Όταν έγινε η τραγουδίστρια των Keep Shelly in Athens, η Sarah P. ήταν 20 χρονών. Είχε μόλις τελειώσει τη δραματική σχολή και τα όνειρά της είχαν σχέση με το θέατρο και την τέχνη. Ξαφνικά, μόλις μπήκε στο σχήμα, προέκυψε μια τεράστια επιτυχία που την ανάγκασε να βουτήξει απότομα στα βαθιά, με αναφορές σε ευρωπαϊκά και αμερικανικά μέσα, συνεντεύξεις, περιοδείες στην Ευρώπη και στην Αμερική, εμφανίσεις στο μεγαλύτερο φεστιβάλ του κόσμου και τόσες ευθύνες, που ήταν δύσκολο να διαχειριστεί ένα νέο κορίτσι χωρίς καμία εμπειρία από τόσο μεγάλη έκθεση. Καλώς ή κακώς, ήταν η εικόνα του συγκροτήματος και όλη η δημοσιότητα έπεφτε πάνω της. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου άλμπουμ, η Sarah αποχώρησε από το συγκρότημα. Για τους λόγους που άφησε τους Keep Shelly δεν είχαμε μιλήσει ποτέ, έφυγε για το Βερολίνο και χάσαμε κάθε επαφή, την παρακολουθούσα όμως από μακριά να αφοσιώνεται στη μουσική, να αλλάζει στυλ και να ανθίζει, ξεπερνώντας τις σκοτεινές μέρες.
Η σημερινή Sarah P. δεν έχει καμία σχέση με το κοριτσάκι που γνώρισα, είναι μια γυναίκα 26 χρονών, παντρεμένη με τον Ρόμπερτ που έχει αναλάβει το management της (παντρεύτηκαν τον Ιούλιο!), η οποία συγκεντρώνει όλη της την ενέργεια στη μουσική. Το Βερολίνο ήταν για τη Sarah η αρχή μιας νέας ζωής, ένα restart που της αναγέννησε τον ενθουσιασμό και την έμπνευση που είχε στο ξεκίνημά της, μόνο που αυτήν τη φορά ξέρει πώς να τα διαχειριστεί. Και αυτή είναι μια μαραθώνια συζήτηση στην οποία μιλάει με ειλικρίνεια για τα πάντα.
— Πώς είναι το Βερολίνο;
Διαφορετικό για εμένα. Οι δρόμοι είναι επίπεδοι και μεγάλοι. Υπάρχει απόσταση μεταξύ των κτιρίων. Έχει πολύ πράσινο, πολλά πάρκα. Είναι βρόμικο, αλλά διαφορετικά βρόμικο από την Αθήνα. Είναι μεγάλο, μα μοιάζει μικρό. Μόλις καταλάβεις τον ρυθμό της ζωής και αποφασίσεις να τον ακολουθήσεις, η πόλη γίνεται δική σου. Μερικές φορές νιώθω πως έχω μπει σε μια χρονομηχανή και ζω την εποχή του ογδόντα.
— Πώς είναι η καθημερινότητά σου εκεί;
Απλή και επιθυμητά βαρετή. Σπίτι-γραφείο-σπίτι. Πολλές κουβέντες, δημιουργικές και μη. Στρες. Μουσική. Μερικές φορές αναλαμβάνω κάποιο πρότζεκτ και πρέπει να ηχογραφήσω άμεσα κάποιο ντέμο για την εταιρεία με την οποία συνεργάζομαι ως δημιουργός − θα ηχογραφήσω στην κουζίνα, στο μπάνιο, όπου είναι πιο ήσυχα. Το γραφείο είναι γεμάτο bloggers, δημοσιογράφους, φωτογράφους, σκηνοθέτες − συνήθως είναι καλωδιωμένοι, επομένως δεν με παίρνουν είδηση. Συνήθως, κατά τις οκτώ αποφασίζουμε να γυρίσουμε σπίτι ο Ρόμπερτ κι εγώ. Ζούμε μαζί, δουλεύουμε μαζί.
— Πώς τα βγάζεις πέρα; Μπορείς να ζήσεις από τη μουσική;
Η μουσική είναι εκεί που συγκεντρώνω όλη μου την ενέργεια, αλλά κάνω αρκετά πράγματα πέραν της Sarah P. Γράφω άρθρα, μεταφράζω κείμενα. Γράφω μουσική και στίχους γι’ άλλους. Μέσα στα δύο μου χρόνια εδώ έχω δοκιμαστεί σε πολλές και διαφορετικές δουλειές. Εάν ήμουν φύλλο της τράπουλας, θα ήμουν ο τζόκερ. Δεν μπορώ να είμαι μόνο ένα πράγμα, δεν μπορώ να κάνω μόνο ένα πράγμα. Φυσικά και μπορώ να ζήσω από τη μουσική εάν το θελήσω. Ο καθένας μπορεί. Δεν είναι εύκολο, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως είναι ακατόρθωτο. Αλλά τι να σου πω, είμαι 26 χρονών πια. Στους Keep Shelly μπήκα όταν δεν ήμουν καλά-καλά 20, τότε ήμουν διατεθειμένη να κάνω θυσίες και να ζω με έναν τρόπο ο οποίος δεν συμφωνεί με τις τωρινές επιλογές μου. Πλέον, ό,τι κάνω παράλληλα με τη μουσική, μου προσφέρει ανεξαρτησία και τη δυνατότητα να κινούμαι και να ζω με τα στάνταρ που θέτω όσο προχωράω.
