Το γιατί η Ευρώπη ενδέχεται να φοβάται μια πλημμυρίδα φθηνών αγαθών από την Κίνα που μπορεί να εξελιχθεί σε οικονομική πρόκληση ή και οικονομική καταστροφή, αναζητά δημοσίευμα των New York Times.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, η Κίνα παράγει ένα τεράστιο φάσμα τεχνητά φθηνών αγαθών - βαριά επιδοτούμενα ηλεκτρικά οχήματα, ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, παιχνίδια, χάλυβα εμπορικής ποιότητας και πολλά άλλα - τα οποία σε μεγάλο βαθμό προορίζονταν για την αδηφάγο αμερικανική αγορά. Ωστόσο, με τα περισσότερα από αυτά τα αγαθά να αντιμετωπίζουν τείχη δασμών, χάρη στον πρόεδρο Τραμπ, αυξάνεται ο φόβος ότι περισσότερα προϊόντα θα καταλήξουν στην Ευρώπη, αποδυναμώνοντας τις τοπικές βιομηχανίες σε χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτές οι χώρες βρίσκονται τώρα παγιδευμένες στον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ με την Κίνα, με τους ηγέτες τους να ακροβατούν σε μια λεπτή γραμμή μεταξύ συνθηκολόγησης και αντιπαράθεσης, προσπαθώντας να αποφύγουν να γίνουν «παράπλευρες απώλειες». «Η πρόκληση της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας άργησε πολύ, αλλά τελικά έφτασε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες», δήλωσε η Λιάνα Φιξ, συνεργάτης του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων στην Ουάσινγκτον. «Υπάρχει μια γενική τάση και αίσθημα στην Ευρώπη ότι σε αυτούς τους καιρούς η Ευρώπη πρέπει να υπερασπιστεί τον εαυτό της και να προστατευτεί».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υποσχέθηκε να «συνεργαστεί εποικοδομητικά» με την Κίνα, ενώ προειδοποίησε για τις «έμμεσες επιπτώσεις» των αμερικανικών δασμών και υποσχέθηκε να παρακολουθεί στενά τη ροή των κινεζικών αγαθών. Μια νέα ειδική ομάδα εργασίας θα εξετάζει τις εισαγωγές για ενδείξεις ντάμπινγκ.
«Δεν μπορούμε να απορροφήσουμε την παγκόσμια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, ούτε θα δεχθούμε ντάμπινγκ στην αγορά μας», δήλωσε η κ. φον ντερ Λάιεν, καθώς οι δασμοί του Τραμπ τέθηκαν σε ισχύ.
Το αυστηρό, αλλά μετρημένο μήνυμά της, τόσο προς την Κίνα όσο και προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει εντυπωσιάσει τους ειδικούς του εμπορίου, οι οποίοι θεωρούν ότι αυτή η στάση ίσως να είναι η καλύτερη ευκαιρία για την Ευρώπη να αποφύγει την οικονομική καταστροφή. Η Janka Oertel, διευθύντρια του προγράμματος για την Ασία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, χαρακτήρισε την απάντηση της Ευρώπης ως «νηφάλια» απέναντι στην απειλή από το Πεκίνο. «Συνεχίζουν να στέκονται στο ύψος τους απέναντι στην Κίνα, γιατί διαφορετικά το χάνουν», είπε. Όμως, αυτή η υψηλού κινδύνου κατάσταση δοκιμάζει την ενότητα της Ευρώπης.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, επισκέφθηκε το Πεκίνο την περασμένη εβδομάδα και συναντήθηκε με τον πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, προτρέποντας για μεγαλύτερη δέσμευση με την Κίνα ως αντίβαρο στους αμερικανικούς δασμούς. Η προσέγγισή του, η οποία αποτυπώθηκε σε μια χειραψία με τον Κινέζο ηγέτη, ήρθε ενώ η κ. φον ντερ Λάιεν και η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνεχίζουν να απαιτούν διαβεβαιώσεις από το Πεκίνο ότι το ντάμπινγκ δεν θα επιταχυνθεί.
Η Γερμανία αντιτάχθηκε πέρυσι στους υψηλότερους δασμούς για τα ηλεκτρικά οχήματα που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση, φοβούμενη ότι η Κίνα θα αυξήσει τους φόρους στη δική της αυτοκινητοβιομηχανία. Στη Βρετανία, που πλέον δεν είναι μέλος του μπλοκ, ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ζήτησε «συνεκτικές, διαρκείς και με σεβασμό» σχέσεις με την Κίνα, καθώς προσπαθεί να ενισχύσει την υποτονική οικονομία της χώρας του. «Το χειρότερο σενάριο είναι οι υψηλοί δασμοί από τις ΗΠΑ, ενώ την ίδια στιγμή η Κίνα κατακλύζει την ευρωπαϊκή αγορά», δήλωσε ο Νόα Μπάρκιν, ανώτερος σύμβουλος της Rhodium Group, ενός οργανισμού πολιτικών ερευνών. «Αυτό θα ήταν ένα διπλό χτύπημα για την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Αυτό είναι που θέλει να αποφύγει η Ευρώπη».
