Τα Όσκαρ ή καλύτερα τα Βραβεία της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου θεωρούνται ο θεσμός με το μεγαλύτερο κύρος στη βιομηχανία του θεάματος. Η φετινή θα είναι η 87η απονομή τους, που ξεκίνησε στις 16 Μαΐου 1929 στο ξενοδοχείο «Ρούσβελτ» του Χόλιγουντ.
❖
Η Ακαδημία υπήρξε έμπνευση του ιδιοκτήτη της MGM και αρχηγού της τότε κινηματογραφικής βιομηχανίας Λούις Μπ. Μάγερ με σκοπό να αμβλύνει τις κατηγορίες περί ανηθικότητας των κινηματογραφικών κυκλωμάτων, αλλά και να μεσολαβεί στις εργατικές διαφορές. Η αρχική σύνθεσή της περιλάμβανε 231 επαγγελματίες από τους πέντε κλάδους.
❖
Η τελετή αναμεταδόθηκε για πρώτη φορά ραδιοφωνικά το 1930 και τηλεοπτικά 23 χρόνια αργότερα.
❖
Το περίφημο χρυσό αγαλματίδιο είναι στην πραγματικότητα επιχρυσωμένος αλπακάς, ζυγίζει 3,85 κιλά και έχει ύψος 34,2 εκ. Αποτυπώνει έναν γυμνό άνδρα, ο οποίος καρφώνει ένα ξίφος σε μια μπομπίνα που έχει πέντε ακτίνες οι οποίες συμβολίζουν τους κλάδους της Ακαδημίας, δηλαδή τους παραγωγούς, τους σκηνοθέτες, τους σεναριογράφους, τους ηθοποιούς και τους τεχνικούς. Λέγεται ότι πήρε το όνομά του όταν το είδε πρώτη φορά η βιβλιοθηκάριος της Ακαδημίας και αναφώνησε: «Καλέ, αυτός είναι φτυστός ο θείος μου, ο Όσκαρ!».
❖
Μια ταινία για να είναι υποψήφια θα πρέπει να έχει αρχίσει να προβάλλεται μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 31ης Δεκεμβρίου του προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Θα πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον 40 λεπτά και να έχει γυριστεί σε φιλμ 35 mm ή 70 mm ή σε ψηφιακό φιλμ προοδευτικής σάρωσης με 24 ή 48 καρέ και ανάλυση τουλάχιστον 1.280x720.
❖
Τα περισσότερα Όσκαρ (11) μοιράζονται οι εξής ταινίες: Μπεν Χουρ (1959) με 12 υποψηφιότητες, Τιτανικός (1997) με 14 υποψηφιότητες, Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών: Η επιστροφή του Βασιλιά (2003) με 11 υποψηφιότητες. Ακολουθούν το West Side Story (1961) με 10 Όσκαρ και με 9 οι Ζιζί (1958), Τελευταίος Αυτοκράτορας (1987), Άγγλος Ασθενής (1996).
❖
4 Όσκαρ και 12 υποψηφιότητες είχε η Κάθριν Χέπμπορν, ενώ από 3 διαθέτουν οι: Ντάνιελ Ντέι-Λιούις (5 υποψηφιότητες), Ίνγκριντ Μπέργκμαν (7 υποψηφιότητες), Ουόλτερ Μπρέναν (4 υποψηφιότητες), Τζακ Νίκολσον (12 υποψηφιότητες) και Μέριλ Στριπ (19 υποψηφιότητες).
❖
Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ συγκέντρωσε συνολικά 27 Όσκαρ σε όλη του τη ζωή, ένα ρεκόρ που δύσκολα θα καταρριφθεί. Από την άλλη, ο Φεντερίκο Φελίνι είχε προταθεί 12 φορές για Όσκαρ ως σκηνοθέτης και δεν κέρδισε ποτέ.
❖
Νεότερος υποψήφιος για Όσκαρ ο Τζάστιν Χένρι, 8 ετών, για Β' Ανδρικό στο Kράμερ εναντίον Κράμερ. Νεότερη υποψήφια η 9χρονη Κουβενζανέ Γουόλις για το Beasts of the Southern Wild. Νεότερη νικήτρια Όσκαρ η Tέιτουμ Ο'Νιλ, 10 ετών, για Β' Γυναικείο Ρόλο στο Paper Moon. Γηραιότερη υποψήφια η Γκλόρια Στιούαρτ, 87 ετών, για Β' Γυναικείο στον Τιτανικό. Γηραιότερη νικήτρια Όσκαρ η Τζέσικα Τάντι, 80 ετών, για Α' Γυναικείο στον Σοφέρ της κ. Ντέιζι.
❖
Ο πρώτος Αφρο-αμερικανός που κέρδισε Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου ήταν ο Σίντνεϊ Πουατιέ, για τον ρόλο του στην ταινία Lilies of the Field (1963).
❖
Υπάρχουν μόλις τρεις ταινίες που έχουν κερδίσει και τις 5 «μεγάλες» κατηγορίες (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Α' Ανδρικού Ρόλου, Α' Γυναικείου Ρόλου και Σεναρίου): Συνέβη μια νύχτα, Η φωλιά του κούκου, Η σιωπή των αμνών.
❖
Έλληνες και Όσκαρ. Με Όσκαρ έχουν τιμηθεί: η Κατίνα Παξινού για τον ρόλο της στην ταινία Για ποιον χτυπάει η καμπάνα το 1943, ο Μάνος Χατζιδάκις για τη μουσική της ταινίας Ποτέ την Κυριακή το 1960, ο σκηνογράφος Βασίλης Φωτόπουλος για την καλλιτεχνική διεύθυνση της ταινίας Αλέξης Ζορμπάς το 1964, ο Κώστας Γαβράς για το Ζ το 1970, η Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ για τα ενδύματα της ταινίας Υπέροχος Γκάτσμπι το 1974 και ο Βαγγέλης Παπαθανασίου για τη μουσική της ταινίας Οι δρόμοι της φωτιάς το 1980.
