Προτάσεις για ένα καλοκαίρι, ΙI

Προτάσεις για ένα καλοκαίρι, ΙI Facebook Twitter
0

Προτάσεις για ένα καλοκαίρι, ΙI Facebook Twitter

 

1 Πεζό. Κατευθείαν βγαλμένος από την κουλτούρα που προπαγάνδισε με μειλίχιο πείσμα, ενίοτε με μαλαγανιά, ο Χρήστος Βακαλόπουλος, αγκαλιά με τα post-rock ταξίμια του μεγάλου Τάσου Φαληρέα και εύρωστο ανίψι του Γιώργου Ιωάννου, που αργά ή γρήγορα θα ανακαλύψουμε και πάλι, τακίμι δικό μου και του Νικόλα του Τριανταφυλλίδη, ψυχοβιογράφος του ανεπίληπτου Πάνου Γαβαλά, ο Δημήτρης Ν. Μανιάτης (Αθήνα, 1978) έρχεται να μας συναρπάσει τούτο το καλοκαίρι με τα δεκαπέντε ασπρόμαυρα λαϊκά-αστικά-καταστασιακά έπη που στεγάζονται στο κομψό τομίδιο Εγώ είμαι ένας άλλος (εκδ. Μετρονόμος). Και μόνο τα στατιστικά στοιχεία του ματς που είναι η απολαυσιακή ανάγνωση των αφηγημάτων του Μανιάτη πείθουν ότι είχε δίκιο ο Βακαλόπουλος όταν αναγόρευε τον Βασίλη Τσιτσάνη στον μεγαλύτερο Έλληνα κινηματογραφιστή! Έχουμε το πατσατζίδικο του Ασλανίδη στην Αγίου Κωνσταντίνου, το πρώτο που θυμάμαι να σερβίρει ψιλοκομμένο κοκκινιστό πατσά, και τον Γιάννη Φλερύ να χορεύει σε ξενυχτάδικο της πλατείας Βικτωρίας ένα slow-motion ζεϊμπέκικο που, όπως θα έλεγε, και θα χόρευε (τον έχω δει!), ο δάσκαλος Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, κουβαλάει στον βαρύ βηματισμό του τον Όμηρο, τον Μπελογιάννη, τον Πεντζίκη. Έχουμε τρεις φορές τη λέξη «χαρμολύπη» (στις σελίδες 29, 66, 73), ίσως την πιο όμορφη και πλούσια ελληνική λέξη. Έχουμε μπορχεσιανά τεχνάσματα που δεν τα βλέπεις με την πρώτη ματιά, αλλά είναι εκεί και συνομιλούν τόσο με τον Πάτροκλο Γιατρά του Νάσου Βαγενά στη θρυλική Συντεχνία (εκδ. Στιγμή) όσο και με τον Καθρέφτη του Τυφλού και την Κωμωδία του Αχιλλέα Κυριακίδη (εκδ. Πόλις). Π.χ. το μπορχεσιανό θέμα του στρατιώτη που την κρίσιμη στιγμή αλλάζει στρατόπεδο, καθώς βρίσκει τον μέσα εαυτό του, το επεξεργάζεται αριστουργηματικά, και επιμένω στη λέξη «αριστουργηματικά», στο διήγημα Για το χατίρι μιας παλιάς αγάπης. Έχουμε στην Πτώση μια δεξιοτεχνική μνεία στον Βιμ Βέντερς και στην τελευταία σημαντική του ταινία, Der Himmel ueber Berlin (στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον ανεκδιήγητο τίτλο Τα φτερά του έρωτα). Έχουμε ένα κλείσιμο του ματιού στον Ρομπέρτο Μπολάνιο και στη μανία του με το Τρίτο Ράιχ και τους ναζήδες της Λατινικής Αμερικής στο εναρκτήριο «Μπουένος». Έχουμε ένα φίνο κοκτέιλ από Αρθούρο Ρεμπώ («J' ai un autre») και Έντγκαρ Άλαν Πόε («William Wilson») στο «Εγώ είμαι ένας άλλος». Και, βέβαια, έχουμε τον φίνο φόρο τιμής στον μέγιστο Τζον Κασσαβέτης, τον σκηνοθέτη που εγκαινίασε τον απόλυτο ανθρωποκεντρικό κινηματογράφο, στο διήγημα Κασσαβέτης. Με μια λέξη: Μέλλον! Πάει να πει, ο συγγραφέας Μανιάτης έχει μέλλον, επειδή ακριβώς έχει παρελθόν.


