Με την υπογραφή εκτελεστικού διατάγματος την πρώτη ημέρα της δεύτερης θητείας του, ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή.
Η απόφαση αυτή αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τις διεθνείς προσπάθειες για τον περιορισμό της παγκόσμιας θέρμανσης, καθώς το 2024 η Γη πέρασε το κρίσιμο όριο της αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου.
Τι είναι η Συμφωνία του Παρισιού;
Η Συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε το 2015 από σχεδόν 200 χώρες, στοχεύει στον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω από τους 2°C, με ιδανικό στόχο το 1,5°C. Παρά την ιστορική σημασία της, η συμφωνία δεν είναι δεσμευτική και τα κράτη ορίζουν τα δικά τους σχέδια για τη μείωση των εκπομπών ρύπων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία. Ωστόσο, ο Τραμπ αποχώρησε για πρώτη φορά το 2017, με την απόφαση να γίνεται επίσημη το 2020. Ο διάδοχός του, Τζο Μπάιντεν, επανένταξε τη χώρα στη Συμφωνία την πρώτη ημέρα της θητείας του το 2021, ενώ το Δεκέμβριο του 2024 ανακοίνωσε φιλόδοξο στόχο μείωσης των εκπομπών κατά 66% έως το 2035.
Με την επανεκλογή του Τραμπ, οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν εκ νέου, με τον πρόεδρο να δηλώνει ότι η κίνηση αυτή θα ενισχύσει την παραγωγή ορυκτών καυσίμων και θα στηρίξει την εθνική οικονομία.
Η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας
Η απόφαση προκάλεσε διεθνείς ανησυχίες. Ο Εκτελεστικός Γραμματέας για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, Σάιμον Στίελ, τόνισε ότι «η πόρτα της Συμφωνίας παραμένει ανοιχτή», ενώ υπογράμμισε ότι χώρες που αγνοούν την παγκόσμια στροφή προς την καθαρή ενέργεια κινδυνεύουν να μείνουν πίσω οικονομικά.
Η επανένταξη είναι εφικτή, αλλά μπορεί να καταστεί πιο δύσκολη αν η κυβέρνηση Τραμπ επιλέξει να αποσυρθεί πλήρως από τη συνθήκη του ΟΗΕ που διέπει τη Συμφωνία. Αυτή η κίνηση θα δημιουργήσει εμπόδια στις μελλοντικές αμερικανικές κυβερνήσεις να επανέλθουν στον παγκόσμιο διάλογο για την κλιματική αλλαγή.
Με τις φυσικές καταστροφές να επιδεινώνονται και την παγκόσμια αγορά καθαρής ενέργειας να εκτιμάται στα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2024, η αποχώρηση των ΗΠΑ ενδέχεται να οδηγήσει σε οικονομική και περιβαλλοντική απομόνωση, ενώ αυξάνει την απειλή από κλιματικά φαινόμενα όπως ξηρασίες, πυρκαγιές και καταιγίδες.