Ο Αλφόνσο Κουαρόν πήρε Όσκαρ σκηνοθεσίας για το «Gravity» και ο Αλεχάντρο Ινιάριτου για το «Birdman» και την «Επιστροφή». Ωστόσο, ο αγαπημένος Μεξικανός δημιουργός στην καρδιά των αμετανόητων σινεφίλ παραμένει ο Γκιγιέρμο ντελ Τόρο, ο σκηνοθέτης που είχε καταπλήξει με το «Devil's Backbone» και τον αξεπέραστο «Λαβύρινθο του Πάνα» και πλέον αφηγείται υπέροχες, τρυφερές και σκληρές μαζί ιστορίες με τον δικό του, κινηματογραφικά ζαλιστικό τρόπο, ενσωματωμένος πλέον στο Χόλιγουντ, αλλά με τίποτα αιχμάλωτος στο ουδέτερο σύστημα που πολλές φορές καταπίνει ακόμα και τους καλύτερους. Ο Ντελ Τόρο βραβεύτηκε, επιτέλους, στο Φεστιβάλ Βενετίας με τον Χρυσό Λέοντα για το «Shape of Water», μια αλλόκοτη ερωτική ιστορία ανάμεσα σε μια μουγκή καθαρίστρια και έναν αμφίβιο φυλακισμένο, μήλον της έριδος ανάμεσα στους Αμερικανούς και στους Ρώσους στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, και μας είχε μιλήσει πριν από δύο χρόνια με την ευκαιρία του γοτθικού ρομάντσου «Πορφυρός Λόφος» για τα δικά του φαντάσματα, τους ρόλους των φύλων στο σινεμά, τα τέρατα και την αγάπη, τις λογοτεχνικές και κινηματογραφικές του επιρροές αλλά και για τη δυσκολία της σεναριογραφίας.
— Επιδίωξή μου ήταν να πλάσω μια γυναίκα όμορφη και δυνατή ταυτόχρονα. Συχνά αυτά τα δύο δεν συνδυάζονται στο σινεμά. Για να το πετύχεις, οφείλεις να της δώσεις ανθρωπιά. Δεν δίστασα να τη βάλω να πει σε έναν άνδρα, τον Τσάρλι Χάναμ, «θα έρθω να σε σώσω». Δεν το περιμένεις αυτό και ήθελα να κάνω μια ανατροπή στο συνηθισμένο ρομάντσο. Το δύσκολο είναι το ανδρικό κοινό να κατανοήσει αυτή την αντιστροφή των ρόλων. Πάνε 40 χρόνια από τότε που είδαμε για τελευταία φορά γοτθική ερωτική ιστορία και μισός αιώνας από μια πραγματική καλή γοτθική ιστορία αγάπης. Αναφέρομαι σε μερικές ταινίες της Hammer, το «Innocents» φυσικά, τον Μάριο Μπάβα, τη «Ρεμπέκα» του Χίτσκοκ, την «Jane Eyre». Δεν είναι ακριβώς «φρίκη» το είδος αυτό. Είναι ένα μείγμα έρωτα και θανάτου. Το κλειδί είναι η παραδοχή του πώς ο έρωτας βγαίνει από τερατώδη πλάσματα που συμφιλιώνονται με τη φύση τους, την αποδέχονται και προχωρούν.
Εγώ είχα δύο επαφές «τρίτου τύπου» με φαντάσματα στη ζωή μου. Φυσικά και πιστεύω πως υπάρχουν. Ακράδαντα!
— Γιατί ένα τέρας να μη δικαιολογείται σε ένα σενάριο; Δεν το καταλαβαίνω. Ωραία, έχεις έναν κακό χαρακτήρα, αλλά αυτός ο κακός πήγε στην αγορά προχθές και αγόρασε ένα μπουκάλι γάλα. Οι προθέσεις βγαίνουν μέσα από τις συνήθειες και τις συμπεριλαμβάνεις στην αφήγηση. Για να κάνεις ένα ρομάντσο εποχής πρέπει να κολλήσεις το παλιό με το μοντέρνο, το ευάλωτο με τη δύναμη. Όταν σκηνοθετούσα τον Τσάρλι Χάναμ στο «Pacific Rim», δεν είδα μόνο την ομορφιά του αλλά διέκρινα ότι ήταν εξίσου ντροπαλός, και ανασφαλής. Ο Τομ Χίντλεστον και η Τζέσικα Τσαστέιν είναι εξαιρετικά έξυπνοι άνθρωποι και εφευρετικοί ηθοποιοί. Με καλό κάστινγκ, δεν χάνεις ποτέ.