2 Ποίημα. Μια κούνια. Σπασμένη. Λιτό εξώφυλλο. Μινιμαλισμός στον λόγο. Φράσεις σπασμένες, όπως η κούνια. Αλλά πλήρεις. Φιλοσοφικά ποιητικά σπαράγματα. Κομμάτια κι αποσπάσματα. Θρύψαλα. Στο βιβλίο του με τον πολύσημο τίτλο Έσπασε (εκδ. Μελάνι) ο Κώστας Καναβούρης (Καβάλα, 1955) προειδοποιεί, στοχάζεται, εμμένει, οιμώζει, συμπάσχει, επικρίνει, φθέγγεται, αποφαίνεται, δηλώνει: «Ο ποιητής δεν γράφει,/ Ο ποιητής κινείται». Και: «Εμείς δεν είμαστε στην αρπαγή,/ Δουλεύαμε έξω~ στα ποιήματα». Και: «Κουβαλάω απάνω μου ποιήματα / Κι έχω ρυθμίσει τον μηχανισμό». Και: «Άδηλο υλικό το ποίημα~ σαν το γυαλί./ Σπάζει εκεί που δεν το περιμένεις». Και: «Οι ήττες μοιάζουν λύπες / Οι νύχτες αρμοδιότητες». Και: «Ω αυτή η arte povera κάθε σφαγής / Η επανάληψη». Και: «Ερείπια φωτιάς». Και: «Μη γυρίσεις, είναι ο Τρακλ~ και πλησιάζει». Και: «Τα τραγούδια που άκουσα, θρησκεύονται στα χιόνια». Ψελλίσματα που γίνονται ουρλιαχτά. Αλλά και ουρλιαχτά με σουρντίνα, με σιγαστήρα. Ο θρυμματισμένος κόσμος, όπως το έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Πυρήνες ποιημάτων. Προσχέδια. «Τα ποιήματα δεν έχουν αναγνώστες,/ Έχουν αυτόπτες μάρτυρες». Και: «Μονιμοποιώ τον εαυτό μου στα γεγονότα». Και: «Όποιος εθήτευσε στις προφητείες / Τίποτα δεν θυμάται». Σπασμένες ιδέες, τεθλασμένα όνειρα, παρατεταμένες θητείες, αναπάντεχες σημειώσεις. «Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου / Και έρεβος η ποίηση». Και: «Ποιητής χαμηλών μεγατόνων./ Απομακρυνθείτε». Πολλαπλά αδιέξοδα που μονάχα της Ποιήσεως το αδιέξοδο μπορεί να τα αφήσει πίσω του, να τα υπερβεί. Πένθος. Κορμιά καθημαγμένα. Άγγελοι. Απανωτές ήττες εκεί που δεν το περιμένεις και σαν να μην έχουν δοθεί οι μάχες, ήττες από θέση. Μια ελευθερία που δεν είναι παρά το ξεγέλασμα, όχι η άρνηση, όχι, αλλά το ξεγέλασμα, της φθοράς και του θανάτου. «Αυθεντική φθορά του φόνου / Του ίδιου φόνου που με γέννησε». Και: «Κόσμημα θελήσεως ο θάνατος./ Εκεί που άρχισε, εκεί να τελειώσει». Και: «Μην μπεις μέσα,/ Ο τάφος σου είναι ναρκοθετημένος». «Θέλουν δουλειά οι θάνατοι / Ώσπου να γίνουν ένας». Και: «Είμαστε οι νεκροί της χτεσινής ημέρας».

radiobookspotting.blogspot.gr/

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιογραφίες: Aπό τον Γκαρσία Μάρκες στην Άγκελα Μέρκελ

Βιβλίο / Πώς οι βιογραφίες, ένα όχι και τόσο δημοφιλές είδος στη χώρα μας, κατάφεραν να κερδίσουν έδαφος

Η απόλυτη επικράτηση των βιογραφιών στη φετινή εκδοτική σοδειά φαίνεται από την πληθώρα των τίτλων και το εύρος των αφηγήσεων που κινούνται μεταξύ του autofiction και των βιωματικών «ιστορημάτων».
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Βιβλίο / Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Ο θάνατος του συγγραφέα» ο δημοσιογράφος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη, την εικονική πραγματικότητα και την υπαρξιακή διάσταση της τεχνολογίας.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Άλαν Χόλινγκερστ: «Η γραμμή της ομορφιάς»

Το πίσω ράφι / Η γραμμή της ομορφιάς: Η κορυφαία «γκέι λογοτεχνία» του Άλαν Χόλινγκχερστ

Ο Χόλινγκχερστ τοποθέτησε το βραβευμένο με Booker μυθιστόρημά του στα θατσερικά '80s και κατάφερε μια ολοζώντανη και μαεστρική ανασύσταση μιας αδίστακτης δεκαετίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Βιβλίο / Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η Σανόρα Μπαρμπ είχε περάσει πολύ καιρό στους καταυλισμούς των προσφύγων από την Οκλαχόμα που είχαν πληγεί από την Μεγάλη Ύφεση και την ξηρασία, προκειμένου να γράψει το μυθιστόρημά της. Έκανε όμως το λάθος να δείξει την έρευνά της στον διάσημο συγγραφέα, ο οποίος την πρόλαβε.
THE LIFO TEAM
Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι σπουδαιότερες μορφές του 19ου αιώνα

Βιβλίο / Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι παρεξηγημένοι του 19ου αιώνα

Το βιβλίο του Γερμανού θεωρητικού και πανεπιστημιακού Χέρφριντ Μίνκλερ αναλαμβάνει να επαναπροσδιορίσει το έργο τους, που άλλαξε τα δεδομένα του αστικού κόσμου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Βιβλίο / Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Βιβλίο / Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Σε όλα τα έργα του πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και μια υπόγεια Αθήνα, ενώ ο ίδιος δεν κρίνει τους ήρωές του παρά το αφήνει σε εμάς: Μια κουβέντα με τον χαμηλόφωνο συγγραφέα του «Άχρηστου Δημήτρη» και της «Πλατείας Κλαυθμώνος».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