Οι ηγέτες που υποστηρίζουν ότι οι στενότεροι δεσμοί με την Κίνα μπορεί να είναι μέρος της λύσης, όπως ο κ. Σάντσεθ στην Ισπανία και ο κ. Στάρμερ στη Βρετανία, αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για ένα πολιτικά κερδοφόρο μήνυμα, ειδικά σε μια εποχή που οι χώρες τους αναζητούν περισσότερες ξένες επενδύσεις.
Οι ανακοινώσεις για νέο κινεζικό εργοστάσιο που θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας είναι δημοφιλείς στο κοινό, αλλά αυτή η προθυμία μπορεί να υπονομεύσει την ενιαία ευρωπαϊκή στρατηγική στο εμπόριο.
«Η Ισπανία βλέπει τα πράγματα πολύ διαφορετικά από την Πολωνία», δήλωσε η Theresa Fallon, διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Ρωσίας, Ευρώπης και Ασίας στις Βρυξέλλες. «Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση στην Ευρώπη σχετικά με το ποια θα πρέπει να είναι η στάση τους απέναντι στην Κίνα».
Οι ειδικοί του εμπορίου τονίζουν ότι η οικονομική σχέση μεταξύ Ευρώπης και Κίνας έχει τις ρίζες της σε μια πραγματικότητα δεκαετιών: μια κινεζική αγορά που παραμένει κλειστή για πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες λόγω των ρυθμιστικών εμποδίων και της στήριξης των κινεζικών εταιρειών από το Κομμουνιστικό Κόμμα. Το εμπορικό έλλειμμα της Ευρώπης με την Κίνα ήταν σχεδόν 332 δισ. δολάρια (292 δισ. ευρώ) το 2023.
Η ηγεσία της Ε.Ε. έχει περιγράψει την Κίνα ως «συστημικό αντίπαλο», και οι σχέσεις μεταξύ των δύο έχουν υποβαθμιστεί τα τελευταία χρόνια, εν μέρει λόγω της υποστήριξης της Κίνας προς τη Ρωσία στον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι πρόσφατες συνομιλίες μεταξύ κορυφαίων Ευρωπαίων επιτρόπων και Κινέζων ομολόγων περιλάμβαναν ωμές προειδοποιήσεις από την ευρωπαϊκή πλευρά. «Οι τρέχουσες εμπορικές σχέσεις Ε.Ε.-Κίνας παραμένουν σε ανισορροπία», ανέφερε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ανακοίνωσή της μετά την επίσκεψη του Μάρος Σέφτσοβιτς, επιτρόπου εμπορίου του μπλοκ, στο Πεκίνο για να συζητήσει την πρόσβαση στην αγορά. Η δήλωση υπαινίχθηκε εντάσεις κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, τονίζοντας ότι το εμπορικό έλλειμμα Ε.Ε.-Κίνας «τροφοδοτείται από παράνομες επιδοτήσεις».
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συνεχώς απαιτούν παραχωρήσεις από την Κίνα, οι οποίες περιλαμβάνουν εθελοντικούς περιορισμούς στις αποστολές φθηνών προϊόντων και ελάχιστες τιμές, για να αντισταθμίσουν τις κρατικές επιδοτήσεις που θεωρούν άδικες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Στο μεταξύ, οι Κινέζοι αξιωματούχοι προσπαθούν να παρουσιάσουν την Ευρώπη ως ολοένα και πιο στενό εμπορικό εταίρο. Ωστόσο, η Κίνα και η Ευρώπη συνεχίζουν να έχουν μια διαφωνία ως προς τις συνθήκες του εμπορίου. Η πίεση της Κίνας είναι πιο εμφανής από ποτέ. Η αποστολή της Κίνας στην Ε.Ε. δημοσιεύει χρηματοδοτούμενα άρθρα στον ιστότοπο Euractiv, εστιάζοντας στο πώς οι δύο πλευρές μπορούν να συνεργαστούν πιο στενά, με την Κίνα να φαίνεται ως στρατηγικός εταίρος για την Ευρώπη, ιδιαίτερα υπό τις τρέχουσες συνθήκες στην Ουάσινγκτον. Προς το παρόν, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφεύγει να υποστηρίξει ανοιχτά αυτή την εκδοχή, προτιμώντας να πιέσει την Κίνα να καταλήξει σε συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις σε περίπτωση αποτυχίας.
Μια σύνοδος κορυφής Ε.Ε.-Κίνας θα πραγματοποιηθεί φέτος, πιθανόν το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου. «Νομίζω ότι η Ευρώπη απλά ελπίζει να καταφέρει να διατηρήσει την κατάσταση ανέπαφη μέχρι το καλοκαίρι», δήλωσε η κ. Φιξ. «Ελπίζει να αποφύγει τη ζημιά μέχρι το καλοκαίρι και να προετοιμαστεί για ό,τι ακολουθήσει».
Με πληροφορίες από New York Times