Έχω ζήσει τις δυσκολίες της Ελλάδας − λείπω μόνο δύο χρόνια. Θέλω να είμαι αισιόδοξη και να πιστεύω πως οι καλύτερες μέρες είναι μπροστά. Πιστεύω πολύ στην Ελλάδα ως μια χώρα με προοπτική και αγάπη για το καινούργιο. Πιστεύω πολύ στους Έλληνες και στο πείσμα μας. Εάν σταματούσαμε να κάνουμε τα ίδια λάθη ξανά και ξανά, τα πάντα θα άλλαζαν εν μια νυκτί.
— Πόσο μεγάλο ρίσκο ήταν η αποχώρησή σου από τους Keep Shelly in Athens; Δεν φοβήθηκες να το πάρεις; Ποιος ήταν ο λόγος που έφυγες;
Είχα φτάσει σε ένα σημείο που δεν μπορούσα πια να είμαι μέλος του συγκροτήματος. Σε κάθε συνεργασία προκύπτουν αντιθέσεις − οι δικές μας δεν μπορούσαν να λυθούν. Δυόμισι χρόνια πριν, το Γενάρη του 2014, όταν δήλωσα την αποχώρησή μου, ήμουν πολύ φορτισμένη για να φοβηθώ. Όταν εμπλέκεσαι συναισθηματικά σε κάτι τόσο δημιουργικό και όμορφο, ο μόνος τρόπος για να ξεφύγεις από οποιεσδήποτε νοσταλγίες είναι να κόψεις κάθε δεσμό. Ακόμη και σήμερα δυσκολεύομαι να ακούσω τα κομμάτια που κάναμε μαζί. Οι Keep Shelly in Athens είναι μια γλυκόπικρη ιστορία για μένα, για την οποία δεν μου πολυαρέσει να συζητώ. Ο κύκλος έκλεισε επίσημα περίπου έναν χρόνο πριν και με την κυκλοφορία του EP μου γύρισα τη σελίδα σε μια εποχή της ζωής μου που με κλόνισε σε πολλά επίπεδα. Το συγκρότημα ήταν κομμάτι όσων ήθελα να αφήσω πίσω − όχι όμως το σύνολο. Στο όλο ρέτροσπεκτ της υπόθεσης, το ρίσκο θα ήταν να έμενα στο συγκρότημα, πηγαίνοντας κόντρα στα θέλω μου και στον εαυτό μου.
— Το μετάνιωσες ποτέ;
Ποτέ.
— Είναι αλλιώτικο να δημιουργείς μόνη σου; Πόσο σε περιόριζε το συγκρότημα δημιουργικά;
Φυσικά και είναι διαφορετικό. Το 2014 ήταν η πρώτη φορά που κάθισα μπροστά στο λάπτοπ μου με στόχο να γράψω μουσική. Μέχρι τότε νόμιζα πως δεν θα μπορούσα ποτέ να δημιουργήσω κάτι μόνη. Με τη βοήθεια αγαπημένων μου ανθρώπων ξεπέρασα ό,τι κόμπλεξ μπορεί να μου είχαν δημιουργηθεί, πρώτα από τον ίδιο μου τον εαυτό αλλά και από λόγια άλλων. Στο συγκρότημα έγραφα μόνο τους στίχους, αυτή ήταν η συμφωνία από την αρχή. Πλέον γράφω μόνη ή συνεργάζομαι με άλλους καλλιτέχνες και παραγωγούς. Εάν κάτι μου ήταν δύσκολο, τουλάχιστον στην αρχή, αυτό ήταν να ξεπεράσω τον φόβο του λάθους και της κριτικής. Δεν έχω σπουδάσει μουσική, γράφω διαισθητικά. Όταν γράφεις με τόσο προσωπικό τρόπο, είναι φυσικό επακόλουθο να νιώθεις πως εκτίθεσαι περισσότερο απ’ όσο φανταζόσουν ή ήθελες. Από τη στιγμή που αποδέχτηκα την ιστορία που έχω να διηγηθώ μέσω της μουσικής μου και συνειδητοποίησα πως κανείς από τους «κριτές» μου δεν είναι τέλειος, όλα άλλαξαν στον τρόπο που δημιουργώ και εκφράζομαι.
— Η πιο μεγάλη δυσκολία που αντιμετώπισες από τη στιγμή που ακολούθησες σόλο πορεία ποια ήταν;
Δεν μπορώ να σκεφτώ μόνο μία. Έκανα πολλά λάθη και δυσκολεύτηκα πολύ στην αρχή, κυρίως να αποδεχτώ πως κάποια πράγματα δεν θα αλλάξουν ποτέ. Υπερεκτίμησα την ευκολία τού να βρω τους κατάλληλους συνεργάτες που θα πιστέψουν σ’ αυτό που είμαι και έχω να πω. Ίσως γιατί συναντήθηκα με τον Ρόμπερτ πολύ νωρίς και πίστεψε σ’ εμένα περισσότερο απ’ ό,τι εγώ η ίδια στον εαυτό μου. Ίσως γιατί με το συγκρότημα όλα έμοιαζαν πιο εύκολα, καθώς σ’ εμένα έφταναν κυρίως τα θετικά νέα. Σταθήκαμε πολύ τυχεροί τότε − ήταν μια εποχή που όλα ήταν πιθανά. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα − η τότε underground pop/electronic σκηνή προσπαθεί μετά μανίας να γίνει major mainstream and vice versa. Υπάρχει μια γενικότερη αναταραχή στη μουσική βιομηχανία, η οποία δεν είναι περαστική. Μέχρι να αναθεωρηθούν δομές και θεσμοί όλα μένουν ως έχουν. Ό,τι έχουμε κάνει τώρα, το έχουμε κάνει μόνοι μας, ανεξάρτητα, και με τη βοήθεια πολύ λίγων ανθρώπων. Είναι ανηφορικός ο δρόμος και κουβαλάμε πολλά, αλλά δεν νομίζω πως έχω υπάρξει ποτέ πιο ευτυχισμένη. Ό,τι δυσκολίες έχουν βρεθεί στον δρόμο, με έχουν διδάξει. Μαθαίνω και δεν θα σταματήσω να μαθαίνω μέχρι να σταματήσει να λειτουργεί το μυαλό μου.
— Γιατί πήγες στο Βερολίνο, συγκεκριμένα;
Κατά τύχη ήρθα εδώ. Συγκυρίες με έφεραν, δεν υπάρχει κάποια σπουδαία ιστορία. Μάζεψα όσο περισσότερα ρούχα και υπάρχοντα και ήρθα με δύο τεράστιες βαλίτσες, ένα μεγάλο backpack και το λάπτοπ μου. Τον πρώτο καιρό έμεινα με φίλους από τη δραματική σχολή. Είχα άλλον manager τότε, από την Αμερική, και με είχε συμβουλεύσει να μετακομίσω εδώ. Την πρώτη ή δεύτερη βδομάδα μου στο Βερολίνο η συνεργασία μας διακόπηκε, αλλά έμεινα. Δεν είχα κάτι να χάσω.
— Τα δύο αυτά χρόνια που έχουν μεσολαβήσει τι έχεις κάνει καλλιτεχνικά;
Έχω συνεργαστεί με αρκετούς καλλιτέχνες (Sundayman, Τhe Bilinda Butchers, WXLVES, Hiras). Για ένα φεγγάρι, πριν μετακομίσω στο Βερολίνο, είχα ένα πρότζεκτ με τον Hior Chronik, το οποίο δεν συνεχίσαμε. Τους πρώτους μήνες μου εδώ κυκλοφόρησα με τον Sun Glitters το «Galaxy» EP και παίξαμε δυο special shows μαζί. Έπαιξα σε μια ταινία μικρού μήκους με την οποία κερδίσαμε το πρώτο βραβείο στο πλαίσιο του 48h Berlin Film Project («Finding Sigi», σκηνοθεσία Aviv Kosloff). Κυκλοφόρησα το EP μου τον περασμένο Δεκέμβρη στην εταιρεία μου (EraseRestart) και ξεκίνησα να παίζω λάιβ. Έκανα και μια στάση στο Eurosonic Noorderslag ως η μόνη Ελληνίδα καλλιτέχνις και τώρα ετοιμάζομαι για το Reeperbahn Festival στο Αμβούργο − νομίζω πάλι ως η μοναδική Ελληνίδα στο line-up. Ξέρεις, όταν λείπεις από το εκεί «σπίτι», κάτι τέτοιες συμπτώσεις φαντάζουν, μάλλον, μεγαλύτερες απ’ ό,τι είναι. Τελείωσα τον δίσκο μου, για τον οποίο ήρθα στην Αθήνα. Συνεργάστηκα με ταλαντούχους σκηνοθέτες όπως ο Chris Phillips («Pornceptual») και οι Schall & Schnabel για τα βίντεο. Και, φυσικά, με τον αγαπημένο μου φωτογράφο Christoph Neumann για φωτογραφικές σειρές που αποτυπώνουν τη διάθεση και τη σκέψη πίσω από τη μουσική και τους στίχους μου. Αυτά κι άλλα πολλά, τα οποία δεν μπορώ να ανακοινώσω ακόμη…
— Για ποιον λόγο έφτιαξες δική σου εταιρεία;
Το FREE είναι ένας πολύ προσωπικός δίσκος, με πολύ έντονες στιγμές − ήθελα να γίνουν όλα όπως τα είχα φανταστεί. Έπειτα από έξι χρόνια σε αυτόν το χώρο, ξέρω ακριβώς ποια είμαι, έχω να πω συγκεκριμένα πράγματα και δεν είμαι διατεθειμένη να κάνω εκπτώσεις. Εάν στην πορεία έρθουν νέοι συνεργάτες που αποδέχονται τους όρους μου και το γεγονός ότι μπορώ, πέραν των δημιουργικών, να έχω λόγο και στα θέματα που αφορούν τη δουλειά αυτή καθαυτή, καλώς να ’ρθουν! Δεν έχεις ιδέα με πόσες εταιρείες ήρθα σε επαφή για το «Free». Και μεγάλες και μικρές. Κουβέντα στην κουβέντα, βαρέθηκα. Δεν μπορούσα να κρατάω τα κομμάτια μου χωρίς να μπορώ να τα μοιραστώ. Έχω ένα λεπτομερές πλάνο το οποίο ακολουθώ όσο πιο πιστά μπορώ και γνωρίζω πώς ακριβώς πρέπει να παρουσιαστεί η δουλειά μου.
— Πόσο σε έχουν αλλάξει ως άνθρωπο αυτά τα δύο χρόνια που ζεις στο Βερολίνο; Αυτή η ανεξαρτητοποίηση σε έχει αλλάξει ως Σάρα;
Μεγάλωσα και σταμάτησα να ενδιαφέρομαι για τη γνώμη των άλλων. Ακολουθώ δικές μου διαδρομές, σέβομαι και εκτιμώ την καλών προθέσεων συμβουλή, αλλά δεν δέχομαι σχόλια και κακίες που με παραβιάζουν ως άνθρωπο. Τρέχω μακριά, δεν έχω χρόνο για τέτοια. Η απόσταση από το σπίτι και την οικογένεια με βοήθησε να δυναμώσω. Η καινούργια μου καθημερινότητα −το φαγητό, τα άπλυτα ρούχα, το ενοίκιο κ.λπ.− με συναρπάζει, όλα όσα είναι δεδομένα για μένα, όχι όμως γι’ άλλους. Νιώθω πολύ τυχερή κι ευτυχισμένη. Το Βερολίνο με έχει γειώσει και μ’ έχει βοηθήσει να ξεπεράσω τη θλίψη και το βάρος που νόμιζα πως είχα από τη φύση μου. Εδώ ήρθα σαν ένα άγριο άλογο. Ήμουν έτοιμη να δεχτώ όσα θα έρχονταν προς το μέρος μου. Η ανεξαρτησία των τότε ημερών μού ήταν ανώριμη και εγωιστική, τουλάχιστον ως έναν βαθμό. Η ζωή μου εδώ με έμαθε να παίρνω τον χρόνο μου, αλλά ταυτόχρονα ακόνισε τα αντανακλαστικά μου και τη διαίσθησή μου. Έχω γίνει πολύ πιο κυνική και δεν πέφτω πια στα πατώματα. Ο πρώτος χειμώνας μου εδώ ήταν δύσκολος, γιατί έχασα ένα μωρό. Από τότε θα έλεγα πως πήρα στροφή 180 μοίρες. Ίσως, όμως, η πιο σπουδαία και σημαντική αλλαγή είναι η συντροφικότητα και το πόσο τυχερή νιώθω να έχω δίπλα μου έναν άνθρωπο που αγαπώ, νοιάζομαι και εμπιστεύομαι πιο πολύ από τον ίδιο μου τον εαυτό. Κάτι που άλλοτε έμοιαζε όνειρο κι απίθανο να συμβεί το Βερολίνο μου το χάρισε απλόχερα και χωρίς ανταλλάγματα.
— Έχεις διαφορετικές δυνατότητες ως καλλιτέχνης όταν ζεις στο Βερολίνο απ’ ό,τι όταν ζεις στην Αθήνα; Ποιες;
Δεν ξέρω, για να σου πω την αλήθεια. Όσο ήμουν στην Αθήνα, λίγη σχέση είχα με τις δομές και τους όρους του παιχνιδιού. Δεν ξέρω πώς λειτουργεί η μουσική βιομηχανία στην Ελλάδα. Εδώ στάθηκα πολύ τυχερή και έγινα δεκτή από την οικογένεια του Blogfabrik, όπου καλλιτέχνες από πολλούς χώρους δουλεύουν και συνεργάζονται, ανταλλάσσουν ιδέες και δημιουργούν. Μα, νομίζω πως υπάρχουν και στην Αθήνα τέτοιες κολεκτίβες. Δεν γνωρίζω εάν υπάρχουν αποκλειστικά μουσικές κοινότητες εδώ − σίγουρα θα υπάρχουν, αλλά το Βερολίνο είναι τόσο μεγάλο, που οι κουβέντες μένουν κουβέντες και το «θα σε πάρω τηλέφωνο να βρεθούμε» στην ουσία σημαίνει «αντίο». Έχω την αίσθηση πως στην Αθήνα είναι δύσκολο να μην κρατήσεις την υπόσχεση μιας συνεργασίας. Εκτός κι αν τσακωθείς, που και πάλι κι αυτό υγιές το βρίσκω, ως θερμόαιμη Ελληνίδα. Εδώ νιώθω πως όλα είναι πιο υπόγεια, κι αυτό αντικατοπτρίζεται στις δομές αλλά και στις ίδιες τις τέχνες. Οι διαφορές είναι αμέτρητες, το ίδιο όμως και οι ομοιότητες. Και οι δυο πόλεις ευνοούν τη δημιουργία. Και οι δυο είναι πόλεις φτωχές και βρομιάρες, αλλά ταυτόχρονα όμορφες και με χαρακτήρα. Και οι δυο πόλεις κουβαλάνε το βάρος μιας νεότερης Ιστορίας, ιστορίας γεμάτης λάθη και κακούς υπολογισμούς. Δεν ξέρω εάν δίνουν δυνατότητες στους καλλιτέχνες, δεν το νομίζω. Αλλά νομίζω πως αυτό είναι που εξιτάρει τους δημιουργούς και τους στέλνει στις δύσκολες πόλεις. Δες το Λονδίνο, δες το Παρίσι, δες τη Νέα Υόρκη. Απ’ όλες τους η Αθήνα και το Βερολίνο είναι οι πιο φιλόξενες πόλεις, οι πιο εύκολες για τον χρήστη. Γι’ αυτό μένω εδώ, αφού αποφάσισα να φύγω από κει.
— Σου λείπει η Αθήνα; Τι σου λείπει πιο πολύ;
Φυσικά και μου λείπει, κι όταν μου λείπει την αγαπώ πιο πολύ. Μου λείπει η οικογένειά μου κι ο σκύλος μας, η Μάρα. Μου λείπει η γειτονιά μου, αν και τώρα είναι γεμάτη κακότροπους, στην πλειονότητά τους − θέλω να πιστεύω πως υπάρχουν κι εξαιρέσεις−, αστυνομικούς, λόγω Φλαμπουράρη. Μου λείπει η μοναχική μου βόλτα στον Λυκαβηττό. Μου λείπει το ούζο στην Πλάκα. Η θέα από ψηλά. Μερικές φορές μου λείπουν ο γρηγορο-αργός ρυθμός και η αμεσότητα στην επικοινωνία. Με μια βόλτα στα γραφεία της Ελληνικής Πρεσβείας, το ξεπερνώ αυτό το τελευταίο.
— Πες μου για το σόλο άλμπουμ σου. Με ποιους συνεργάστηκες; Πόσο κράτησε η ηχογράφησή του; Τι ήχο θα έχει; Πόσο αλλιώτικο θα είναι από το «Free» EP;
Ονομάζεται «Who am I» και αποτελείται από 10 κομμάτια/κεφάλαια. Όλα τα κομμάτια τα έγραψα στο διάστημα ενός χρόνου. Ο δίσκος είναι για το Βερολίνο, γραμμένος στο Βερολίνο. αλλά γεμάτος αναμνήσεις από παιδικά χρόνια και καλοκαίρια στην Ελλάδα. Γι’ αυτό και επέστρεψα στην Αθήνα, στο Artracks, για να τον ηχογραφήσω. Ο ήχος είναι πολύ διαφορετικός από του EP. Σίγουρα πιο μεστός, πιο ώριμος. Ηχογραφήσαμε δύο βδομάδες − φωνητικά, κιθάρες και μπάσο. Αυτά είναι όσα μπορώ να πω για την ώρα. Δεν γνωρίζω ακόμη πότε θα κυκλοφορήσει.
Μεγάλωσα και σταμάτησα να ενδιαφέρομαι για τη γνώμη των άλλων. Ακολουθώ δικές μου διαδρομές, σέβομαι και εκτιμώ την καλών προθέσεων συμβουλή, αλλά δεν δέχομαι σχόλια και κακίες που με παραβιάζουν ως άνθρωπο. Τρέχω μακριά, δεν έχω χρόνο για τέτοια.
— Πώς είναι η μουσική σκηνή εκεί; Την παρακολουθείς; Τι ξεχώρισες από όσα άκουσες τελευταία;
Έχει τα πάντα. Τον πρώτο καιρό πήγαινα πιο συχνά σε λάιβ, πλέον όχι και τόσο. Από τις μπάντες που έχω ξεχωρίσει είναι οι Βερολινέζοι Isolation Berlin οι οποίοι ακολουθούν τίμιες indie γραμμές, με post punk στυλ. Από hip hop, μου αρέσει ο πρώην ποδοσφαιριστής Marteria. Αυτή την εποχή στη Γερμανία είναι πολύ δημοφιλείς οι γερμανικοί στίχοι − δεν υπάρχουν πολλές μπάντες με αγγλικό στίχο. Ένα hip hop συγκρότητμα που έχω ξεχωρίσει και είχα την τύχη να γνωρίσω είναι οι 143 Band, ένα ζευγάρι από το Αφγανιστάν. Η Paradise είναι η πρώτη γυναίκα ράπερ στη χώρα της και τα κομμάτια τους είναι ο τρόπος τους να ευαισθητοποιήσουν τους ακροατές για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Τραγουδούν για ίσες ευκαιρίες και εκπαίδευση − ιδέες και λόγια όχι ιδιαίτερα επιθυμητά στη χώρα τους. Πλέον μένουν εδώ και πραγματικά ελπίζω να μη σταματήσουν ποτέ να κάνουν μουσική, γιατί το έργο τους ξεπερνά τη δημιουργία και στοχεύει σε κάτι πολύ πιο σπουδαίο από ρομάντζα και όνειρα. Ο σεξισμός και η σεξουαλική «αντικειμενοποίηση» των γυναικών δεν είναι πρόβλημα μόνο στη Μέση Ανατολή και κάθε κίνηση και δράση που ευνοεί την αλλαγή είναι απαραίτητη και σημαντική.
— Έχεις επαφή με καλλιτέχνες από την Ελλάδα; Υπάρχει κάποιος-κάποιοι που θα ήθελες να συνεργαστείς μαζί τους;
Η αλήθεια είναι πως είμαι σε επαφή με πολύ λίγα άτομα. Παρακολουθώ, όμως. Εκτιμώ όσους ζουν και προσπαθούν εκτός Ελλάδας, γιατί ξέρω πώς είναι. Από τους εγχώριους, νομίζω μια συνεργασία με τις Marsheaux θα είχε ενδιαφέρον. Ο τελευταίος τους δίσκος μου άρεσε πολύ. Ίσως πρέπει να κάνουμε ένα girl power supergroup, όλα τα indie κορίτσια, η Nalyssa Green, η Μonika, η Σtella, η Εtten... Δεν ξέρω κατά πόσο θα ήταν εφικτό αυτό, αλλά νομίζω πως θα είχε ενδιαφέρον.