— Μπορώ να σας αραδιάσω τουλάχιστον 10 κινηματογραφικές επιρροές για την ταινία, και μάλιστα σε συγκεκριμένες σκηνές ή ατάκες, από το «Changeling» και τη «Λάμψη», μέχρι το «Dragonwyck». Πάντα συμβαίνει αυτό στις ταινίες μου. Εδώ αναφέρομαι πολύ στην Ίντιθ Γουόρτον, αν θέλουμε να μιλήσουμε και για λογοτεχνικές επιδράσεις. Όχι μόνο στα «Χρόνια της Αθωότητας» αλλά και στις θαυμάσιες ιστορίες φαντασμάτων που είχε γράψει. Ήταν κορυφαία στο συγκεκριμένο είδος, ευθέως συγκρινόμενη με τον Χένρι Τζέιμς.
— Η πρώτη σκηνή της ταινίας είναι παρμένη από μια ιστορία της μητέρας μου. Όταν πέθανε η γιαγιά μου, η μητέρα μου την άκουσε να περπατάει και μύρισε το άρωμά της. Κάθισε στο κρεβάτι της, οι σούστες άρχισαν να τρίζουν και την ένιωσε να γέρνει προς την πλάτη της. Η αφήγησή της έμεινε ανεξίτηλη στο μυαλό μου. Για τα υπόλοιπα φαντάσματα, ήθελα να έχω φριχτές νεκρές μανάδες, δεν ξέρω γιατί. Μάλλον γιατί είμαι Μεξικανός και στη χώρα μου οι μανάδες μάς κυνηγάνε και μας αγαπάνε. Η Λουσίλ στην ταινία είναι το σπίτι και το σπίτι είναι η Λουσίλ, την παρακολουθεί συνεχώς. Ξέρετε, ο Χένρι Τζέιμς είχε πει πως τα φαντάσματα αντιπροσωπεύουν το παρελθόν.
— Σε μερικά πράγματα δεν είμαι καθόλου συγκρατημένος. Αν δείτε τις ταινίες μου, τα φαντάσματα και τα τέρατα τα αποκαλύπτω μέσα στα πρώτα τρία λεπτά. Δεν υπάρχει περίπτωση να αμφιβάλει ή να απορήσει ο θεατής. Από μικρό παιδί, η νταντά και η μητέρα μου μού διηγούνταν ιστορίες με φαντάσματα. Ξέρετε, στο Μεξικό, όταν τρώμε, κάποιος μπορεί να πει «είδα ένα φάντασμα» και η απάντηση να είναι: «Αλήθεια, για φέρε την πιατέλα με το ρύζι». Κανείς δεν λέει: «Σοβαρά;». Εγώ είχα δύο επαφές «τρίτου τύπου» με φαντάσματα στη ζωή μου. Φυσικά και πιστεύω πως υπάρχουν. Ακράδαντα!
— Ό,τι μας έχει συμβεί μέχρι τα 10 μας χρόνια μάς έχει στιγματίσει, μας στοιχειώνει και πολλές φορές μας καταβάλλει ισοβίως. Την υπόλοιπη ζωή μας πασχίζουμε να μαζέψουμε τα σπασμένα κομμάτια της παιδικής μας ηλικίας. Πιστεύω πως αν πηδούσαμε μια γενιά και την εξαφανίζαμε μαγικά, δεν θα υπήρχε πρόβλημα στον κόσμο. Το δηλητήριο των γονιών περνάει στα παιδιά και τα παιδιά, όταν δημιουργήσουν δική τους οικογένεια, το περνούν στα δικά τους. Η πραγματική αγάπη γεννιέται όταν ανακαλύψεις το πρόβλημα και συνθηκολογήσεις, συγχωρήσεις, παραδεχτείς πως το φταίξιμο δεν βαραίνει κανέναν από τους δύο και ξεκινήσεις από την αρχή.