Στα φετινά Όσκαρ έχουμε δύο ελληνικές υποψηφιότητες. Αυτή των Λάνθιμου και Φιλίππου για το Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου με τον Αστακό και της Δάφνης Ματζιαράκη με τη μικρού μήκους ταινία ντοκιμαντέρ 4.1 Miles.
❖
Η μόνη αυστηρώς ακατάλληλη ταινία που βραβεύτηκε με Όσκαρ ήταν η ταινία Midnight Cowboy (1969), ένα δράμα σε σκηνοθεσία Τζον Σλέσιντζερ. Πρωταγωνιστές της ταινίας ήταν οι Ντάστιν Χόφμαν, Γιον Βόιτ και Σίλβια Μάιλς.
❖
Το φετινό La La Land συγκέντρωσε 14 υποψηφιότητες για Όσκαρ, τις περισσότερες που έχει λάβει μια ταινία, εκτός από τον Τιτανικό και το All about Eve.
❖
Για δεύτερη φορά την τελευταία δεκαετία κανένα από τα υποψήφια για καλύτερη ταινία φιλμ δεν είχε συγκεντρώσει πάνω από 100 εκατομμύρια σε εισπράξεις μέχρι τη στιγμή της ανακοίνωσης των υποψηφιοτήτων.
❖
Η Μισέλ Γουίλιαμς, υποψήφια για τον Β' γυναικείο ρόλο στην ταινία Η πόλη δίπλα στη θάλασσα, δεν είχε προλάβει να δει ακόμα την ταινία όταν ανακοινώθηκαν οι υποψηφιότητες.
❖
Ο Ντένζελ Ουάσινγκτον πρωταγωνίστησε και σκηνοθέτησε την ταινία Fences, με την οποία έγινε μόλις ο 7ος άνθρωπος που προτείνεται ταυτόχρονα για τα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και Α' Ανδρικού Ρόλου. Οι υπόλοιποι είναι οι Γουόρεν Μπίτι, Κέβιν Κόστνερ, Κλιντ Ίστγουντ, Μπραντ Πιτ, Λεονάρντο ντι Κάπριο και Μπράντλεϊ Κούπερ.
OI ΦΕΤΙΝΕΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ
Καλύτερη Ταινία
Arrival
Fences
Hacksaw Ridge
Hell or High Water
Hidden Figures
La La Land
Η πόλη δίπλα στη θάλασσα
Lion
Moonlight
Σκηνοθεσία
Ντενί Βιλνέβ για το Arrival
Μελ Γκίμπσον για το Hacksaw Ridge
Ντάμιεν Σαζέλ για το La La Land
Κένεθ Λόνεργκαν για το Η πόλη δίπλα στη θάλασσα
Μπάρι Τζένκινς για το Moonlight
Α' Ανδρικός Ρόλος
Κέισι Άφλεκ για το Η πόλη δίπλα στη θάλασσα
Άντριου Γκάρφιλντ για το Hacksaw Ridge
Ράιαν Γκόσλινγκ για το La La Land
Βίγκο Μόρτενσεν για το Captain Fantastic
Ντένζελ Ουάσινγκτον για το Fences
Α' Γυναικείος Ρόλος
Ιζαμπέλ Ιπέρ για το Elle
Ρουθ Νέγκα για το Loving
Νάταλι Πόρτμαν για το Jackie
Έμα Στόουν για το La La Land
Μέριλ Στριπ για το Florence Foster Jenkins
Β' Ανδρικός Ρόλος
Μαχέρσαλα Άλι για το Moonlight
Τζεφ Μπρίτζες για το Hell or High Water
Λούκας Χέτζις για το Η πόλη δίπλα στη θάλασσα
Ντεβ Πατέλ για το Lion
Μάικλ Σάνον για το Νυκτόβια Πλάσματα
Β' Γυναικείος Ρόλος
Βαϊόλα Ντέιβις για το Fences
Ναόμι Χάρις για το Moonlight
Νικόλ Κίντμαν για το Lion
Οκτάβια Σπένσερ για το Hidden Figures
Μισέλ Γουίλιαμς για το Η πόλη δίπλα στη θάλασσα
Πρωτότυπο Σενάριο
Τέιλορ Σέρινταν για το Hell or High Water
Ντάμιεν Σαζέλ για το La La Land
Ευθύμης Φιλίππου και Γιώργος Λάνθιμος για το Lobster
Κένεθ Λόνεργκαν για το Η πόλη δίπλα στη θάλασσα
Μάικ Μιλς για το 20th Century Women
Διασκευασμένο Σενάριο
Έρικ Χέισερε για το Arrival
Όγκουστ Γουίλσον για το Fences
Θίοντορ Μέλφι και Άλισον Σρέντερ για το Ηidden Figures
Λουκ Ντέιβις για το Lion
Μπάρι Τζένκινς και Τάρελ Άλβιν ΜακΚάρνεϊ για το Moonlight
Ντοκιμαντέρ μικρού μήκους
Extremist
4.1 Miles
Joe's Violin
Watani my homeland
The white helmets
Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία
A man called Ove (Σουηδία)
Land of mine (Δανία)
Tanna (Αυστραλία)
Ο Εμποράκος (Ιράν)
Toni Erdmann (Γερμανία)