Ο Ζακ Σουέτ, υπεύθυνος σύνταξης στην ιστοσελίδα KnowYourMeme, έχει την επίβλεψη 18 εργαζομένων και ενός δικτύου freelancers σε όλο τον κόσμο.
Η ομάδα του παράγει πρωτογενές περιεχόμενο που πρωταγωνιστεί σε ακαδημαϊκά περιοδικά, εγχειρίδια και μεγάλες εφημερίδες, προσελκύοντας πάνω από 11 εκατομμύρια μοναδικούς επισκέπτες μηνιαίως.
Όμως, όταν κάποιος τον ρωτά τι δουλειά κάνει, εκείνος κομπιάζει.
«Ξεκινάω λέγοντας, "οκ, ξέρετε τι είναι το meme;"» λέει ο ίδιος. Και παραδέχεται: «Οι περισσότεροι, ακόμη και οι πιο μεγάλοι σε ηλικία, γνωρίζουν τον όρο ή το κόνσεπτ», οπότε τους εξηγεί πως η ιστοσελίδα που «τρέχει» αποτελεί την «εγκυκλοπαίδεια» αυτών των meme και γενικώς όλων των διαδικτυακών εφήμερων.
«Κι εκείνοι συνήθως απαντούν 'πώς στο καλό είναι κάτι τέτοιο δουλειά;'» λέει ο ίδιος.
Στα 15 χρόνια από την ίδρυση του KnowYourMeme, το σάιτ έχει καθιερωθεί ως η απόλυτη «αρχή» για τις εικόνες ή σκίτσα με χιουμοριστικό περιεχόμενο.
Οι συντάκτες και οι δημιουργοί του αντιμετωπίζουν κάθε βάιραλ meme σαν κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας που θα καταγραφεί και αρχειοθετηθεί για τις μελλοντικές γενιές - κάτι σαν ψηφιακή στήλη της Ροζέτας, λένε οι ίδιοι.
Με μια γρήγορη ματιά στα αρχεία τους, μπορεί κανείς να διαπιστώσει τις αλλαγές τάσης στα social media, από την πρώιμη και απόλυτη κυριαρχία του Facebook έως την ανάδυση του TikTok. Χιούμορ που κάποτε μεσουρανούσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πλέον μοιάζει παρωχημένο, έτη φωτός μακριά από το σημερινό, «μιλένιαλ κριντζ» όπως σημειώνουν.
«Νομίζω πως είναι σημαντικό να καταλάβει ο κόσμος πως τα memes -όπως και όλες οι μορφές φολκλόρ- είναι επουσιώδη και αξίζουν να κατανοηθούν ως εκφράσεις πολιτιστικής ανησυχίας» εξηγεί η Μέριλ Κάπλαν, καθηγήτρια σκανδιναβικών σπουδών στο πανεπιστήμιο του Οχάιο. «Αστειευόμαστε, διασπείρουμε φήμες και meme για πράγματα που θεωρούμε σημαντικά. Μπορείς να μάθεις πολλά για το τι σκέφτεται μια κοινωνία, απλώς κοιτώντας τα meme» προσθέτει η ίδια, η οποία στο δικό της βιβλίο «Tradition in the 21st Century», επικαλέστηκε επτά φορές το KnowYourMeme σε μόλις ένα κεφάλαιο.
Το σάιτ ξεκίνησε το 2007 προτού γίνει αρχείο τύπου Wikipedia. Πλέον, ακόμη και η Βιβλιοθήκη του αμερικανικού Κογκρέσου το αντιμετωπίζει ως ακαδημαϊκή πηγή.
«Χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να αποτυπωθεί το περιεχόμενο αυτό σε βιβλία ή εφημερίδες. Οπότε, παρακολουθώντας ένα σάιτ όπως αυτό είναι ένας καλός τρόπος να εντοπίζεις τι συμβαίνει και πότε» εξηγεί από την πλευρά του ο Στίβεν Γουίνικ, ένας από τους επιστήμονες στο American Folklife Center, θυγατρικής της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου που διατηρεί δεδομένα από τον ιστότοπο.
«Πολλά από τα memes με τα οποία έχω ασχοληθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ξεκίνησαν από Ισπανούς, Πορτογάλους, Ρώσους χρήστες και έπειτα εξαπλώθηκαν παγκοσμίως καθώς μεταφράστηκαν και μοιράστηκαν διαδικτυακά. Η δουλειά μας είναι να αντιμετωπίζουμε το κάθε meme ισότιμα και να παράσχουμε πληροφορηση γρήγορα και με πληρότητα» λέει ο Φίλιπ Καχάλιν, που εντάχθηκε στο προσωπικό του KnowYourMeme το 2018 ενόσω βρισκόταν στη Μόσχα, αν και πλέον έχει μετακομίσει στο Τμπιλίσι της Γεωργίας.
Σημειώνεται πως, σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια Britannica, ο όρος meme προέρχεται από το ελληνικό μίμημα και εισήχθη στη γλώσσα από τον Βρετανό εξελικτικό βιολόγο Ρίτσαρντ Ντόκινς το 1976.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal