον εαυτό τους να αψηφούν δημόσια τους νόμους για το χιτζάμπ ως μέρος μιας διαδικτυακής εκστρατείας διαμαρτυρίας που ονομάζεται «Η κρυφή μου ελευθερία».
Έκτοτε έχει εμπνεύσει άλλα κινήματα, μεταξύ των οποίων οι «Λευκές Τετάρτες» και τα «Κορίτσια της οδού Επανάστασης».
Η Nashif εξέφρασε επίσης ανησυχία για «την αναφερόμενη περιττή ή δυσανάλογη χρήση βίας» κατά των χιλιάδων ανθρώπων που συμμετείχαν σε διαδηλώσεις από τότε που πέθανε η Mahsa Amini.
In Kerman city centre, protesters directly confront riot police and plainclothes officers, preventing them from beating and arresting fellow protesters, on the fifth day of unrest in Iran sparked by the death of Mahsa Amini in morality police custody.pic.twitter.com/8KfgjRvTYz
— Shayan Sardarizadeh (@Shayan86) September 21, 2022
In Sari, Mazandaran province, women set fire to their headscarves tonight during the fifth night of protests in Iran over the death of Mahsa Amini, 22, following her arrest by morality police over mandatory hijab law.pic.twitter.com/yaXg8JGD3P
— Shayan Sardarizadeh (@Shayan86) September 20, 2022
Με πληροφορίες του BBC