— Έφυγες σε μια στιγμή που έγιναν πολύ δύσκολα τα πράγματα στην Ελλάδα. Θεωρείς τον εαυτό σου μετανάστρια;
Με ρωτούν συχνά εάν έφυγα λόγω της κρίσης. Η απάντησή μου είναι πάντα αρνητική. Φυσικά και είμαι μετανάστρια − εδώ είμαι ασφαλισμένη, πληρώνω φόρους και τον Σεπτέμβρη θα ψηφίσω για πρώτη φορά στις δημοτικές εκλογές. Μένω εδώ και αφομοιώνομαι. Δεν έφυγα όμως για να ξεφύγω από την αστάθεια και την ανασφάλεια της Ελλάδας. Έφυγα γιατί χρειαζόμουν μια αλλαγή, κι επειδή τότε καθετί ακραίο μού φαινόταν σωστό, η αλλαγή έπρεπε να είναι δραματική. Έχω ζήσει τις δυσκολίες της Ελλάδας − λείπω μόνο δύο χρόνια. Θέλω να είμαι αισιόδοξη και να πιστεύω πως οι καλύτερες μέρες είναι μπροστά. Πιστεύω πολύ στην Ελλάδα ως μια χώρα με προοπτική και αγάπη για το καινούργιο. Πιστεύω πολύ στους Έλληνες και στο πείσμα μας. Εάν σταματούσαμε να κάνουμε τα ίδια λάθη ξανά και ξανά, τα πάντα θα άλλαζαν εν μια νυκτί.
— Έχεις αισθανθεί ποτέ ξένη στο Βερολίνο;
Αρκετές φορές. Στην αρχή, όταν ήμασταν πρωτοσέλιδο σε κίτρινα περιοδικά τύπου «Bild», το κλίμα ήταν παράξενο. Αλλά έπρεπε να κάνω από μόνη βήματα προς τους Γερμανούς και τη Γερμανία. Φαινομενικά, μοιάζουμε πολύ, αλλά οι διαφορές είναι στις λεπτομέρειες. Νιώθω ξένη όταν κάποιο λάθος το κάνω θέμα και με κοιτούν σαν να είμαι εξωγήινη. Νιώθω ξένη όταν λέω «καλημέρα» και δε μου απαντούν. Νιώθω ξένη όταν συνειδητοποιώ πως πρέπει να αγοράσω φιστίκια στο μπαρ. Ένιωσα πολύ ξένη όταν −και επειδή δεν μιλούσα τη γλώσσα ακόμη− μου συμπεριφέρθηκαν σαν να ήμουν τρίτης κατηγορίας πολίτης, παρόλο τον πόνο και την αγωνία μου, όταν χρειάστηκε να μεταφερθώ στα επείγοντα περιστατικά. Παρ’ όλα αυτά, επιμένω στο ότι πρόκειται για μια εύκολη πόλη που σε δέχεται όπως είσαι, τουλάχιστον στις πιο πολλές περιπτώσεις.
— Τι σχόλια κάνουν για την Ελλάδα όταν ακούνε ότι είσαι Ελληνίδα;
Πλέον μόνο θετικά. Όλοι, είτε οι ίδιοι είτε κάποιος φίλος φίλου, κάπως, κάποτε, έχουν περάσει ωραία καλοκαίρι στη φτηνή Ελλάδα με το ωραίο φαγητό και τον ήλιο. Στην αρχή, μου έτυχαν ένα-δυο ανθελληνικά επεισόδια, αλλά πλέον είναι όλα εντάξει. Το χιούμορ περί των οικονομικών είναι ακόμη στο top 5 του «πώς να σπάσω τον πάγο με έναν Έλληνα», αλλά πάντα διατυπώνεται με μια ευγενική αμηχανία. Θα έλεγα πως οι Γερμανοί (πέραν εξαιρέσεων) είναι οι λιγότερο αγενείς από τους λαούς που έχω συναντήσει εδώ. Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις εύθραυστες ελληνογερμανικές σχέσεις.
— Σκοπεύεις να γυρίσεις πίσω στην Αθήνα;
Για μόνιμη επιστροφή, ποτέ δεν λέω ποτέ, μα δεν προβλέπεται ακόμη. Κάνουμε συζητήσει πολλές φορές με τον Ρόμπερτ μήπως μπορούμε να μοιράζουμε τον χρόνο μας μεταξύ Αθήνας και Βερολίνου – για να αποφεύγουμε τον καταθλιπτικό χειμώνα της Γερμανίας. Ίσως εφαρμόσουμε αυτό το πλάνο από φέτος. Οψόμεθα!
— Θα παρουσιάσεις ζωντανά το άλμπουμ στην Ελλάδα;
Το θέλω πολύ. Έχω επιδιώξει ήδη να έρθω, αλλά κάπου χανόμαστε στη μετάφραση και δεν έτυχε ακόμη. Για το άλμπουμ θα ήθελα σίγουρα να κάνω μερικές στάσεις στην Ελλάδα.
