«Ουδείς δικαιούται ή δύναται να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας» ανέφερε στην απάντηση του προς την Ρωσία το υπουργείο Εξωτερικών και αυτή θα μπορούσε να είναι η δήλωση της εβδομάδας, αν όχι και της χρονιάς, καθώς προκάλεσε πλήθος σχολίων, κυρίως σκωπτικών.
Πολλοί αναρωτήθηκαν για την σκοπιμότητα της δήλωσης αυτής, καθώς είναι γνωστές οι εξαρτήσεις της χώρας, αλλά και της κυβέρνησης.
Ο ίδιος ο Νίκος Κοτζιάς, πριν γίνει υπουργός Εξωτερικών, μιλούσε για τις παρεμβάσεις των ξένων δυνάμεων στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας (αυτές που σήμερα αρνείται ότι υπάρχουν, παρότι έχουν ενταθεί) και ειδικά για τον ρόλο της Γερμανίας και των ΗΠΑ που τότε ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε.
Ο υπουργός Εξωτερικών υποστήριζε ότι η Γερμανία έχει αποκτήσει δικαιώματα επέμβασης (είναι χαρακτηριστικό και το πρόσφατο «πάγωμα» από το Βερολίνο της δόσης των 15 δισ. ευρώ, λόγω της απόφασης της ελληνικής κυβέρνησης να μην αυξήσει τον ΦΠΑ σε πέντε νησιά).
Με την τελευταία πράξη όμως, η Μόσχα είναι πλέον οργισμένη με την Αθήνα, αν και για την ώρα δεν φαίνεται να επιθυμεί να τραβήξει την κατάσταση στα άκρα. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι Ρώσοι θεωρούν τον αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ως τον ιθύνοντα νου για την συμπεριφορά αυτή της ελληνικής κυβέρνησης
«Η επιτροπεία ασκείται από μερικές εκατοντάδες υπαλλήλων, τόσους, όσους είχε πριν ένα αιώνα η Γερμανία στις αποικίες της, όπως ήταν, επί παραδείγματι η Τανζανία» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ήταν ο υπουργός Εξωτερικών, επίσης, ο οποίος στα χρόνια του «αντιμνημονίου» είχε χαρακτηρίσει την Ελλάδα ως αποικία χρέους και έλεγε ότι η χώρα μας «είναι μια περιοχή στην οποία υλοποιούνται όλες οι μέθοδοι οικονομικής και πολιτικής εξάρτησης, που εφαρμόζονταν σε κράτη υποτελή στο παρελθόν, με πολλά κοινά σημεία με τις τότε ημιαποικίες και αποικίες».
Ο πρωθυπουργός -παρά την αντίθετη ρητορική που είχε πριν κυβερνήσει- σήμερα επαίρεται για τις σχέσεις που έχει με την καγκελάριο της Γερμανίας, ενώ γερμανικά ΜΜΕ τον ειρωνεύονται αποκαλώντας τον «poster boy» της Μέρκελ και παρουσιάζοντας τον ως πρόθυμο να τη διευκολύνει κάθε φορά.
Όσο για την Ρωσία, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι επιθυμεί να αυξήσει την επιρροή της στην Ελλάδα και ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών της εκδηλώνουν «θερμό» ενδιαφέρον για κάποιες περιοχές, όπως η Θράκη. Το ίδιο ακριβώς, όμως, συμβαίνει και με τις υπηρεσίες χωρών με τις οποίες η Ελλάδα έχει πολλά ανοιχτά ζητήματα, όπως είναι η Τουρκία.
Γιατί λοιπόν τώρα αυτή η επιδείνωση των σχέσεων με τη Ρωσία; Επειδή, όπως η Ρωσία έχει εύλογο ενδιαφέρον να αυξήσει την επιρροή της στα Βαλκάνια, έτσι και οι ΗΠΑ έχουν εύλογο ενδιαφέρον να την περιορίσουν.
Η Ελλάδα, ως τώρα, ήταν μεν μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά προσπαθούσε να διατηρεί ισορροπίες, καθώς και κάποια σχετική ουδετερότητα. Η κυβέρνηση Τσίπρα (παρότι το 2015 εξέταζε να ζητήσει και τη ρωσική βοήθεια) έχει προ πολλού εγκαταλείψει την στρατηγική αυτή και έχει αποφασίσει να προσδεθεί πλήρως στις ΗΠΑ.