— Για μένα, η αγάπη και η σκοτεινιά πάντα συνδέονται άρρηκτα. Θα το δείτε σε όλες τις ταινίες μου, από το «Devil's Backbone», που είναι επίσης γοτθικό ρομάντσο, ως το «Hellboy». Στο δικό μου σύμπαν πιστεύω πραγματικά πως ερωτεύεσαι στ' αλήθεια όταν αποκαλύπτεις τον μυστικό σου εαυτό, την τερατώδη πλευρά σου. Η αγαπημένη μου ατάκα στην ταινία είναι η απάντηση στο «με φαρμακώνεις, μου λες ψέματα», που είναι, «μα, σε αγαπώ, αληθινά σε αγαπώ!». Στο «Hellboy» πραγματώνεται η έννοια της πεντάμορφης και του τέρατος, γιατί το τέρας δεν αλλάζει ποτέ και η όμορφη λέει, «οk, ας είναι». Ανέκαθεν κάναμε φριχτά και βλακώδη πράγματα στο όνομα της αγάπης. Και δεν είναι άσχετο το γεγονός πως ελάχιστοι κρίνουν το βάθος κάποιου πέρα από την ομορφιά και την ασχήμια. Οι άνδρες έχουν περισσότερη δυσκολία να το καταλάβουν αυτό, αλλά οι γυναίκες ξέρουν πως η ομορφιά είναι πιο απατηλή από την ασχήμια και συνεχώς κρίνονται από την εξωτερική τους εμφάνιση. Το κόλπο στον «Πορφυρό Λόφο» είναι πως η νόστιμη πεταλούδα, που θέλουν να την τσαλαπατήσουν και να την πετάξουν στα σκουπίδια, κόβει κώλους και μάλιστα με στυλ!
— Στο Μεξικό σπούδασα make up effects και συγγραφή σεναρίου, όχι σκηνοθεσία. Η αλήθεια είναι πως έχω γράψει, μόνος ή σε συνεργασία, είκοσι δύο σενάρια και έχω σκηνοθετήσει μόνο εννέα ταινίες. Συνεπώς, δεκατρείς από τις ταινίες μου έχουν μείνει μόνο στο χαρτί. Το θέμα είναι πως το 50% των σεναρίων μου αναπτύσσεται και δομείται τη στιγμή που τα σκηνοθετώ. Έχω μάθει να σκέφτομαι συνολικά, να φαντάζομαι τις ταινίες με σκηνικά και χρώματα, με τον ρυθμό και τα λόγια τους, όχι απομονωμένες στα επιμέρους τμήματά τους. Όταν κάποιος λέει «φοβερή η φωτογραφία στην τάδε ταινία», δεν σημαίνει πως μόνο η φωτογραφία λειτουργεί φοβερά αλλά ότι συνδυάζεται με τα σκηνικά και το μακιγιάζ και τη γενικότερη σκηνοθεσία. Όλα είναι ένα και όλα γίνονται ταυτόχρονα. Επιδίωξή μου είναι να κάνω τις ταινίες μου όσο πιο οικονομικά μπορώ. Τώρα, αν μια ταινία στοιχίζει 9, 19 ή 119 εκατομμύρια, αυτό είναι σχετικό και αφορά το είδος, την κλίμακα και την εμπορική εξαργύρωση. Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι το σενάριο. Και εκεί πάσχει το σινεμά. Όλες οι ταινίες μου με έχουν παιδέψει σεναριακά, είτε πρόκειται για το «Pacific Rim» που έχει διαλόγους επιπέδου κόμικ, μάλλον απλούς δηλαδή, είτε για τους πολύπλοκους μονολόγους στον «Πορφυρό Λόφο». Μια σύμβαση είναι το σινεμά κι εγώ εισάγω τον θεατή σε αυτήν στα πρώτα λεπτά. Αν θέλει κάθεται, αν δεν του αρέσει, φεύγει.
σχόλια