— Ποιο είναι το πιο μεγάλο μουσικό ρίσκο που έχεις πάρει ποτέ;
Να σου πω, δεν πιστεύω στο ρίσκο, ειδικά στη μουσική (και, μάλλον, γενικά στη δημιουργία). Πιστεύω στη δοκιμή και στο «όλα είναι πιθανά». Δεν γράφω μουσική πολλά χρόνια, οπότε θα έλεγα ότι πειραματίζομαι ακόμη. Έχω βρει ένα στυλ και όλα τα κομμάτια μου μαζεύονται κάτω από την ίδια ομπρέλα. Όχι μουσικό στυλ, μια ατμόσφαιρα, μια διάθεση στην οποία εμμένω. Θεωρώ πως όλα επιτρέπονται όταν έχεις όραμα, άρα δεν αντιμετωπίζω τους πειραματισμούς μου ως ρίσκο αλλά ως παιχνίδι. Όταν γράφω μουσική δεν έχω ούτε όρια ούτε κανόνες.
— Πιστεύεις ότι η ζωή σου θα ήταν καλύτερη ή χειρότερη χωρίς τα social media;
Δεν ξέρω. Από τότε που έπαψα να χρησιμοποιώ το Facebook ηρέμησα αρκετά (την επίσημη σελίδα μου τη διαχειρίζεται η ομάδα μου, μερικές φορές όμως απαντώ μόνη μου στα μηνύματα). Έκλεισα τον προσωπικό μου λογαριασμό εκείνη την εποχή των πολλαπλών εκλογών, τότε που τα κατεβατά με τις ημιπολιτικές δηλώσεις και τα παιδικά σχόλια μόλις άρχιζαν να ανθούν. Δεν έμεινα να δω το τέλος, έκλεισα τον λογαριασμό μου κι αμέσως είχα λιγότερο εκνευρισμό και περισσότερη ενέργεια για άλλα πράγματα. Το Ιnstagram και το Τwitter είναι πολύ πιο υποφερτές πλατφόρμες για τα γούστα μου. Με ηρεμεί να χαζεύω φωτογραφίες στο Ιnstagram. Στο Τwitter κυρίως παρακολουθώ νέα κι ενημερώνομαι. Αν κι έχω μια σχετικά υγιή σχέση με τα social media (σχετικά υγιή, εννοώντας ότι είμαι οk με μια-δυο-τρεις μέρες χωρίς αυτά), προτιμώ να τα έχω, παρά όχι. Ειδικά για τη δουλειά μου, όλες αυτές οι πλατφόρμες θεωρούνται εργαλεία, με τα οποία τυχαίνει να χαζοπερνώ συμπαθητικά.
— Υπάρχει κάποιο πρόσφατο τραγούδι που άκουσες και σε έκανε να πιστέψεις στη δύναμη της μουσικής;
Πέρσι, ένα γερμανικό mainstream κομμάτι το οποίο, όποτε το ακούω, με ανατριχιάζει. Πρόκειται για τη συνεργασία μεταξύ των πάντα ιδιαίτερων (και συχνά προκλητικών) K.I.Z. (hip hop group) και του νέου Henning May με την απίθανη φωνή (από το συγκρότημα AnnenMayKantereit, το οποίο, πέραν της φωνής του May, μου είναι αδιάφορα «έντεχνο»). Το κομμάτι λέγεται «Hurra die Welt geht unter», που σημαίνει «Ζήτω, ο κόσμος παίρνει την κατηφόρα», και φυσικά ο τίτλος είναι ειρωνικός.
— Ποια είναι, κατά τη γνώμη σου, η καλύτερη πλευρά της μοντέρνας μουσικής κουλτούρας;
Δεν έχω ιδέα αν μπορούμε να πούμε πως υπάρχει κουλτούρα ή κάποιου τύπου μουσική σχολή. Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει, ο καθένας κάνει ό,τι του κατέβει. Δεν ξέρω καν τι είναι μοντέρνα μουσική πια. Ηλεκτρονική; Δεν έχω ακούσει κάτι πολύ φοβερό για να χάσω το μυαλό μου. Δεν έχω ακούσει κάτι φρέσκο, κι αυτό είναι ok. Η μουσική κουλτούρα των ’60s, ’70s, ’80s και ’90s είναι δύσκολο να ξεπεραστεί. Από το 2000 κάνουμε διάλειμμα (παγκοσμίως) και κοιτάμε προς τα πίσω. Όπως είπα και πριν, αυτό είναι εντάξει κι όλα είναι καλά, αλλά δεν είμαι σίγουρη εάν μπορούμε να μιλήσουμε για μοντέρνα μουσική κουλτούρα.
Ζούμε την εποχή της μουσικής του ασανσέρ και των playlists. H background μουσική είναι περιζήτητη, με στίχους ή χωρίς. Οι παραγωγοί έχουν θεοποιηθεί και τα ραδιόφωνα είναι γεμάτα από «τέλειες» παραγωγές, χωρίς συναίσθημα. Δεν μπορώ να σκεφτώ τι θετικό προκύπτει από την απόλυτη ομογενοποίηση και την έλλειψη χαρακτήρα.
— Υπάρχει κάποια στιγμή στη ζωή σου που αισθάνθηκες ότι τα κάνεις όλα χάλια;
Είμαι πολύ ενοχικός άνθρωπος και νιώθω πολύ συχνά πως τα έχω κάνει όλα χάλια.
— Πες μου για το «Teach me how to love»…
Είναι μια συνεργασία με τον Νοτιοαφρικανό παραγωγό Wisani, ο οποίος είναι πολύ νέος και ταλαντούχος. Είναι το κομμάτι με το οποίο κλείνει ο κύκλος του ΕΡ, παρόλο που το «Teach me how to love» δεν συμπεριλήφθηκε στο «Free». Cheesy και μέσα στη σάχλα του, το μήνυμά του είναι καθαρό και απλά ειπωμένο. Ζούμε σε μια εποχή που μας παρουσιάζουν τα πιο άσχημα και ειδεχθή, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει ομορφιά γύρω μας.
— Στο «Dirty Sunday» είχες δείξει μια Σάρα πιο εύθραυστη και τρυφερή, αλλά με χιούμορ που θύμιζε αρκετά Björk. Ήταν εσκεμμένο για να αλλάξεις την εικόνα σου και τον τρόπο που σε βλέπουν οι άλλοι;
Ναι, ήταν εσκεμμένο. Ό,τι κάνω πλέον είναι εγώ − σίγουρα σε μια πιο υπερβολική εκδοχή, μα πολύ πιο κοντά στον εαυτό μου και βασισμένο στην αισθητική μου. Έχω πάρει απόσταση από την περσόνα που χρησιμοποιούσα στους KSiA. -Η Σάρα εκείνη, αν και κομμάτι μου, ήταν μια θολή, αβέβαια ύπαρξη, πιο κοντινή σε μια εφηβεία που δεν μου επέτρεψα να ζήσω. Οι στίχοι μου πια δεν είναι ασύμμετροι, ούτε γραμμένοι για αγάπες που δεν ευδοκίμησαν και έρωτες που ονειρεύτηκα. Αλλάζω κι εξελίσσομαι και με τα χρόνια που περνούν νιώθω όλο και περισσότερη αυτοπεποίθηση να δείξω και να μοιραστώ τον πραγματικό μου εαυτό. Όχι μόνο στη μουσική και τα βίντεό μου αλλά και στις σχέσεις μου με τους γύρω μου. Στο video για το «Dirty Sunday» δούλεψα με τον Chris Phillips, ο οποίος, χωρίς να με γνωρίζει ιδιαίτερα καλά, κατάλαβε το όραμά μου και μπόρεσε να συνδεθεί με τη σκέψη μου πίσω από αυτό το κομμάτι. Συνεργαστήκαμε ώστε να δημιουργήσουμε μια καρικατούρα, ένα ον το οποίο, λόγω λανθασμένων επιλογών, πνίγεται κι αντί να ζητήσει βοήθεια, ζητά να τη βυθίσουν πιο βαθιά, για να σταματήσει να σκέφτεται. Το «Free» ήταν η απόσπαση από κάθε είδους κώλυμα και «κόλλημα». Έχω υπάρξει αυτοκαταστροφική μέσα στην κατάθλιψή μου κι έχω κάνει πολλά «λάθη», για τα οποία εγώ πρώτη τιμώρησα τον εαυτό μου. Το «Free» ήταν για μένα σαν αναγέννηση, άρα η πιο εύθραυστη και τρυφερή Σάρα που είδες είναι κάτι πολύ πιο μεγάλο και σημαντικό (για μένα) από ένα image που απλώς διάλεξα για τη σόλο καριέρα μου.
— Πες μου για τα βίντεο του «Golden Deer». Πώς προέκυψαν; Ποια ήταν η ιδέα;
Για τα βίντεο του «Golden Deer» συνεργάστηκα με τους φίλους μου Schall & Schnabel (Eileen Huhn & Pierre Horn). Το κομμάτι αυτό είναι βασισμένο σε ένα όνειρο που είχα. Η ιδέα πίσω από τα βίντεο είναι πως ο θεατής επιλέγει πόσο βαθιά θέλει να βουτήξει στο «όνειρο»/τοπίο που δημιουργήσαμε με πρίσματα και ανακλάσεις. Η αλήθεια είναι πως θέλαμε το βίντεο να είναι διαδραστικό, κάτι το οποίο δεν είναι εφικτό ακόμη στην πλατφόρμα του YouTube. Ήρθαμε σε επαφή με τη Google και τους εξηγήσαμε το concept του βίντεο, αλλά σταθήκαμε λίγο άτυχοι στο timing. Η εφαρμογή που χρειαζόμαστε για να πραγματοποιήσουμε την αρχική μας ιδέα θα παρουσιαστεί κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον. Μέχρι τότε το «Golden Deer» θα έχει τρία βίντεο…
— Εκτός από το άλμπουμ, τι άλλο ετοιμάζεις;
Έχουν ανακοινωθεί δύο συναυλίες για τα μέσα του Σεπτέμβρη, η μία στο πλαίσιο του Reeperbahn Festival στο Αμβούργο και η άλλη εδώ, στο Βερολίνο. Περισσότερα shows θα ανακοινωθούν αργότερα μέσα στον χρόνο. Δουλεύω σε αρκετά μέτωπα αυτή την εποχή, αλλά ακόμη δεν είμαι σε θέση να συζητήσω λεπτομέρειες.
Videos: http://youtube.com/sarahpofficial
Homepage: http://sarahpofficial.com
Facebook: http://facebook.com/sarahpofficial
Twitter: http://twitter.com/sarahpofficial
Instagram: http://instagram.com/sarahpofficial
σχόλια