Ο γνωστός και μη εξαιρεταίος στην Τουρκία, Τεμέλ Καραμολάογλου, ηγέτης του Ισλαμιστικού Κόμματος Ευτυχίας (SP), κατηγόρησε τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι προσπάθησε να φυλακίσει τον πολιτικό του μέντορα, Νετζμετίν Ερμπακάν, το 2006.
Ο Καραμολάογλου, ο οποίος είναι γνωστός για το ότι ενώ ανήκει φανατικά στο ισλαμιστικό γκρουπ πολιτικών, αιωρείται κατά το δοκούν μεταξύ στρατοπέδων έχοντας συνυπάρξει και με τους ισλαμιστές και με τους κοσμικούς κεμαλιστές του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). Τώρα ισχυρίζεται ότι ο Ερντογάν, ο τότε πρωθυπουργός, προσπάθησε να εκμεταλλευτεί μια δικαστική απόφαση για τη φυλάκιση του Ερμπακάν.
Αυτός ο ισχυρισμός ρίχνει φως στη σχέση μεταξύ δύο βασικών προσωπικοτήτων του τουρκικού Πολιτικού Ισλάμ και εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πίστη του Ερντογάν, τους πολιτικούς ελιγμούς και την κληρονομιά του κινήματος Milli Görüş (Εθνική Προοπτική) του Ερμπακάν.
Η αρχή και το διαζύγιο των Ερντογάν - Ερμπακάν
Για να κατανοηθεί πλήρως τη βαρύτητα αυτής της καταγγελίας, είναι σημαντικό να καταστεί γνωστό το ιστορικό πλαίσιο της σχέσης μεταξύ Ερμπακάν και Ερντογάν. Ο Νετζμετίν Ερμπακάν, ένας χαρισματικός μηχανικός που έγινε πολιτικός, ίδρυσε μια σειρά από ισλαμιστικά πολιτικά κόμματα από τη δεκαετία του 1970 και μετά. Αυτά τα κόμματα, που συχνά αντιμετωπίζονταν με καχυποψία από το κοσμικό κατεστημένο της Τουρκίας, συχνά απαγορεύονταν από τα δικαστήρια ή πιέζονταν από τον στρατό να διαλυθούν.
Ο Ερντογάν, ένας νέος και φιλόδοξος πολιτικός, ανέβηκε στις τάξεις των κομμάτων του Ερμπακάν. Ωστόσο, άρχισε να δημιουργείται ένα ρήγμα μεταξύ του παραδοσιακού Ερμπακάν και του πραγματιστή Ερντογάν. Αυτό το ρήγμα κορυφώθηκε με μια διάσπαση μέσα στο Κόμμα Αρετής του Ερμπακάν (FP) το 2001. Ο Ερντογάν και οι «ανανεωτές» σύμμαχοί του ίδρυσαν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και μετατόπισαν την ισλαμιστική ρητορική τους ώστε να προβάλουν μια ευρύτερη συντηρητική εικόνα πιο ελκυστική για το τουρκικό κοινό και το κοσμικό κατεστημένο. Οι πιστοί στον Ερμπακάν ίδρυσαν το Κόμμα Ευτυχίας (Saadet Partisi).
Το AKP έλαβε το 34% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2002 και ο Ερντογάν έγινε πρωθυπουργός το 2003 μετά την άρση της πολιτικής απαγόρευσης στο κοινοβούλιο.
Παρά τις διαφορές απόψεών τους στα τέλη της δεκαετίας του '70, ο Ερντογάν διατήρησε φαινομενικό σεβασμό για τον πρώην μέντορά του. Συγκεκριμένα, ο γιος του, Μπιλάλ Ερντογάν, ο οποίος γεννήθηκε το 1981, φέρει το πλήρες όνομα Νετζμετίν Μπιλάλ Ερντογάν, μια χειρονομία που θεωρείται σύμβολο διαρκούς πίστης.
Ωστόσο, ο ισχυρισμός του Καραμολάογλου δείχνει μια άλλη πλευρά της ιστορίας.
Μια δικαστική απόφαση το 2006 άνοιξε το δρόμο για τη φυλάκιση του Ερμπακάν.
Ο ισχυρισμος του Καραμπλάογλου για τον Ερντογάν
Ο Καραμολάογλου ισχυρίζεται ότι ο Ερντογάν χρησιμοποίησε αυτή την ευκαιρία για να παραγκωνίσει τον πρώην μέντορά του και διέταξε την αστυνομία να περικυκλώσει το σπίτι του Ερμπακάν. Ο Χασάν Καλιοντζού, ένας εξέχων επιχειρηματίας και πρώην πιστός του Ερμπακάν, προφανώς σταμάτησε αυτή την ενέργεια απειλώντας τον Ερντογάν με την πολιτική του πτώση, εάν προχωρούσε παραπέρα. Ο Ερντογάν λέγεται ότι έχει κανονίσει να τεθεί ο Ερμπακάν σε κατ' οίκον περιορισμό. Μια απονομή χάρης του τότε προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ επέτρεψε στον Ερμπακάν να επιστρέψει στην πολιτική ως ηγέτης του Κόμματος Ευημερίας, του οποίου ηγήθηκε μέχρι τον θάνατό του το 2011.