Είναι εύκολο λοιπόν να καταλάβει κανείς για ποιο λόγο σημειώνεται αυτή η μεταστροφή της Ελλάδας, την περίοδο που οι ΗΠΑ προσπαθούν να πετάξουν έξω την Ρωσία από τα Βαλκάνια.
Και ειδικά όταν πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα αυτή την εποχή είναι ο πολύ έμπειρος περί των ρωσικών θεμάτων, Τζέφρυ Πάιατ, που είναι ένας υπερδραστήριος διπλωμάτης στον οποίο οι υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ στέκουν μπροστά του σχεδόν με δέος.
Η στενή σχέση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την πρεσβεία των ΗΠΑ έχει φέρει σε δύσκολη θέση την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, η οποία βλέπει τους άλλοτε αντιαμερικανούς πολιτικούς της αντιπάλους να έχουν πλέον καλύτερες σχέσεις από εκείνους, καταλαμβάνοντας όλο και περισσότερο από τον δικό της πολιτικό ζωτικό χώρο.
Η αξιωματική αντιπολίτευση και τα υπόλοιπα κόμματα κατήγγειλαν την κυβέρνηση ότι δεν τους έχει δώσει κανένα στοιχείο σχετικά με τη δράση των ρώσων διπλωματών και ότι τους κρατά στο σκοτάδι.
Πολλοί άσκησαν κριτική αυτές τις μέρες στην κυβέρνηση Τσίπρα, ειδικά πρώην στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί η κυβέρνηση να είναι τόσο αυστηρή με τους ρώσους διπλωμάτες και να παραβλέπει «τον ρόλο των Τούρκων στη Θράκη, του Αμερικανού πρεσβευτή στη Αθήνα και της Γερμανικής πρεσβείας στην οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας».
Στο Μέγαρο Μαξίμου πάντως ανησυχούν, καθώς γνώριζαν μεν ότι η ευθυγράμμισή τους με τις ΗΠΑ και ο χειρισμός των ελληνορωσικών σχέσεων των τελευταίων ημερών θα τις οδηγούσε σε κρίση, ήλπιζαν όμως αυτή να είναι παροδική και να μην οδηγήσει σε ρήξη.
Η κυβέρνηση Τσίπρα (και) στο θέμα των σχέσεων με τις ΗΠΑ και την Ρωσία ακολούθησε τη διπλή στάση που συνηθίζει.
Την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης επιχειρούσε να προσεγγίσει στενότερα και τις δύο δυνάμεις. Από πολύ νωρίς ξεκαθάρισε ότι ήταν στρατηγική απόφαση η περαιτέρω πρόσδεση στο άρμα των ΗΠΑ, αλλά παρασκηνιακά επιχειρούσαν μέσα από διάφορα κανάλια να κρατάνε ζεστή και την σχέση με την Ρωσία.
Παρότι στην πράξη αυτό πολιτικά δεν είχε εφαρμογή, η Μόσχα ήταν κι αυτή ικανοποιημένη μέχρι πρότινος από τον Αλέξη Τσίπρα και δεν έδειχνε να έχει αντιληφθεί τι πραγματικά συνέβαινε.
Με την τελευταία πράξη όμως, η Μόσχα είναι πλέον οργισμένη με την Αθήνα, αν και για την ώρα δεν φαίνεται να επιθυμεί να τραβήξει την κατάσταση στα άκρα. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι Ρώσοι θεωρούν τον αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ως τον ιθύνοντα νου για την συμπεριφορά αυτή της ελληνικής κυβέρνησης, κάτι που βέβαια για τον ίδιο τον αμερικανό διπλωμάτη δεν αποτελεί μομφή, αλλά επιτυχία.
Στον αμερικανό πρέσβη, λένε οι πληροφορίες, οφείλεται και η ρήξη στις σχέσεις της κυβέρνησης με τον Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος μέσω διαρροών «φωτογραφήθηκε» ως ο επιχειρηματίας που βρίσκεται πίσω από απόπειρες τορπιλισμού της συμφωνίας των Πρεσπών, κάτι που ο ίδιος αρνείται κατηγορηματικά.
Η συνέχεια στο θέμα της εξέλιξης των ελληνορωσικών σχέσεων και της υπόθεσης Ιβάν Σαββίδη, αναμένεται με ενδιαφέρον.