Αν και αυτό θα μπορούσε να απορριφθεί ως απλές φήμη, αξίζει να σημειωθεί ότι προέρχεται από ένα άτομο πολύ κοντά στον Ερμπακάν και το οποίο κυβερνά το κόμμα που ίδρυσε ο Ερμπακάν, παρακάμπτοντας προφανώς κατ' εντολή του ηγέτη του Πολιτικού Ισλάμ, τους πρεσβύτερους του κόμματος.
Ο Ερντογάν μπορεί να παρασύρθηκε από την επιθυμία για πολιτική εκδίκηση ή από την επιδίωξη μιας ευρύτερης στρατηγικής για την εδραίωση της εξουσίας του εντός της βάσης των ισλαμιστών ψηφοφόρων. Είναι εύλογο ότι έβλεπε τον Ερμπακάν ως συνεχή απειλή για την εξουσία του παρά την φθίνουσα επιρροή του.
Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Ερντογάν, αν και ήταν ήδη αδύναμος εκείνη την εποχή, ο Ερμπακάν καταδίκασε τις φιλοδυτικές πολιτικές των πρώην προστατευομένων του και τους κατηγόρησε ότι «υπηρετούν τον Σιωνισμό».
Η υπεράσπιση της Hürriyet στον Ερντογάν
Όπως είναι σαφές, στο καθεστώς Ερντογάν, όπου τα ΜΜΕ ελέγχονται από τον Φαχρετίν Αλτούν, τον υπεύθυνο επικοινωνίας της προεδρίας της Τουρκίας, η υπεράσπιση θα έρθει μέσω αυτών. Σε άρθρο της η Hürriyet επιχειρεί να υπερασπιστεί τον Τούρκο πρόεδρο εντάσσοντας τις κατηγορίες του Καραμολάογλου στη σφαίρα του «πολιτικού ανταγωνισμού».
«Υπάρχει πολιτικός ανταγωνισμός, αλλά τα γεγονότα δεν διαστρεβλώνονται για χάρη του πολιτικού ανταγωνισμού. Ο Ερντογάν δεν προσπάθησε να βάλει τον Ερμπακάν στη φυλακή, αντίθετα ψήφισε τον νόμο που εμπόδιζε τον Ερμπακάν να πάει φυλακή», αναφέρει ο γνωστός αρθρογράφος της Hürriyet, Αμπντουλκαντίρ Σελβί.
Προσπαθώντας να υπερασπιστεί τον Ερντογάν ξεκινά με μια ad hominem επίθεση στον Καραμολάογλου, λέγοντας ότι αυτός αντί να στηρίξει τον Τούρκο πρόεδρο συντάχθηκε με τους κοσμικούς κεμαλιστές του πρώην επικεφαλής του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. «Ένας πολύ δύσκολος αγώνας γινόταν τις μέρες που το σπίτι του Ερμπακάν ήταν περικυκλωμένο από την αστυνομία και έγιναν νομικές αλλαγές για να σωθεί ο Ερμπακάν από τη φυλακή. Ήταν ο Ερντογάν που έδωσε αυτόν τον αγώνα».
Όπως γράφει ο Σελβί, το περιστατικό που αναφέρει ο Καραμολάογλου είχε γίνει το 2003, όταν ο Ερντογάν δεν ήταν στην εξουσία, και όχι το 2006. Η αστυνομία εκτελώντας τις εντολές της Γενικής Εισαγγελίας της Κωνσταντινούπολης πήγε στο σπίτι για να συλλάβει τον Ερμπακάν. Μόλις το έμαθε ο Ερντογάν εξεμάνη, πήρε τηλέφωνο τον υπουργό Εσωτερικών Αμπντουλκαντίρ Ακσού και διέταξε να αποσυρθεί η αστυνομία κάτι που έγινε.
Με μία μπερδεμένη αλληλουχία γεγονότων, όπου ο Ερντογάν κατέθετε νομοσχέδια για αλλαγή του νόμου τα οποία απορρίπτονταν, ο Σελβί μας φτάνει στο 2008, όπου η ποινή του Ερμπακάν μετετράπη για λόγους υγείας σε κατ' οίκον περιορισμό. Εν συνεχεία ο πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ απένειμε χάρη στον Ερμπακάν, ο οποίος αποφυλακίστηκε στο 2008 και πέθανε μετά από 2,5 χρόνια.
Σύμφωνα με τον Σελβί το γεγονός ότι ο Ερντογάν κατέθετε νομοσχέδια τα οποία εξ αρχής ήταν καταδικασμένα, είναι τρανή απόδειξη της αθωότητάς του.
